Մարտի 1-ի դատավարությունը սպառվել է. Էլինար Վարդանյան

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

05/27/2022 15:23 Սկսեցին խփել, հետո վերցրին մեշոկի նման շպրտեցին ավտոեմեքենան. պահեստազորի սպաները պահանջում են քրեական գործ հարուցել գնդապետին ծեծի ենթարկած ոստիկանների նկատմամբ 05/27/2022 15:11 ՀՀ պաշտպանության նախարարն ընդունել է Արցախում ՌԴ խաղաղապահ ուժերի հրամանատարին 05/27/2022 15:03 Նոր հանցանք ամբաստանյալի կողմից՝ խափանման միջոց կալանքը գրավով փոփոխելու դատարանի որոշման արդյունքում. գրավի գումարը պետականացվել է 05/27/2022 14:54 Նիկոլը կհարվածի Իրանին, եթե միջանցք բացվի. Թեհրանը չի՛ հանդուրժի դա. Արամ Շահնազարյան (տեսանյութ) 05/27/2022 14:38 Միքայել Բադալյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոցը գրավով փոփոխելու վերաբերյալ միջնորդություն է ներկայացվել 05/27/2022 14:22 Մոսկվայում կայանալիք հանդիպման օրակարգը սահմանազատման հետ կապ չունի. Մհեր Գրիգորյանը՝ եռակողմ աշխատանքային խմբի առաջիկա նիստի մասին 05/27/2022 14:19 Փոխվարչապետ Մաթևոսյանին ներկայացվել է Երևանի Տիչինայի փողոցին և Հյուսիս-հարավ մայրուղուն հարող թաղամասում մեկնարկած քաղաքաշինական ծրագիրը 05/27/2022 14:10 Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպան Անն Լույոյին 05/27/2022 14:01 Աշխարհը նոր կրոն է որոնում. քաղաքագետ 05/27/2022 13:56 Հիմա էլ «ախռանիկներից» անցան «օգնականների», չէ, ոչ էլ օգնական ունեմ. Լևոն Քոչարյան 05/27/2022 13:46 Ֆինանսների նախարարն աշխատանքային քննարկում է ունեցել Ասիական զարգացման բանկի Հայաստանի գրասենյակի տնօրենի հետ 05/27/2022 13:38 Անհնազանդության ակցիաներ՝ Հայաստանի տարբեր մարզերում (տեսանյութ) 05/27/2022 13:34 Նիկոլ Փաշինյանի դեմ քրեական գործ հարուցելու պահանջով եւս մեկ բողոք կքննի դատավոր Դավիթ Արղամանյանը 05/27/2022 13:32 Ավետիք Չալաբյանի կալանավորման որոշման դեմ բողոքը կքննի Արմեն Դանիելյանը 05/27/2022 13:20 Հայաստանի և Չեռնոգորիայի նախագահները հանդիպման ընթացքում ընդգծել են Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների անհապաղ հայրենադարձման անհրաժեշտությունը 05/27/2022 13:16 Արցախի և Ուտիքի ձեռագրական ժառանգությունը՝ անգլերեն 05/27/2022 13:07 «Միասնական Հայրենիք» կուսակցության պատգամավոր Հայրապետյանն այնքան է տրվել Սամվել Բաբայանին դուր գալու գայթակղությանը, որ կորցրել է իրականության զգացումը». Վ. Հարությունյան 05/27/2022 13:01 Հավանաբար ապագայում Իրանի և Հայաստանի միջև գազի սվոփի տեսքով նոր համագործակցություն կունենանք. դեսպան 05/27/2022 12:55 Հերթական ադրբեջանցին է պայթել ականի վրա 05/27/2022 12:44 Սելջուկ Բայրաքթարն ադրբեջանցիների կողմից օկուպացված հայկական Շուշիում է 05/27/2022 12:25 Եղբայր, բայց ձեր տնեցիքից բացի ձեզ մարդ ճանաչո՞ւմ է․ Ագնեսա Խամոյանը՝ Մեսրոպ Առաքելյանին 05/27/2022 12:19 Ալեն Սիմոնյանն ընդունել է Չեռնոգորիայի նախագահ Միլո Ջուկանովիչի գլխավորած պատվիրակությանը 05/27/2022 12:14 Լարված իրավիճակ՝ Երևան-Սևան մայրուղու վրա. ոստիկանները բիրտ ուժի գործադրմամբ բերման են ենթարկում փողոց փակած քաղաքացիներին 05/27/2022 12:05 Մայիսի 28-ին վերահաստատենք անվտանգ ապրելու և արարելու մեր կամքը. ընդդիմադիրները «Համահայկական Դիմադրության» հանրահավաք են հրավիրում 05/27/2022 12:01 Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսությունը մշտապես կանգնած է Արցախի ժողովրդի կողքին. Արամ Ա 05/27/2022 11:51 Ամերիկացիները Բայդենին մեղադրում են Ուկրաինայի հարցում կոմպետենտ չգտնելու համար 05/27/2022 11:50 Սյունիքի մարզպետի նոր տեղակալ է նշանակվել 05/27/2022 11:46 Արմեն Գրիգորյանի խոսքերն անընդունելի են, պարսավելի, բայց դա չի նշանակում, որ նա հանցագործ է. Օհանյան 05/27/2022 11:36 Վարչապետ Փաշինյանն ընդունել է ՀՀ-ում ՌԴ դեսպանին 05/27/2022 11:20 Երկար և ծանր դադարից հետո խոսելու շատ նյութ ունեինք. Աննա Հակոբյանը Ցյուրիխում հանդիպել է Վարդան Սերմաքեշի հետ 05/27/2022 11:15 Վարչապետը շնորհավորական ուղերձ է հղել Ուրուգվայի նախագահին՝ երկկողմ դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30-ամյակի առթիվ 05/27/2022 11:13 Բռնապետ Ալիևը հայկական Կովսականում դրել է «օկուպացիայի» թանգարանի հիմքը 05/27/2022 11:08 Պաշտոնական այցով Հայաստան է ժամանել Փարիզի քաղաքապետ Անն Իդալգոն 05/27/2022 11:02 Արբանյակի հաջողության մասին կարելի է խոսալ երբ առաջին նկարները հասանելի լինեն. Ջորջ Տավակյան 05/27/2022 10:59 Ալեն Սիմոնյանի մեքենային ուղեկցող 3 «Տոյոտաներ» գնելու որոշումը չեղարկվել է. Aravot.am 05/27/2022 10:52 Այսօր Արցախի հանրակրթական դպրոցներում կհնչի վերջին զանգը 05/27/2022 10:32 Արգելվել է պրիմատների և կրծողների ներմուծումը Հայաստան 05/27/2022 10:28 Ալեն Սիմոնյանը հունիսի 3-ին ԱԺ արտահերթ նիստ հրավիրելու մասին որոշում է ստորագրել 05/27/2022 10:19 Նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը Դավոսի Համաշխարհային տնտեսական համաժողովի շրջանակում մի շարք հանդիպումներ է ունեցել 05/27/2022 10:16 Ոստիկանության զորքերի ծառայողները կրում են լրացուցիչ միջոցներ, որոնցից շատերի կիրառումն արգելված է. Թովմասյանը գրություն է ուղարկել դատախազին 05/27/2022 10:13 Արգիշտի Քյարամյանի նոր ծառայությունը՝ Փաշինյանին. «Հրապարակ» 05/27/2022 10:05 ԱԽ նիստում Արցախի նախագահը մանրամասներ է պատմել իր և Նիկոլ Փաշինյանի հանդիպումից. «Հրապարակ» 05/27/2022 10:01 Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը խաբում է. «Ժողովուրդ» 05/27/2022 09:56 Մարտուն Գրիգորյանը դուրս կգա՞ խմբակցությունից. «Հրապարակ» 05/27/2022 09:51 Ինչ օրակարգով են ընդդիմադիրները նիստ հրավիրում. «Ժողովուրդ» 05/27/2022 09:46 Հրաժարականներ են սպասվում. Սա ՔՊ-ականներ ջանը «ցեց է գցել». «Իրավունք» 05/27/2022 09:44 Ոստիկանների գործողությունների մասով 20 քրեական գործ է հարուցվել. «Ժողովուրդ» 05/27/2022 09:38 Սյունեցի պատգամավորները չեն հաշտվում Փաշինյանի որոշման հետ. «Հրապարակ» 05/27/2022 09:36 Ովքեր կհրավիրվեն քննիչ հանձնաժողով. հայտնի են անուններ. «Ժողովուրդ» 05/27/2022 09:34 ՔՊ-ում ավելի քան վճռական են տրամադրված ընդդիմադիր պատգամավորներին մանդատներից զրկելու հարցում. «Հրապարակ»

05/26/2022 13:25 «Զարթնիր լաո հանուն Արցախի». Ստեփանակերտում երթ և հանրահավաք կանցկացվի 05/25/2022 15:51 Շարժման առաջնորդները պետք է փոխեն պայքարի մարտավարությունն ու անցնեն ավելի կոշտ քայլերի. «Նիկոլ, հեռացիր» կոչերով նա չի հեռանա. Գառնիկ Իսագուլյան 05/26/2022 16:03 Իշխան Սաղաթելյանը հայտարարել է, թե երբ կհեռանան իշխանություններն ու որքան կտեւի պայքարը (տեսանյութ) 05/25/2022 19:02 Ադրբեջանում նյարդային են ընդունել Ռուսաստանի Առաջին ալքով Լեռնային Ղարաբաղի պատվիրակության մասին հիշատակում 05/25/2022 19:37 «Ռուսաստանի կտրուկ և վճռական պատասխանը Հայաստանի իշխանություններին՝ չի ուշանա». ռազմական փորձագետ 05/26/2022 21:57 Ադրբեջանը հայտարարել է, որ 44֊օրյա պատերազմում մոտ 5 մլրդ դոլլարի զինտեխնիկա է մնացել Արցախի օկուպացված տարածքներում, իսկ այդ սպառազինությունն այս իշխանությունը ժառանգել էին նախկիններից. Դանիելյան 05/26/2022 17:11 Հայաստանում կստեղծվի ավելի քան 200 նոր աշխատատեղ՝ մինչև 650,000 դրամ միջին աշխատավարձով 05/26/2022 19:15 Արա, բա եթե ընդդիմության ակցիաները «քոքից մաշվում են», մարզային ոստիկաններին ինչի՞ ես բերել հասցրել Երևան, ու կաշիդ պաշտպանելու համար` գիշեր-ցերեկ տանջում ես նրանց.Զաքարյան 05/26/2022 17:33 Շատ դժվար է ասել, որ Հայաստանը արբանյակ ունի. դա Իլոն Մասկի արբանյակներից է և հենց իրենն է. Բյուրականի աստղադիտարանի տնօրեն.armdaily 05/26/2022 16:41 Դատախազությունն Առուշ Առուշանյանի գործով դատավճռի դեմ բողոք է ներկայացրել. Պահանջում է բեկանել արդարացման դատական ակտը 05/27/2022 12:14 Լարված իրավիճակ՝ Երևան-Սևան մայրուղու վրա. ոստիկանները բիրտ ուժի գործադրմամբ բերման են ենթարկում փողոց փակած քաղաքացիներին 05/26/2022 21:24 Հունիսի 3-ը կլինի այս իշխանությունների վերջի սկիզբը ու քաղաքական գերեզմանը. Սաղաթելյան (տեսանյութ) 05/27/2022 09:46 Հրաժարականներ են սպասվում. Սա ՔՊ-ականներ ջանը «ցեց է գցել». «Իրավունք» 05/25/2022 23:32 Մեր սահմաններին կստանանք ռուս-թուրքական նոր պատերազմ, որի արդյունքում էլ ՀՀ-ն կբաժանվի ՌԴ-ի, Թուրքիայի և գուցե նաև Իրանի միջև. Քաղաքագետ (տեսանյութ) 05/26/2022 20:38 Ո՞վ է այն դատավորը, որը կհամարձակվի․․․ հաստատ, Բիշարյան ազգանունովը չէ այդ դատավորը․․․ 05/25/2022 19:54 Իլհամիկն այս պահին խիստ հսկողության տակ է, մի քանի ոստիկանական հենակետեր է դրված. էշով ակցիա իրականացնող Սևադան այս անգամ ՝ Հեյդարիկ անունով էշով է 05/26/2022 20:10 Անգերազանցելի մանիպուլյատոր Նիկոլ Փաշինյանին երեք ամիս է պետք. Մետաքսե Հակոբյան 05/25/2022 20:10 «Հազարավոր զոհեր տված, Շուշին ու Հադրութը հանձնածին հիշեցնեմ»․ Ռ․ Քոչարյանի գրասենյակի համակարգողի արձագանքը Փաշինյանին 05/25/2022 19:43 Արցախի նախագահը հանդիպել է Փաշինյանի հետ ու արդյունքները ներկայացրել անվտանգության խորհրդի նիստում 05/25/2022 17:40 Եթե սա ճամփեզրի վուլկանիզացիայի կետում արված կապիկություն չի, այլ մարտական դիրքում է նկարված, ապա այս դիրքի վիճակն ուղղակի լացելու է. Վրթանեսյան

Մարտի 1-ի դատավարությունը սպառվել է. Էլինար Վարդանյան 09/11/2020 12:41 | ԼՐԱՀՈՍ

Արդեն երկու տարի է մարտի 1-ի քրեական գործը մեր կյանքի անբաժանելի մասն է. Այն սկսվեց «... արդեն իսկ բացահայատված է հայտարարությամբ» և տոտալ քարոզչությամբ, շարունակվեց դատարանների շրջափակմամբ, գաղտնալսման սկանդալով, Սահմանադրական դատարանի յուրացման փորձերով, անհնազանդ դատավորների հանդեպ բռնաճնշումներով, կամակատար դատավորների համակարգի ստեղծումով և այլն։ Այսօր հասել ենք այս տրամաբանական շղթայի սպառմանը։ Սա նշանակում է՝ այս դատավարությունը դուրս է հասարակական օրակարգից, այն չի հետաքրքրում հասարակությանը, քարոզչությունը չի աշխատում, դատական համակարգի անաչառությանը ոչ ոք չի հավատում, իսկ բուն դատական պրոցեսը չունի ոչ մի հեռանկար...

Բարձր էյֆորիկ ալիքը իշխանության հետ արդեն սկսել է խաղալ իր չար կատակը։ Այն, ինչը իշխանությունը մինչև վերջին կաթիլն օգտագործեց իր շահի համար, հիմա աշխատում է իր դեմ։ Հարցը եկավ հասավ իր սպառման կետին. Ինչ անե՞լ։ Կարելի է շարունակել ևս մի քանի ամիս, բայց միևնույն է անկհայտորեն լուծումներ են պետք։

Ի սկզբանե պարզ էր, որ մարտի մեկի դեպքերի, սպանությունների բացահայտման անվան տակ իրականացվող նախաքննությունը գնում էր սխալ առաջադրված մեղադրանքի ճանապարհով:Մենք այդ մասին բազմիցս նախազգուշացրել էինք։ Չէր կարելի մարտի 1-ի գործը նեղացնել, սահմանափակել սահմանադրական կարգի տապալման անհասկանալի, խիստ վիճելի հոդվածով։ Ակնհայտ էր, որ ՀՔԾ-ի և դատախազության որոշումը ՝ մեղադրանք առաջադրել սահմանադրական կարգի տապալման համար, ի սկզբանե քաղաքական որոշում էր և դատապարտված էր ձախողման։ Իսկ մարտի մեկի զոհերի հարազատները, ծնողները այս գործի շրջանակներում չէին ստանալու իրենց որդիների մահերի վերաբերյալ հարցի պատասխանը։ Հասարակությունը չէր ստանալու որևէ պարզաբանում՝ ի՞նչ եղավ, ինչո՞ւ եղավ։

Քննվող գործն, ըստ էության, մարտի մեկի զոհերի հետ անմիջական կապ չունի, և զոհերի հարազատները քրեական գործի առանձնացած այս մասով դատական պրոցեսում անելիք չունեին։ Բայց նրանց երկու տարի շարունակ խաբել են, հուսադրել՝ այս նիստում չէ, հաստատ մյուսում կստանաք ձեր հարցերի պատասխանները։

Հիմա Մարտի 1-ի գործով տուժողների իրավահաջորդները որոշեցին դադարեցնել մասնակցությունը դատական նիստերին՝ մեղադրելով դատախազությանը՝ բավարար կամք և ջանքեր չգործադրելու համար։ Պաշտպանական կողմը ևս գտնում է, որ ՀՔԾ-ն և դատախազությունը իրականացրել են քրեական գործի թերի քննություն։ Ստացվում է մի իրավիճակ, երբ և տուժողները, և պաշտպանական կողմը մեղադրում է իրավապահներին, իսկ իշխանությունը հայտնվել է իր իսկ կողմից ստեղծած ծուղակում։

Եվ թեև ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը դեռևս 2018 թվականին հայտարարել էր, որ մարտի 1-ի գործը, ըստ էության, ամբողջ ծավալով բացահայտված է, պարզվեց, որ դա իրականությանը չի համապատասխանում։ Իրականությանը չէր համապատասխանում նաև մարտի 1-ի 10 զոհերից Զաքար Հովհաննիսյանի սպանությունը ոստիկանության շտաբի նախկին պետ Գեղամ Պետրոսյանի կողմից կատարված լինելու վարկածը, որքան էլ վարչապետն այդ լուրն իմանալուց հետո «էմոցիոնալ պահեր» ապրեր։

Իսկ առաջիկայում էմոցիոնալ պահեր ապրելու են ՀՔԾ-ն, դատախազները, որոշ դատավորներ. շատ լուրջ և շատ զգայուն էմոցիոնալ պահեր։ Ժամանակակից աշխարհում կա հստակ խաղի կանոն. չի կարելի խաբել ժողովուրդներին։ Մի պահից այդ մեխանզիմը սկսում է աշխատել քո դեմ։ Եվ կարևոր չէ՝ դա քաղաքական, թե իրավական խաբեություն է։ Դա չար մեխանիզմ է, և ամեն կերպ պետք է խուսափել դրանից։

Մարտի մեկի գործով առանցքային հարցերը բացահայտված չեն, որովհետև ի սկզբանե մարտի մեկի դեպքերի, սպանությունների բացահայտման անվան տակ իրականացվող նախաքննությունը գնաց սխալ առաջադրված մեղադրանքի ճանապարհով: Չեն կարողանում իրավապահները, կամ միգուցե չեն ուզում, դժվար է ասել, սակայն տպավորություն է, որ մարտի մեկի ՀՀ տասը քաղաքացիների սպանությունների բացահայտման համար ոչինչ չի արվում։ Քննությունը նման խնդիր չէր դրել, և ուրվագծվում է շատ կոնկրետ հարց. իսկ արդյո՞ք, իշխանությունները շահագրգիռ են մարտի 1-ի իրական բացահայտմամբ։

ՀՔԾ-ն, դատախազությունը, հանրության էյֆորիան, Փաշինյանի քաղաքական սխալ հաշվարկը տարան մարտի 1-ի գործի տապալման։ Իշխանությունը ներգրավեց ավանդաբար հնազանդ իրավապահ համակարգը՝ իր բոլոր բաղադրիչներով, իսկ նրանցից որևէ մեկը համարձակություն չունեցավ զգուշացնել սխալ ընտրված ճանապարհի մասին։ Անհեռանկար քրեական գործը, թշնամանքն ու ներքին պառակտումները, ինչպես սովորաբար արվում է, արդարացվեց ժողովրդի պահանջով. էյֆորիայի, շոկի մեջ գտնվող ժողովուրդն ինքնուրույն չէր մտածում։ Իսկ մենք գիտենք, որ ժողովրդական պահանջի ցուցիչները շատ անցողիկ են. զգացմունքները թուլանալու, վերափոխվելու հատկություն ունեն ։

Փաշինյանը սխալվեց իր հաշվարկներում, թե այդ ճանապարհով իր իշխանությունը կուժեղանա։ Տեղի ունեցավ ճիշտ հակառակը։ Այսօր արդեն չկա թե՛ երկու տարի առաջվա մթնոլորտը, թե՛ հակումը՝ ամեն ինչ հալած յուղի տեղ ընդունել։

Սխալ էին նաև հաշվարկները միջազգային արձագանքի առումով։ Ե՛վ ՄԻԵԴ-ը, և՛ Վենետիկի հանձնաժողովը արձանագրեցին խնդիրներ քրեական օրենսգրքի այն հոդվածներում, որոնցով մեղադրանք է առաջադրվել մարտի 1-ի գործով։Եվ առաջիկայում ևս լինելու են անակնկալ վճիռներ։

Հիմա եկել է լուծումներ գտնելու պահը.

Նախ անհրաժեշտ է դադարել շարժվել հասարակությանը մշտապես լարվածության, սթրեսի և ներքին պառակտումների մեջ պահելու ճանապարհով, հատկապես, որ վերջին ժամանակահատվածում Էմոցիաների վաճառքի մեթոդն այլևս նույն արդյունավետությամբ չի գործում։

Երկրորդ. Հասունացել է ՀՔԾ պետի և գլխավոր դատախազի հրաժարականների ժամանակը։ Չպետք է տարբերակում դրվի այս մարմինների պատասխանատվության աստիճանի միջև։ Որքան էլ այսօր պետական մարմինները փորձեն պատասխանատվությունը միմյանց վրա բարդել, երկուսն էլ ունեն իրենց բաժինը մարտի 1-ի քննությունը տապալելու, գործի քննության օբեյկտիվությունը քաղաքական պատվերին ստորադասելու, իշխանական և սոցցանցային տրենդին տեղի տալու հարցում։

Երրորդ. Պետք է արձանագրել, որ գործի վարույթը ենթակա է կարճման։ Չի կարող տարիներով ձգձգվել սահմանադրական կարգի տապալման անհեռանկար, քրեական օրենսգրքի խիստ վիճելի հոդվածներով առաջադրված մեղադրանքը։ Որևէ դատարան չունի հնարավորություն այս գործով վերջնական դատական ակտ կայացնելու, որովհետև գործը դատարան է ներկայացվել թերի, խախտումներով, հակասահմանադրական գործողությունների արդյունքում։ Այս գործը մի օր պետք է կարճվի։ Որքան շուտ, այնքան ավելի հեշտ կլինի հաղթահարել անկանխատեսելի հետևանքները։

Չորրորդ. Մարտի 1-ի լուծման կարևորագույն ուղղությունը պետք է լինի իրական և, ոչ շահարկվող, հարգանքը զոհերի ընտանիքներին և սպանությունների մեղավորների բացահայտումը։ Պետք է դադարել օգտագործել զոհերի ընտանիքների վիշտը։ Դա կլինի իրական հարգանքը զոհերի հիշատակին։ Մարտի 1-ի հուշարձանը պետք է բացվի ներքին համերաշխության մթնոլորոտում՝ թեկուզ չհայտարարված, բայց տեսանելի։ Հակառակ դեպքում դարձյալ գործ կունենանք վշտի պարզ շահարկման հետ։

Եվ վերջում, պետք է վերհանել մարտի 1-ի իրադարձությունների խորքային պատճառները, խոսել դրանց մասին։ Պետք է անցնել դժվար խոսակցության փուլը, որը կարող է դուր չգալ տարբեր շրջանակների։ Բայց այդպես են հասարակությունները ձեռք բերում նոր ողբերգություններ թույլ չտալու ունակություն։

Էլինար Վարդանյան

Այլընտրանքային նախագծեր խումբ

Աղբյուր` Փաստինֆո