Փաստ ինֆո

Դեռևս վերջնական պայմանավորվածություն չկա, թե որ քարտեզների հիմա վրա պետք է իրականացվեն սահմանազատման աշխատանքները։ ՀՀ ԱԺ արտաքին հարաբերությունների ու ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստին այս մասին ասաց ՀՀ արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը: Իր խոսքով՝ այդուհանդերձ, կա պարտավորություն և հանձնառություն՝ այդ աշխատանքներն իրականացնել Ալմա- Աթայի հռչակագրին համահունչ։ Այս մասին պայմանավորվածություն, ըստ ՀՀ ԱԳՆ Արարատ Միրզոյանի, պայմանավորվածություն ձեռք է բերվել անցած տարվա հոկտեմբերի 6-ին։
Արարատ Միրզոյանը նաև հայտնեց, որ իր տեղեկություններով, Քիշնևում կայացած վերջին քննարկման ժամանակ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը առարկություն չի հայտնել 1975 թվականի քարտեզի վերաբերյալ։

«Խոսքն այն քարտեզի մասին է, որի շուրջ ըմբռնում և պատրաստակամություն կա շարունակելու աշխատանքները՝ ողջ միջազգային հանրության և ՀՀ կողմից։ Թե ում ինչն է ավելի ձեռնտու՝ այստեղ մենք կմտնենք ոչ միանշանակ դատողությունների տիրույթ։ Իհարկե, կարող ենք քննարկել։ Մենք կարծում ենք, որ 1975 թվականի քարտեզով ճանաչել միմյանց տարածքային ամբողջականությունը և այդ հիմքով սկսել դելիմիտացիայի աշխատանքները ընդունելի լուծում է ՀՀ համար։ Բայց, կոնկրետ քարտեզի մասին վերջնական համաձայնություն այս պահին չկա»,- ասաց նա։

Այդուհանդերձ, այս համատեքստում, Արարատ Միրզոյանը համաձայնեց պնդմանը, որ անկլավներն ի սկզբանե չեն եղել ու այդ հարցն առաջացել է ժամանակի ընթացքում։ Ըստ Միրզոյանի, թեև քաղաքական առումով անկլավների գոյությունը հայտնի է, սակայն, դրանց ծագման իրավական հիմքերը դեռևս ուսումնասիրման անհրաժեշտություն ունեն։ Այս հարցով, Միրզոյանի պնդմամբ, պետք է զբաղվի սահմանազատման հանձնաժողովը։

«Հնչեցված 86.600 քկմ-ն, այո՛, ներառում է այդ անկլավները, բայց կրկնում եմ, գոյություն ունեն իրավական հիմքեր, պետք է նայվի, ուսումնասիրվի»,- ասաց նա։

Միրզոյանն ասաց, որ դելիմիտացիայի գործընթացում ներգրավվելով իրենք նպատակ ունեն բացառելու ադրբեջանական կողմից ՀՀ տարածք ներխուժելու միջոցով չսահմանազատված տարածքների որևէ զավթման որևէ փորձ։ Ըստ Միրզոյանի, սահմանազատման աշխատանքների մեկնարկ տալու խորհուրդներ համառորեն հնչում էին ոչ միայն ադրբեջանական այլև ռուսական ու միջազգային այլ հարթակներից։ Նա համոզմունք հայտնեց, որ սահմանազատման գործընթացը հնարավորինս շուտ սկսելը և ավարտելը բխում է հենց ՀՀ շահերից։ Ինչ վերաբերում է կոնկրետ քարտեզի՝ Ադրբեջանի շահերից բխելուն. Միրզոյանը վստահեցրեց, որ իրենք առաջնորդվում մի սկզբունքով՝ սահմանազատման հիմք պետք է լինեն ոչ թե միայն մեկ կողմի համար ձեռնտու փաստաթղթերը, այլ իրավական հիմքի առումով ամենախոցելիները։

«Եթե դա 1975 թվականի քարտեզն է, ուրեմն դա է։ Որովհետև հակառակ պարագայում բոլորն ունեն իրենց պատկերացումները՝ իրենց ձեռնտու քարտեզների մասին։ Այդ թվում նաև հաշվի առնելով հանգամանքը, որ ներկայիս Ադրբեջանն իրեն հռչակել է մուսավաթական Ադրբեջանի իրավահաջորդ, որը բոլորովին այլ պատկերացումներ ուներ իր սահմանների մասին։ Այնտեղ նույնիսկ 1, 2 գյուղի տարբերության մասին չէ»,- ասաց նա։

Միրզոյանը համոզմունք հայտնեց, որ սահմանազատման համար հիմք կարող են լինել ոչ թե որևէ կողմին ձեռռնտու, այլ անխոցելի իրավական հիմքեր ունեցող փաստաթղթերը։ Ինչ վերաբերում է 1975 թվականի քարտեզի՝ Ադրբեջանական կողմին ձեռնտու լինելուն՝ Միրզոյանն ասաց, որ իրեն հայտնի տեղեկություններով Ալիևն առարկել է այդ քարտեզով սահմանազատում իրականացնելու գործընթացի հարցում։ Իր խոսքով՝ հակառակ դեպքում, այդ գործընթաքցն արդեն վաղուց մեկնարկած կլիներ։

Նշենք, որ Բայրամովն այսօր հայտարարել է, թե որևէ քարտեզի վերաբերյալ Ադրբեջանը համաձայնություն չի տվել։ Ավելին, նշել է, թե Ադրբեջանն իր որոշ հարևանների հետ ահմանազատում իրականացրել է՝ ելնելով ոչ թե կոնկրետ քարտեզների վրա, այլ՝ «փաստաթղթերի համակողմանի վերլուծության և դրանց իրավաբանական նշանակությունը քննելու միջոցով։

Աղբյուր` Փաստինֆո