Փաստ ինֆո

Հայկ Եսայանի՝ Team Telecom Armenia ընկերությունը «Արմենթելը» գնելու դեպքում ամբո՞ղջ բաժնետոմսերն է բաշխելու և հանրությանը դրանք գնելու հնարավորություն տալու, թե՞ 80 տոկոսը կպահեն իրենց և 20 տոկոսը կդնեն բորսայում։ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման հարց բարձրացրեց ֆիքսված/շարժական կապի և ցանցերի ճարտարապետության փորձագետ Սիմոն Ալպետյանը՝ անդրադառնալով VEON ընկերության՝ «Արմենթելը» վաճառելու որոշմանը և այն գնելու ու ազգային օպերատոր ստեղծելու Հայկ Եսայանի ցանկությանը։

Նշենք, որ Սիմոն Ալպետյանը հեղափոխությունից հետո հանդես էր եկել ազգային օպերատոր ունենալու գաղափարով և կառավարությանն ուղարկել իր մշակած հայեցակարգը։ Հեռահաղորդակցության ոլորտում չորրորդ օպերատոր ստեղծելու նպատակը կայանում էր նրանում, որ պետությունն ու ժողովուրդն ունենան մեծ բաժնեմաս այդ օպերատորից, և այն գումարը, որը ծախսում ենք կապի վրա, երկրից դուրս գնալու փոխարեն ուղղվեր պետբյուջե. «Հայեցակարգում նշել էի, որ 80 տոկոսը կարող է պետությանը լինել, իսկ 20 տոկոսը բաժնետոմսերի տեսքով կարելի է տեղադրել բորսայում, որ մարդիկ գնեն։ Ընդ որում՝ նշել էի, որ այդ 80։20-ը վերանայելի է և նույն հաջողությամբ դա կարող է լինել 60։40, 50։50 և այլն։ Բացի այդ հայեցակարգում բարձրացրել էի նաև տեղեկատվական անվտանգության հարցը, քանի որ իմ կարծիքով 100 տոկոսով կարելի է համոզված լինել, որ օպերատորները գաղտնալսումների հետ կապված ոչ մի տեսակի խարդախություն չեն անում, եթե ինժեներների, ճարտարագետների վստահված ստորաբաժանմունք է լինում»,-ասաց Սիմոն Ալպետյանը։

Հայեցակարգն ուղարկելուց հետո, սակայն, փորձագետի հետ պատկան մարմիններից կապ չեն հաստատել, չեն հանդիպել և միայն մեկ ամիս անց նրան մերժողական պատասխան են ուղարկել, որպես հիմնավորում նշելով, որ հաճախականություն չկա, քանի որ բոլոր հաճախականություններն արդեն բաշխված են երեք օպերատորների միջև, մինչդեռ Սիմոն Ալպետյանը վստահ է՝ մեծ ցանկության դեպքում հնարավոր էր մյուսների հաճախականության նվազման արդյունքում չորրորդ օպերատորի համար ստեղծել ազատ հաճախականություն, ինչպես դա անում են շատ ուրիշ երկրներում. «Ինձ համար դա վիճելի հարց է։ Մյուս երկրներում քա՞նի օպերատոր կա։ Բա էդ երկրների օդն ուրիշ օդ է՞։ Այնտեղ օդի հաճախականություններն ինչպե՞ս են կարողացել 5 տեղ բաշխել, իսկ մեզ մոտ երեք տեղ և վերջ»,-նշեց փորձագետը։

Չնայած կառավարությունից ստացած պատասխանում վիճահարույց հարցեր կային, այնուամենայնիվ Սիմոն Ալպետյանն այլևս այդ հարցով չդիմեց ՀՀ իշխանություններին, մինչև վերջերս հայտնի դարձավ, որ VEON-ը պատրաստում է «Արմենթելը» վաճառել։ Փորձագետը նկատեց՝ եթե մեկ տարի առաջ հաճախականություն չկար, ապա այժմ վաճառքի է դրված մի օպերատոր, որն ունի հաճախականություն և պետք չէ զրոյից կառուցել։ Այլ կերպ ասած արդեն կա պատրաստի օպերատոր, որն ունի նաև գերկարևոր ստորգետնյա ենթակառուցվածքներ. «Ապագան այդ ենթակառուցվածքներինն է, որովհետև ուշ թե շուտ 5G, 6G և ուրիշ ինչ էլ փորձեն կառուցել, այդ ենթակառուցվածքները պարտադիր պայման են լինելու, հետևաբար ով տիրանա դրանց, լավ շահույթ կստանա։ Եթե օրինակ Vivacell-ը ցանկանա 5G սարքել, միևնույն է դիմելու է այդ ենթակառուցվածքների տիրոջը, որպեսզի վարձակալի այդ ենթակառուցվածքները։ Այս դեպքում ինչու՞ կառավարությունը չգնա այդ գործարքին, չէ՞ որ հիմա արդեն հաճախականություն կա։ Եսայանների դեմ ոչինչ չունեմ, պարզապես ինձ համար զարմանալի էին Հայկ Եսայանի ձևակերպումները, որ փողը կմնա երկրում։

Ընդհանուր գաղափարը նման է իմ ներկայացրած հայեցակարգին, բայց ինքս հավատում եմ անմեղության կանխավարկածին։ Իմ տարբերակով առաջարկում էի, որ պետությունը, կառավարությունը, ժողովուրդն ունենար բաժնետոմս։ Դա նշանակում է՝ ինչ շահույթ եղավ, գնում էր պետբյուջե և կարող էր բաշխվել ճանապարհաշինության, դպրոցների և այլ հարցերի ուղղությամբ։ Եսայաններն ասում են, որ ընդհանրապես պետք է հանրայնացնեն, այսինքն բաժնետոմսեր թողարկեն ու ժողովուրդն առնի դրանք, բայց չեն ասում՝ արդյոք Արմենթելի ամբողջ ունեցվածքն է մտնելու դրա մեջ, ներառյալ ենթակառուցվածքները, թե ոչ։

Կցանկանայի, որ VEON-ը «Արմենթելի» վաճառքն այնպիսի ձևով կազմակերպեր, որ օրինակ հայտարարեր՝ պետությունը մեծ բաժնեմաս ունի՝ 20-30 տոկոս, իսկ մնացածը տեղադրվելու է բորսայում՝ որոշ սահմանափակումներով, որ ոչ մի օլիգարխ չգա ու բիրիք չառնի։ Բայց կասկածում եմ, որ որևէ մեծ ներդրող, ինչպես Հայկ Եսայանն է հարցազրույցում հիշատակում, Հայաստանում ներդրում կանի ու հետո կբաժանի ժողովրդի մեջ»,-ասաց փորձագետը՝ ընդգծելով, որ կուզեր մեր հողի տակ տեղակայված այդ ենթակառուցվածքները հենց մերը լինեին։ Սիմոն Ալպետյանը նկատեց՝ հնարավոր է՝ Եսայանները հոյակապ, հիանալի, ազգանպաստ բան են մտածել, բայց պետք է պարզաբանեն, որ վստահ լինենք՝ պատրաստվում են ամեն ինչ հանրայնացնել. «Վերջում դուրս չգա, որ Արմենթելը գնեցին բաժնետոմսերի 80 կամ 90 տոկոսն անցավ իրենց կամ իրենց գործընկերներին, իսկ ժողովրդին հատկացվեց 10 տոկոսը, բայց անունը դրվեց, որ դա ազգային ու հանրային է։ Իմ հայեցակարգով այդ բաժնետոմսերի բաշխումը նշանակում էր պետություն+հանրություն, իսկ ըստ Եսայանների՝ Աստված գիտի։ Պետք է հստակեցնել»,-ամփոփեց Սիմոն Ալպետյանը։

Հեղինակ՝ Հասմիկ Կոշկարյան

Աղբյուր` Փաստինֆո