Փաստ ինֆո

Ցանկացած կոլեգիալ մարմնի համար կարևոր է բազմակարծությունը, հակառակ դեպքում ՝կվերածվենք մարմինների, որոնք կլինեն դիկտատուրաներ: «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց ԲԴԽ անդամ Հայկ Հովհաննիսյանը՝ անդրադառնալով հարուցված վարույթին:

Ինչպես արդեն հայտնել ենք՝ ԲԴԽ անդամ Հայկ Հովհաննիսյանի նկատմամբ կարգապահական վարույթ է հարուցվել՝ Երեւանի ընդհանուր իրավասության դատարանի նախկին դատավոր Արայիկ Մելքումյանի դիմումի հիման վրա ԲԴԽ-ի 27.02.2020 թ. որոշման կապակցությամբ հատուկ կարծիք հայտնելու համար։ Հանձնախումբը գտել է, որ հատուկ կարծիքում արտահայտված դիրքորոշումները խախտում են ԲԴԽ անդամի վարքագծի կանոնները և միջնորդություն է ներկայացրել նրան` կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու վերաբերյալ։

Արայիկ Մելքումյանի լիազորությունները դադարեցվել են ԲԴԽ-ի` 2019 թվականի փետրվարի 4-ի որոշմամբ` նրա նկատմամբ կիրառելով կարգապահական պատասխանատվության ամենախիստ միջոցը։

Արայիկ Մելքումյանը դիմում էր ներկայացրել ՍԴ, որի արդյունքում հակասահմանադրական էր ճանաչվել այն դրույթը, որի հիման վրա դատավորի լիազորությունները դադարեցվել էին եւ Արայիկ Մելքումյանը դիմել էր ԲԴԽ-ին՝ երեւան եկած նոր հանգամանքով դատավորի իր լիազորությունները վերականգնելու պահանջով։

2020 թվականի փետրվարի 27-ին ԲԴԽ-ն որոշեց «Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Արայիկ Մելքումյանին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հարցի վերաբերյալ ԲԴԽ 14.02.2019 թվականի որոշումը վերանայելու դիմումը բավարարել մասնակի։ Վիճարկվող որոշումը վերացվեց, սակայն Արայիկ Մելքումյանի լիազորությունները ոչ թե վերականգնվեցին, այլեւ նա ընդգրկվեց դատավորների ռեզերվում։ Սույն որոշման հետ ԲԴԽ անդամ Հայկ Հովհաննիսյանը համակարծիք չի եղել ու ներկայացրել է հատուկ կարծիք:

Հայկ Հովհաննիսյանը կարծում է, որ ՍԴ որոշումը չպետք է ԲԴԽ-ն դիտարկեր որպես նոր հանգամանք՝ դատավոր Արայիկ Մելքումյանին իր պաշտոնում վերականգնելու համար, ինչի մասին էլ գրել է հատուկ կարծիքում`գնահատականներ հնչեցնելով ՍԴ որոշման վերաբերյալ: Մասնավորապես` Հ.Հովհաննիսյանն իր հատուկ կարծիքում նշել էր, թե. «Այսպիսով, ՍԴ-ն փաստացի զրկեց ՀՀ-ում իշխանության տիրոջը ժողովրդին, դադարեցնել էական կարգապահական խախտում թույլ տված դատավորների լիազորությունները», «Կրկին պատասխանեմ հարցով. որտե՞ղ է երաշխիքը, որ ՍԴ սույն կազմը, մնալով արժեքների և հավատամքի իր ծիրում, կրկին «անորոշ» և սահմանադրությանը հակասող ու անվավեր չի ճանաչի ԴՕ սահմանադրական օրենքի «հստակեցված ձևակերպումները» ակնթարթորեն ի չիք դարձնելով գործադիր, օրենսդիր և դատական իշխանությունների միասնական և երկարատև ջանքերի պտուղը Դատական օրենսգիրք սահմանադրական օրենքը», «Վերոհիշյալի հաշվառմամբ ՍԴ կազմի և պարոն Հ. Թովմասյանի դրսևորած վարքագիծը չի համապատասխանել անկախության, անաչառության ու օբյեկտիվ անկողմնակալության ՄԻԵԴ և ՍԴ կողմից սահմանած չափանիշներին»:

Բացի այդ՝ Հովհաննիսյանը կոչ էր արել ԲԴԽ անդամներին կասեցնել Խորհրդի կողմից նոր հանգամանքների բացակայության կամ առկայության հարցի քննարկումը՝ մինչև 2020թ ապրիլի 5-ը մասնավորապես՝. «Վերոհիշյալ մասերում բերված բոլոր փաստարկները գուցե ստվերվեին դառնալով լոկ տեսական բանավեճի առարկա, եթե մեր հասարակության և պետության զարգացման ներկա փուլում առավել սուր դրված չլիներ ՍԴ դեմոկրատական լեգիտիմության պակասի հարցը։ Հիշեցնենք, որ ի սկզբանե ապրիլի 5-ին նախատեսված էր հանրաքվեն` մինչեւ երկրում արտակարգ դրություն հայտարարելը:

Հենց այս գնահատականներն էլ հանձնախումբը խնդրահարույց է համարել` գտնելով, որ առանձին գնահատականներ առերևույթ պարունակում են քաղաքական հայտարարարություններ: Պարզաբանելով ներկայացրած դիրքրորոշումը՝ Հովհաննիսյանը նշեց,որ անգամ, եթե դատավորը կատարել է աններելի արարք, որը հեղինակազրկել է դատական իշխանությանը, չկա լծակ՝ նրա լիազորությունները դադարեցնելու համար և այդ առումով արդեն 7 ամիս է, ինչ մատնված են անգործության:

Նա նշեց, որ թեև «Դատական օրենսգրքի փոփոխությունների» համաձայն՝ ԲԴԽ-ն կարող է դադարեցնել դատավորի լիազորությունները , սակայն որտեղ է երաշխիքը , որ ՍԴ-ն կրկին հակասահմանադրական չի ճանաչի այն:

«Երբ ՀՀ ապագայի և ճակատագրի հետ կապված հարցեր են որոշվում, իշխանության որևէ ճյուղ և քաղաքացի չպետք է ձեռքերը ծալած կողքը նստի և նայի: Բոլորն էլ պետք է իրենց ջանքերը գործադրեն և իրենց կարծիքը հայտնեն, թե ճակատագրական պահերին ինչ է պետք անել, ինչ լուծումներ է պետք տալ: Ես մնում եմ այդ դիրքորոշմանը և դա որևէ կապ չունի չեզոքություն խախտելու և ապաքաղաքական կառույց լինելու հետ»,- ասաց Հովհաննիսյանը:

Անդրադառնալով նախկինում արված հայտարարություններին՝ Հովհաննիսյանը նշեց, որ չի կարծում, որ իր նկատմամբ կարգապահական վարույթի հարուցումը հետաձգված վրեժի խնդիր լինի:

«Ընդհանուր առմամբ հայկական իրավաբանական դպրոցը ֆորմալիստական մոտեցում ունի և ձևական կողմը պահելուն շատ ավելի տուրք է տվել, քան պետք է արվեր և նաև բոլոր այդ միջազգային փաստաթղթերը, որոնք սահմանում են դատավորների վարքագծերի կանոնները Հայաստանում մեկնաբանվել են շատ ավելի խիստ, քան դրանք կմեկնաբանեն և կկիրառեն դրանց իսկ եվրոպական հեղինակները: Դրա պատճառը, կարծում եմ, սովետական իրավաբանական դպրոցն է: Քանի որ բոլորս դուրս ենք եկել սովետական և դրանից հետո ժառանգված հայկական իրավաբանական դպրոցից, շատերի մոտ կա նման մոտեցում: Եթե ասված է, որ պետք է դրսևորել քաղաքական զսպվածություն, դա նշանակում է, որ ինչ որ քաղաքական գործիչի կամ երևույթի անուն տալն արդեն զսպվածության խախտում է: Կամ, եթե ասում են պահպանել չեզոքություն, նշանակում է, որ ինչ էլ լինի, նույնիսկ, եթե ՀՀ-ի համար վճռորոշ խնդիրներ լինեն և ընդհանուր համազգային խնդիրներ լինեն, պետք է լռեն և ձայն չհանեն: Ես կարծում եմ, որ պետք է լինել ավելի ազատական և պետք չէ փորձել լինել Հռոմի Պապից ավելի կաթոլիկ»,- ասաց Հովհաննիսյանը:

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո