ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Ժամանակն է, որպեսզի Հայաստանը միջպետական գանգատ ներկայացնի ընդդեմ Ադրբեջանի 09/06/2012 12:23 | Վերլուծություններ
Հունգարիայում կացնահարված ՀՀ ԶՈՒ սպա Գուրգեն Մարգարյանի ծնողները կարող են դիմել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան՝ ընդդեմ Ադրբեջանի ու Հունգարիայի և անպայման գործը կշահեն: «Pastinfo.am»-ի թղթակցի հետ զրույցում նշեց միջազգային իրավունքի մասնագետ Արա Ղազարյանը: Նա պարզաբանեց, որ Ադրբեջանը խախտել է Մարդու իրավունքների կոնվենցիայի 2-րդ՝ Կյանքի իրավունքը և 14-րդ՝ Խտրականության արգելում, հոդվածները, իսկ Հունգարիան՝ 2-րդ հոդվածը:
Ա. Ղազարյանն ընդգծեց, որ պետությունն ունի պարտավորություն՝ ապահովելու համարժեք պատիժ խոշտանգման ու կյանքի իրավունքից զրկելու գործերով: ՄԻԵԴ նախադեպային իրավունքը հստակ ասում է, որ եթե անձը դատապարտվել է խոշտանգման համար, ապա պատժի կատարման այնպիսի միջոցներ, ինչպիսին են ներումը, համաներումը, պայմանական վաղակետ ազատելը, փորձաշրջան սահմանելը, բացարձակապես պետք է արգելվի:
«Այսինքն՝ հատուկ վերաբերմունք պետք է հանրության կողմից դրսևորվի նման ծանր հանցագործություն կատարած անձանց նկատմամբ»,- նշեց Ա. Ղազարյանն, ընդգծելով, որ տվյալ դեպքում ոչ թե խոշտանգում, այլ դիտավորյալ, ծանր հանգամանքներում և այն էլ՝ ազգային պատկանելության խտրական հիմքերով սպանություն է տեղի ունեցել: Նախադեպային իրավունքը, իրավաբանի կարծիքով, միանշանակ կիրառելի է Հունգարիայի և Ադրբեջանի պարագայում՝ Հունգարիան չկարողացավ ապահովել համարժեք պատիժ, Ադրբեջանը չուզեց ապահովել համարժեք պատիժ, երկուսի կողմից էլ դա կոնվենցիայի խախտում է:
Բացի այդ, Ադրբեջանի դեպքում գործում է կոնվենցիայի 2+14 բանաձևը՝ կյանքի իրավունքից զրկում ու խտրականության արգելում: «Պարզից էլ պարզ է, որ Ալիևի կողմից Սաֆարովին ներում շնորհելու դրդապատճառը պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ Գուրգեն Մարգարյանը հայ է»,- ասաց Արա Ղազարյանը, նկատելով, որ ներում շնորհելն իսկապես խայտառակ արարք էր՝ «նացիստական կառավարությունից հետո երևի ոչ ոքի մտքով չի անցել օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտով մարդասպանին, այն էլ՝ նման հանգամանքում, խտրականության հիմքով, նախագահի մակարդակով ներում տալ»:
Ըստ միջազգային իրավունքի մասնագետի, խախտվել են նաև Դատապարտյալներին փոխանցելու մասին եվրոպական կոնվենցիայի բազմաթիվ դրույթներ: Իրավաբանի պարզաբանմամբ, կոնվենցիան հումանիտար նպատակներից ելնելով հնարավորություն է տալիս դատապարտյալներին իրենց պատիժը կրել հայրենիքում: Իսկ դա նշանակում է, որ չի կարելի կոնվենցիայի սահմանած կառուցակարգը օգտագործել որպես քող և դրա ներքո այլ նպատակ հետապնդել, օրինակ՝ անձին պատժից ազատել, ինչպես տեղի ունեցավ Ադրբեջանի կողմից և, հնարավոր է, նաև Հունգարիայի կողմից:
Մասնավորապես, հիշյալ կոնվենցիայի 9-րդ հոդվածի 3-րդ մասով արտահանձնվող դատապարտյալին ընդունող պետությունը պատժի կատարման հարցերը որոշելիս ամբողջությամբ առաջնորդվում է իր հայեցողությամբ և իր երկրի օրենքներով: «Ադրբեջանն առաջնորդվել է իր հայեցողությամբ՝ անտեսելով միջազգային հանրաճանաչ նորմերը՝ որոշել է ներում տալ, բայց չի կատարել երկրորդ պայմանը՝ չի առաջնորդվել իր երկրի օրենքներով՝ խախտել է իր երկրի օրենքը»,- ասաց իրավաբանը: Այդ մասին հանձնել-ընդունելու հաջորդ օրն իսկ բարձրաձայնեցին Ադրբեջանի իրավագետները: Ըստ այդմ, Ադրբեջանի քրեական օրենսգրքի 57-րդ հոդվածի 3-րդ կետով՝ ցմահ ազատազրկվածին կարելի է ներում շնորհել առնվազն 25 տարի պատիժը կրելուց հետո:
ԱՄՆ պետդեպարտամենտի հայտարարությանը ադրբեջանական պատասխանում նույնպես առկա է մանիպուլյացիա: Դրանում նշվում է, որ ներում շնորհելը Ադրբեջանի նախագահի բացառիկ սահմանադրական իրավունքն է, որ ցմահ ազատազրկման դատապարտված Սաֆարովը Հունգարիայում կրել է 8,5 տարի ազատազրկում և որ ներման ակտը կարելի է դիտարկել ցմահ ազատազրկման փոխարինումը այն պատժաչափով, որը նա կրել է:
Ըստ Արա Ղազարյանի, Ադրբեջանն իրավունք չուներ այլ պետությունում կրած պատժաչափը սահմանել որպես իր կողմից արդեն սահմանված ժամկետ: «Անընդունելի է ժողովրդավարական հասարակարգում կանխամտածված սպանության համար ներում տալ, այն էլ՝ ընդամենը 8,5 տարի պատիժը կրելուց հետո»,- ասաց Արա Ղազարյանը:
Ըստ միջազգային իրավունքի մասնագետի, ՄԻԵԴ-ը կարող է արձանագրել խախտում ու շատ կարևոր փաստեր, դրանից հետո վճիռը կմտնի քաղաքական դաշտ, իսկ քաղաքականությունն անկանխատեսելի է:
«Բայց գոնե վճռով արձանագրել, որ տեղի է ունեցել խախտում, արդեն դա Մարգարյանի ծնողների համար հնարավորինս խախտված իրավունքի վերականգնման եղանակ է: Միջազգային իրավունքում Եվրոպական դատարանի դերը սահմանափակված է միայն արձանագրելով խախտումը, որոշ խիստ հազվադեպ դեպքերում սահմանել պարտավորություն պետության նկատմամբ, թե ինչ պետք է արվի, որպեսզի վճիռը կատարվի, խախտումը վերականգնվի»,- նշեց Արա Ղազարյանը:
Հետաքրքրական ու ուսանելի են, ըստ նրա, ՄԻԵԴ նախադեպային ուժ ստացած վճիռները արտահանձման գործերով: Այսպես, գործերից մեկով, Թուրքիան հանձնել էր անձին Ուզբեկստան, որտեղ նա ենթարկվել է խոշտանգումների: ՄԻԵԴ-ի վճռով արձանագրվել է խախտում Թուրքիայի կողմից՝ վերջինս, ըստ վճռի, պետք է իրավիճակը գնահատեր ոչ թե ստացած երաշխիքներով, այլ պետության ներքին անցուդարձով, ներքին իրավիճակով: «Այսինքն՝ կարելի է Հունգարիային նույնպես կանչել պատասխանատվության, այնքան շատ էին փաստական տվյալները հայատյացության, անհանդուրժողականության, որ չէր կարող չիմանալ, որ նրան ամենայն հավանականությամբ ազատ կարձակեն»,- ասաց Արա Ղազարյանը:
Արա Ղազարյանը գտնում է, որ արդեն հասունացել է պահը, արդեն ժամանակն է, որպեսզի Հայաստանը ներկայացնի միջպետական գանգատ ընդդեմ Ադրբեջանի՝ ՄԻԵԴ կոնվենցիայի 2-րդ, 3-րդ է և 14-րդ հոդվածների հիմքով՝ Կյանքի իրավունք, Խոշտանգումների արգելում, Խտրականության արգելում:
Ով և ինչպես պետք է պատասխան տա, եթե իրավական «սխալի» հետևանքով իրավիճակը տարածաշրջանում սրվի հարցին Արա Ղազարյանը պատասխանեց՝ Եվրախորհրդի մարմինները պետք է կանխեն դա:
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/27/2024 08:19 «Դուշ» շոուից հետո 5 աշխատողից 4-ն ազատվել ․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:15 Երբ ընդդիմությունը կանցնի համատեղ ու ռադիկալ պայքարի․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:11 Կառավարության ստորաբաժանումը «հորդորում» է ՊԵԿ-ին ստուգում իրականացնելիս հաշվի առնել իր կարգավիճակը, այլ կերպ ասած՝ «տեղը բերել». «Ժողովուրդ»
- 04/27/2024 08:08 Դա կլիներ մեր վերջը․ Փաշինյանը՝ ադրբեջանցի«փախստականների» մասին․ «Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:03 Տավուշի մարզպետը, հացի սեղանի շուրջ, փորձել լվանալ գյուղացիների գլուխները․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 07:52 Արարատ Միրզոյանը նույնպես չի եկել ԱԺ՝ ՔՊ-ականների հետ հանդիպման. գործադիրի անդամները խուսափում են . «Ժողովուրդ»
- 04/27/2024 07:36 1080 ռեեստր՝ 3270 հայտարարատու անձանց պաշտոնների՝ 5009 փոփոխությունների վերաբերյալ․ հիմքում խնամի-ծանոթ-բարեկամ սկզբունքն է․ «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
- 04/20/2024 14:40 Մինչև Միջանցք տալն անվանափոխվելու են Երևանի թաղամասերի անունները. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/26/2024 20:05 Առեղծվածային դեպք՝ Կոտայքի մարզում. «Hotel Տ27» հյուրանոցային համալիրում հայտնաբերվել են 2 օտարերկրացիների մարմիններ. 2 հոգի էլ տեղափոխվել է հիվանդանոց
- 04/26/2024 10:53 2 ռուս կանայք հաղորդում են տվել ոստիկանություն, որ «Հաղթանակ» զբոսայգու տնօրենը հարվածել է իրենց, թքել իրենցից մեկի դեմքին. shamshyan.com
- 04/26/2024 10:33 Ավստրալիայի Լիբերալ կուսակցությունը երկրի ընդդիմության առաջնորդին կոչ է արել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը
- 04/26/2024 10:23 Հրդեհ Գառնի գյուղում
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/26/2024 21:56 Կինը բողոքել է զուգընկերոջ՝ նախկին կնոջ հետ շփումից․ մասնագետի խորհուրդները
- 04/26/2024 00:08 Ուսուցչուհին դասարանում սեռական հարաբերություն է ունեցել 14-ամյա պատանու հետ
- 04/23/2024 22:11 Ամուսիները փորձել են մի կնոջ դավանափոխ անել դեպի իսլամ՝ ինտիմ լուսանկարների միջոցով
- 04/23/2024 00:43 Նորածին դստերը անտառում թողած կնոջը դատապարտել են 40 տարի անց
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել