ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Նման անորոշ կարգավորումների շրջանակ նախատեսելը դատական իշխանության անկախության նկատմամբ լրացուցիչ ճնշումների հնարավոր գործիք կարող են հանդիսանալ. Գոհար Մելոյան 08/10/2019 13:16 | Հարցազրույց
Ինչպես արդեն հայտնի է՝ Արդարադատության նախարարությունը իրավական ակտերի հրապարակման միասնական հարթակում հանրային քննարկման է ներկայացրել «Դատական օրենսգիրք» և «Սահմանադրական դատարանի մասին» սահմանադրական օրենքներում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին և հարակից օրենքների նախագծերի փաթեթը: Նախատեսվող փոփոխությունների շուրջ «Փաստինֆո»-ն զրուցել է սահմանադրագետ, Պառլամենտարիզմի զարգացման միջազգային կենտրոնի գործադիր տնօրեն Գոհար Մելոյանի հետ։
-Տիկին Մելոյան, «Դատական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքում նախատեսվող փոփոխություններով սահմանվում է, որ դատավորը կիրառման ենթակա իրավունքի վերաբերյալ հարցերով խորհրդակցելու համար իրավունք է ունենալու դիմելու գործի ելքում չշահագրգռված մասնագետների։ Ինչպե՞ս պետք է ընտրվեն այդ չշահագրգռված մասնագետները, ովքե՞ր պետք է լինեն նրանք։
-Ենթադրաբար, գործով չշահագրգռված մասնագետ ասելով՝ նկատի են ունեցվել համապատասխան մասնագիտական հմտություններ և աշխատանքային փորձ ունեցող անձինք, այսինքն՝ ոլորտային փորձագետները։ Հաշվի առնելով սահմանադրության իրավական որոշակիության սկզբունքը՝ «չշահագրգռված մասնագետ» եզրույթը պետք է բացահայտվեր տվյալ կարգավորումների շրջանակում։ Տեղին և ճշգրիտ են նաև Ձեր հարցադրումները, քանի որ, նույն իրավական որոշակիության սկզբունքի համատեքստում, նախագծում պետք է բացահայտված լինեին նաև տվյալ մասնագետի ընտրության, ներգրավման, վարձատրության հարցերը։
Այսինքն՝ սահմանված է զուտ ընդհանրական երևույթը, ինչը և' իրավական տեխնիկայի տեսանկյունից, և' հատկապես նմանաբնույթ նուրբ բնագավառի կարգավորման կոնտեքստում, բավականին խնդրահարույց է։
-Ըստ նախատեսվող փոփոխությունների՝ դատավորները Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողով պետք է ներկայացնեն գույքի փոփոխության հիմնավորման պատշաճ նյութեր։ Ի՞նչ է սա իրենից ենթադրում։
-2019 թվականի հունվարից ուժի մեջ են մտել «Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի մասին» օրենքի դրույթները, համաձայն որոնց՝ պետք է ունենայինք այդ կարգավորումներին հիման վրա ձևավորված հանձնաժողով։ Հստակեցնեմ, որ դա նույն Բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց էթիկայի հանձնաժողովն է, որը, ըստ վերոնշյալ օրենքի՝ վերանվանվել է Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի։
Ընդ որում՝ այս հանձնաժողովի ձևավորման հետ կապված ևս բավականին ուշագրավ զարգացումներ են սպասվում, քանի որ գործող կարգավորումներով սահմանված է հանձնաժողովի ձևավորման բավականին բարդեցված ընթացակարգ՝ պայմանավորմած տվյալ ինքնավար մարմնի առանձնահատկությամբ և ձևավորված միջազգային պրակտիկայով, իսկ վերջերս Ազգային ժողովում առաջին ընթերցմամբ ընդունվեց նախագիծ, որը այլ կարգավորումների հետ միաժամանակ նախատեսում է Հանձնաժողովի ձևավորման ընթացակարգի պարզեցումը։
Նախագծերի փաթեթը՝ նմանաբնույթ կարգավորումներով սպասելի էր, քանի որ Վենետիկի հանձնաժողովի 119-րդ լիագումար նիստի զեկույցում նշված էր, որ իշխանական թևի հետ համաձայնություն էր ձեռք բերվել, որ վեթինգի կիրառումը բոլոր դատավորների նկատմամբ աննպատակահարմար և անօգտակար է. ինչի փոխարեն՝ կուժեղացվեն կարգապահական ընթացակարգերը, և կապը հայտարարագրման համակարգի հետ։ Այդ պայմանավորվածության համաձայն՝ Հայաստանյան կողմը պետք է Վենետիկի հանձնաժողովի հրատապ կարծիքը ստանալու նպատակով՝ ներկայացներ «Դատական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքի փոփոխությունների փաթեթը։
-Նշվում է նաեւ, որ դատավորը պետք է զերծ մնա այնպիսի գործողություններ ձեռնարկելուց, որոնք նպատակ կհետապնդեն ստեղծել ինքնաբացարկի հիմքեր։
Արդյո՞ք սա եւս ընդհանրական ձեւակերպում չէ։
-Ինքնաբացարկի ինստիտուտը արդեն իսկ սահմանված է, եւ գործող Դատական օրենսգրքի ձևակերպումը, համաձայն որի՝ դատավորը ողջամտության սահմաններում պետք է իրեն դրսևորի այնպես, որ նվազագույնի հասցվեն ինքնաբացարկի անհրաժեշտություն առաջացնող դեպքերը, միանշանակ ավելի հաջող է։ Գտնում եմ, որ առաջարկվող այս ձևակերպումը ևս չի տեղավորվում որոշակիության սահմաններում, ինչին հետագա ծավալվելիք քննարկումների ընթացքում և' մասնագիտական հանրությունը, և' օրենսդիրը պետք է ուշադրություն դարձնեն։ Կրկին ծագում են հարցադրումներ. դիցուք՝ ով և/կամ ինչպես է որոշելու, որ դատավորի գործողության նպատակը եղել է ինքնաբացարկի հիմքերի ստեղծումը։ Այսինքն՝ նմանաբնույթ անորոշ կարգավորումների շրջանակը դատական իշխանության անկախության նկատմամբ լրացուցիչ շահարկումների եւ ճնշումների հնարավոր գործիքակազմ կարող են հանդիսանալ։
-«Սահմանադրական դատարանի մասին» սահմանադրական օրենքում նախատեսվող փոփոխությամբ օգոստոսի 1-ից մինչև հոկտեմբերի 31-ը հրաժարական ներկայացրած Սահմանադրական դատարանի դատավորները մինչև իրենց պաշտոնավարման տարիքը լրանալը պահպանելու են իրենց հրաժարականի պահին ունեցած աշխատավարձը, դրա նկատմամբ սահմանված հավելավճարները և սոցիալական երաշխիքները, իսկ պաշտոնավարման տարիքը լրանալուց հետո ստանում են օրենքով նախատեսված կենսաթոշակ։ Սրա վերաբերյալ ի՞նչ կասեք։
-Այս կարգավորումն առնվազն տարակուսելի է։ Նախ՝ նախագծերի սույն փաթեթը, որը կայքում տեղադրվել է օգոստոսի 9-ին ՍԴ դատավորների համար երաշխիքներ է նախատեսում օգոստոսի 1-ից մինչև հոկտեմբերի 31-ը հրաժարական ներկայացնելու դեպքում։ Հարց է ծագում, արդյոք, ենթադրվել էր, որ ՍԴ դատավորները հնարավոր է այնքան ոգևորվեն առաջարկով, որ հետին թվով հրաժարականի դիմում ներկայացնեն։
Բացի այդ, «Սահմանադրական դատարանի մասին» օրենքը սահմանադրական օրենք է, որում փոփոխությունները կատարվում են որակյալ մեծամասնությամբ, և, բնականաբար, հնարավոր են առավել երկարատև և ծավալուն քննարկումներ նախագծի շուրջ։ Հետևաբար՝ այլ հարցեր են ծագում. թե ինչու է սահմանվել հրաժարական ներկայացնելու այդքան կարճ վերջնաժամկետ, կամ թե, ընդհանրապես, ինչու է վերջնաժամկետ սահմանվել։
Կարելի է այս կարգավորումները դիտարկել որպես վերջնագիր ուղղված ՍԴ դատավորներին. կամ հրաժարական ներկայացրեք՝ պահպանելով սոցիալական երաշխիքները, կամ էլ հնարավոր է՝ հարուցվեն որոշակի քրեական գործեր, եւ լիազորություններ կասեցվեն, ինչի հետ կապված առկա են այլ իրավական հակասություններ, որոնց կանդրադառնամ լրացուցիչ վերլուծությամբ։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/26/2024 08:28 Հենրիխ Մխիթարյանին շնորհավորեցին բոլորը` բացի ՀՖՖ-ից․ «Ժողովուրդ»
- 04/26/2024 08:23 Գյուղից հետևում են դիրքերի քանդմանը․ «Հրապարակ»
- 04/26/2024 08:20 Համատեղ պայքարի պլան դեռ չկա․ «Հրապարակ»
- 04/26/2024 08:18 ԿԳՄՍՆ-ում փոփոխություններ են նախապատրաստվում ․ լուծարվելու է Սփյուռքի բաժինը․«Հրապարակ»
- 04/26/2024 08:13 Իշխանական թիմում էլ են սարսափում ադրբեջանցի «փախստականների» վերադարձի հեռանկարից․ Հրապարակ»
- 04/26/2024 07:53 Աննա Հակոբյանը քաղաքական նպատակով էր Գյումրիում. աճել է իշխանության հանդեպ անվստահությունը, թեմի առաջնորդը «վտանգ» է համարվում․ «Ժողովուրդ»
- 04/26/2024 07:40 Սասուն Խաչատրյանին չեն նեղացնի. ՔՊ-ն հանդիպելու է ՍԴ-ի իր «սրտի» թեկնածուի հետ․ «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
- 04/20/2024 14:40 Մինչև Միջանցք տալն անվանափոխվելու են Երևանի թաղամասերի անունները. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/26/2024 10:53 2 ռուս կանայք հաղորդում են տվել ոստիկանություն, որ «Հաղթանակ» զբոսայգու տնօրենը հարվածել է իրենց, թքել իրենցից մեկի դեմքին. shamshyan.com
- 04/26/2024 10:52 2 ռուս կանայք հաղորդում են տվել ոստիկանություն, որ «Հաղթանակ» զբոսայգու տնօրենը հարվածել է իրենց, թքել իրենցից մեկի դեմքին. shamshyan.com
- 04/26/2024 10:33 Ավստրալիայի Լիբերալ կուսակցությունը երկրի ընդդիմության առաջնորդին կոչ է արել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը
- 04/26/2024 10:23 Հրդեհ Գառնի գյուղում
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/26/2024 00:08 Ուսուցչուհին դասարանում սեռական հարաբերություն է ունեցել 14-ամյա պատանու հետ
- 04/23/2024 22:11 Ամուսիները փորձել են մի կնոջ դավանափոխ անել դեպի իսլամ՝ ինտիմ լուսանկարների միջոցով
- 04/23/2024 00:43 Նորածին դստերը անտառում թողած կնոջը դատապարտել են 40 տարի անց
- 04/21/2024 22:49 Կինը հոր օգնությամբ վրեժ է լուծել դավաճան զուգընկերոջից
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ