ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
ՀՀ դրամի արժեզրկման նոր վտանգներ 12/21/2015 18:28 | Վերլուծություններ
ԱՄՆ Դաշնային պահուստային համակարգը՝ Կենտրոնական բանկը օրեր առաջ, առաջին անգամ 2006-ից հետո, բարձրացրեց վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը 0.25%-ով, իսկ նախագահ Օբաման վերացրեց ԱՄՆ-ից նաֆթի արտահանման ավելի քան 40 տարի տևած արգելքը:
Այսպիսով, վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը նախկին 0-0.25%-ի փոխարեն այժմ լինելու է 0.25-0.5%-ի սահմաններում։ Ճգնաժամերից ամբողջությամբ վերականգնվելով՝ ԱՄՆ-ի տնտեսությունն այնքան էր աշխուժացել, որ ինֆլյացիան կարող էր մեծանալ։ Բացի այդ՝ չափազանց մեծ գործարար ակտիվությանը սովորաբար հաջորդում է ավելի սուր անկում, այդ պատճառով էլ ԱՄՆ-ում հակված են զսպել նաև կտրուկ աճերը։ Ինֆլյացիան և աշխուժությունը զսպելու հիմնական ձևերից մեկն էլ հենց վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի բարձրացումն է, որը նշանակում է ավելի թանկ դոլար՝ բոլոր առումներով (այդ թվում՝ աշխարհի այլ երկների արժույթների համեմատ)։
Իսկ ահա նաֆթի արտահանման արգելքի հանման պարագայում պետք է արձանագրել, որ այժմ ամերիկյան նաֆթարտադրողները արդեն սկսում են նաֆթի արտահանումը Մեքսիկա և Կանադա, իսկ առաջիկայում կսկսեն դուրս գալ նաև այլ շուկաներ: Արդյունքում համաշխարհային շուկայում նաֆթի առաջարկը էլ ավելի կմեծանա՝ առանց այդ էլ պակասող պահանջարկի ֆոնին, որը կհանգեցնի «սև ոսկու» արժեզրկման:
Ուղղակի ազդեցությունը ՀՀ տնտեսության վրա
Աշխարհի մյուս գրեթե բոլոր արժույթների նման՝ դրամը արժեզրկման ուղղությամբ ճնշման տակ է ընկնում ԱՄՆ-ում կայացված այս որոշումից հետո։ Հանդիսանալով աշխարհի թիվ մեկ տնտեսությունը՝ գործարարները հակված են ներդրումներ անել ԱՄՆ-ում, հատկապես, երբ ԱՄՆ տնտեսությունը ծաղկման փուլում է գտնվում, ինչպես այսօր է։ Նշանակում է ամբողջ աշխարհից ու հատկապես՝ համեմատաբար ռիսկային զարգացող երկրներից (Ռուսաստան, Թուրքիա, Բրազիլիա, արաբական երկրներ) դոլարի տեղափոխում ԱՄՆ, ինչը ենթադրում է բոլոր հիմնական արժույթների արժեզրկում դոլարի նկատմամբ։ Հայաստանը ևս կամա-ակամա ընկնելու է այս միտման տակ, թեև արտասահմանյան ներդրումները մեր տնտեսությունում արդեն իսկ չափազանց քիչ են (տարեկան 300-350 միլիոն դոլար)։
Անուղղակի ազդեցությունը
Ինչպես նշվեց, ԱՄՆ-ում վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի բարձրացման արդյունքում դոլարի նկատմամբ կարժեզրկվի նաև ռուբլին: Սակայն ռուբլու արժեզրկման ավելի մեծ պատճառ կա՝ նաֆթի արժեզրկումը:
Ինչպես հայտնի է, նաֆթը հանդիսանում է Ռուսաստանից արտահանման հիմնական ապրանքը և դրա արժեզրկումը հանգեցնելու է այդ երկրում արտաժույթի պակասորդի և ռուբլու արժեզրկման:
Իսկ ահա ռուբլու արժեզրկման արդյունքում Ռուսաստանից Հայաստան փոխանցվող գումարները ավելի քիչ (արժեզրկված) կլինեն։ Սա վերաբերում է նախ և առաջ Ռուսաստանում արտագնա աշխատանքի մեկնած մեր հայրենակիցների կողմից ուղարկվող մասնավոր տրանսֆերտներին։ Անցած տարի դրանք 10%-ով նվազել էին 2013-ի համեմատ, այս տարվա հունվար-հոկտեմբերին՝ 38%-ով՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ, ուստի առաջիկայում կարելի է սպասել անգամ կիսով չափ նվազում՝ ԱՄՆ-ում կայացված այս վերջին որոշումների ֆոնին։
Ավելի քիչ դրամական փոխանցումները առաջին հերթին նշանակում են է՛լ ավելի մեծ ճնշումներ դրամի վրա՝ արժեզրկման ուղղությամբ։ Բացի այդ՝ քիչ տրանսֆերտների պատճառով հայաստանցիներն ավելի քիչ գնումներ կկատարեն, ինչը նշանակում է տնտեսական ընդհանուր ակտիվության նվազում։
Մեր տնտեսության վնասները՝ դրամի արժեզրկումը զսպելու դեպքում
Քանի որ ԱՄՆ-ում կայացված վերջին որոշման և՛ ուղղակի, և՛ անուղղակի ազդեցությունները առաջին հերթին և ամենանկատելի ձևով դրսևորվելու են մեր դրամի արժեզրկման ուղղությամբ ճնշման տեսքով, Կենտրոնական բանկը պետք է անցնի ամբողջությամբ ազատ լողացող կուրսի քաղաքականությանը և չփորձի զսպել դրամի արժեզրկումը։ Դրամի արժեզրկման դեպքում ներմուծվող ապրանքների էական թանկացում կդիտվի, սակայն դա ավելի նախընտրելի է, քան այն վնասները, որ մեր տնտեսությանը կհասցվի՝ դրամի արժեզրկման դեմն առնելու հետևանքով։
Դրամի արժեզրկում թույլ չտալու դեպքում նախ և առաջ արտահանման նվազում կլինի։ Որովհետև, եթե գործընկեր բոլոր երկների, այդ թվում՝ Ռուսաստանի արժույթը արժեզրկվում է, իսկ Հայաստանինը՝ ոչ, ապա մեր արտահանողները միանգամից հայտնվում են չափազանց ծանր վիճակում։ Երկրորդ՝ Հայաստանում էժան մնացող դոլարը կգրավի նաև տեղի ռուսական ընկերություններին, ովքեր կսկսեն մեր երկրից դոլար հավաքել ու տանել Ռուսաստան, ինչպես արեցին ճիշտ մեկ տարի առաջ։ Երրորդ՝ կվատնվեն Հայաստանի միջազգային պահուստները, ինչը ենթադրում է զուգահեռաբար արտաքին պարտքի է՛լ ավելի մեծացում։ Եվ չորրոդ ՝ Հայաստանի տնտեսական ակտիվությունը էականորն կնվազի։ Այսպես, եթե ԿԲ-ն փորձի զսպել դրամի արժեզրկումը, դա անելու է ինչպես միջազգային պահուստները վատնելու, այնպես էլ՝ շրջանառությունից դրամի քանակությունը հանելու հաշվին: Շրջանառվող ավելի քիչ դրամը կհանգեցնի վարկերի տոկոսադրույքների աճի, ինչը կբերի գործարարների կողմից վերցվող վարկերի ու ներդրումների ծավալի նվազման, որը նշանակում է ավելի ցածր տնտեսական ակտիվություն։ Այսպիսով՝ վերընշված վնասները անհամեմատ ավելի նշանակալի են, քան՝ ներմուծվող ապրանքների գնաճը։ Ուստի իշխանությունները չպետք է ելնեն նրանից, որ 2016-ը նախընտրական տարի է և «հեշտ» լուծում տան այս նոր մարտահրավերին։
Հրայր Մանուկյան
«Իրազեկ քաղաքացիների միավորում»
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02
Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասին
Տեսադարան
05/17/2022 10:49
Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցները
Մամուլ
- 04/27/2024 08:19 «Դուշ» շոուից հետո 5 աշխատողից 4-ն ազատվել ․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:15 Երբ ընդդիմությունը կանցնի համատեղ ու ռադիկալ պայքարի․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:11 Կառավարության ստորաբաժանումը «հորդորում» է ՊԵԿ-ին ստուգում իրականացնելիս հաշվի առնել իր կարգավիճակը, այլ կերպ ասած՝ «տեղը բերել». «Ժողովուրդ»
- 04/27/2024 08:08 Դա կլիներ մեր վերջը․ Փաշինյանը՝ ադրբեջանցի«փախստականների» մասին․ «Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:03 Տավուշի մարզպետը, հացի սեղանի շուրջ, փորձել լվանալ գյուղացիների գլուխները․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 07:52 Արարատ Միրզոյանը նույնպես չի եկել ԱԺ՝ ՔՊ-ականների հետ հանդիպման. գործադիրի անդամները խուսափում են . «Ժողովուրդ»
- 04/27/2024 07:36 1080 ռեեստր՝ 3270 հայտարարատու անձանց պաշտոնների՝ 5009 փոփոխությունների վերաբերյալ․ հիմքում խնամի-ծանոթ-բարեկամ սկզբունքն է․ «Ժողովուրդ»
Գործ #
03/06/2023 21:01
Արյունոտ օղակն ամբողջական չէ առ այսօր. Ինչ կապ ուներ Յուզբաշյանի սպանությունը Ղանդիլյանի սպանության հետ
06/17/2022 17:36
Նոտարի աշխատասենյակից հափշտակվել է կնիքը ու աշխատասենյակը հրկիզվել՝ ԵԿՄ Էրեբունու տարածքային բաժանմունքի նախագահ Մանվել Բատիկյանի քավորությամբ. Խարդախությունների մի ամբողջ կծիկի հետքերով
07/20/2020 20:31
Վանաձորում սպանվել է հայտնի ֆիզիկոս Մնացականյանը. Սպանության առիթը՝ 1000 դրամ
07/12/2020 18:04
«Դե իմացիր արա, էդ ռուբիլնիկի տեղն էլ ես եմ ասել». Մանկության ընկերը` Կախյանի մեկ տարեկան երեխայի ու հղի կնոջ սպանության մասին
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
- 04/20/2024 14:40 Մինչև Միջանցք տալն անվանափոխվելու են Երևանի թաղամասերի անունները. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/26/2024 20:05 Առեղծվածային դեպք՝ Կոտայքի մարզում. «Hotel Տ27» հյուրանոցային համալիրում հայտնաբերվել են 2 օտարերկրացիների մարմիններ. 2 հոգի էլ տեղափոխվել է հիվանդանոց
- 04/26/2024 10:53 2 ռուս կանայք հաղորդում են տվել ոստիկանություն, որ «Հաղթանակ» զբոսայգու տնօրենը հարվածել է իրենց, թքել իրենցից մեկի դեմքին. shamshyan.com
- 04/26/2024 10:33 Ավստրալիայի Լիբերալ կուսակցությունը երկրի ընդդիմության առաջնորդին կոչ է արել ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը
- 04/26/2024 10:23 Հրդեհ Գառնի գյուղում
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/26/2024 21:56 Կինը բողոքել է զուգընկերոջ՝ նախկին կնոջ հետ շփումից․ մասնագետի խորհուրդները
- 04/26/2024 00:08 Ուսուցչուհին դասարանում սեռական հարաբերություն է ունեցել 14-ամյա պատանու հետ
- 04/23/2024 22:11 Ամուսիները փորձել են մի կնոջ դավանափոխ անել դեպի իսլամ՝ ինտիմ լուսանկարների միջոցով
- 04/23/2024 00:43 Նորածին դստերը անտառում թողած կնոջը դատապարտել են 40 տարի անց
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել