Փաստ ինֆո

ՀՀ ՊՆ N  զորամասի հրաձիգ, շարքային Ազատ Մաղաքյանը 3 ամսվա ընթացքում 4 անգամ մինչև 3օր տևողությամբ` առանց հարգելի պատճառների բացակայել է ծառայության վայրից:

Այսպես, ըստ քննության տվյալների,  18.05.2011 թ.-ին` ժամը 22.30-ի սահմաններում նա  ինքնակամ թողել է զորամասը և 20.05.2011 թվականին ժամը 09:00-ին հայտնաբերվել և բերման է ենթարկվել Շիրակի կայազորի ռազմական ոստիկանության բաժին և նույն օրը տեղափոխվել է զորամաս: Սակայն նույն օրը, մի քանի ժամ անց` ժամը 19:30-ի սահմաններում, նորից ինքնակամ թողել է զորամասը, իսկ 21.05.2011թ.` ժամը 10:00-ի սահմաններում, ինքնակամ ներկայացել Լոռու կայազորի Վանաձորի ՌՈ բաժին:  15.06.2011 թ-ին` ժամը 00:15-ի սահմաններում, զինծառայողը կրկին ինքնակամ թողել է զորամասը և նույն օրը` ժամը 12:00-ին ինքնակամ ներկայացել  Լոռու կայազորի Վանաձորի ՌՈ բաժին: Ապա 27.06.2011 թ-ին` ժամը 22:30-ի սահմաններում,  թողել է զորամասը և վերադարձել 28.06.2011 թվականին` ժամը 07:30-ի սահմաններում:

Նախաքննության ընթացքում և դատաքննությամբ հաստատվել է, որ  Ազատ Մաղաքյանի փոխհարաբերությունները համածառայողների և սպայական անձնակազմի հետ եղել են նորմալ, նրա նկատմամբ զինծառայողների փոխհարաբերությունների կանոնագրքի կանոնների խախտման դեպքեր չեն եղել, նրանց ընտանիքում նրա ներկայության հետ կապված որևէ անհետաձգելի միջոցառում կամ նրա ներկայության անհրաժեշտություն չի եղել:

Ամբաստանյալն իրեն մեղավոր է ճանաչել առաջադրված մեղադրանքում՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի  361-րդ հոդվածի առաջին մասով՝  Զորամասը կամ ծառայության վայրն ինքնակամ թողնելը:

Լոռու մարզի  ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանը՝ դատավոր Սուրեն Բաղդասարյանի նախագահությամբ, 2012 թվականի հունվարի 19-ի դատավճռով գտել է, որ  ամբաստանյալ Ազատ Մաղաքյանին մեղսագրված հանցանքը ապացուցված է, նրա արարքը ՀՀ քրեական օրենսգրքի 361-րդ հոդվածի 1-ին մասով որակված է ճիշտ, կատարած հանցագործության համար նա ենթակա է քրեական պատասխանատվության ու պատժի, որը ենթակա է կրելու:

Ազատ Մաղաքյանը դատավճռով  մեղավոր է ճանաչվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 361-րդ հոդվածի 1-ին մասով և դատապարտվել կարգապահական գումարտակում պահվելու՝ 6  ամիս ժամանակով: Մինչ այդ որպես խափանման միջոց ընտրված  հրամանատարության հսկողության հանձնելը փոխվել էր, և ամբաստանյալը  կալանքի էր վերցվել դատական նիստերի դահլիճում:

Դատարանը որպես պատասխանատվությունը և պատիժը ծանրացնող հանգամանք է գնահատել  այն, որ նա նույնանման արարքի համար նախկինում դատված է եղել: «Դատարանը հաշվի առնելով, որ ամբաստանյալ Ազատ Մաղաքյանը նախկինում պատիժ է կրել կալանքի ձևով և չկանգնելով ուղղման ճանապարհին կատարել է նոր հանցագործություն, գտնում է, որ նրա նկատմամբ պետք է նշանակել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 361 հոդվածի 1-ին մասի սանկցիայով նախատեսված առավել խիստ պատժատեսակը` կարգապահական գումարտակում պահելու ձևով, նկատի ունենալով, որ պատժի այդ տեսակը նրա նկատմամբ կարող է ապահովել պատժի նպատակները»,- նշվում է առաջին ատյանի դատարանի դատավճռում:

Հետաքրքրական է, որ նույն արարքի համար նախկինում հրամանատարի հրամանով կարգապահական տույժի ենթարկվելը Վերաքննիչ քրեական դատարանը գնահատել է որպես գործի վարույթը կարճելու ու քրեական հետապնդումը դադարեցնելու հիմք:

Այսպես, Վերաքննիչ քրեական դատարանը՝ դատավոր Սևակ Համբարձումյանի նախագահությամբ, դատավորներ Ա.Պետրոսյանի ու Մ.Պետրոսյանի մասնակցությամբ, 2012թ. ապրիլի 20-ի որոշման մեջ արձանագրել է, որ  զորամասը ինքնակամ լքելու  երկու անգամվա համար, մասնավորապես 20.05.2012թ. և 15.06.2012թ. Վանաձորի ՌՈ բաժնի պետի և գնդի հրամանատարի հրամաններով ենթարկվել է կարգապահական տույժի՝ «կարգապահական մեկուսացման» ձևով՝ առաջին անգամ 5 օր, երկրորդ անգամ՝ 10 օր ժամկետով։

«Նշված երկու դեպքերը ներառվել են Ա.Մաղաքյանի մեղադրանքի ծավալում և մյուս օրերի հանրագումարի արդյունքում անձի նկատմամբ հարուցվել է քրեական հետապնդում, որը «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» Եվրոպական կոնվենցիային կից թիվ 7-րդ արձանագրության 4-րդ հոդվածի 1-ին կետի խախտում է։  Ըստ նշված կետի` «Ոչ ոք չպետք է միևնույն պետության իրավասության շրջանակներում երկրորդ անգամ դատվի կամ քրեական դատավարության կարգով պատժվի այն հանցագործության կապակցությամբ, որի համար նա արդեն վերջնականապես արդարացվել է կամ դատապարտվել այդ պետության օրենքին և քրեական դատավարությանը համապատասխան»:

Վերաքննիչ դատարանը հավելում է՝ «Մարդու իրավունքների պաշտպանության սահմանադրական երաշխիքներից է Սահմանադրության 22-րդ հոդվածի 7-րդ մասում ամրագրված դրույթը, համաձայն որի` ոչ ոք չի կարող կրկին անգամ դատվել նույն արարքի համար, և որն իր սահմանադրաիրավական բովանդակությամբ ենթակա չէ սահմանափակման /անգամ արտակարգ կամ ռազմական դրության պայմաններում/։

ՀՀ Սահմանադրության 22-րդ հոդվածի 7-րդ մասում ամրագրված վերոհիշյալ նորմը իր արտացոլումն է գտել ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 21-րդ հոդվածում, որի առաջին մասը սահմանում է. «Ոչ ոք չի կարող կրկին անգամ դատվել նույն արարքի համար»։

Քրեական գործի վարույթը դատարանը կարճել է և քրեական հետապնդումը դադարեցրել՝ մեղադրողի կողմից ամբաստանյալի նկատմամբ քրեական հետապնդում իրականացնելուց հրաժարվելու պատճառով: Ամբաստանյալ Ազատ Մաղաքյանի նկատմամբ որպես խափանման միջոց ընտրված կալանավորումը վերացվել էր և վերջինիս անհապաղ ազատ էր արձակվել  կալանքից դատական նիստի դահլիճում:

2012 թվականի օգոստոսի 24-ի որոշմամբ, Վճռաբեկ դատարանը մասնակիորեն բավարարել էր ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանի 2012 թվականի ապրիլի 20-ի որոշման դեմ ամբաստանյալ Ա.Մաղաքյանի պաշտպան Գուրգեն Հարությունյանի վճռաբեկ բողոքը: ՀՀ վերաքննիչ քրեական դատարանի 2012 թվականի ապրիլի 20-ի որոշումը բեկանվել էր և գործն ուղարկվել էր նույն դատարան՝ նոր քննության։

Իսկ 17 հոկտեմբերի 2012թ. նոր որոշմամբ Վերաքննիչ դատարանը՝ դատավոր Ս. Չիչոյանի նախագահությամբ և դատավորներ  Ե. Դարբինյանի ու Գ. Ավետիսյանի մասնակցությամբ, ճանաչել և հռչակել էր Ազատ Մաղաքյանի անմեղությունը ՀՀ քրեական օրենսգրքի 361-րդ հոդված 1-ին մասով առաջադրված մեղադրանքում և արդարացրել` արարքում հանցակազմի բացակայության հիմքով:

Հեղինակ` Սոնա Մաշուրյան