ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Ընդհանուր մի քարտեզով չեն առաջնորդվում, այլ` որ հատվածում ադրբեջանցիները շահն ինչով կարող են հիմնավորելու սկզբունքով. Խաչիկ Ստեփանյան 04/03/2024 17:03 | ԼՐԱՀՈՍ
![](https://www.pastinfo.am/news_images/581/1741167_1/photo_2024_04_03_17_34_07.thumb.jpg)
ՀՀ տարբեր հատվածներում, այսպես կոչված, սահմանազատումն ու սահմանագծումն իրականացվում են տարբեր փաստաթղթերով:
Պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Խաչատուր Ստեփանյանի արձանագրմամբ` խորհրդային տարիների վերջին քարտեզները բխում են Ադրբեջանի շահերից, որովհետև 20- ականներին ոչ մի անկլավ չի եղել:
Այդուհանդերձ, դատելով Սյունիքում, Գեղարքունիքում, ներկայումս նաեւ` Տավուշում տեղի ունեցող գործընթացներից, կարո՞ղ ենք ասել, որ սահմանազատումն իրականացնելու համար Ադրբեջանն ու Հայաստանն առաջնորդվում են կոնկրետ քարտեզով; «Փաստինֆո»-ի հարցին ի պատասխան`դոկտոր, պրոֆեսորը նկատեց. «Խնդիրն այն է, որ նախ` այդ սահմանագծումը պարբերաբար տեղի է ունեցել, երկրորդ` Ալմա- Աթայի հռչակագիրը, որին հիմա հղում են անում, Ադրբեջանը միացել է այն ժամանակ, երբ դե ֆակտո սահմանների փոփոխությունն արդեն տեղի էր ունեցել նաև այսօրվա գյուղերի մասով, որոնց մասին ասում են։ Երբ մեր իշխանությունները խոսում են Ալմա-Աթայի հռչակագրով ինչ –որ կտորների, իբր, Ադրբեջանի պատկանելության մասին, եւ որ դրանք պարտավոր են վերադարձնել, ապա դա իրականությանը չի համապատասխանում»:
Խաչատրյանի փոխանցմամբ` Ադրբեջանը, իր շահերից ելնելով, մեկ հղում է անում Ալմա- Աթայի հռչակագրին, մեկ ինչ-որ քարտեզի, ընդ որում` 80- ականների, որովհետև 20- ականներին ոչ մի անկլավ հասկացություն չի եղել։
«Որ մարզում, որ հատվածում իր շահերից բխող պայման կա` ինքը այդ պայմանն է առաջ տանում։Նույն տրամաբանությամբ Ջերմուկի այդ հատվածը, որ իրենք 2021թի սեպտեմբերին վերցրեցին, ոչ մի քարտեզով երբևիցե Ադրբեջանինը չի եղել։ Հիմա եկել, ասում են սա Ադրբեջանական տարածք է։ Իսկ որտեղ ոչ քարտեզն է օգնում, ոչ էլ Ալմա-Աթայի հռչակագիրը` ասում են` ադրբեջանական զորքը կանգնած է, այդ հատվածն Ադրբեջան է։ Եթե օրենքը գործում է զորք կանգնելով , ապա Ոսկեպարում Ադրբեջանական զորք չկա, ուրեմն դա Ադրբեջան չէ», - ասաց գիտնականն`ընդգծելով, որ ընդհանուր կանոն Ադրբեջանը չի թելադրում, այլ թելադրում է կանոններ, որոնք բխում են իր շահերից։
Խ. Ստեփանյանի արձանագրմամբ` դելիմիտացիա, դեմարկացիա հասկացությունը փաթեթային լուծումով է արվում, բայց այս դեպքում լրիվ ուրիշ մոտեցում է։ «Գոնե սկզբունքները պետք է հստակեցնեն, գոնե հիմնական ուղերձները որոշեն, հետո սահմանագծում անեն` ամբողջ սահմանների երկայնքով։Հիմա իրենք մաս- մաս են անում, որովհետև Տավուշում առաջ են քաշում 80-ականների վերջի քարտեզները, ես վստահ եմ, որ երբ հերթը հասնի Վայոց Ձորի մարզին, ասելու են, որ ոչ մի քարտեզ էլ չկա: Ոչ մի միջազգային կազմակերպություն չի ընդդիմանալու, եթե արգելելու լինեին, հիմա Ադրբեջանի վրա ճնշում կգործադրեին, որ զորքերը հանի Հայաստանի օրինական տարածքից»,- իր մտահոգությունը հայտնեց Խաչատուր Ստեփանյանը` ներկայացնելով, թե ինչպես են ձևավորվել անկլավները:
«Օրինակ` Ներքին Ոսկեպարից վերև ադրբեջանցի «յայլավորներ» են հաստատվել` օգտվելով արոտավայրերից, վարձակալել: Մի ձմեռ մնացել են այդ վայրում, ադրբեջանական գյուղ են հիմնել, մնացել տեղավորվել են։ Հիմնականում վերաբնակեցված ադրբեջանցիները հաստատվել են, հետո էլ, ըստ էության, դիմել են խորհրդային իշխանություններին , որ այս հատվածում ադրբեջանական գյուղ է, քանի որ սահմանին մոտ , թող դա կոչվի, ասենք, Ադրբեջանի Ղազախի շրջան` թեկուզ անկլավի ձևով։Նույն սկզբունքով կտրել են նաև Արծվաշենի կապը Հայաստանի հետ։Ժամանակին Արծվաշենը ուներ ցամաքային կապ Հայաստանի հետ, էլի արոտավայրերը ադրբեջանցիներին տալու սկզբունքով այնպես են արել, որ Արծվաշենը կորցրել է Հայաստանի հետ ցամաքային կապը։ Նույնը եղել է Կապանի հատվածում, Շուռնուխում: Գորիս- Կապան ճանապարհը ամբողջությամբ եղել է Խորհրդային Հայաստանի կազմում, հետո 2-րդ համաշխարհայինից հետո Կապանի օդանավակայանի հատվածը լեզվակռով իրենցով են արել», - ասաց պատմական գիտությունների դոկտորը` ավելացնելով, որ դրանով չեն սահմանափակվելու:
«Հիմա կարող է ֆանտազիայի ժանրից լինի, բայց իրենք հնարավոր է նաև հետո դնեն Հայաստանում խորհրդային տարիներին ապրած ադրբեջանցիների վերադարձի հարց։Իրենց սկզբունքն իրենց շահն է, ինչն էլ Հայաստանի իշխանություններն առաջ են տանում, ասում` պետք է համաձայնենք , հակառակ դեպքում պատերազմ կլինի: Սեփական ժողովրդին ահաբեկելու սկզբունքով, թե անսկզբունքայնությամբ, առաջ են տանում ոչ թե հայկական շահը, այլ հենց` Ադրբեջանի շահը»,- ասաց գիտնականը:
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
![](https://www.pastinfo.am/video_images/12/35380_1/f668804d9f1d6c_668804d9f1dac.jpg)
Տեսադարան
![](https://www.pastinfo.am/cache_image/album_main_images/1/6806/mhm0156502.thumb-270x158.jpg)
Մամուլ
- 07/26/2024 08:36 Փաշինյանը քայլեր է անում, որոնք քննադատում էր ընդդիմադիր եղած ժամանակ. «Հայկական ժամանակ»-ը պատկանում է վարչապետի զոքանչին. «Ժողովուրդ»
- 07/26/2024 08:31 Հսկողությունը հանձնվել է տեսչական մարմնին. «Հրապարակ»
- 07/26/2024 08:27 Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժումը նախընտրական արշա՞վ է սկսել. «Հրապարակ»
- 07/26/2024 08:19 Երկրում կուսակցաշինական բում է. նախընտրական շրջանի շունչ է զգացվում. «Հրապարակ»
- 07/26/2024 08:11 Կյանքը՝ Կիրանցում. 7 հոգի հրաժարվե՞լ է փոխհատուցումից. «Հրապարակ»
- 07/26/2024 08:05 Բուհերում թափուր տեղեր են մնացել, իսկ նախարարությունը արհեստական Ակադեմիական քաղաքի ծրագիրն է առաջ տանում. «Ժողովուրդ»
- 07/26/2024 08:01 515.430 արձանագրություն 25 օրում. քաղաքացին «տուգանքի մատերյալ է», իսկ ՔՊ-ականները անձեռնմխելի. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 07/23/2024 20:11 Պատահական չէ՝ երբ մեր իշխանությունները փորձում են ինչ-որ շեղում կատարել դեպի ռուսական հարթակ՝ Արևմուտքից հանկարծ հիշեցնում են կոկաինի պատմությունը. Ձյունիկ Աղաջանյան
- 06/30/2024 16:26 Սառցապատ Արարատից հրաբուխ է ժայթքելու, սա խորհրդանշելու է հայոց վերելքը․ Աշոտ դպիր Արևշատյան
- 06/19/2024 13:30 Փողոցով իշխանության գալը ՔՊ֊ի մենաշնորհն է, մյուսներին հակացուցված է
- 06/03/2024 20:11 Էն մարտավարությունը, որ կար նախկինում, երբ մեկ ոստիկանի ցուցմունքով մարդկանց կալանավորում էին, Սրբազանի շնորհիվ փոխվեց. Հարությունյան (տեսանյութ)
Մեկնաբանություն
- 07/26/2024 18:47 Հետամուտ եմ լինելու նման վարք ունեցող մանկավարժներին ժամ առաջ մեր մանկապարտեզներից մաքրելու գործին. Գարիկ Սարգսյան
- 07/26/2024 18:18 Սյունիքի ճանապարհին պատահաբար նկատեցի, որ Երասխի հատվածում մեր հենակետի վրա այլևս ծածանվում է թշնամու դրոշը. Ասլանյան
- 07/26/2024 15:17 Մինչև ո՞ւր ենք իջեցնելու կրթության և գիտության նշանձողը. գիտական կոպիտ սխալներ ունեցող այս դասագիրքը հաղթել է. Կրթության փորձագետն ահազանգում է
- 07/26/2024 13:00 Կառավարությունը վաղաժամկետ դադարեցրել է սահմանամերձ գյուղերում պետական աջակցությամբ տների կառուցման ծրագիրը. Ոսկան Սարգսյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 07/26/2024 19:56 Պարեկները վնասազերծել են «Գազել»-ի ուղևորին․ նրա մոտ ատրճանակ ու գաղտնի փականով դանակներ են եղել
- 07/26/2024 18:26 Վերին Խոտանան գյուղի եկեղեցու մոտ բեռնատարը խցանել է ճանապարհը
- 07/26/2024 17:48 Թիավարելով՝ մոտ 200 մետր հեռացել են ափից ու չեն կարողացել վերադառնալ
- 07/26/2024 16:25 Ավտոմեքենան արգելափակվել է Ապարանի ջրամբարի ջրի մեջ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 07/25/2024 23:47 Երգեք լոգարանում. հայտնի են ամենօրյա պարզ սովորությունները, որոնք օգնում են խուսափել դեմենցիայից
- 07/25/2024 22:13 70-ամյա տղամարդը 5 օր գոյատևել է վայրի բնության մեջ՝ առանց սննդի և ջրի
- 07/25/2024 17:11 Տղամարդը մարգարեական երազի շնորհիվ միլիոն դոլար է շահել
- 07/25/2024 16:18 Ամենասեքսուալ օլիմպիադան. Ֆրանսիայի իշխանությունները մրցումների մասնակիցներին 300 հազար պահպանակ են տրամադրել
Հետաքրքիր է իմանալ
- 07/26/2024 16:23 Պարզվում է՝ Ֆրանսիայի տարածքի չափեր ունեցող անտարկտիկական սառցադաշտը անընդհատ ճոճվում է
- 07/24/2024 14:01 Լուսնի հողաշերտում ջրի հետքեր են հայտնաբերվել
- 07/20/2024 19:45 Թմրանյութերը, ալկոհոլը և ծխախոտը կարող են տկարամտության պատճառ դառնալ
- 07/19/2024 16:22 Որքան մեծ է արեգակնային ակտիվության հետևանքով կատակլիզմների հավանականությունը Երկրի վրա