ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Գաղափարի մարտիկը, որ ապրեց 33 տարի, պաշտոնավարեց 97 օր, բայց արժանացավ համաժողովրդական համակրանքի ու վստահության․ այսօր Արթուր Մկրտչյանի ծննդյան օրն է 02/16/2024 19:19 | Ղարաբաղյան հակամարտություն
65 տարի առաջ այս օրը՝ փետրվարի 16-ին Արցախի Հադրութի շրջանի փոքրիկ Ուխտաձոր գյուղում ծնվել է ԼՂՀ Գերագույն Խորհրդի առաջին նախագահ Արթուր Մկրտչյանը։ Որ տարիներ անց փոքրամարմին, խելացի աչքերով ու ազնիվ մղումներով երիտասարդն առանցքային դեր է կատարելու Արցախյան շարժման կազմակերպման ու առաջնորդության գործում, նրան ճանաչողները զգում էին։
Արթուրն ապրեց ընդամենը 33 տարի, պաշտոնավարեց 97 օր, բայց այդ սեղմ ժամանակահատվածում ձեռք բերեց համաժողովրդական սեր, համակրանք ու վստահություն։
«Ես հակված եմ մտածելու, որ Արթուրին Աստված է պարգևել մեզ՝ հայերիս, Արցախին․․․Նվիրյալ էր՝ երկրի, ազգի, գաղափարի, ընտանիքի․․․ Ինքը բոլորին նայում էր իր աչքերով, կարծում էր, որ բոլորն իր պես նվիրյալներ են։ Ազնիվ էր, հողն անչափ սիրող ու գնահատող։ Ասում էր՝ հողը նրանն է, ով ապրում է այդ հողի վրա ու շենացնում այն։
Ինձ թվում է՝ նրան շատ-շատերը հենց իր մարդկային որակների շնորհիվ են սիրել, հավատացել ու հետաքրքիրն այն է, որ բազմաթիվ մարդիկ Արթուրին երբևէ չեն հանդիպել, չեն շփվել հետը, բայց ենթագիտակցորեն ընկալել են ու այնպիսի խորությամբ, որ ապշել կարելի է։ Դա, ըստ երևույթին, տեսակի հարց է․ հնարավոր է երկար տարիներ մարդու հետ շփվես, բայց այդպես էլ նրան չճանաչես, բայց բավական է կրես նույն գաղափարները, որպեսզի բացահայտես մարդուն»,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում պատմում է Արթուր Մկրտչյանի քույրը՝ Ալվարդ Մկրտչյանը։
Արցախյան շարժման առաջամարտիկներից էր Արթուրը, գաղափարական առաջնորդ, որ երբեք չդավաճանեց ո՛չ իր ժողովրդին, ո՛չ սկզունքներին։ Խելացի էր, համարձակ, հայրենաճանաչ․․․
Տիկին Ալվարդը հիշում է՝ ՌԴ-ում թեկնածուականը պաշտպանելիս այնպես է հանդես եկել, հայրենաճանաչությամբ, համարձակությամբ ու խելացիությամբ աչքի ընկել, որ ընդդիմախոս Գալինա Սարավոլտովան ասել է․ «Ես պիտի գնամ ու տեսնեմ Արթուր ծնած միջավայրը․․․»․
«Իհարկե, նաև միջավայրը, դաստիարակությունն են մեծապես նպաստել, որ Արթուրը լինի այն, ինչ եղել է։ Քեռիս մինուճար որդի էր ու 17 տարեկանում Հայրենական պատերազմում անհետ կորել է։ Երբ պապիկիս ասել են՝ մինուճար է, ինչո՞ւ ես թույլ տալիս, որ տանեն առաջնագիծ, պատասխանել է՝ իսկ ո՞վ պետք է կռվի Հիտլերի դեմ, եթե բոլորն իրենց մինուճարներին ազատեն․․․Արթուրը նման միջավայրում է մեծացել ու այլ կերպ չէր կարող լինել։ Հիշում եմ, որ ընտրվեց ԳԽ նախագահ, մեծ խանդավառություն կար բոլորի մոտ, ժողովուրդն իրոք ուրախ էր, որ շարժումն իր պես նվիրյալ մարդը պետք է առաջնորդի։ Միայն ծնողներս չէին ուրախ, մտահոգ էին․ հայրս կանխազգում էր, որ վերջը լավ չի լինելու․․․Անգամ մի անգամ ասաց՝ արդեն պետք է ձեռք քաշենք Արթուրից․․․»,-հիշում է քույրը։
1991թ. դեկտեմբերի 28-ին՝ 32 տարեկանում, Արթուր Մկրտչյանը 44 «կողմ», 4 «դեմ» ձայներով ընտրվում է ԼՂՀ ԼՂՀ գերագույն խորհրդի առաջին նախագահ։
Պատմությունն Արթուր Մկրտչյանի տարերքն էր․ դեռ փոքրուց առանձնահատուկ սեր ուներ Հայոց պատմության նկատմամբ։ Չափից շատ կարդում էր, ուսումնասիրում, վերլուծում։
Գրող, նարեկագետ Աշոտ Պետրոսյանը Մկրտչյանի հետ շփվելու հնարավորություն չի ունեցել, բայց նրան, ինչպես ինքն է ասում, ըստ էության է ճանաչել։ Արթուրի կերպարն ամբողջությամբ ընկակել, բացահայտել է նրա մանկության, պատանեկության, ուսանողական ընկերների, հարազատների, գործընկերների օգնությամբ։
«Արթուրը խորությամբ գիտեր Արցախը, ինքը բառի բուն իմաստով հայագետ էր։ Խելացիությունը, բարեկրթությունը, ազնվությունը նպաստել են, որ մեծ համակրանք վայելի՝ ժողովրդի համակրանքը։ Միևնույն ժամանակ, նրան շատ էին խանգարողները՝ վերևներից էին խանգարում։ Ի սկզբանե իր ու Լևոն Տեր-Պետրոսյանի միջև լուրջ հակասություններ կային՝ մասնավորապես հայության տեսլականի մասով, և հենց դրա համար էլ Արթուրին հեռացրեցին ասպարեզից»,-ասում է Պետրոսյանը։
Արթուրի դիվանագիտական կարողությունների հետ կապված ևս Պետրոսյանը հետաքրքիր բացահայտումներ է արել։ Ըստ նրա՝ Արթուրը կարողացել է կարճ ժամանակահատվածում Արցախի հարցը բերել միջազգային հարթակ․
«Շատ կապեր ուներ արտաքին աշխարհի հետ ու դրանք օգտագործում էր բացառապես ի շահ Արցախի։ Կարողանում էր ուշադրության կենտրոն բերել Արցախը։ Նա իրապես ազգի նվիրյալ էր, գաղափարի մարտիկ, նաև ռազմական առումով էր կոփված։ Տողի ազատագրումն ինքն ու Կոմանդոսն են կազմակերպել։ Այդ ժամանակ ինքը Հադրութի շտաբի պետն էր ու մտերիմ էր Կոմանդոսի հետ»։
Արցախի ու Հայաստանի վերամիավորմանն անվերապահորեն հավատում էր Արթուրն ու ամեն ինչ անում էր դրա համար։ Գաղափարական այդ առաջնորդին, սակայն, թույլ չտվեցին, շարունակելու այդ ճանապարհը։ 1992թ․ ապրիլի 14-ին անհասկանալի հանգամանքներում Արթուրը սպանվում է․․․
Տիկին Ալվարդը վստահ է՝ եթե Արթուրն այսօր լիներ, Արցախը չէինք կորցնի, բայց և այնպես՝ հույսը չի կորցնում․
«Հայոց մայրերի արգանդը չի չորացել․ ծիլեր կան, ու հավատում եմ, որ Արթուրի սկսած գործն իր տրամաբանական ավարտին կհասցվի։ Չի կարող, անհնար է, որ այսքան զոհողություններն հենց այնպես կորչեն․․․ Պիտի փոխվի, այսպես չի կարող մնալ»․․․
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02
Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասին
Տեսադարան
05/17/2022 10:49
Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցները
Մամուլ
- 05/02/2024 08:25 Հույսը միջազգային ճնշումներն են․ «Հրապարակ»
- 05/02/2024 08:21 Արեւմուտքի հերթական պահանջը՝ ԱԱԾ-ի վերաբերյալ․ «Հրապարակ»
- 05/02/2024 07:39 Արման Թաթոյանը որոշում ունի. ի՞նչ ձևաչափ կնախընտրի նա. «Փաստ»
- 05/02/2024 07:31 Իշխանության սիրելի բազմակի ստանդարտները. «յուրայինների» արյունը կապո՞ւյտ է. «Փաստ»
- 05/02/2024 07:28 ԱԺ նիստերը «երկարուձիգ» են լինելու. հնարավոր է դրանք մյուս շաբաթ եւս շարունակվեն. «Ժողովուրդ»
- 05/01/2024 08:17 ՀՀ կառավարությունը ազգային օպերատոր է դարձրել ուզբեկ բիզնես մագնատին, որը սանկցիաների տակ է գտնվում Եվրոպայում. «Ժողովուրդ»
- 05/01/2024 08:14 Պայքարողները չեն տրվել սադրանքներին․ «Հրապարակ»
Գործ #
03/06/2023 21:01
Արյունոտ օղակն ամբողջական չէ առ այսօր. Ինչ կապ ուներ Յուզբաշյանի սպանությունը Ղանդիլյանի սպանության հետ
06/17/2022 17:36
Նոտարի աշխատասենյակից հափշտակվել է կնիքը ու աշխատասենյակը հրկիզվել՝ ԵԿՄ Էրեբունու տարածքային բաժանմունքի նախագահ Մանվել Բատիկյանի քավորությամբ. Խարդախությունների մի ամբողջ կծիկի հետքերով
07/20/2020 20:31
Վանաձորում սպանվել է հայտնի ֆիզիկոս Մնացականյանը. Սպանության առիթը՝ 1000 դրամ
07/12/2020 18:04
«Դե իմացիր արա, էդ ռուբիլնիկի տեղն էլ ես եմ ասել». Մանկության ընկերը` Կախյանի մեկ տարեկան երեխայի ու հղի կնոջ սպանության մասին
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 05/01/2024 20:31 Փաշինյանն ապամոնտաժում է Հայաստանը՝ հօգուտ Ադրբեջանի. Արմինե Ադիբեկյան
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
Մեկնաբանություն
- 04/28/2024 21:04 Ունենք երեք նոր քաղբանտարկյալներ Տավուշից. փաստաբան
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 05/01/2024 21:54 Խոշոր ավտովթար․ ընտանիքի 4 անդամներ, այդ թվում՝ երեխաներ, տեղափոխվել են հիվանդանոց
- 05/01/2024 21:13 Մասիսում մի խումբ անձանց միջև վիճաբանությունը վերածվել է ծեծկռտուքի․ կան վիրավորներ
- 05/01/2024 17:33 Հրդեհ Ջրառատ գյուղում. քաղաքացին այրվածքներով տեղափոխվել է հիվանդանոց
- 05/01/2024 17:05 Սյունիքի մարզում․ 14-ամյա տղան դաշտում սինդրիկ հավաքելիս վնասվածքներ է ստացել ու տեղափոխվել հիվանդանոց․ պատճառը կասկածելի պայթյունն է եղել
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 05/01/2024 23:36 Գիտնականները նշել են սեքսի իդեալական քանակը՝ ընտանիքում լավագույն հարաբերությունների համար
- 04/30/2024 23:22 Նշվել է զուգընկերոջ դավաճանության մասին վկայող սովորությունը
- 04/26/2024 21:56 Կինը բողոքել է զուգընկերոջ՝ նախկին կնոջ հետ շփումից․ մասնագետի խորհուրդները
- 04/26/2024 00:08 Ուսուցչուհին դասարանում սեռական հարաբերություն է ունեցել 14-ամյա պատանու հետ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 05/01/2024 18:31 Ինչպես կարող է քնելուց առաջ սոցցանցերում շրջելու սովորությունը կործանել հարաբերությունները
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն