Փաստ ինֆո

Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանում՝ դատավոր Մեսրոպ Մակյանի նախագահությամբ, քննվող «Սասնա Ծռեր 1» գործով դատական նիստը հետաձգվեց՝ ամբաստանյալների բացակայության հիմքով։ Նախագահող դատավոր Մեսրոպ Մակյանը հայտնեց, որ երկրում տիրող իրավիճակով պայմանավորված՝ ոստիկանության ուժերի վերաբաշխման պատճառով տարբեր քրեական գործերով կալանավորներին դատական նիստերին չեն տեղափոխում, իսկ ինչ վերաբերում է ազատության մեջ գտնվող ամբաստանյալներին, ապա նրանց բացակայության վերաբերյալ տեղեկություն չկա։ Դատական նիստին ներկայանալու համար դատարան էր եկել Պավել Մանուկյանը, որի նկատմամբ կիրառված է դատական սանկցիա։ Մեսրոպ Մակյանը նաև տեղեկացրեց, որ դատական դեպարտամենտին ուղղված գրություն է ստացվել Փաստաբանների պալատի նախագահ Արա Զոհրաբյանի կողմից, որով ՓՊ նախագահը տեղեկացրել է, որ փաստաբան Մուշեղ Շուշանյանը կամավոր հիմունքներով գտնվել է Արցախում և վնասվածք ստանալու պատճառով այժմ բուժում է ստանում Էրեբունի ԲԿ-ում, ուստի՝ խնդրել է, որ Մուշեղ Շուշանյանի բացակայությունը համարվի հարգելի։

Պաշտպան Մուխսիկարոյանն էլ հայտարարությամբ հանդես եկավ՝ նշելով, որ, եթե պատերազմ է ընթանում, հացթուխն է գնում պատերազմ, Հայաստանու՞մ չպետք է հաց ուտեն, դատարանը կարող է առանձին որոշում կայացնել և կալանավորված անձանց կարգադրիչների միջոցով դատարան բերել, մարդու իրավունքները խախտվում են, քանի որ մարդն ուզում է գալ դատարան՝ իր դատական նիստին։ Դատավոր Մեսրոպ Մակյանն էլ ևս մեկ անգամ ընդգծեց, որ առանձին որոշմամբ դատարան չեն բերվում ամբաստանյալները։ Դատարան են ներկայացվել նաև խափանման միջոցի վերաբերյալ միջնորդություններ, որոնք քննարկման առարկա դառնալ չեն կարող՝ կապված ամբաստանյալների բացակայության հետ։ Փաստաբան Զարուհի Փոստանջյանն էլ միջնորդություն ներկայացրեց՝ նշելով, որ իր պաշտպանյալների մասով գործը պետք է անջատվի և գործով դատաքննությունը շարունակվի, քանի որ մտնում ենք երկարատև պատերազմի մեջ և թե պաշտպանների, թե՛ ամբաստանյալների, թե՛ մեղադրող կողմի ներկայացուցիչները չգիտեն, թե վաղը որտեղ են լինելու։

«Այլ կերպ հնարավոր չէ։ Մենք արդեն մտել ենք մի շրջան, որտեղ պատերազմը կլինի երկարատև։ Ցավում եմ, բայց դա է»,- ասաց պաշտպանը։ Նախագահող դատավորն էլ հետաքրքրվեց՝ որտեղից նման տեղեկություն, ինչին ի պատասխան Փոստանջյանն ասաց, որ, եթե ՄԻԵԴ-ում կողմ է նաև Թուրքիան, ուրեմն տարածաշրջանում թույլ են տվել, որ Հարավային Կովկասում մուտք գործի Թուրքիան և պատերազմը ոչ թե Հայաստանի և Ադրբեջանի կամ Արցախի և Ադրբեջանի միջև է, այլ՝ բավականին մեծ աշխարհաքաղաքական բախում է տեղի ունենում։ Ինչ վերաբերում է դատական նիստի նշանակման հետ կապված, պաշտպան Մուխսիկարոյանը նշեց, որ ստեղծվել է իրավիճակ, երբ որևէ մեկը չի կարող ասել, թե երբ դատարանն ամբողջ կազմով կարող է շարունակել դատաքննությունը։ Մուխսիկարոյանի խոսքով՝ դատական համակարգն էլ պետք է դառնա ռազմական տրիբունա և նման վերաբերմունքը, մոտեցումը չի կարող լինել, պետք է հարցը կարգավորվի և դատաքննությունները պետք է ավելի օպտիմալ և արագ ընթացակարգով պետք է ընթանան, որովհետև դա է պահանջում պատերազմական իրավիճակը։

«Չի կարող պետական համակարգի ինչ-որ օղակ չաշխատել և ասել, որ դա նորմալ է։ Եթե հացթուխն է գնում պատերազմ, ուրեմն հաց պետք է ոչ ոք չուտի՞»,- ասաց նա՝ հավելելով, որ նիստը պետք է հետաձգվի մինչև լուծվի կալանավորված անձանց խափանման միջոցի փոփոխման հարցը և անորոշ հետաձգվի՝ մինչև պատերազմի ավարտ։ Մեղադրող դատախազն էլ առաջարկեց՝ սահմանել երեքշաբաթյա ժամկետ։
Նախագահող դատավոր Մեսրոպ Մակյանն արձանագրեց, որ պաշտպանների ներկայացրած տարբերակը քննարկելու համար գոնե պետք է ունենալ բոլոր պաշտպանների ներկայությունը, քանի որ նշված հարցերի քննարկումն առնչվում է բոլորի շահերին և դատարանը բոլորի կարծիքը պետք է լսի։ Բացի դա՝ գործը գտնվում է պաշտպանական ճառերի փուլում և մի պաշտպանի արտասանած ճառից կարող է բխել մյուս պաշտպանի ճառը, ուստի՝ չի բացառվում, որ կխախտվի օբյեկտիվությունը։ Ինչ վերաբերում է անձանց դատարան բերելուն, ապա դատարանը բոլոր միջոցները ձեռնարկել է՝ կալանավորված անձանց դատարան բերելու համար։
Դատական նիստը հետաձգվեց՝ երեքշաբաթյա ժամկետով։ Դատական նիստը նշանակվել է նոյեմբերի 11-ին՝ ժամը 11։00-ին։
Նշենք, որ գործի քննությունը գտնվում է պաշտպանական ճառերի փուլում։ Մեղադրող և տուժող կողմն արդեն ներկայացրել են մեղադրական ճառը։

Հիշեցնենք, որ «Սասնա Ծռերի» անդամները մեղադրվում են 2016 թ. հուլիսի 17-ին զանգվածային անկարգություններ կազմակերպելու նախապատրաստության, ծանրացուցիչ հանգամանքներում սպանությունների, շենքեր, շինություններ, տրանսպորտի միջոցներ զավթելու, պատանդ վերցնելու եւ պահելու, ապօրինի կերպով հրազեն, ռազմամթերք ձեռք բերելու, պահելու, փոխադրելու, զենք, ռազմամթերք հափշտակելու, ուրիշի գույքը գաղտնի հափշտակելու եւ դիտավորությամբ ոչնչացնելու մեջ։ Զինված հարձակման հետևանքով զոհվեցին գնդապետ Արթուր Վանոյանը, լեյտենանտ Յուրի Տեփանոսյանն ու ավագ ենթասպա Գագիկ Մկրտչյանը։ Պատանդ վերցված ոստիկանների թվում էին այն ժամանակվա Երևանի փոխոստիկանապետ Վալերի Օսիպյանը և ՀՀ փոխոստիկանապետ Վարդան Եղիազարյանը։ ՊՊԾ գունդը զավթելու եւ նշված այլ արարքները կատարելու մեջ, ընդհանուր առմամբ մեղադրվում է 32 անձ:

Ի սկզբանե գործը մեկ վարույթով էր ուղարկվել դատարան, որը մակագրվել էր Էրեբունի-Նուբարաշեն վարչական շրջանների դատարանի դատավոր Արտուշ Գաբրիելյանին, սակայն նիստերի անցկացումը երբեմն դառնում էր անհնարին եւ գործը բաժանվեց երեք մասի։ «Սասնա Ծռեր» գործից տասը հոգու՝ Պավել Մանուկյանի, Վարուժան Ավետիսյանի, Մխիթար Ավետիսյանի, Արայիկ Խանդոյանի, Գագիկ Եղիազարյանի, Արմեն Բիլյանի, Արեգ Կյուրեղյանի, Սմբատ Բարսեղյանի, Սեդրակ Նազարյանի և Էդվարդ Գրիգորյանի վերաբերյալ առանձին վարույթում անջատված գործը մակագրվել է հիշյալ դատարան գործուղված դատավոր Մեսրոպ Մակյանին՝ ստանալով «Սասնա ծռեր-1» պայմանական անվանումը։

Դատաքննության ընթացքում՝ 2018 թվականի հոկտեմբերին, խմբի անդամ, ազատամարտիկ Արայիկ Խանդոյանը, ով հայտնի է որպես «Միայնակ Գայլ», մահացել է։ «Սասնա Ծռեր-2» գործը՝ 11 ամբաստանյալի վերաբերյալ, ընդունվել է դատավոր Արթուր Օհանյանի վարույթ: Իսկ երրորդ գործով դատավորը՝ ընդհանուր առմամբ 11 ամբաստանյալի մասով, մնացել է Արտուշ Գաբրիելյանի վարույթում։
Նշենք, որ սպանության համար մեղադրանք է առաջադրվել խմբի անդամներ, սույն գործով ամբաստանյալ Արմեն Բիլյանին, Սմբատ Բարսեղյանին։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո