Փաստ ինֆո

«Ինչ քայլեր էլ որ արվեն, դրանք պետք է տնտեսվարողի համար պարզ ու հասկանալի լինեն: Երկրորդ այդ քայլերից ակնկալիքը պետք է լինի ռեալ»,-«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց ԱԺ ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր, տնտեսագետ Միքայել Մելքումյանը՝ անդրադառնալով կորոնավիրուսով պայմանավորված տնտեսական ճգնաժամի պայմաններում ՓՄՁ-ներին աջակցելուն ուղղված կառավարության քայլերին:

Միքայել Մելքումյանի խոսքով, վնասները, որոնք կանխատեսվում են, որ կորոնավիրուսի վարակի հետեւանքով տնտեսությունը կարող էր կրել, դեռեւս շարունակվում են: «Կա լավատեսական կանխատեսում, որ այս իրավիճակը 1-2 ամսում կավարտվի, վատատեսականը՝ որ կտեւի 6 -7 ամիս եւ ավելի»,-նշում է պատգամավորը՝ հավելելով, որ այն քայլերը, որոնք ձեռնարկվում են, լավատեսական սցենարի համար են:

«Ես կարծում եմ, որ շատ բարդ կլինի երկու ամսվա մեջ ակնկալել, որ մենք կունենանք այս պրոցեսի վերջը, եւ երկրորդ, այն 25 միլիարդ դրամը, որը նախատեսված է 67 հազար ՓՄՁ-ների համար, եթե բաժանում ենք, մեկ ձեռնարկության հաշվով ստանում ենք 700 դոլար: Եթե վերցնենք, որ ամեն մի ՓՄՁ-ում 3-ձ աշխատող կա, շատ բարդ է լինելու: Մենք պետք է ակնկալենք, որ այդ գումարը եռապատկվի կամ քառապատկվի»,-ասաց Մելքումյանը:

Պատգամավորն ասաց՝ այս հաշվարկն իրենք դեռ տասը օր առաջ են արել: Մելքումյանի խոսքով, կառավարությունն արդեն այսօր պետք է ջանքեր գործադրի միջազգային կազմակերպություններից միջոցներ ներգրավելու նպատակով:

Մյուս կողմից, Մելքումյանի խոսքով, եթե տեխնիկապես ընդունենք, որ 67 հազար ՓՄՁ-ներից անգամ 50 հազարը կօգտվի կառավարության առաջարկից, խիստ բարդ է գործընթացը. «Դա շատ ժամանակատար է, բացի այդ, ռիսկային բիզնեսները, որոնք ենթադրվում է, որ ճգնաժամից հետո երկար կյանք չեն ունենալու, խնդրի առաջ են կանգնելու: Պետք է համահարթ նվազագույն աջակցություն լինի բոլորի համար»:

Նշենք, որ ՀՀ էկոնոմիկայի փոխնախարար Նաիրա Մարգարյանը այսօր մանրամասներ է ներկայացրել կառավարության առաջարկած ծրագրերից: Նա տեղեկացրել է, որ մշակվել է օժանդակության միջոցառում, որի միջոցով փոքր ու միջին ձեռնարկությունները, որոնք 2019թ ունեցել են 24-500 մլն դրամի շրջանառություն, կարող են դիմել՝ վարկ ստանալու նպատակով: Փոխնախարարի խոսքով՝ 36 ամսով տրամադրվող վարկերի առաջին 24 ամիսը լինելու է անտոկոս, 25-36-րդ ամսվա համար վարկերը տրամադրվում են՝ 22 տոկոս տոկոսադրույքով:

Տնտեսագետ պատգամավորը միայն վարկեր տրամադրելը խնդրի լուծում չի համարում: Նրա խոսքով, հարկավոր է նվազագույն աջակցություն տրամադրել բիզնեսին, որին հետո գուցե գումարվի անտոկոս վարկը. «Սկորինգը բալային համակարգ է, դրանով պետք է առաջնորդվել եւ կախված աշխատատեղերի քանակից ու շրջանառությունից, դիֆերենցված աջակցություն տրամադրել»:

Մելքումյանի խոսքով, խնդիր կա նաեւ օրավարձով աշխատողների հետ կապված եւ այստեղ հարցն այն չէ՝ նրանք գրանցված են, թե ոչ, որովհետեւ, ըստ Մելքումյանի բազմաթիվ աշխատողներ կան, որոնք գրանցված են, բայց օրավարձով են աշխատում, օրինակ, մատուցողները, բարմենները, վաճառողները: Պատգամավորը հիշեցրեց, որ այս խնդրի վերաբերյալ հարցն ուղղել է նաեւ վարչապետ Փաշինյանին: «Պետք է լուծումներ գտնել, մարդիկ, որոնք ապրում են մեր երկրում, պետք է սովի խնդիր չունենան: Մենք առաջարկել ենք նրանց 2-3 ամիս մինիմալ աշխատավարձ տալ, հետո՝ աշխատատեղ առաջարկել: Այ, թող տանեն, գրանցեն: Բյուջեի կապիտալ ծախսերը, որոնք պետք է իրականցվեն, օրինակ, Հյուսիս-Հարավը, ջրամբարաշինությունը, էներգետիկ ոլորտի ծրագրերը, այդ մարդկանց թող տանեն եւ աշխատանք առաջարկեն, ով չի աշխատի, այլ հարց է»,-առաջարկում է Մելքումյանը՝ հավելելով, որ անգամ վերապատրաստում կարելի է անցկացնել պետության հաշվին:

Պատգամավորն կառավարության առաջարկած միանգվագ սոցիալական աջակցության տարբերակը, որը կտրվի մինչեւ 14 տարեկան անչափահաս երեխա ունեցող այն ծնողներին, որոնք աշխատանքը կորցրել են մարտի 13-ից 25-ն ընկած ժամանակահատվածում, բավարար չի համարում սոցիալական խնդիրները մեղմելու համար:

«Ներողություն, իսկ եթե մարդը ունի 14 տարեկան երեխա եւ մինչեւ այդ է գործազուրկ դարձել, ի՞նչ անի, կամ, եթե օրավարձով աշխատող է, կամ երեխան 15 կամ 16 տարեկան է»,-հարցնում է Մելքումյանը՝ հավելելով, որ սոցիալական նպատակով տրվող գումարները 3 ամսվա ընթացքում հարկերի տեսքով հետ են գալու բյուջե:

Ըստ Մելքումյանի կառավարությունը նաեւ ջանքեր պետք է գործադրի ֆինանսական կայունությունը պահպանելու եւ ֆինանսական շուկայում վայրիվերումներ թույլ չտալու համար:

Աղբյուր` Փաստինֆո