ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Լաչինի միջանցքը փակելով Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի համար Ադրբեջանի կողմից ստեղծված պայմանները հանգեցնում են նրանց ֆիզիկական ոչնչացմանը. Սլովակիայի նախկին վարչապետ 08/17/2023 18:00 | ԼՐԱՀՈՍ
Եվրոպայի հայկական միությունների և Սլովակիայի հայկական համայնքի նախագահ պարոն Աշոտ Գրիգորյանը ներկայացնում է Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի՝ համաշխարհային կազմակերպություններին ուղղած դիմումին ի պատասխան Չեխոսլովակիայի նախկին փոխվարչապետ, Սլովակիայի վարչապետ, արդարադատության նախարար Յան Չեռնագուրսկու փորձագիտական կարծիքը։
Ձերդ գերազանցություն
Արայիկ Հարությունյան
Արցախի Հանրապետության նախագահ
Ստեփանակերտ
Արցախ/ Լեռնային Ղարաբաղ
Բրատիսլավա, 15 օգոստոսի, 2023 թ.
Ձերդ գերազանցություն պարոն նախագահ,
Արձագանքելով 2023 թվականի օգոստոսի 8-ի Ձեր նամակին՝ Ադրբեջանի կառավարության պատասխանատվությամբ կատարված այն գործողությունների շուրջ, որոնք կապված են Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության տարածք ուղարկված զինվորների հետ, ես թույլ եմ տալիս հայտնել հետևյալ կարծիքը։
I. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունն իր ներկայիս փաստացի և իրավական կարգավիճակով արդյունք է բռնի և հեղափոխական փոփոխությունների, որոնք տեղի ունեցան նախկին Ռուսական կայսրության տարածքում Առաջին համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո և շարունակվեցին Խորհրդային Միության փլուզումից հետո: Ներկայիս Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության տարածքի բնակիչները դարեր շարունակ եղել են հայերը։ Նրանք Ադրբեջանական Հանրապետության բնակիչներից տարբերվում են նաև կրոնական առումով՝ հայերը քրիստոնյա են, ադրբեջանցիները՝ մահմեդական։ Մասնավորապես, նշված երկու հանգամանքները՝ ազգությունը և կրոնը, հանգեցրին կատաղի բախումների երկու սոցիալական խմբերի միջև։ Նրանք Լեռնային Ղարաբաղում ապրում են հազարամյակներ և քաջատեղյակ են եղել Օսմանյան կայսրության կողմից կազմակերպված 1915-1917 թվականներին տխրահռչակ Հայոց ցեղասպանության մասին։
Թուրք և մահմեդական բնակչությունը նախկինում Օսմանյան կայսրությունում և Ադրբեջանի Հանրապետության ստեղծումից (1918) մեծամասնություն էր կազմում և օգտագործում էր իրենց թվային գերազանցությունը հայերի դեմ հարձակումների համար։ Հարձակումները գրեթե միշտ հանգեցրել են բռնությունների և հայերի սպանությունների։ Այս տեքստի ոչ առաքելությունը, ոչ էլ հնարավորութունները չեն թույլ տալիս թվարկել այժմ Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում ապրող հայերի նկատմամբ բռնությունների նույնիսկ փոքր մասը, ուստի ես միայն մատնանշում եմ ձեր նամակի հավելվածը՝ «Զանգվածային և լուրջ խախտումներ, որոնք հանգեցնում են ցեղասպանության՝ Արցախի Հանրապետությունում» վերնագրով զեկույցը։
II.Պատմական ֆոնի և Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի դեմ շարունակվող հանցագործությունների պատճառով, որոնք իրականացվում են Ադրբեջանի Հանրապետության պետական գործիչների կողմից, Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը չի կարող վստահել և չի կարող հենվել Ադրբեջանի վրա՝ Լեռնային Ղարաբաղի կողմից կենսական կարևոր գործառույթների ապահովման համար։
Ադրբեջանում քաղաքական կարևոր պաշտոն ունեցող անձինք նախկինում հրապարակավ հայտարարել են, որ իրենց նպատակը Լեռնային Ղարաբաղը հայաթափելն է, իսկ Ալիևը հաստատել է, որ «հայերը կա՛մ պարտադիր կընդունեն Ադրբեջանի քաղաքացիություն, կա՛մ կհեռանան Ղարաբաղից»։
Նշված փաստերի բերումով պատմականորեն ձևավորվել է իրավիճակ, որ Լեռնային Ղարաբաղի ապրանքների, ծառայությունների և հիմնական հաղորդակցությունն իրականացվում է Հայաստանի հետ, և դա հնարավոր է միայն Լաչինի միջանցքով։ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին Ադրբեջանի, Ռուսաստանի Դաշնության նախագահները և Հայաստանի վարչապետը ստորագրել են համաձայնագիր, ըստ որի Լաչինի միջանցքը պետք է ազատ մնա քաղաքացիական երթևեկության համար։ Դեռևս 2022 թվականի դեկտեմբերին Ադրբեջանի քաղաքացիները շրջակա միջավայրի պահպանության պատրվակով ընդհատել են երթևեկությունը Լաչինի միջանցքով, իսկ 2023 թվականի հունիսի 15-ին ադրբեջանական բանակի զինծառայողներն ամբողջությամբ ընդհատել են երթևեկությունը Լաչինի միջանցքում։ Նրանք խախտել են 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի նախագահների և վարչապետի պայմանավորվածությունը:
Ադրբեջանի պետական մարմինները զինվորների անօրինական գործողությունները սատարել են, գուցե նույնիսկ պատվիրել։ Ադրբեջանը Լաչինի միջանցքով տրանսպորտային երթևեկությունն ընդհատելով՝ Լեռնային Ղարաբաղը դրեց կենսապահովման ապրանքների և ծառայությունների բացակայության իրավիճակում։ Լեռնային Ղարաբաղում երեխաներ և առողջական խնդիրներ ունեցող մարդիկ են մահանում, սակայն ադրբեջանական բանակի զինվորները թույլ չեն տալիս Հայաստանից Լաչինի միջանցքով տեղափոխել առաջին անհրաժեշտության հումանիտար ապրանքները։ Հայաստանից Լեռնային Ղարաբաղ ցամաքային այլ փոխադրումներ այս պահին հնարավոր չեն, օդային տրանսպորտը նույնպես արգելափակված է Ադրբեջանի կողմից։ Եթե ներկայիս իրավիճակը շարունակվի, ապա մահացողների թիվը կավելանա այնքան, որ արդյունքում վերսկսվել զինված հակամարտությունը։
III. Դեկտեմբերի 8-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայում ընդունված «Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխարգելելու և պատժելու մասին» համաձայնագրի համաձայն՝ 1948թ. 260, հոդված II. նամակ գ/, ցեղասպանությունը ցանկացած խմբի կանխամտածված ոչնչացնումն է այնպիսի կենսապայմաններ ստեղծելու միջոցով, որոնք նպատակ ունեն հանգեցնել նրա լրիվ կամ մասնակի ֆիզիկական ոչնչացմանը:
Լաչինի միջանցքը փակելով Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի համար Ադրբեջանի Հանրապետության կողմից ստեղծված պայմանները հանգեցնում են նրանց ֆիզիկական ոչնչացմանը։ Նման պայմանների ստեղծման պատասխանատվությունը կրում են Ադրբեջանում պետական մարմինները, որոնք իրականացնում են այս գործառույթները։ Լեռնային Ղարաբաղում Ադրբեջանի կողմից ստեղծած իրավիճակը համապաստախանում է միջազգային հայտանիշներով ցեղասպանության սահմանմանը։ Ադրբեջանի պետական մարմինները պատասխանատվություն են կրում «Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխելու և պատժելու մասին» միջազգային կոնվենցիայով։
IV. Հաագայի միջազգային քրեական դատարանը ստեղծվել է (նաև) ցեղասպանության հանցագործությունը պատժելու նպատակով։ Դատարանի իրավագիտական պրակտիկան թույլ է տալիս, այն բավականին լայնորեն մեկնաբանում է առնվազն նախնական լիազորությունները (քրեական գործի հարուցումը)։
Նաև նրա պրակտիկան ցույց է տալիս, որ իր լիազորություններն իրականացնելու համար այն չի պահանջում դատարանի ճանաչում այն պետության կողմից, որի քաղաքացու նկատմամբ քրեական գործ է հարուցել։ Կարծում եմ, որ հնարավոր է քրեական գործ հարուցել Ադրբեջանի Հանրապետության պետական մարմինների դեմ Միջազգային քրեական դատարանում՝ Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում էկզիստենցիալ ճգնաժամի հանգեցրած պայմանների ստեղծման համար։
Յան Չարնոգուրսկի
Չեխոսլովակիայի նախկին փոխվարչապետ
Սլովակիայի նախկին վարչապետ
Սլովակիայի արդարադատության նախկին նախարար
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
09/19/2024 21:00 Իրանը հասավ իր նպատակին.Բաքուն պարտադրված է հրաժարվել միջանցքից. ինչու է Շոյգուն մեկնել ԻրանՏեսադարան
09/02/2024 10:55 Սեպտեմբերի 2-ը Արցախի Հանրապետության հռչակման օրն էՄամուլ
- 09/20/2024 08:23 Եկեղեցական արարողություններին մասնակցելու համար անգամ ՔՊ-ականներին Փաշինյանի թույլտվությունն է պետք. «Ժողովուրդ»
- 09/20/2024 08:20 Այս խոստումն էլ չկատարեց․ «Հրապարակ»
- 09/20/2024 08:17 20 անհետ կորած կա. ՔԿ-ն լռում է․ «Հրապարակ»
- 09/20/2024 08:14 Թիկնապահներից էլ է վախենում․ «Հրապարակ»
- 09/20/2024 08:10 7 բնակավայրերի համայնքապետը միլիոնատեր է․ ինչ ունեցվածք է հայտարարագրել Նորայր Սարգսյանը. «Ժողովուրդ»
- 09/20/2024 08:04 ՀԷՑ-ն ուզում են խլել. գործի են անցել․ «Հրապարակ»
- 09/20/2024 07:55 Արագածոտնի մարզպետին նախաքննական մարմինը չի հարցաքննել. գործը, ամենայն հավանականությամբ, կկարճվի. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 09/02/2024 15:38 Հրատապ. Հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
Հարցազրույց
- 09/19/2024 20:39 Եթե Փաշինյանը կարողանար, դեռ 2018-ի մայիսի 3-ին դուրս կգար ՀԱՊԿ-ից, բայց Հայստանն իր սեփական հողամասը չի, որ ինչ ուզենա, երբ ուզենա՝ ցանի. Ձյունիկ Աղաջանյան
- 09/18/2024 11:30 Զրույց Բագրատ Սրբազանի հետ. Վահե Հովհաննիսյան
- 09/16/2024 13:35 Նախկինում Սրբազան աշխատած մարդու հետ պաշտոնական հանդիպում ՔՊ-ի օրակարգում չկա. Էմմա Պալյան
- 08/30/2024 20:13 Նորակառույցները զավթում են երթևեկելի գոտին ու հետիոտնի անցման տարածքը, իսկ քաղաքապետարանից դժվարանում են ասել, թե դեռ որքան են ընդլայնելու Երեւանի սահմանները
Մեկնաբանություն
- 09/20/2024 18:30 Կիրանցից հողերի հանձնումը խաթարել է Կիրանց գյուղի խմելու և ոռոգման ջրի համակարգերը. Սարգսյան
- 09/20/2024 14:03 Ինձ հավերժ հետապնդելու են նրանց պատմություններն այն մասին, թե ինչպես են նրանց սիրելիները զոհվել Ադրբեջանի ավիահարվածներից. կոնգրեսական Շերմանը հանդիպել է Ադրբեջանի ագրեսիայից տուժած հայ կանանց հետ
- 09/20/2024 13:03 Մորս հետ պայման եմ կապել․ անպայման վերադառնալու ենք մեր Մեծշեն. Անանյան
- 09/20/2024 12:21 Մասնակցելու եմ «Սրբազան պայքարի» հավաքին հույսով, որ ինչ-որ կարևոր բաներ արվելու են այլ կերպ, կլինի «սովորական դարձածից» տարբերվող ու բաղձալի արդյունք․ Մելիքյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 09/20/2024 23:23 Փրկարարները արգելափակումից դուրս են բերել բեռնատարի կցորդիչը
- 09/20/2024 21:00 Դիլիջան-Իջևան ավտոճանապարհի՝ ավտոմեքենան ընկել է Աղստև գետը. կա զոհ եւ վիրավոր
- 09/20/2024 14:55 Վիճաբանություն, ծեծկռտուք և դանակահարություն՝ Երևանի կենտրոնում. կան վիրավորներ
- 09/20/2024 13:31 «BMW X5»-ը «Չայնիի ոլորանների» սկզբնամասում դուրս է եկել հանդիպակաց, բախվել ծառերին ու քարերին և կողաշրջվել
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 09/20/2024 23:14 Հայտնել են հացը բորբոսից պաշտպանելու միջոցը
- 09/20/2024 18:33 Պաշտոնյա կինը իր ենթակաների շրջանում 58 սիրեկան է ձեռք բերել
- 09/19/2024 21:21 Ուսուցչուհին սեռական հարաբերություն է ունեցել 15-ամյա պատանու հետ․ Նա մեղադրվել է նաև թմրանյութեր և պոռնոգրաֆիկ նյութեր տրամադրելու մեջ
- 09/19/2024 18:31 Տղամարդը իր տան աշխատակցուհիներին ամիսներով փակել է վանդակում՝ սեռական հաճույք ստանալու համար
Հետաքրքիր է իմանալ
- 09/20/2024 18:04 Ուղեղն ուտող որդեր. ԱՄՆ-ում մակաբուծային հիվանդություն է հայտնաբերվել բնակիչների մոտ
- 09/20/2024 15:49 Երկրին աստերոիդ է մոտենում
- 09/18/2024 18:11 Կայծակի հարվածից հետո 40 րոպե սրտի կանգ ունեցած տղամարդը փրկվել է ու ամբողջությամբ ապաքինվել
- 09/14/2024 18:58 Աշխարհի ամենաթերագնահատված երկիրը՝ ըստ փորձառու զբոսաշրջիկի