ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Covid-ը երիտասարդացել է. Երեխաներն էլ պետք է պատվաստվեն, իսկ պատվաստվածներն՝ պահպանեն հակահամաճարակային կանոնները. Մասնագետ 10/29/2021 22:43 | Հարցազրույց
«Մուրացան» հիվանդանոցում այսօր կորոնավիրուսով վարակված 1 ամսական երեխա է մահացել։ Հիվանդանոցի մանկական Covid բաժանմունքում փոքրիկներից ևս երկուսի վիճակը ծայրահեղ ծանր է գնահատվում, և նրանք վերակենդանացման բաժանմունքում են։ Ընդհանուր առմամբ «Մուրացան» համալսարանական հիվանդանոցում 17 կորոնավիրուսով հիվանդ երեխա է հոսպիտալացված։
«Փաստինֆո»-ն կորոնավիրուսային համաճարակից երեխաների առողջությունը պահպանելու հարցով զրուցել է ԵՊԲՀ Համաճարակաբանության ամբիոնի դասախոս Արման Բադալյանը։
Պարոն Բադալյան նշվում է, որ վարակի տարածումը կանխելու համար միակ միջոցը պատվաստվելն է։ Սակայն ի՞նչ պետք է անել այն դեպքերում, երբ ընտանիքում պատվաստված չափահասները վարակվում են կորոնավիրուսով և վարակում նաև երեխաներին, որոնց մոտ էլ հիվանդությունը համեմատաբար բարդ ընթացք է ունենում։ Ի՞նչ միջոցառումներ պետք է ձեռնարկել նման դեպքերում։
Տոտալ պատվաստման գործընթացը, որը ծավալվել է, պետք է շարունակվի՝ անկախ տարիքից։ Այստեղ մնում է այն պատվաստանյութերի հարցը, որոնք կարելի է կիրառել նաև 18 տարեկանից ցածրերի համար։ Հիմա արդեն որոշ պատվաստանյութեր կիրառվում են ավելի ցածր տարիքային խմբերի համար, այդ թվում Չինաստանում, Կուբայում։ Օրինակ՝ ԱՄՆ-ում Pfizer-ն օգտագործում են նաև 12-ից 17 տարեկանների շրջանում և հիմա էլ հավանության են արժանացրել, որ կիրառեն նաև 6-ից 11 տարեկան երեխաների շրջանում։ Այսինքն` ըստ ցանկության, ըստ ծնողի պատասխանատվության՝ կարող են պատվաստվել նաև երեխաները։ Այդ արտոնությունը կա, սակայն դեռ մասսայականություն չի վայելում զուտ պատվաստանյութի տեսակի առումով։
-Իսկ ի՞նչ ազդեցություն է ունեցել ԱՄՆ-ում տարիքային այդ խմբի երեխաներին պատվաստելը։
Բավական ազդեցութուն է ունեցել, մասնավորապես հոսպիտալացման տեսանկյունից։ 12-17 տարեկան երեխաների շրջանում հոսպիտալացման 83 տոկոսի նվազում է արձանագրվել։ Համոզված եմ, որ 6-11 տարիքային խմբում էլ նույն բնույթը կլինի։ Այսինքն գործընթացը սկսվել է, բայց դեռ սահմանափակ է։ Որոշ չափով Pfizer-ով են անում, որոշ չափով՝ Մոդեռնա, որոշ երկրներում նաև Սինոֆարմ։ Կարծում եմ՝ ժամանակի ընթացքում այս խնդիրը կփակվի պատվաստումների շնորհիվ։ Ինչ վերաբերում է լոգիստիկ հարցին, կողմնակից եմ ուսումնական հաստատությունների հեռավար կամ հիբրիդայինին գործընթացին, որովհետև եթե նախկինում երեխաները վարակի տեսանկյունից մեծ շարժիչ ուժ չէին, ապա այսօր արդեն վարակը սկսել է բավականին արտահայտվել։ Այսօր երեխայի մահն էլ վկայում է, որ հիվանդության երիտասարդացում կա։
Բացի այդ հակահամաճարակային կանոնները պետք է առավելագույնս պահպանվեն։ Պետք է տեսնենք՝ պատվաստվածների թիվն ինչքան է, հասկանանք՝ ինչ կոլեկտիվ իմունիտետ ունենք՝ հիվանդացածների և պատվաստվածների շնորհիվ ու հաշվարկ կատարվի։
-Ստացվում է՝ երեխաներին և՞ս համաճարակից պաշտպանելու համար պետք է պատվաստել։
Միանշանակ։ Պետք է նաև պահպանվեն հակահամաճարակային բոլոր կանոնները։ Իմ անձնական կարծիքով՝ լոքդաունի անհրաժեշտություն կա, բայց այստեղ տնտեսական հարցեր կան արդեն։ Այս դեպքում, եթե բուն լոքդաուն չեն անում, որ բոլորը տանը նստեն և խիստ անհրաժեշտության դեպքում դուրս գան, ուրեմն պետք է ուսումնական հաստատություններում դասերը շարունակվեն հեռավար կամ հիբրիդային տարբերակով, իսկ հասարակական այլ վայրերը, այդ թվում տրանսպորտը՝ պատվաստման սերտիֆիկատներով։ Ընդ որում՝ պատվաստվածներն էլ պետք է պահպանեն դիմակի կրման, սոցիալական հեռավորության և հակահամաճարակային մյուս կանոնները։ Մինչև չկոտրենք վիրուսի փոխանցումը, ինչն էլ պատվաստանյութի վերջնանպատակն է, այդ ժամանակ արդեն կորոշվի՝ պատվաստվածները դիմակ կրեն, թե ոչ։ Բայց հիմա մենք այդ անհրաժեշտությունն ունենք։
ԱՀԿ-ն էլ կոչ է անում դպրոցները չփակել՝ որպես Covid-ի տարածման դեմ պայքարի միջոց։
Նրանք շեշտադրումը դնում են կրթական համակարգի, մարդկանց վարվելակերպի վրա։ ԱՀԿ-ն կարող է կոչ անի, բայց պետք է ադապտացնենք նաև մեր երկրի պայմաններին։ Եթե մեզ մոտ օրական 50-60 մարդ է մահանում, կարծում եմ՝ այս պարագայում որոշ զոհողությունների պետք է գնալ։
Ունենք մի իրավիճակ, երբ անգամ չափահասները վստահ չեն՝ պատվաստվեն, թե ոչ։ Այդ դեպքում ինչպե՞ս են կարողանալու երեխաներին պատվաստելու որոշում կայացնելու։
Ամբողջությամբ նույն մոտեցումն է թե՛ մեծահասակի, թե՛ փոքրի համար։ Նույն գիտական տվյալներն են, նույն վտանգներն են։ Պետք է մեծահասակների տխուր վիճակագրությանը զուգահեռ ներկայացվի նաև երեխաներին վերաբերող վիճակագրությունը։ Ինչ վերաբերում է մարդկանց ռեակցիաներին, չեմ կասկածում, որ նույնն է լինելու, ինչպես մեծահասակների դեպքում էր։ Ցավոք սրտի տենդենց եմ տեսնում, որ վիճակագրությունը չի ազդում նրանց վրա։ Ինչ տարբերություն օրական 50 մարդ է մահանում, թե 60։ Նման մասսայի համար տարբերություն չի լինի, ուղղակի դրան կավելանա արդեն երեխաների վիճակագրությունը։
Ամեն դեպքում երեխաներին ո՞ր տարիքից է ճիշտ պատվաստել։ Օրինակ Պեկինում 3 տարեկանից բարձր երեխաներին էլ են սկսել պատվաստել։
Նայած թե ինչ պատվաստանյութ է, և ինչպես մեր օրենսդրությունը դա կընդունի։ Այսօր նաև խնդիր կա պատվաստանյութի առաջին և երկրորդ չափաբաժնի։ Եթե հետ ընկած չլինեինք, մյուս չափաբաժինների մասով ավելի ուշադրության կենտրոնում կլինեինք։ Բացի այդ մյուս պատվաստանյութերն էլ չունենք, որ կարողանանք անել։ Օրինակ եթե Pfizer լիներ ու քանակը բավարարեր, կարելի էր սկսել երեխաների շրջանում պատվաստումը։
Չե՞ք կարծում, որ մարդկանց մոտ խնդիրը ոչ թե պատվաստվելու ցանկություն չունենալն է, այլ պատշաճ ընթացակարգի բացակայությունը։ Այսինքն, երբ առանց համապատասխան բուժզննության պատվաստում են։
Որևէ պատվաստումից առաջ ստուգում չի արվում։ Աշխարհում նման պրակտիկա չկա։ Եթե մարդն ինչ-որ լուրջ հիվանդություն ունի, որը քրոնիկ է, սրացման շրջանում է, պարզ է՝ կիմացվի։ Բայց եթե մարդը գիտի՝ առողջ է, հանգիստ գնում ու պատվաստվում է։
Իսկ եթե հիվանդ է, բայց չգիտի այդ մասին։
Նման խնդիր կարող է լինել։ Նույն կերպ կարող է ատամնաբույժի մոտ էլ գնան, ինչ-որ դեղ ներարկեն, որն ինչ-որ խնդիր առաջացնի։ Մեծ հաշվով նույն հավանականություններն են։ Աշխարհում նման պրակտիկա չկա։ Եթե մարդն իրեն պրակտիկ առողջ է զգում, էլ հարց չկա։ Մնացածն էլ առաջին օղակը սահմանում է դիտարկումներով, գրառումներով։ Այսինքն` հարցնում են, զրուցում և եթե մարդը խնդիր ունենա, նրանք էլ արդեն դա կհասկանան։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02
Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասին
Տեսադարան
05/17/2022 10:49
Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցները
Մամուլ
- 04/27/2024 08:19 «Դուշ» շոուից հետո 5 աշխատողից 4-ն ազատվել ․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:15 Երբ ընդդիմությունը կանցնի համատեղ ու ռադիկալ պայքարի․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:11 Կառավարության ստորաբաժանումը «հորդորում» է ՊԵԿ-ին ստուգում իրականացնելիս հաշվի առնել իր կարգավիճակը, այլ կերպ ասած՝ «տեղը բերել». «Ժողովուրդ»
- 04/27/2024 08:08 Դա կլիներ մեր վերջը․ Փաշինյանը՝ ադրբեջանցի«փախստականների» մասին․ «Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:03 Տավուշի մարզպետը, հացի սեղանի շուրջ, փորձել լվանալ գյուղացիների գլուխները․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 07:52 Արարատ Միրզոյանը նույնպես չի եկել ԱԺ՝ ՔՊ-ականների հետ հանդիպման. գործադիրի անդամները խուսափում են . «Ժողովուրդ»
- 04/27/2024 07:36 1080 ռեեստր՝ 3270 հայտարարատու անձանց պաշտոնների՝ 5009 փոփոխությունների վերաբերյալ․ հիմքում խնամի-ծանոթ-բարեկամ սկզբունքն է․ «Ժողովուրդ»
Գործ #
03/06/2023 21:01
Արյունոտ օղակն ամբողջական չէ առ այսօր. Ինչ կապ ուներ Յուզբաշյանի սպանությունը Ղանդիլյանի սպանության հետ
06/17/2022 17:36
Նոտարի աշխատասենյակից հափշտակվել է կնիքը ու աշխատասենյակը հրկիզվել՝ ԵԿՄ Էրեբունու տարածքային բաժանմունքի նախագահ Մանվել Բատիկյանի քավորությամբ. Խարդախությունների մի ամբողջ կծիկի հետքերով
07/20/2020 20:31
Վանաձորում սպանվել է հայտնի ֆիզիկոս Մնացականյանը. Սպանության առիթը՝ 1000 դրամ
07/12/2020 18:04
«Դե իմացիր արա, էդ ռուբիլնիկի տեղն էլ ես եմ ասել». Մանկության ընկերը` Կախյանի մեկ տարեկան երեխայի ու հղի կնոջ սպանության մասին
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
- 04/20/2024 14:40 Մինչև Միջանցք տալն անվանափոխվելու են Երևանի թաղամասերի անունները. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/27/2024 19:11 3 զոհ, 6 վիրավոր․ Սյունիքում իրանական ավտոբուս է շրջվել
- 04/27/2024 12:45 Ողբերգական դեպք՝ Երևանում. շենքի բակում հայտնաբերվել է 66-ամյա տղամարդու մարմին
- 04/27/2024 12:03 ՌԴ քաղաքացին փորձել է նետվել Կիևյան կամրջից, ինքնասպանության փորձը կանխվել է
- 04/26/2024 20:05 Առեղծվածային դեպք՝ Կոտայքի մարզում. «Hotel Տ27» հյուրանոցային համալիրում հայտնաբերվել են 2 օտարերկրացիների մարմիններ. 2 հոգի էլ տեղափոխվել է հիվանդանոց
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/26/2024 21:56 Կինը բողոքել է զուգընկերոջ՝ նախկին կնոջ հետ շփումից․ մասնագետի խորհուրդները
- 04/26/2024 00:08 Ուսուցչուհին դասարանում սեռական հարաբերություն է ունեցել 14-ամյա պատանու հետ
- 04/23/2024 22:11 Ամուսիները փորձել են մի կնոջ դավանափոխ անել դեպի իսլամ՝ ինտիմ լուսանկարների միջոցով
- 04/23/2024 00:43 Նորածին դստերը անտառում թողած կնոջը դատապարտել են 40 տարի անց
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել