ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Չենք թաքցնում, որ ՌԴ-ն չի պաշտպանում ղարաբաղյան խնդրի ռազմական լուծման հնարավորության եւ թույլատրելիության մասին դիրքորոշումը. Լավրով 11/03/2020 19:17 | Ադրբեջանական ռազմական ագրեսիա-2020
Ռուսաստանի Դաշնության արտաքին գործերի նախարար Ս. Վ. Լավրովը նոյեմբերի 3-ին հարցազրույց է տվել «Կոմերսանտ» թերթին:
Հարց. - Արդեն մեկ ամսից ավելի է՝ ղարաբաղյան հակամարտության գոտում մարդիկ են զոհվում։ Զոհերի թիվը երկու կողմից հազարավոր է։ Իսկ ամբողջ աշխարհը, ներառյալ Ռուսաստանը, սպասում է, թե երբ կողմերը կհասունանան խաղաղ բանակցությունների համար, և հետևում է 21-րդ դարում ծավալվող այդ ողբերգությանը։ Բացի հարցի հումանիտար կողմից, հակամարտությունը Ռուսաստանի համար բազմաթիվ սպառնալիքներ է ստեղծում՝ սպառնալիք ազգամիջյան հարաբերություններին՝ հաշվի առնելով, որ մեզ մոտ բնակվում են և հայեր, և ադրբեջանցիներ, ահաբեկչության սպառնալիքը՝ հաշվի առնելով, որ տարածաշրջանում հայտնվել են Մերձավոր Արևելքից գրոհայիններ և այլն։ Իրավունք ունի՞ արդյոք Ռուսաստանը ցուցադրել իր՝ տարածաշրջանում խնդիրների լուծման, անկարողությունը։
Ս. Վ. Լավրով. - Անդրկովկասին պատուհասած ողբերգությունը մեր ընդհանուր ցավն է։ Մեզ համար ամենևին էլ միևնույն չէ այն, որ Ռուսաստանի ավանդական երկու բարեկամ ժողովուրդների միջև մարտական գործողություններ են ծավալվել մի խնդրի պատճառով, որը, մեր խորին համոզմամբ, վաղուց պետք էր լուծել բացառապես քաղաքական-դիվանագիտական միջոցներով։ Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի հետ Ռուսաստանին կապում է ընդհանուր պատմությունը, մշակույթը, առաջադեմ հումանիտար և տնտեսական կապերը՝ բռնապետության, հարկադրանքի դրսևորումը, շահեկան ճանապարհի օգտագործումը մեզ համար առավել քան անտեղի է։
Ռուսաստանի՝ որպես հիմնական միջնորդի խնդիրն է՝ օգնել Հայաստանին եւ Ադրբեջանին դուրս գալ թեժ փուլից եւ գտնել սրված հակասությունների լուծման խաղաղ միջոց։
Աշխատում ենք այդ ուղղությամբ բոլոր մակարդակներում։ Նախագահ Վ. Վ. Պուտինը գրեթե ամենօրյա ռեժիմով միջնորդական ջանքեր է գործադրում ստեղծված իրավիճակի կարգավորմանն ուղղված: Նրա նախաձեռնությամբ հումանիտար զինադադարի պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել հոկտեմբերի առաջին տասնօրյակի վերջում։ Մենք անում ենք հնարավոր ամեն ինչ, այդ թվում՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության գործընկեր ԱՄՆ – ի և Ֆրանսիայի հետ, որպեսզի այդ պայմանավորվածությունը լիարժեք աշխատի։ Զուգահեռաբար առաջարկում ենք քաղաքական կարգավորման հնարավոր տարբերակներ։ Հույս ունենք, որ ի վերջո Բաքվում և Երևանում կգերակշռի կառուցողական մոտեցումը, մարտական գործողությունները կդադարեն և ղարաբաղյան գործընթացը կվերադառնա քաղաքական հուն։
Իհարկե, ռուսական իշխանությունները կանխարգելիչ միջոցներ են ձեռնարկել՝ ռուսական տարածքում ադրբեջանական և հայկական ծագմամբ մեր քաղաքացիների միջև բախումները կանխելու համար։
Մեզ, իհարկե, մտահոգում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության միջազգայնացումը եւ Մերձավոր Արեւելքից գրոհայինների ներգրավումը։ Մենք բազմիցս կոչ ենք արել արտաքին խաղացողներին՝ օգտագործել իրենց հնարավորությունները՝ կանխելու համար վարձկանների տեղափոխումը, որոնց թիվը հակամարտության գոտում, ըստ առկա տվյալների, արդեն մոտենում է երկու հազարի։ Այս թեման, մասնավորապես, շոշափվել է Վ.Վ. Պուտինի կողմից ս. թ. հոկտեմբերի 27-ին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ ունեցած հեռախոսազրույցի ընթացքում, Ադրբեջանի և Հայաստանի առաջնորդների հետ կանոնավոր շփումներում։ Համառորեն շարունակում ենք տարբեր ուղիներով առաջ տանել մեր դիրքորոշումը։
Հարց. - Հոկտեմբերի կեսին դուք ասում էիք, որ այժմ գլխավորը՝ զինվորականների գծով անմիջապես հանդիպելն է եւ կրակի դադարեցման վերահսկողության մեխանիզմը համաձայնեցնելը: Հաջողվե՞լ է արդյոք առաջընթաց գրանցել այդ ուղղությամբ։ Ինչպիսի՞ն կարող է լինել այդ մեխանիզմը։ Ե՞րբ է այն ստեղծվելու: Ի՞նչ դեր է խաղալու Ռուսաստանը։
Ս.Ո. Լավրով- Համոզված ենք, որ կայուն հրադադարի դժվար է հասնել առանց վերահսկողության գործուն միջոցների մասին պայմանավորվածությունների: Ինչպես ցույց է տալիս պրակտիկան՝ կրակի դադարեցման խոստումները, որոնք չեն ամրապնդվում հսկիչ մեխանիզմներով, միշտ չէ, որ կատարվում են:
Ս.թ. հոկտեմբերի 10-ի մոսկովյան հայտարարության մեջ ասվում է, որ հրադադարի պահպանման կոնկրետ պարամետրերը կհամաձայնեցվեն լրացուցիչ: Դա բավականին բարդ աշխատանք է։ Այս հարցի լուծման տարբեր մոտեցումներ կան։ Կան վերահսկողության տարբեր էլեկտրոնային միջոցների, Երեւանի եւ Բաքվի միջեւ թեժ գծի, ԵԱՀԿ հովանու ներքո դիտորդների գործարկման, ռազմական կոնտինգենտների մասնակցությամբ գործողությունների անցկացման տարբերակներ: Առայժմ բոլոր չափորոշիչներով համաձայնության գալ չի հաջողվել։ Այս ուղղությամբ աշխատանքները շարունակվում են, այդ թվում՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահության շրջանակներում։ Կարևորը՝ ցանկացած մեխանիզմ պետք է ընդունելի լինի կողմերի համար և ենթադրի շուտափույթ ծավալման հնարավորություն։
Հարց. - Ինչպես է Մոսկվան վերաբերվում նախագահներ Ռ. Թ. Էրդողանի և Ի. Գ. Ալիևի՝ Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ նոր ձևաչափ ստեղծելու առաջարկին, ըստ էության, «2-ը 2-ի» , որտեղ առանցքային արտաքին խաղացողները կլինեն Ռուսաստանն ու Թուրքիան: Կարո՞ղ է դա այլընտրանք դառնալ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբին։
Ս. Վ. Լավրով. Շատ առաջարկներ կան բանակցային ձևաչափի, այդ թվում՝ դրա ընդլայնման, փոփոխության և այլնի մասին: Այդ թեման, մասնավորապես, վերջերս քննարկվել է Մոսկվայում՝ Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի ԱԳ նախարարների հանդիպման ժամանակ:
Չենք թաքցնում, որ չենք պաշտպանում այդ խնդրի ռազմական լուծման հնարավորության եւ թույլատրելիության մասին դիրքորոշումը։ Դիտարկելով երկու ժողովուրդներին՝ և հայկական, և ադրբեջանական՝ որպես բարեկամական և եղբայրական, մենք չենք կարող կիսել նման նկրտումները։ Բացառապես քաղաքական կարգավորման օգտին հստակ արտահայտվել են Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի նախագահները։ Հենց համանախագահների «եռյակն» է հանդիսանում միջնորդության համընդհանուր ճանաչում ունեցող ձևաչափը՝ այդ վաղեմի հակամարտությունը հաղթահարելու նպատակով։ Այդ կապակցությամբ Մոսկվայում ադրբեջանցի եւ հայ գործընկերները ս. թ. հոկտեմբերի 10-ին կայացած հանդիպման արդյունքում ընդունված փաստաթղթում համատեղ հայտարարությունը հաստատել է բանակցային գործընթացի ձևաչափի անփոփոխությունը։
Այնուամենայնիվ, մենք հանդես ենք գալիս այն բանի օգտին, որպեսզի աշխատենք բոլոր գործընկերների, այդ թվում՝ կողմերի հարեւանների հետ, որոնք հնարավորություն ունեն ազդել պրոտագոնիստների վրա, որպեսզի պայմաններ ստեղծեն կարգավորման հիմնարար սկզբունքների հիման վրա քաղաքական-դիվանագիտական ճանապարհով հանգուցալուծման հասնելու համար, որոնք համախագահներն առաջ են քաշում Բաքվի եւ Երեւանի հետ շփումներում։
Հարց. Արդյո՞ք Ռուսաստանը չափազանց կախվածություն չունի Թուրքիայից տարածաշրջանային հակամարտությունների լուծման հարցում՝ Սիրիայից և Լիբիայից մինչև Ղարաբաղ։ Ինչո՞ւ են ռուս պաշտոնյաները՝ Դուք, նախագահը և մյուսները, այնքան զուսպ, նույնիսկ բարյացակամ մեկնաբանում Անկարայի քաղաքականությունը՝ իմանալով, թե որքան բացասական դեր է նա խաղում Լեռնային Ղարաբաղի և այլ տարածաշրջանների շուրջ հակամարտության մեջ։
Ս. Վ. Լավրով. - Մոսկվան եւ Անկարան սերտ գործընկերներ են, որոնք ունակ են ճկուն, պրագմատիկ մոտեցում ցուցաբերել եւ առաջնորդվել միմյանց հետ ռազմավարական տեսլականով:
Ռուսաստանն ու Թուրքիան ակտիվորեն աշխատում են ամենատարբեր տարածաշրջաններում ճգնաժամերի կարգավորման ուղղությամբ։ Ռուս եւ թուրք դիվանագետների, զինվորականների եւ հատուկ ծառայությունների գործնական, առարկայական համագործակցության ակնառու արդյունքը, որը հիմնված է շահերի փոխադարձ հաշվառման վրա, մնում է Սիրիայի շուրջ մեր փոխգործակցությունը: Իրանի հետ համատեղ մեզ հաջողվեց ստեղծել կարգավորման առավել կենսունակ մեխանիզմ՝ Աստանայի ձևաչափը։ Խնդրահարույց գոտիներում, ինչպիսիք են Իդլիբը եւ Անդրեփրատը, ստեղծվել է ռուս – թուրքական համատեղ պարեկություն, աշխատանքներ են տարվում ահաբեկչական խմբավորումների չեզոքացման ուղղությամբ, անհրաժեշտ պայմաններ են ստեղծվում սիրիացի փախստականներին հայրենիք վերադարձնելու համար:
Օգտագործելով Տրիպոլիի, Թոբրուկի եւ Լիբիայում ուժի այլ կենտրոնների վրա ազդելու առկա լծակները՝ մեր երկու երկրները նպաստում են ձգձգված սուր ճգնաժամի հաղթահարման եւ ՄԱԿ-ի հովանու ներքո համապարփակ միջլիվիական երկխոսության հաստատմանը։
Լեռնային Ղարաբաղի դեպքում իրավիճակը սկզբունքորեն տարբերվում է, ինչի մասին ես մասամբ ասել եմ նախորդ հարցերի պատասխաններում։ Կրկնում եմ՝ երբեք չենք թաքցրել ու չենք թաքցնում, որ չենք պաշտպանում ճգնաժամի կարգավորման ուժային ուղին, ձգտում ենք մարտական գործողությունների շուտափույթ դադարեցմանը։ Ինչպես կողմերին, այնպես էլ նրանց բոլոր արտաքին գործընկերներին, կարևոր է անշեղորեն հարգել կրակի դադարեցման, վերահսկողական մեխանիզմի ստեղծման և կոնկրետ ժամանակացույցով բովանդակային բանակցային գործընթացի վերսկսման վերաբերյալ պայմանավորվածությունները։ Եվ չնայած կայուն հրադադարին միանգամից չի հաջողվել հասնել՝ մենք կշարունակենք օգտագործել մեր ունեցած ամբողջ ազդեցությունը տարածաշրջանում, կաշխատենք թուրք գործընկերների հետ, որպեսզի դադարեցնենք ռազմական սցենարի հետագա շահարկումը, կողմերի միջև երկխոսություն հաստատվի և Բաքվին ու Երևանին համոզենք նստել բանակցությունների սեղանի շուրջ։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 05/18/2024 08:18 Մարզպետն ասել է՝ պատ կդնենք․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:12 Փաշինյանը անտրամադիր ու հյուծված տեսք է ունեցել․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:08 Ով է իրականացնում ցուցարարներին ցրելու, ծեծելու ինստրուկտաժը․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:05 Ինչ են առաջարկում քաղաքական ուժերը Սրբազանին․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:03 ՔՊ-ն գնում է ԵՄ` ռուսական զորքերով․ ստորաբաժանումները կշարունակեն մնալ ՀՀ-Իրան և ՀՀ-Թուրքիա սահմաններին. «Ժողովուրդ»
- 05/18/2024 07:53 Փորձում են «այլընտրանքներ» գտնել ու մոբիլիզացնել սատելիտներին. «Փաստ»
- 05/18/2024 07:48 Հայտնի է ԱԺ պատգամավոր Հայկ Սարգսյանի ընտանիքին պատկանող խանութի պայթյունի գործով կասկածյալի անունը. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 05/01/2024 20:31 Փաշինյանն ապամոնտաժում է Հայաստանը՝ հօգուտ Ադրբեջանի. Արմինե Ադիբեկյան
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
Մեկնաբանություն
- 05/18/2024 08:00 Ապրօրինի զենք պահելու կասկածով ձերբակալվածներն ազատ արձակվեցին
- 05/17/2024 16:43 ՀՀ կառավարության ռազմավարությունը արտագաղթը խթանելն ու Արցախի էջը մեկընդմիշտ փակելն է. Արտակ Բեգլարյան
- 05/15/2024 12:02 Ինքս իմ աչքով տեսել եմ, թե ինչպես է Փաշինյանի նեղ ու ավելի լայն շրջապատը բառացի փչացնում ու «հրեշ» դարձնում նրան. Հայրապետյան
- 05/14/2024 14:05 Ընդդիմադիր պատգամավորին թույլ չեն տվել մասնակցել Հայաստան այցելած ԵԱՀԿ նախագահի հետ հանդիպմանը
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 05/17/2024 18:24 Փրկարարները գետից դուրս են բերել որոնվող քաղաքացու դին
- 05/17/2024 11:23 Խոշոր հրդեհ «Շոփինգ Սիթի» առևտրի կենտրոնում. ամբողջությամբ այրվել է մոտ 1000 քմ տարածքում գտնվող 6 տաղավար
- 05/17/2024 10:58 Շիրակի մարզում վերաերթի է ենթարկվել քրեական հետախուզության բաժանմունքի օպերլիազորը. shamshyan.com
- 05/17/2024 10:45 26 համարի ավտոբուսը և 4 մարդատար ավտոմեքենա արգելափակվել են անձրևաջրերի մեջ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 05/17/2024 18:31 Արեգակի ակտիվության պատճառով Երկրի վրա կարող են ավելանալ ուժգին փոթորիկները՝ զգուշացնում են մասնագետները
- 05/10/2024 16:29 Արեգակի վրա ուժեղ բռնկում է եղել. առաջիկա օրերին մագնիսական փոթորիկներ են սպասվում
- 05/01/2024 18:31 Ինչպես կարող է քնելուց առաջ սոցցանցերում շրջելու սովորությունը կործանել հարաբերությունները
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ