ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Ավելի շատ խնդիրներ առաջացրինք, քան լուծեցինք. Տարոն Սիմոնյանը՝ Վենետիկի հանձնաժողովի եզրակացության մասին 07/15/2019 13:52 | Հարցազրույց
Վենետիկի հանձնաժողովի 119-րդ նստաշրջանի արձանագրությամբ որոշակի անդրադարձ է արվել Հայաստանի Հանրապետությունում ընթացող գործընթացներին։ Մասնավորապես, Հանձնաժողովն իր Զեկույցով արձանագրել է, որ թեեւ հայաստանյան դատական համակարգն ունի բարեփոխումների անհրաժեշտություն, սակայն դրա համար վեթթինգը նպատակահարմար չէ։ Հանձնաժողովն արձանագրել է նաեւ, որ Սահմանադրական դատարանի շուրջ ծավալված քննարկումների համատեքստում՝ դատավոր-անդամ բառախաղը ողջամիտ չէ։ Հանձնաժողովի այս եւ այլ դիրքորոշումների եւ դրանց դերի մասին «Փաստինֆո»-ն զրուցել է «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, ԱԺ պետաիրավական հարցերի հանձնաժողովի անդամ, մասնագիտությամբ իրավաբան Տարոն Սիմոնյանի հետ։
-Պրն Սիմոնյան, Վենետիկի հանձնաժողովի այս զեկույցը ի՞նչ ազդակ կարող է լինի ՀՀ իշխանությունների համար։
-Իշխանություններն իրենք պետք է որոշեն՝ դա ինչ ազդակ է իրենց համար, որովհետեւ մենք վաղուց էինք ասում, որ իրավունքի մեկնաբանության հարցում պետք է զգուշավորություն դրսեւորել եւ չափազանց լայն մեկնաբանություններ չտալ։ Վենետիկի հանձնաժողովը մասնագիտական-փորձագիտական հիմնարկ է, որը իրավունքը մեկնաբանում է ըստ դասական մեկնաբանության օրենքների, եւ բնականաբար, չէր հանգելու այն եզրակացությանը, ինչին որ հանգել էին մեր իշխանության շատ ներկայացուցիչներ։ Նույնիսկ Սահմանադրական դատարանի դատավորի տված մեկնաբանությունը Վենետիկի հանձնաժողովի կողմից, ըստ էության, հերքվեց, ինչը մենք էլ բազմիցս նշել էինք՝ ասելով, որ Սահմանադրական դատարանի ճգնաժամի մասին խոսելն է անիմաստ։
-Այսինքն՝ դատավոր-անդամ տերմինների կիրառելիության հարցն այդպիսով լուծվո՞ւմ է։
-Դա լուծվել էր նաեւ մեր մեկնաբանություններով։ Վենետիկի հանձնաժողովը փորձագիտական հիմնարկ է, որն ամեն ինչ մեկնաբանում է նաեւ Մարդու իրավուքների եվրոպական կոնվենցիայի լույսի ներքո, եւ ես կարծում եմ, որ սա ավելի հեղինակավոր կարծիք պետք է լինի իշխանության ներկայացուցիչների համար, եթե մեր կարծիքը նրանց համար այդքան էլ հեղինակավոր չէր։
-Այս զեկույցը, ըստ էության, նաեւ գնահատակա՞ն էր մայիսի 20-ին դատարանների ելքերն ու մուտքերը արգելափակելուն։
-Այո, հանձնաժողովն ընդգծեց, որ դա ճիշտ ճանապարհը չէր խնդիրների լուծման, ավելին, դա նաեւ համակասահմանադրական տարրեր էր իր մեջ պարունակում, ինչը մենք եւս ասում էինք։ Պարոն Փաշինյանի հայտարարությունից հետո մենք էլ հայտարարությամբ հանդես եկանք, եւ կոչ արեցինք, որ ձեռնպահ մնալ այդ գործողությունները կատարելուց, որովհետեւ դա որեւէ բանով օգուտ չի բերում մեր պետականությանը, հակառակը խախտում է Սահմանադրությունը, եւ դրանով իսկ թուլացնում է մեր դերը՝ որպես իրավական պետություն։
-Իր այս զեկույցով Հանձնաժողովը արձանագրել է, որ Հայաստանի Հանրապետությունում առկա է դատական բարեփոխումների անհրաժեշտություն, սակայն դա պետք է արվի ոչ թե վեթթինգի, այլ կարգապահական ընթացակարգերի եւ հայտարարագրման գործընթացների խստացման եղանակով։ Դուք համամի՞տ եք այս դիրքորոշմանը։
-Մենք էլ էինք նախկինում կրկնում, որ դատական համակարգի բարեփոխումներ պետք է լինեն, որովհետեւ դատական համակարգն այսօր շատ լուրջ խնդիրների առջեւ է կանգնած, եւ այս առումով ես կիսում եմ Վենետիկի հանձնաժողովի տված եզրակացությունը։ Ինչ վերաբերում է վեթթինգին, մենք կողմ ենք ոչ թե անպայմանորեն վեթթինգի իրականացմանը, այլ մենք վեթթինգն առաջարկում ենք այսօրվա իշխանություններին որպես մեր առջեւ դրված խնդիրների լուծման տարբերակներից մեկը, քանի որ նրանք արմատական փոփոխություններ էին ուզում դատական համակարգի ներսում։ Կարելի է օգտագործել այլ մեթոդներ, ընդհանրապես, վեթթինգի պետք է գնալ այն ժամանակ, երբ սպառվել են մինչ այդ անհրաժեշտ բոլոր գործիքներն ու մեթոդները, եւ այլեւս հույս չկա, որ եղած գործիքներով կարելի է խնդիր լուծել։
-Այս պարագայում եղած գործիքները սպառվե՞լ են։
-Այս պարագայում մենք դեռեւս չենք փորձել եղած գործիքները օգտագործել, որ որոշենք՝ սպառվել են թե ոչ։ Նիկոլ Փաշինյանն էր բազմիցս կրկնում, որ իրենք թողել են, որ դատական համակարգն ինքնամաքրվի։ Այդպես չի լինում։ Արդարադատության նախարարությունը դատական քաղաքականությունն ինչ-որ առումով նաեւ ուղղորդող գերատեսչություն է. այն դատաիրավական բարեփոխումների ռազմավարություն է գրում, հետագայում դա հաստատում է, դրա միջոցով որոշակի բարեփոխումներ են իրականացվում։ Բայց այս ամենը չի արվել ավելի քան մեկ տարի, եւ մենք արդեն խոսում էինք արմատական բարեփոխումների մասին։ Այսինքն՝ նախ պետք է մեզնից կախվածն անեինք, հետո միայն մտածեինք այս ամենի մասին։
-Ձեր գնահատմամբ՝ այդ արմատական փոփոխությունները պե՞տք է ի սկզբանե արվեին։
-Միանշանակ, հեղափոխության հենց հաջորդ օրից պետք էր ձեռնամուխ լինել դատական համակարգի բարեփոխմանը։ Պետք չէր մի տարի սպասել, ավելին, պետք չէր այս ընթացքում այնպիսի հայտարարություններ անել, որոնց «տակից դուրս գալ» չէին կարողանալու։ Այդպիսով՝ մենք ավելի շատ խնդիրներ առաջացրինք, քան լուծեցինք։
-Այսօր արդեն այդ փոփոխություններն ինչպե՞ս պետք է իրականացվեն, որպեսզի թե հնարավորինս բացառվեն կոռուպցիոն դրսեւորումները, թե դատավորների մասնագիտական որակները հասցվեն մաքսիմալի։
-Դա բազմաշերտ գործընթաց է՝ եւ իրավապահ մարմինների համակարգված աշխատանքի, եւ դատավորների սոցիալ-կենցաղային պայմանների բարելավման, եւ դատարանների բեռնաթափման, եւ վեճերի լուծման այլընտրանքային համակարգի լուծման։ Անհրաժեշտ է նախ ախտորոշել խնդիրները, թիրախավորել նրանք, որոնք պետք է լուծվեն, եւ դրանց համար ճանապարհային քարտեզ մշակել. դա է դատաիրավական բարեփոխումների ռազմավարական ծրագիրը, եւ դրա հիման վրա պետք է ընդունվեր գործողությունների պլան, եւ ամեն օր, ամեն ժամ կատարված աշխատանքների արդյունքը 1-2 տարի հետո ակնառու կլիներ։ Բայց մենք մեկ տարի այդ ուղղությամբ ոչ մի քայլ չձեռնարկեցինք, միայն հայտարարություններ արեցինք, առաջացրինք հասարակական չփարատվող ակնկալիքներ, եւ այնպիսի վիճակ, որ քննադատվեցինք միջազգային առանձին հեղինակավոր կառույցների կողմից։ Սա ոչ մեկիս էլ պետք չէր։
-Հնարավոր համարո՞ւմ եք Դատական օրենսգրքի բարեփոխումը մինչեւ հոկտեմբեր, ինչպես որ սահմանվել է Զեկույցում։
-Իհարկե, եթե արդեն սեպտեմբերին նախաձեռնություն դրսեւորվի, պետք է որ կարճ ժամանակահատվածում դա մտնի օրակարգ։ Իսկ այդ փոփոխությունների առաջարկներով, հույս ունեմ, մասնագետներն են հանդես գալու. կլինի փորձագիտական մարմին, որը որ ապաքաղաքական կլինի եւ առաջնային կհամարի դատական-իրավական քաղաքականությունը։
-Իսկ առաջնային ի՞նչ փոփոխությունների անհրաժեշտություն եք տեսնում Դատական օրենսգրքում։
-Դատական օրենսգիրքը դատարանակազմության մասին փաստաթուղթ է, որ, ընդհանուր առմամբ, հստակեցման կարիք ունի. մենք դեռեւս չունենք, չենք հասնել իրավական այն մշակույթին, որ ընդհանուր գրված իրավական նորմերը ճիշտ մեկնաբանենք, եւ տարակարծիք մեկնաբանությունների տեղիք չտրվի։
-Պրն Սիմոնյան, ի՞նչ հետեւության պետք է հանգել այս Զեկույցից։
-Միակ հետեւությունն այն է, որ պետք է սկզբից մտածենք, հետո խոսենք, իսկ եթե խոսում ենք առանց մտածելու, առանց մասնագիտական հիմնավորվածության, հետո փորձում ենք մեր ասածի «տակից դուրս գալ», վերացական մակարդակում խնդիրներ ենք առաջացնում եւ փորձում ենք «քաջաբար» հաղթահարել դրանք։ Ես խորհուրդ կտամ մեր քաղաքական իշխանության ներկայացուցիչներին եւ նաեւ իրավական համակարգի ներկայացուցիչներին մինչեւ վերջնական եզրակացություններ անելը ավելի լուրջ մասնագիտական հետազոտություններ անել, որից հետո միայն հանդես գալ հայտարարություններով։
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 05/02/2024 08:25 Հույսը միջազգային ճնշումներն են․ «Հրապարակ»
- 05/02/2024 08:21 Արեւմուտքի հերթական պահանջը՝ ԱԱԾ-ի վերաբերյալ․ «Հրապարակ»
- 05/02/2024 07:39 Արման Թաթոյանը որոշում ունի. ի՞նչ ձևաչափ կնախընտրի նա. «Փաստ»
- 05/02/2024 07:31 Իշխանության սիրելի բազմակի ստանդարտները. «յուրայինների» արյունը կապո՞ւյտ է. «Փաստ»
- 05/02/2024 07:28 ԱԺ նիստերը «երկարուձիգ» են լինելու. հնարավոր է դրանք մյուս շաբաթ եւս շարունակվեն. «Ժողովուրդ»
- 05/01/2024 08:17 ՀՀ կառավարությունը ազգային օպերատոր է դարձրել ուզբեկ բիզնես մագնատին, որը սանկցիաների տակ է գտնվում Եվրոպայում. «Ժողովուրդ»
- 05/01/2024 08:14 Պայքարողները չեն տրվել սադրանքներին․ «Հրապարակ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 05/01/2024 20:31 Փաշինյանն ապամոնտաժում է Հայաստանը՝ հօգուտ Ադրբեջանի. Արմինե Ադիբեկյան
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
Մեկնաբանություն
- 04/28/2024 21:04 Ունենք երեք նոր քաղբանտարկյալներ Տավուշից. փաստաբան
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 05/01/2024 21:54 Խոշոր ավտովթար․ ընտանիքի 4 անդամներ, այդ թվում՝ երեխաներ, տեղափոխվել են հիվանդանոց
- 05/01/2024 21:13 Մասիսում մի խումբ անձանց միջև վիճաբանությունը վերածվել է ծեծկռտուքի․ կան վիրավորներ
- 05/01/2024 17:33 Հրդեհ Ջրառատ գյուղում. քաղաքացին այրվածքներով տեղափոխվել է հիվանդանոց
- 05/01/2024 17:05 Սյունիքի մարզում․ 14-ամյա տղան դաշտում սինդրիկ հավաքելիս վնասվածքներ է ստացել ու տեղափոխվել հիվանդանոց․ պատճառը կասկածելի պայթյունն է եղել
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 05/01/2024 23:36 Գիտնականները նշել են սեքսի իդեալական քանակը՝ ընտանիքում լավագույն հարաբերությունների համար
- 04/30/2024 23:22 Նշվել է զուգընկերոջ դավաճանության մասին վկայող սովորությունը
- 04/26/2024 21:56 Կինը բողոքել է զուգընկերոջ՝ նախկին կնոջ հետ շփումից․ մասնագետի խորհուրդները
- 04/26/2024 00:08 Ուսուցչուհին դասարանում սեռական հարաբերություն է ունեցել 14-ամյա պատանու հետ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 05/01/2024 18:31 Ինչպես կարող է քնելուց առաջ սոցցանցերում շրջելու սովորությունը կործանել հարաբերությունները
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն