Փաստ ինֆո

«Մեդիա կենտրոնում» տեղի ունեցավ քննարկում «Ադրբեջան-Թուրքիա համատեղ զորավարժություններն ու դրանց ազդեցությունը տարածաշրջանում» թեմայով:
 
Քննարկման բանախոսներն էին «Մոդուս վիվենդի» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար, արտակարգ և լիազոր դեսպան Արա Պապյանը, Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոնի նախագահ, քաղաքագետ Ստեփան Գրիգորյանը և ԼՂ Ազգային ժողովի պատգամավոր Հայկ Խանումյանը, ով միացել էր քննարկմանը տեսազանգի միջոցով:
 
Մայիսի 1-ից 5-ը Ադրբեջանում անցկացվում են Ադրբեջանի ու Թուրքիայի զինված ուժերի համատեղ զորավարժությունները: Այն հարցին, թե ինչքանո՞վ այդ զորավարժությունները կարող են ազդել տարածաշրջանում և մասնավորապես Ղարաբաղյան հակամարտության գոտում ուժերի փոփոխության վրա, Ստեփան Գրիգորյանը պատասխանեց, որ նմանօրինակ զորավարժությունները, թեև իրենց մեջ որոշակի վտանգ պարունակում են, սակայն դա կանխատեսելի և հասկանալի գործընթաց է:
 
«Ադրբեջանաթուրքական դաշինքը մեզ համար հասկանալի է, նրանց գործունեությունը միշտ էլ մեր դեմ է ուղղված, այստեղ ես նորություն չեմ տեսնում: Այդպիսի զորավարժություններ պարբերաբար անց էին կացվում, միշտ պետք է ուշադիր լինել, բայց դա գլխավոր վտանգը չէ հայ ժողովրդի համար: Մեզ համար ամենամեծ վտանգը ռուս-թուրքական մերձեցումն է, որովհետև Ռուսաստանը իր շահերից է ելնում, ոչ թե ռազմավարական, այլ տակտիկական առումով»,- ընդգծեց Գրիգորյանը:
 
ԼՂ Աժ պատգամավոր Հայկ Խանումյանի կարծիքով էլ նման զորավարժություններն ուղղված են ադրբեջանական բանակի պատրաստվածության մակարդակի բարձրացմանը հատկապես դիվերսիոն գործողությունների կազմակերպման առումով, ինչին էլ հայկական կողմը 2016թ. ապրիլյան պատերազմից հետո արդեն պատրաստ է:
 
«Թուրքիայի ու Ադրբեջանի համագործակցության մի զգալի ուղղություն վերաբերվում է դիվերսիոն խմբերի պատրաստմանը և դիվերսիոն հետախուզական խմբերի վարմանը: Անցյալ տարվա ապրիլի հետ համեմատած այսօր իրավիճակը սահմանին էականորեն տարբերվում է, որովհետև ապրիլից հետո որոշակի աշխատանքներ են կատարվել առաջնագծում: Առաջին հերթին առաջնագծի տեխնիկական զինումն է, ինչը հնարավորություն է տալիս  հետախուզական սարքերի և տեսագրող սարքերի միջոցով հետևել թշնամու շարժին և գրեթե զրոյացնել դիվերսիոն թափանցումների հնարավորությունը»,- նշեց Խանումյանը՝ ավելացնելով, որ եթե առաջնագծի տեխնիկական վերազինում իրականացվեր 2011թ.-ից սկսած, ապա հայկական կողմը կխուսափեր բազմաթիվ զոհեր ունենալուց:
 
Անդրադառնալով պատերազմի վերսկսման հավանականությանը՝ ԼՂ ԱԺ պատգամավորը նշեց. «Մեծածավալ պատերազմի վտանգ միշտ էլ կա, բայց այն ձևով, ինչ տեղի ունեցավ ապրիլին, 2014-ի օգոստոսին, կրկնման վտանգ չկա»:
 
Արա Պապյանն էլ իր հերթին նշեց, որ պարբերաբար անցկացվող ադրբեջանաթուրքական զորավարժությունները միտված են ադրբեջանական բանակ ստեղծելուն ու կայացնելուն:
 
«Ադրբեջանն ունի զենք, ունի մարդուժ, բայց չունի բանակ, և թուրք-ադրբեջանական այս զորավարժություններն ուղղված են նրան, որ Ադրբեջանում արդյունավետ, գործուն բանակ ստեղծվի: Թուրքիայից թեկուզ փոքր զորամիավորումներ ներգրավելով` փորձ է արվում դա ստեղծել: Հասկանալի է, որ Թուրքիայի կողմից նպատակ չկա ուղղակիորեն ներգրավվել հայ-ադրբեջանական հակամարտությանը: Թուրքիան կարող է զենք և մարդուժ տալ, բայց Ադրբեջանն արդեն դա ունի»,- ասաց Պապյանը:
 
Վերջինս, անդրադառնալով Ադրբեջանի տարածքում Թուրքիայի կողմից ռազմաբազաների տեղակայման խոսակցություններին, շեշտեց, որ Թուրքիան Ադրբեջանում ռազմաբազաներ ունենալու անհրաժեշտություն չունի, նա բոլորվին այլ մոդելով է աշխատում մեր հարևան երկրում:
 
«Թուրքիան Նախիջևանում դասական առումով ռազմաբազայի կարիք չունի: Նախիջևանում կստեղծի մի հիմք, որը հնարավորություն կտա պարբերաբար վիճակի լարման դեպքում հատուկ զորամասեր տեղակայել, ինչն արվել է 1991-ից ի վեր և օգտագործվել Հայաստանի դեմ: Չմոռանանք, որ Ղարաբաղյան պատերազմի ընթացքում թուրքական բանակի 4 գեներալ և 250 սպա ներգրավված են եղել ադրբեջանական բանակում ու կռվել են մեր դեմ»,-հավելեց Պապյանը:

Բանախոսները նաև անդրադարձան Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման համատեքստում հայկական դիվանագիտության վերջին շրջանի ձախողումներին՝ քննադատելով Հայաստանի, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների մոսկովյան վերջին հանդիպումը:
 
Նրանք նաև շեշտեցին, որ տարածաշրջանում Հայաստանի դիրքերի ամրապնդման համար պետք է սկսել առաջին հերթին Հայաստանի ներքին խնդիրների կարգավորումից, քանի որ կոռուպցիան, ոչ արդյունավետ ներքին և արտաքին քաղաքականությունը նույնքան վտանգավոր են Հայաստանի համար, ինչքան ադրբեջանաթուրքական դաշինքն ու համատեղ զորավարժությունները:

Աղբյուր` Փաստինֆո