ՅՈՒՆԻՍԵՖ. Աշխարհում 77 միլիոն նորածիններ կյանքի առաջին ժամի ընթացքում կրծքով չեն սնուցվում

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

04/29/2024 23:52 Էլեկտրաէներգիայի վաղվա անջատման հասցեները 04/29/2024 23:39 Տեխասում սկսել են ձերբակալել Պաղեստինին աջակցող ցուցարարներին 04/29/2024 23:21 Կառավարությունը` կիրանցիների հետ հանդիպման մասին 04/29/2024 23:18 Տրանսպորտով անհետացած ռուս դատախազի տեղակալին մահացած են գտել 04/29/2024 23:02 Կառավարության, նրա ղեկավարի պատճառով հերոսական ժողովուրդը մատնվել է անզորության. Սրբազանի արձագանքը` Երեւանում տեղի ունեցած հանդիպմանը 04/29/2024 22:48 Մոսկվայում ավտոմեքենաների բախման հետևանքով երկու մարդ Է մահացել 04/29/2024 22:34 Վարչախմբի պարտվողական ուղեգծի արդյունքում Հայաստանը հայտնվել է ծանրագույն կորուստներով լի իրավիճակում. Դիվանագետների համահայկական խորհրդի հայտարարությունը 04/29/2024 22:18 Հրատապ. Սրբազանի հայտարարությունը՝ Կիրանցից․ ուղիղ 04/29/2024 22:17 Փոխվարչապետի ղեկավարությամբ գործող հանձնաժողովի գործունեությունը հակասում է ՀՀ Սահմանադրության ու ՀՀ միջազգային պարտավորությունների հիմքերին․ Թաթոյան 04/29/2024 22:02 Մեծ Բրիտանիայում խոստովանել են, որ Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցները չեն գործում 04/29/2024 21:48 Դատախազությունը չի կողմնորոշվում․ Բագրատ Սրբազանին ծանր հանցագործությունների մեջ մեղադրող հրապարակումն ինչ անել, հանցագործության մասին հաղորդմանը չեն արձագանքում 04/29/2024 21:40 Փաշինյանի հետ հանդիպումից հետո կիրանցիները շոկի մեջ են 04/29/2024 21:32 29-ամյա տղամարդը հայտնաբերվել է 04/29/2024 21:17 Դատավորների եվրոպական միության հաջորդ ժողովը կանցկացվի Երևանում 04/29/2024 21:00 Փաշինյանի հետ հանդիպումից հետո կիրանցիները դուրս են եկել հուզված 04/29/2024 20:54 Մենք դեռ մեծ թափով մեր գործողությունները չենք արել, Դանիելյան (տեսանյութ) 04/29/2024 20:40 Չի կարելի սահմանափակվել միայն փողոց փակելով, դա չի կարող ինքնանպատակ լինել. քաղտեխնոլոգ (տեսանյութ) 04/29/2024 20:38 Հայ Եկեղեցուն թուլացնել տենչում է միայն մեր թշնամին․ Գևորգ Դանիելյան 04/29/2024 20:18 Թբիլիսիում իշխող կուսակցության կողմնակիցները խորհրդարանի շենքի մոտ ցույցի են դուրս եկել 04/29/2024 20:00 «Դավաճանը հողեր է հանձնում» գրությամբ ակցիա օպերայում՝ Տիգրան Ավինյանի ներկայությամբ. հանդիսատեսը ակցիան ողջունել է ծափերով (տեսանյութ) 04/29/2024 19:54 Ազգային արժեքների, ցանկացած հայկականի ու ազգայինի դեմ պայքարը դատապարտված է անհաջողության․ Տոնոյան 04/29/2024 19:53 Քաղաքաշինության կոմիտեն և «Ներդրումների աջակցման կենտրոն» հիմնադրամը կսերտացնեն համագործակցությունը 04/29/2024 19:40 Գնալ թուրքի հետ միակողմանի բանակցության, նշանակում է՝ գլուխդ դնես փայտին ու ասես՝ դե եկեք իմ վիզը կտրեք. տավուշցի (տեսանյութ) 04/29/2024 19:36 Այդպես չէ, որ ՀՀԿ-ն երբ ուզի՝ կհասնի իշխանափոխության, Փաշինյանի քաղաքականությունը հովանավորում են. Շարմազանով (տեսանյութ) 04/29/2024 19:23 Մհեր Գրիգորյանը կարևորել է Հայաստանի համագործակցությունը Համաշխարհային բանկի հետ 04/29/2024 19:13 Հսկայական դժգոհության ալիք է բարձրացել ամբողջ Հայաստանում, նաեւ՝ սփյուռքում.տավուշյան գործընթացից ակնկալիք ունեն բոլորը. Սուրեն Պետրոսյան 04/29/2024 19:08 Արմեն Աշոտյանին վերագրված արարքում բացակայում է փողերի լվացման հիմնավոր կասկածը․ Մելիքյան 04/29/2024 18:56 Տաջիկստանի արտաքին գործերի նախարարությունը նոտա է ներկայացրել ՌԴ դեսպանին 04/29/2024 18:33 Պատեհ պահ՝ առաջխաղացման համար․ ԲԴԽ անդամի միակ թեկնածուն Արմեն Դանիելյանն է 04/29/2024 18:31 Մարդիկ մտածում են, որ ցանկացած պահի ոստիկաններով, բնակիչներին ծեծելով, ջարդելով, կարող են թուրքին, ադրբեջանցուն բերել ու կանգնեցնել. Գառնիկ Դանիելյան 04/29/2024 18:12 Միջազգային դերակատարներն ի՞նչն են ողջունում՝ պարտադրանքի, ուժի կիրառման արդյունքում մեկնարկած գործընթացը՞. Արա Այվազյանը համոզված է՝ Տավուշում կատարվողը քաղաքական որոշման հետեւանք է 04/29/2024 18:09 Փաշինյանի աշխատակազմը հայտնում է 35 սահմանային սյուն տեղադրելու մասին 04/29/2024 18:03 Իրանը մտադիր է ընթացիկ տարում 5-7 արբանյակ ուղարկել տիեզերք 04/29/2024 18:01 Անտառներից դիվերսանտներ կարող են գյուղեր մտնել, խորությամբ չեք պատկերացնում իրավիճակը. Ոսկեպարցի 04/29/2024 17:41 Կեղծ, հիմնազուրկ տեղեկությունների հրապարակման նպատակը սրբազանին հեղինակազրկելն է․ շարժումը պահանջում է պատասխանատվության ենթարկել լրագրողին 04/29/2024 17:36 Երևանում 71-ամյա տղամարդը շենքի մուտքում փորձել է անառակաբարո արարք կատարել 13-ամյա աղջկա նկատմամբ 04/29/2024 17:14 Սահմանագծման գործընթացում չկա 2 կողմ, մեր շահը ներկայացնող կողմը գոյություն չունի.Անանյան 04/29/2024 17:04 Ուկրաինան անպայման կդառնա ՆԱՏՕ-ի անդամ. Ստոլտենբերգ 04/29/2024 16:54 Սահմանազատման աշխատանքների մասին պարզաբանում է տարածել արդարադատության նախարարությունը՝ շրջանառվող թեզերը որակելով որպես կեղծ և մոլորեցնող 04/29/2024 16:42 Պետությանը վերադարձված գույքեր, դատարան ուղարկված գործերի կրկնակի աճ. Աննա Վարդապետյանը ներկայացրել է Դատախազության 2023 թվականի գործունեության մասին հաղորդումը 04/29/2024 16:37 Նիկոլ Փաշինյանը չի մեկնելու Վլադիմիր Պուտինի երդմնակալության արարողությանը․ Մեդիահաբ 04/29/2024 16:34 Ադրբեջանում իրավապաշտպանի են ձերբակալել 04/29/2024 16:34 Մեր էներգետիկ համակարգը ադրբեջանականացնում են. Դավթյան (տեսանյութ) 04/29/2024 16:31 Ադրբեջանին են փոխանցվում տարածքներ առանց սահմանադրական հանրաքվեի, Դատախազությունն անելիք չունի՞․ Մինասյանը՝ Վարդապետյանին 04/29/2024 16:28 Հրաման տվողն ու քաշքշուկ հրահրողը ՀՀ ոստիկանության Կոտայքի մարզային վարչության պետ Ռուբեն Դավթյանն էր. Արթուր Խաչատրյանը հանցագործության մասին հաղորդում է ներկայացրել 04/29/2024 16:25 Դատախազությունը ՔԿ է ուղարկել Փաշինյանի դեմ քրեական գործ հարուցելու պահանջով հաղորդումը 04/29/2024 16:22 ՆԱՏՕ-ն Ռուսաստանի դեմ ծրագիր չունի և չի ունենա. Բլինքեն 04/29/2024 16:18 Նախարար Մկրտչյանը հանդիպում է ունեցել Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության գլխավոր տնօրեն Թեդրոս Ադհանոմ Գեբրեյեսուսի հետ 04/29/2024 16:15 Այսօր տարածքների ու ռեսուրսների մեծ պայքար է գնում, միայն ՀՀ -ն է ամեն բան շատ թեթև ու հեշտ զիջում. Ղուլյան (տեսանյութ) 04/29/2024 16:14 Երևանի Կողբացի փողոցի 36/3 հասցեում կառուցված համալիրից 235,8 քմ մակերեսով տարածքի սեփականության իրավունքը փոխանցվեց Հայաստանի Հանրապետությանը

04/29/2024 10:23 Այս պահին լարված է Արմավիր-Գյումրի միջպետական ճանապարհին՝ ուղիղ 04/29/2024 14:33 Ադրբեջանցիները արդեն մուտք են գործել Տավուշի՝ հանձնվող տարածքները, անգամ՝ վիրավոր ունեն 04/28/2024 19:43 Արցախի հսկայական դրոշն է տարվել Հրապարակ՝ ի աջակցություն Տավուշի (տեսանյութ) 04/29/2024 17:36 Երևանում 71-ամյա տղամարդը շենքի մուտքում փորձել է անառակաբարո արարք կատարել 13-ամյա աղջկա նկատմամբ 04/28/2024 21:45 Վաղը այս հասցեներում լույս չի լինի 04/28/2024 10:54 Մահացել է Պարույր Սևակի որդին` ոստիկանության գնդապետ Արմեն Ղազարյանը 04/28/2024 21:58 Ավտովթար Երևան-Սևան ավտոճանապարհին 04/29/2024 16:37 Նիկոլ Փաշինյանը չի մեկնելու Վլադիմիր Պուտինի երդմնակալության արարողությանը․ Մեդիահաբ 04/28/2024 20:34 Արման Թաթոյանը ևս Կիրանցում է 04/29/2024 11:00 Մայիսի 2-ից կտեսնենք գարնան վերադարձը. Սուրենյան 04/28/2024 13:16 Մայիսի 1-ից ջերմաստիճանը կսկսի նվազել 7-9 աստիճանով. սպասվում է անձրև, ամպրոպ, քամու ուժգնացում 04/29/2024 23:18 Տրանսպորտով անհետացած ռուս դատախազի տեղակալին մահացած են գտել 04/28/2024 18:07 Բագրատ սրբազանի հորդորին ականջալուր լինելով` նրա մկրտած և պսակած մի խումբ հայրենատերներ այցելել են Կիրանց (տեսանյութ) 04/28/2024 14:00 Բագրատ Սրբազանի հեղինակության շնորհիվ բերետավորները նահանջել են, բայց բիրտ ուժ կիրառելու մտավախությունը պահպանվում է 04/29/2024 15:46 Ադրբեջանցիները Կիրանցի տարածք մտնել դեռ չեն կարողացել. քիչ հետո Փաշինյանը կհանդիպի կիրանցիների հետ 04/28/2024 17:11 Ոստիկանները բերման են ենթարկել կառավարության մոտ միայնակ Արցախի դրոշով ակցիա անող երիտասարդին (տեսանյութ) 04/29/2024 22:18 Հրատապ. Սրբազանի հայտարարությունը՝ Կիրանցից․ ուղիղ 04/29/2024 11:21 25 անշարժ գույք, 5 տրանսպորտային միջոց, ավանդներ, արժեթղթեր. ինչ է Դատախազությունը պահանջում բռնագանձել Ռոբերտ Քոչարյանից 04/28/2024 13:20 Վահագն Մախսուդյանը գիշերը ՁՎՊ-ում ունեցել է արյան բարձր ճնշում 04/28/2024 14:33 Մի քանի օր առաջ թուրքը Գյումրիի սրճարանում նամազ էր անում․ իրազեկման երթ Գյումրիում (տեսանյութ)

ՅՈՒՆԻՍԵՖ. Աշխարհում 77 միլիոն նորածիններ կյանքի առաջին ժամի ընթացքում կրծքով չեն սնուցվում 07/29/2016 11:16 | Առողջություն

Ըստ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի, շուրջ 77 մլն նորածիններ կամ 2-ից մեկը կրծքով չեն սնուցվում կյանքի առաջին ժամի ընթացքում՝ զրկվելով կենարար սնուցիչներից, հակամարմիններից և մոր հետ մաշկը մաշկին շփումից, ինչը պաշտպանում է նրանց հիվանդություններից և մահից: Այս մասին հայտնում է ՅՈՒՆԻՍԵՖ հայաստանյան գրասենյակը՝ ընդգծելով, որ հետաձգված կրծքով կերակրումը բարձրացնում է նորածինների մահվան վտանգը 80 տոկոսով:

«Երբ փոքրիկները ստիպված են լինում սպասել արգանդից դուրս այս առաջին վճռորոշ շփմանն իրենց մայրիկի հետ, նվազում է նորածնի ապրելու հավանականությունը, կրծքի կաթի քանակը և բացառապես կրծքով կերակրման հավանականությունը»,- նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի՝ սնուցման հարցերով գլխավոր խորհրդական Ֆրանս Բեգինը (France Begin): «Եթե բոլոր նորածինները կերակրվեն միմիայն կրծքի կաթով ծնվելու պահից ի վեր մինչ 6 ամսականը, ապա տարեկան շուրջ 800,000 կյանք կփրկվի»:

ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի տվյալների համաձայն, վերջին 15 տարիներին կյանքի առաջին ժամի ընթացքում երեխաներին կրծքով կերակրելու հարցում առաջխաղացումը դանդաղ է ընթացել: Ենթասահարյան Աֆրիկայում, օրինակ, որտեղ մինչև 5 տարեկան երեխաների շրջանում մահացության ցուցանիշն աշխարհում ամենաբարձրն է, 2000թ.-ից ի վեր վաղ կրծքով կերակրման ցուցանիշն աճել է ընդամենը 10 տոկոսով Արևելյան և Հարավային Աֆրիկայում և մնացել անփոփոխ Արևմտյան և Կենտրոնական Աֆրիկայում:

Նույնիսկ Հարավային Ասիայում, որտեղ վաղ կրծքով կերակրման ցուցանիշները եռապատկվել են 15 տարվա ընթացքում՝ 2000թ.-ի 16 տոկոսի դիմաց դառնալով 45 տոկոս 2015թ.-ին, աճը բավարար լինելուց դեռ շատ հեռու է. 21 միլիոն նորածիններ շատ երկար են սպասում մինչ առաջին կրծքով սնուցումը:

Որքան շատ է ուշանում կրծքով կերակրումն, այնքան մեծանում է մահվան հավանականությունը կյանքի առաջին ամսվա ընթացքում: Ծնվելուց հետո կրծքով կերակրումը 2-ից 23 ժամ ուշացնելու դեպքում 40 տոկոսով մեծացնում է կյանքի առաջին 28 օրվա ընթացքում մահանալու հավանականությունը: 24 ժամով ուշացնելու դեպքում՝ այս վտանգը մեծանում է 80 տոկոսով:

«Կրծքի կաթը երեխայի առաջին պատվաստանյութն է, առաջին ու լավագույն պաշտպանությունը հիվանդությունների դեմ»,- ասել է Ֆրանս Բեգինը: «Մինչև 5 տարեկան երեխաների շրջանում նորածինների մահացությունը մահերի ընդհանուր թվի կեսն է, մինչդեռ վաղ կրծքով կերակրումը կենաց ու մահու դեր ունի»:

ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ կանայք չեն ստանում անհրաժեշտ օգնությունը երեխայի ծնվելուց հետո կրծքով կերակրումն անմիջապես սկսելու հարցում նույնիսկ երբ բժիշկը, բուժքույրը և մակնաբարձուհին օժանդակում են ծննդաբերությանը: Միջին Արևելքում, Հյուսիսային Աֆրիկայում և Հարավային Ասիայում, օրինակ, կանայք, ովքեր ծննդաբերում են փորձառու բուժաշխատողի օգնությամբ, քիչ հավանական է, որ կրծքով կերակրել կսկսեն երեխայի կյանքի առաջին ժամի ընթացքում, քան այն կանայք, ովքեր ծննդաբերում են ոչ այնքան հմուտ բուժաշխատողի կամ հարազատների օգնությամբ:

Երեխաներին այլ հեղուկներով կամ սննդով կերակրելը մեկ այլ պատճառ է, որի հետևանքով վաղ կրծքով կերակրումը հետաձգվում է: Շատ երկրներում սովորություն է նորածիններին կերակրել արհեստական կաթով, կովի կաթով կամ շաքարաջրով կյանքի առաջին երեք օրերի ընթացքում: Նորածինների գրեթե կեսին կերակրում են այս հեղուկներով: Երբ երեխաներին կերակրում են կրծքի կաթին այլընտրանք համարվող պակաս սննդարար հեղուկներով, կրծքով կերակրման հաճախականությունը պակասում է, ինչն իր հերթին դժվարացնում է մայրերի՝ կրծքով կերակրելը սկսելն ու շարունակելը:

Աշխարհում վեց ամիսը չլրացած նորածինների միայն 43 տոկոսն է բացառապես կրծքի կաթով սնուցվում: Կրծքով ընդհանրապես չկերակրված երեխաների մահվան հավանականությունը 14 անգամ ավելի մեծ է, քան նրանց, ում բացառապես կրծքով են կերակրում:

Այնուամենայնիվ, կրծքի կաթի ցանկացած քանակ նվազեցնում է երեխայի մահվան վտանգը: Այն երեխաները, որոնց ընդհանրապես կրծքով չեն կերակրել, 7 անգամ ավելի հավանական է, որ կմահանան վարակներից, քան նրանք, ովքեր կյանքի առաջին վեց ամիսների ընթացքում գոնե մի կարճ ժամանակահատված սնվել են կրծքի կաթով: