Փաստ ինֆո

2024 թվականին հավաքներ իրականացնելու իրավունքի իրացումը խոչընդոտելու, ինչպես նաև՝ ակցիայի մասնակիցների նկատմամբ բռնություն գործելու փաստերի առթիվ նախաձեռնվել է 10 քրեական վարույթ։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի գրավոր հարցմանն ի պատասխան հայտնել են ՀՀ գլխավոր դատախազությունից։

Հիշեցնենք, որ ավելի քան մեկ ամիս է, ինչ ՀՀ մարզերում և Երևանում անհնազանդության խաղաղ ակցիաներ են իրականացվում՝ ապօրինի սահմանազատման դեմ։ Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ Սրբազանի առաջնորդությամբ շարժման մեկնարկը տրվել է Տավուշի մարզից և հասել Երևան, այժմ իշխանություններին սպասարկող իրավապահ մարմինները՝ «ավանդույթի» համաձայն գործի են դրել ռեպրեսիաները՝ ընդհուպ փողոց փակելը որակելով որպես խուլիգանություն, հետապնդումներ իրականացնում՝ իբրև իշխանազավթման փորձերի համար։ Ավելին, ռեպրեսիաներն ուղեկցվում են ոստիկանական անհամաչափ բռնություններով։

«Փաստինֆո»-ն դեռևս մեկ ամիս առաջ գրավոր հարցում էր ուղարկել ՀՀ գլխավոր դատախազություն՝ պարզելու, թե ոստիկանների կողմից ՀՀ քաղաքացիների խաղաղ հավաքների իրականացնելու սահմանադրական իրավունքի իրացմանը խոչընդոտելու, այդպիսով՝ պաշտոնեական լիազորություններն անցնելու, չարաշահելու, ակցիայի մասնակիցների նկատմամբ բռնություն գործադրելու դեպքերով քանի քրեական վարույթ է նախաձեռնվել։ Դատախազությունից մեկ ամսյա ժամկետում ուղարկված պատասխանով հայտնել են՝ նախաձեռնվել է 10 քրեական վարույթ։ Քրեական վարույթներից 4-ը նախաձեռնվել է ՀՀ քրեական օրենսգրքի 441-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին կետով (պաշտոնեական լիազորություններն անցնելը, որն իրականացվել է բռնություն գործադրելով) և 450-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 7-րդ կետով ( մի խումբ անձանց կողմից խոշտանգումը), 1-ը՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 297-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին կետով (մի խումբ անձանց կողմից խուլիգանությունը), 2-ը՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 441-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին կետով (պաշտոնեական լիազորություններն անցնելը, որը կատարվել է բռնություն գործադրելով), 1-ը՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 237-րդ հոդվածի 3-րդ մասով (լրագրողի մասնագիտական գործունեությանը խոչընդոտելը՝ բռնության գործադրմամբ) և 441-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 1-ին կետով (պաշտոնեական լիազորություններն անցնելը, որը կատարվել է բռնություն գործադրելով), 2-ը՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 450-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 7-րդ կետով (մի խումբ անձանց կողմից խոշտանգումը)։

Նկատի ունենալով քաղաքացիների իրավունքների սահմանափակման առերևույթ դեպքերը՝ նաև հետաքրքրվել ենք, թե արդյո՞ք 2018թ հետո քրեականացվել է անհնազանդության ակցիաների իրականացումը, արդյո՞ք 2018թ և 2024թ ՀՀ քաղաքացիների՝ խաղաղ հավաքներ իրականացնելու իրավունքները ենթարկվել են փոփոխության և 2018թ բողոքի ակցիաները թույլատրվում էին, իսկ 2024թ․-ին՝ ոչ։ Դատախազությունը, սակայն, այս հարցերին պատասխան չունի․ պատճառաբանում են, թե այդ հարցերի վերաբերյալ տեղեկատվության տրամադրելը դուրս է ՀՀ դատախազության՝ ՀՀ Սահմանադրությամբ և օրենքներով նախատեսված լիազորությունների շրջանակից։
Այդուհանդերձ, գրավոր հարցմամբ արձանագրել էինք, որ եթե 2018թ ակցիաների ժամանակ ևս դրա կազմակերպիչների կողմից խախտվել է հասարակական կարգը, թույլ տրվել խուլիգանական արարքներ, երբ կաթվածահար էին արել ռազմավարական նշանակության նշանակության ճանապարհներով երթևեկությունը, խափանել մետրոյի աշխատանքը, ապա ինչ հիմքով են կարճվել հարուցված քրեական գործերը, ինչին ի պատասխան դատախազությունից չհերքեցին, որ նման գործեր իրապես եղել են և կարճվել։

«Նշված դեպքերի վերաբերյալ ՀՀ հակակոռուպցիոն կոմիտեում ՀՀ նախկին քրեական օրենսգրքի 225-րդ և 225,1-րդ հոդվածներով քննված քրեական գործով որոշում է կայացվել հանցակազմի բացակայության հիմքով քրեական հետապնդում չիրականացնելու, քրեական հետապնդումը դադարեցնելու և քրեական գործի վարույթը կարճելու մասին, իսկ նույն ժամանակաշրջանում ենթադրյալ խուլիգանության դեպքերի առթիվ հարուցված քրեական գործերը կարճվել են՝ հիմնականում հանցակազմի բացակայության հիմքով»,- նշել են դատախազությունից։

Հեղիակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո