ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան 03/04/2024 15:56 | Հարցազրույց
Պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանը շուրջ 2,5 տարի է, ինչ գտնվում է կալանքի տակ։ Այս ընթացքում գործը Երևանի դատարանից տեղափոխվել է Հակակոռուպցիոն դատարան, տևական ժամանակ է՝ գտնվում է ապացույցների հետազոտման փուլում, սակայն Տոնոյանի խափանման միջոցի փոփոխման մասին բոլոր միջնորդությունները մերժվում են, թեև գործով անցնող մյուս մեղադրյալներն արդեն ազատության մեջ են։ Դավիթ Տոնոյանն ինքը քրեական հետապնդումը գնահատում է որպես շինծու և հրահանգավորված, իսկ կալանքն՝ ապօրինի։ Կալանքի տակ գտնվելու պայմաններում, սակայն, Տոնոյանը մտահոգություններ ունի՝ անվտանգային ոլորտին առնչվող։ Այս հարցերի շուրջ «Փաստինֆո»-ն փաստաբանների միջոցով փորձել է հասարակությանը հուզող որոշ հարցերի պատասխաններ ստանալ Դավիթ Տոնոյանից։
− Պարոն Տոնոյան, ընդամենը մեկ ամիս առաջ նշվեց հայոց բանակի 32-րդ տարեդարձը։ Ձեր գնահատմամբ՝ այսօր մեր բանակն ըստ արժանվո՞ւյն է գնահատվում։
− Ոչ, վայել ու պատշաճ չի գնահատվում: Բայց դա չի նշանակում, որ իմ սպասումները Հայոց բանակի տարեդարձի նշման հետ կապված նույնականացվում են ավելի շքեղ տոնական համերգի, ավելի շքեղ դահլիճում հնչող պաշտոնյաների ելույթների հետ, ամենևին:
Վերջին անգամ տոնական ընդունելություն էր կազմակերպվել 2019 թվականին: 5 տարի անց անձամբ սպասում էի վարչապետի և նախարարի ելույթներից ուղերձ բանակին և ժողովրդին: Ուղերձ, որը կպարունակի ԶՈՒ զարգացմանը միտված կոնկրետ առարկայական տեսլական, այլ ոչ թե պսեվդո-բարեփոխումների վերաբերյալ շարադրանք:
Բացի այդ, միգուցե դա իմ ընկալումն է, բայց կառավարության ղեկավարի ելույթը նմանվում է ընդդիմադիր ուժի առաջնորդի քննադատության` վերջին տարիներին պաշտպանական ոլորտում վարվող քաղաքականության վերաբերյալ:
- Ձեզ չի՞ մտահոգում, որ հայոց զինվորի մեծարումը սահմանափակվում է Եռաբլուր այցերով, ողջերին մեծարելու, նոր սերնդին ոգեւորելու քաղաքականություն չկա։ Սա ինչ հետեւանքներ կարող է ունենալ։
− Տարվա 365 օրից մեկն է տարեդարձ, իսկ տարեդարձի օրը հոբելյարին կոռուպցիայի, սխալների և «նվերների» արժեքի չափի մասին չեն մատնանշում, այլ բարեմաղթանքներ են հնչեցնում: Չեն ներկայացնում նաև «տյունինգ» արած նախկին ծրագրերը որպես բարեփոխում:
Ցավոք, համաձայնվում եմ Ձեր մտավախության հետ, որը վերաբերվում է ոգեշնչման բացակայությանը: Մեծարել, համոզված եմ, պարտավոր ենք զոհված կամ առողջությունը կորցրած մեր ընկերներին, իսկ գործող բանակին պետք է ոգեշնչել և շարժառիթավորել իր առաքելության իրագործման նպատակով: Այնպիսի տպավորություն է, որ բանակի առաքելությունը ատեստավորվելն է բարձր աշխատավարձ ստանալու նպատակով կամ սոցիալական փաթեթից օգտվելը, այլ ոչ թե պատրաստվելը Հայրենիքի համար կռվելու և հաղթելու և այդ նպատակով մարտական պատրաստության ընթացքում բարձր ցուցանիշներ ցուցաբերելը: Ատեստավորումը ԶՈՒ-ում միշտ եղել է և կարող եմ Ձեզ երաշխավորել, որ ամենևին ձևական բնույթ չի կրել, սակայն նախկինում գործող ատեստավորման արդյունքում վարձատրությունը չէր բարձրանում, եթե իհակե, պաշտոնի առաջխաղացում տեղի չէր ունենում: Եվ, ի վերջո, ԶՈՒ մարտունակությունը բարձրացվում է ոչ թե ատեստավորման, այլ մարտական պատրաստության միջոցառումների, ուսումնական գործընթացի, օպերատիվ և հրամանատարական պատրաստության միջոցով: Եվ եթե ԶՈՒ ատեստավորվածների մեծ մասը անբավարար գնահատականների է արժանացել, ապա դրա պատճառը առնվազն վերջին երկու ուսումնական տարիների ձախողումն է: Հարց է առաջանում, ինչ էք անելու այդ չատեստավորվածների մեծ մասի հետ, զորացրելու եք արդյոք: Արդյոք բանակը գնում է ատեստավորմամբ կրճատում իրականացնելու ճանապարհով: Եթե այդպես է, ապա այդ քաղաքանությունը պետք է հրապարակային լինի: Ժամկետային զինվորական ծառայությունից անցման հնարավորությունը պայմանագրային ծառայությանը տասնյակ տարիներ օրենքով նախատեսված է եղել այս կամ այն ձևաչափով, բայց ոչ «բոնուսային» վարձատրության դիմաց, այլ ծառայության ժամկետի ավելացման պայմանով: Կանանց ծառայության ներդրումը միշտ եղել է պայմանագրերի կնքման միջոցով, բայց ոչ վեց ամսվա պարտադիր «բոնուսային» վարձատրվող ծառայության միջոցով: ՊՆ-ում 2008-2010 թթ քաղաքացիական ծառայության ներդրումից հետո համարյա վերացվել է զուտ վարձատրության համար, որոշ պաշտոններում ուսադիր կրող կանանց նշանակման անհրաժեշտությունը: Ուսադիր կրել ցանկացող կանայք ստացան պատրաստվելու, վերապատրաստվելու և կրթվելու բոլոր պայմանները արական սեռի ներկայացուցիչների հետ հավասար: Եվ հենց դա էր ԶՈՒ բարեփոխումը, որը պետք է կատարվի քանակական կարողություններից հրաժարվելու, օրինակ, զինծառայողների թվակաքանակը, որակական և տեխնիկական կարողությունների ավելացման ուղղությամբ: Կանանց միջոցով ԶՈՒ թվաքանակի հարց չպետք է լուծվի` «կամավոր» պարտադիր ժամկետային վարձատրվող ծառայության միջոցով: Վստահեցնում եմ Ձեզ, սա անհաջող և հեռանկարում տապալվելիք նախագիծ է և այդ նախագիծը ԶՈՒ-ին պարտադրված է քաղաքական առումով, այն ԶՈՒ-ում չէ, որ ծնվել է: Եթե կառավարությունը կանանց ներգրավման միջոցով այնուամենայնիվ փորձում է լուծել ԶՈՒ թվաքանակի խնդիրը, ապա «ժամկետային-կամավոր-պարտադիր» ծառայությունը դա կիսամիջոց է, տրամաբանական կլիներ նաև կանանց համար ներդնել արական սեռին համահավասար պարտադիր ժամկետային ծառայություն:
- Հունվարի 28-ին Նիկոլ Փաշինյանի ելույթը համեմված էր որոշ աղմկահարույց որակումներով, որոնց անդրադառնալ չենք ուզում, բայց նույն ելույթում նա մի քանի նոր մտքեր դրեց շրջանառության մեջ։ Այն է՝ Հայաստանն Ադրբեջանին առաջարկել է սահմանի դեմիլիտարիզացիա, ինչպես նաև նաև չհարձակման մասին պայմանագրի ստորագրում, եթե կպարզվի, որ խաղաղության պայմանագրի ստորագումը սպասվածից ավելի երկար ժամանակ է պահանջելու: Նախ՝ կարող ենք համարել, որ այսպիսով արդեն Փաշինյանը եւս ընդունում է, որ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումն անիրատեսական է։
− Չէի ցանկանա պատասխանել այդ հարցերին, քանի որ վարվող քաղաքականությունից և դրա իրականացման հիմնավորումների վերաբերյալ տեղեկություններ չունեմ: Բայց մի բան ակնհայտ է, որ վարված քաղաքականության արդյունքում հայաթափվեց Արցախը: Նոր պաշտպանական քաղաքականության ձևավորման համար անհրաժեշտ են «ներքին լեգիտիմություն» ունեցող նոր ուժեր և ՀՀ ժողովրդի վստահությունը այդ նոր քաղաքական ուժերի նկատմամբ` իրենց ծրագրերի իրագործման համար, որը, բնական է, կդրսևորվի ԱԺ ընտրությունների միջոցով: Հարցն այն է, թե արդյոք մենք ժամանակ ունենք մինչ ԱԺ հերթական ընտրությունները: Համոզված եմ, որ ոչ:
− Պարոն Տոնոյան, որքանով եք իրատեսական համարում, որ Ադրբեջանը կհամաձայնի ապառազմականացմանը և չհարձակման մասին պայմանագրի ստորագրմանը՝ նկատի ունենալով, որ խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցություններին զուգահեռ Ադրբեջանը պարբերաբար հարձակվել ու նոր բարձունքներ է գրավել։
− Կարճ պատասխանն է, որ վերոհիշյալ բոլոր պայմանագրերի վերաբերյալ առաջարկությունները մտահոգիչ են և անիրատեսական:
- Թվում է՝ Ադրբեջանն այս պահին հաղթել է, բայց նաեւ առանձին հայտարարություններ՝ ի մասնավորի հնարավոր ռեւանշի մասին, վկայում են վախի մասին։ Ինչո՞ւ է վախենում, գիտակցում է, որ հայ զինվորն ունակ է արժանի հակահարված տալ՝ ծնկաչոք նահանջող իշխանության փոփոխությունից հետո։
− Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, քանի որ գիտակցում են, որ ոչ ողջ Հայ ժողովուրդը, մասնավորապես, ՀՀ քաղաքացիները, սփյուռքը և առավել ևս արցախցիները, ոչ էլ հայ զինվորականը չեն համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ: Իսկ հայ զինվորականը «երբեք չխոսելով դրա մասին, բայց միշտ դա մտքում պահելով» սկզբունքով առնվազն հակահարված տալու համար սեղմ ժամկետում պետք է նախապատրաստվի կռվելու և հաղթելու ու ապահովելու արցախցիների վերադարձն իրենց բնօրրան:
Համոզված եմ, որ ԶՈՒ-ի պատշաճ մակարդակի պատրաստության հասնելու պարագայում կունենանք այլ ռազմաքաղաքական իրավիճակ:
- Ռեւանշին ինչպես եք վերաբերում, ընդհանրապես, երբ վարչապետը միշտ խոսում է 29,800 քառակուսի կիլոմետրի վերաբերյալ։
− ՀՀ անվտանգության ապահովումն ամենևին ՀՀ սահմաններով չի պարփակվում: Որոշ հայ պաշտոնյաներ պատկերացում չունեն անգամ անվտանգության ապահովման սկզբունքների վերաբերյալ ու մեր թշնամիների ռազմավարական նպատակներին հասնելու նպատակասլացության աստիճանի մասին: Այնպես որ, հատուցման կամ հատուցման ձգտմանը այլընտրանք չկա ու դա ոչ թե սուբյեկտիվ, այլ օբյեկտիվ անհրաժեշտություն է, քանի որ մեր հարևաններից առնվազն երկուսը Հայաստանի անվտանգությանը և ազգային շահերի իրագործմանը ջանասիրաբար սպառնում են: Եթե ոմանց կողմից ՀՀ անվտանգության ապահովումը և շահերի առաջխաղացումը դիտարկվում է ռևանշ, ապա մեր հայրենիքի դիմակայության աստիճանական նվազեցումը կանվանեի առնվազն պետության անվտանգության դեմ ուղղված հանցագործություն:
- Պարոն Տոնոյան, խնդրում եմ անդրադառնաք նաև Արցախի՝ ականապատ քարտեզներն Ադրբեջանին որպես «բարի կամքի դրսևորում» փոխանցելու ՀՀ իշխանությունների պատրաստակամությանը։ Ինչպես եք վերաբերում այս որոշմանը։ Ընդ որում՝ եթե նախկինում քարտեզներով քաղաքական առեւտուր էին անում ու գոնե գերիների վերադարձին հարց դնում, ապա հիմա ուղղակի անպատասխան նվիրում են Ադրբեջանին։ Արդյո՞ք դա վերջին հնարավարություններից չէր՝ Երևանի միջնորդությամբ Արցախը բանակցային սեղանին վերադարձնելու հարցում, քանի որ Նիկոլ Փաշինյանն ինքը հայտարարում էր, որ իրավասու չէ Արցախի անունից խոսելու, իսկ ականապատումն իրականացվել է Արցախի ՊԲ-ի կողմից։
− Ձեր հարցին պատասխանելու համար բավարար տեղեկություններ չունեմ, բայց առաջին հայացքից իշխանության գործողություններն ունեն միջնորդների աջակցություն և այդ միջնորդները ինչ-որ խոստումներ են տալիս ՀՀ իշխանությունների դրսևորվող կեցվածքի դիմաց: Դժվար է վերաբերմունք արտահայտել, բայց ամեն դեպքում, իրավիճակը մտահոգիչ է և վերոհիշյալ գործողությունները վստահություն չեն ներշնչում: Մասնավորապես, պարզ չէ, թե ովքեր են միջնորդները, եթե այդպիսիններն իրականում կան: Եթե ՀՀ-ից հնչող առաջարկությունները չունեն որևիցե միջազգային աջակցություն, ապա շատ ռիսկային մարտավարություն է ընտրված:
- Պարոն Տոնոյան, օրերս կրկին ականատես եղանք սահմանային լարվածությանը՝ Ներքին Հանդի ուղղությամբ, ինչի հետևանքով կամավորականների շրջանում զոհեր եղան։ Ընդ որում, ադրբեջաական կողմը հայ կամավորներին ներկայացրել էր որպես վարձկաններ, ինչին, ցավոք, պատշաճ արձագանք չեղավ։ Ադրբեջանական ագրեսիվ քաղաքականության պայմաններում հնարավո՞ր է իրապես խաղաղության գնալ։
− ՀՀ իշխանությունների քաղաքականությունն առնվազն հայտարարվող նպատակասլացությամբ խաղաղության հասնելու ամեն գնով, անգամ ադրբեջանական «թելադրողական» քաղաքականության պայմաններում, իմ կարծիքով, նվազ կանխատեսելի է: Վերոհիշյալ քաղաքականության արդյունքում ԶՈՒ հրամանատարության ցուցաբերած «զսպվածությունը» Ներքին Հանդում հղի է նմանատիպ դեպքերի կրկնության ռիսկով մարտական հերթապահության վարման գործող ձևաչափի պահպանման պարագայում:
Հետևաբար, թե ինչպես են և ումով են համալրված մարտական հերթապահություն իրականացնող ստորաբաժանումները էական նշանակություն չունի: Նշանակություն ունի այն, թե ինչ ճշգրտությամբ և արագությամբ են արձագանքում ՀՀ ԶՈՒ-ը հակառակորդի նման գործողություններին:
-ՀՀ ՊՆ և Ֆրանսիայի ԶՈՒ նախարարության միջև համաձայնագրեր ստորագրվեցին, հայտնի է՝ Ֆրանսիայից պաշտպանական զենքի ձեռքբերման մասին։ Զենքի ձեռքբերումն, իհարկե, դրական է, սակայն ինչ ազդեցություն կունենա այդ գործընթացի շուրջ նման «աղմուկը»։ Նախկինում կմտաբերե՞ք դեպքեր, երբ զենքի գնման գործընթացն այդքան հանրայնացվեր։
− Եթե ռազմական նշանակության արտադրանքի ձեռքբերումների վերաբերյալ «աղմուկ» է բարձրացվում, այլ ոչ թե պահանջվող հանրային թափանցիկություն կամ, հակառակը, հնարավորինս գաղտնիության ապահովում, ապա դա նշանակում է, որ «աղմուկը» ունի «քաղաքական անհրաժեշտություն», այն էլ և ՀՀ-ի, և Ֆրանսիայի համար: Կարող եմ միայն նշել, որ ՆԱՏՕ անդամ երկրների հետ անհրաժեշտության դեպքում ոչ պակաս նպատակային համագործացություն է ծավալվել մոտ 30 տարի: ՀՀ-ի և Ֆրանսիայի միջև ռազմատեխնիկական համագործակցության բացակայությունը պահմանավորված չի եղել ՀՀ-ի անհետաքրքրությամբ ու Արցախի փաստացի հայաթափումից հետո վերոհիշյալ փոփոխությունը, այսինքն, համագործակցության հաստատումը բացատրելի է: Հուսով եմ, որ առկա աշխարհաքաղաքական պայմաններում Ֆրանսիայի հետ ռազմատեխնիկական համագործակցությունն երկարաժամկետ և շարունակական է լինելու, ինչպես նաև անվտանգության ապահովման ռիսկայնության առումով այն հաշվարկված և կանխատեսված է:
Հարցազրույցը՝ Իզաբել Սահակյանի
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 05/18/2024 08:18 Մարզպետն ասել է՝ պատ կդնենք․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:12 Փաշինյանը անտրամադիր ու հյուծված տեսք է ունեցել․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:08 Ով է իրականացնում ցուցարարներին ցրելու, ծեծելու ինստրուկտաժը․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:05 Ինչ են առաջարկում քաղաքական ուժերը Սրբազանին․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:03 ՔՊ-ն գնում է ԵՄ` ռուսական զորքերով․ ստորաբաժանումները կշարունակեն մնալ ՀՀ-Իրան և ՀՀ-Թուրքիա սահմաններին. «Ժողովուրդ»
- 05/18/2024 07:53 Փորձում են «այլընտրանքներ» գտնել ու մոբիլիզացնել սատելիտներին. «Փաստ»
- 05/18/2024 07:48 Հայտնի է ԱԺ պատգամավոր Հայկ Սարգսյանի ընտանիքին պատկանող խանութի պայթյունի գործով կասկածյալի անունը. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 05/18/2024 16:39 Սահմանադրությունը փոփոխելու անհրաժեշտություն չկա. Գեւորգ Դանիելյանը՝ Բագրատ Սրբազանի թեկնածության առաջադրման մասին
- 05/01/2024 20:31 Փաշինյանն ապամոնտաժում է Հայաստանը՝ հօգուտ Ադրբեջանի. Արմինե Ադիբեկյան
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
Մեկնաբանություն
- 05/20/2024 18:07 Այս դժվար պահին ամրություն և կայունություն եմ մաղթում մեր հարևան և եղբայր Իրանին. Ծառուկյանը ցավակցական ուղերձ է հղել
- 05/20/2024 15:21 Ստեփանակերտի «Եվրոպա» հյուրանոցի վրա ադբեջանցիները վաղուց էին աչք դրել
- 05/20/2024 12:27 Հայկ Մարության. նոր իշխանությունը Հայաստանում պետք է ձեւավորի միայն ժողովուրդը՝ արտահերթ ընտրությունների արդյունքում
- 05/19/2024 19:22 Նպատակն է անկայունացնել Իրանն ու հետևաբար` ողջ Մերձավոր Արևելքը. Գեղամյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 05/21/2024 00:30 «Մերսեդեսի» 16-ամյա ուղևորը մահացել է
- 05/20/2024 23:15 Աղավնատուն-Դողս գյուղերի միջանկյալ հատվածում՝ ջրատարի մեջ, քաղաքացու դի է հայտնաբերվել
- 05/20/2024 22:33 Մայիսյան–Հացիկ ավտոճանապարհին բախվել են էլեկտրաքարշը և բեռնատարը
- 05/19/2024 22:02 «Էրեբունի» ԲԿ տանող ճանապարհին բախվել են ավտոմեքենաներ․ կան տուժածներ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 05/17/2024 18:31 Արեգակի ակտիվության պատճառով Երկրի վրա կարող են ավելանալ ուժգին փոթորիկները՝ զգուշացնում են մասնագետները
- 05/10/2024 16:29 Արեգակի վրա ուժեղ բռնկում է եղել. առաջիկա օրերին մագնիսական փոթորիկներ են սպասվում
- 05/01/2024 18:31 Ինչպես կարող է քնելուց առաջ սոցցանցերում շրջելու սովորությունը կործանել հարաբերությունները
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ