ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Առնվազն 30 հուշարձանի վերականգնում, Գորգի թանգարանի ստեղծում. Ալֆրեդ Քոչարյանը ներկայացրել է մշակույթի ռազմավարությունը 11/14/2023 17:49 | ԼՐԱՀՈՍ
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալներ Ալֆրեդ Քոչարյանն ու Դանիել Դանիելյանն այսօր հանդիպել են լրագրողների հետ և ներկայացրել ՀՀ մշակույթի պահպանության, զարգացման և հանրահռչակման 2023-2027 թթ. ռազմավարությունը և դրա կատարումն ապահովող գործողությունների ծրագիրը, որն ավելի վաղ հաստատվել էր Կառավարության նիստում:
Նախարարի տեղակալ Ալֆրեդ Քոչարյանի խոսքով՝ ռազմավարությունը կառուցված է մշակութային ժառանգության և ժամանակակից արվեստի բնագավառների համընդգրկուն վերլուծությունների հենքի վրա:
Ալֆրեդ Քոչարյանն ընդգծել է՝ ռազմավարությունը սահմանում է ՀՀ կառավարության առաջնահերթություններից և ստանձնած միջազգային պարտավորություններից բխող` մշակույթի ոլորտի զարգացման գերակայությունները:
«Ըստ այդմ՝ ապահովվելու է մշակութային ժառանգության պահպանությունը և անխաթար փոխանցումը սերունդներին, ստեղծարար ոլորտների զարգացման և ստեղծագործողների կարողությունների դրսևորման ինստիտուցիոնալ միջավայրի ձևավորումը, մշակույթի հասանելիությունը և ներառականությունը, ինչպես նաև Հայաստանի դիրքավորումը՝ որպես համաշխարհային քաղաքակրթական արժեքների կրող և ստեղծող երկիր: Ռազմավարությունը սահմանում է մշակույթի զարգացման տեսլականը և գերակայությունները ոլորտային երկու հիմնական ուղղությունների շրջանակում, որոնք պետական քաղաքականության ծրագրային հիմնական բաղադրիչներն են»,- նշել է Ալֆրեդ Քոչարյանը:
Նրա խոսքով՝ մշակութային ժառանգության և ժամանակակից արվեստների ոլորտներում, ըստ բնագավառների, վերհանվել են հիմնախնդիրները, սահմանվել են զարգացման ոլորտային գերակա ուղղությունները և արդյունքային թիրախները:
«Ռազմավարությունը զարգացման գերակա ուղղություն է սահմանել մշակութային ժառանգության պահպանության և անխաթար փոխանցման ապահովումը, որն իրականացվում է 4 հիմնական ոլորտների շրջանակում՝ հուշարձաններ, թանգարաններ, ոչ նյութական մշակութային ժառանգություն և գրադարաններ»,- ասել է Ալֆրեդ Քոչարյանը:
Հուշարձանների վերականգնմանը հատկացվող միջոցները շեշտակի ավելացվելու են
Հուշարձանների ոլորտում, նախարարի տեղակալի փոխանցմամբ, ռազմավարական գերակայություն է սահմանված պատմության և մշակույթի հուշարձաններ հանդիսացող քաղաքացիական, պետականության խորհրդանիշ հանդիսացող ճարտարապետական հուշարձանների (այդ թվում՝ ամրոցների և բերդերի) ամրակայումը, նորոգումը, վերականգնումը և ենթակառուցվածքների ստեղծումը: ՀՀ տարածքում առկա են շուրջ 700 ամրաշինական նշանակության հուշարձաններ, այդ թվում՝ ամրոցներ, բերդեր, աշտարակներ, միջնաբերդեր, պալատական համալիրներ, դղյակներ և այլն:
«Հուշարձանների վերականգնմանը պետական բյուջեից հատկացվող միջոցները 2022 թվականին նախորդ երկու տարիների համեմատ ավելացել է շուրջ 300 %-ով՝ կազմելով շուրջ 400 մլն ՀՀ դրամ: 2023 թվականին հատկացված է 660 մլն ՀՀ դրամ, որը նախատեսվում է ընթացիկ վերաբաշխումների արդյունքում հասցնել 1 մլրդ ՀՀ դրամ: 2027 թվականին պետական բյուջեից բնագավառին հատկացումները նախատեսվում է հասցնել առնվազն 2 մլրդ ՀՀ դրամ, որն աննախադեպ է»,- տեղեկացրել է Ալֆրեդ Քոչարյանը և հայտնել, որ մինչև 2027 թվականը նախատեսվում է առնվազն 30 հուշարձանի վերականգնում ու չի բացառվում, որ այդ թիվը կգերակատարվի:
Ուշադրության կենտրոնում են բերդերն ու ամրոցները
Ալֆրեդ Քոչարյանն անդրադարձել է նաև դժվարամատչելի վայրերում գտնվող հուշարձաններին՝ հայտնելով, որ 2023 թվականին դեպի Կայան բերդ տանող արահետը կահավորվել է ՀՀ-ում Նիդերլանդների դեսպանության հետ համատեղ, ինչի արդյունքում այժմ ունենք քայլարշավային հայ-նիդերլանդական արահետ: Նախարարի տեղակալը փաստել է՝ Հայաստանի անտառների դժվարամատչելի վայրերում թաքնված հուշարձանների գույքագրումը և հանրահռչակումը ևս ռազմավարության կարևոր թիրախներից է. մինչև 2027 թվականը նախատեսվում է մինչև 50 այդպիսի հուշարձանի հանրահռչակում:
Հուշարձանների էլեկտրոնային շտեմարանների ստեղծում՝ 1500 թվայնացված հուշարձաններ
Մինչև 2027 թվականը նախատեսվում է նաև ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում նոր հուշարձանների ընդգրկում, Հայաստանի, սփյուռքի և Լեռնային Ղարաբաղի մշակութային ժառանգության պահպանության, անվտանգության, միջազգայնացման ռազմավարություն մշակող և իրականացնող կենտրոնի ստեղծում, որը կլինի «Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի կազմում: Նախատեսվում է նաև հուշարձանների կադաստրի ստեղծում և վարում, որը կգործի 2024 թվականից, ինչպես նաև հուշարձանների էլեկտրոնային շտեմարանների ստեղծում՝ 1500 թվայնացված հուշարձաններ, հուշարձանների պահպանության ոլորտի իրավական դաշտի շարունակական կատարելագործում և հուշարձանների պետական ցուցակների վերանայումը՝ GPS կոորդինատավորումով: Ալֆրեդ Քոչարյանի խոսքով՝ 2023 թվականի մայիսին արդիականացվել է հուշարձանները համակարգող օրենքը, որում 1998 թվականից ի վեր հիմնական ու մեծ փոփոխություններ չէին իրականացվել:
Թանգարանների զարգացման և կառավարման ինստիտուցիոնալ միավորի՝ «Մշակույթի զարգացման հիմնադրամի» ստեղծում
ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալն անդրադարձել է նաև թանգարանների ոլորտին: Նրա խոսքով՝ ոլորտի պետական քաղաքականության նպատակն է թանգարանների կառավարման արդյունավետության բարձրացումը, թանգարանային տարածքների արդիականացումը և ազգային ֆոնդի առավելագույն հանրահռչակումը:
«Մեր երկրում առաջին անգամ նախատեսում ենք ունենալ թանգարանների ոլորտը համակարգող օրենսդրություն, որն առաջիկայում, ամենայն հավանականությամբ, կհաստատվի Կառավարության նիստում: Նախատեսում ենք նաև անցնել կառավարման նոր մոդելի և ստեղծել թանգարանների զարգացման և կառավարման ինստիտուցիոնալ միավոր՝ Մշակույթի զարգացման հիմնադրամ: Վերջինիս հիմնական գործառույթը լինելու է մարկեթինգային կոնսոլիդացված հանրահռչակումը բոլոր թանգարանների համար: Սա կնպաստի այցելուների աճին և մեր թանգարանների ունեցած ֆոնդերի պատշաճ հանրահռչակմանը: Նախատեսվում է, որ հիմնադրամը կգործի 2024 թվականի սկզբից»,- տեղեկացրել է Ալֆրեդ Քոչարյանը:
Հաջորդիվ՝ նախարարի տեղակալն անդրադարձել է նաև թանգարանների էլեկտրոնային միասնական տոմսային համակարգի ներդրմանը՝ այն համարելով կարևոր բարեփոխում: Ըստ Ալֆրեդ Քոչարյանի՝ այս համակարգը նախ թույլ է տալու ավելի թափանցիկ կառավարելու ոլորտը, իսկ այցելուների համար ստեղծելու է հարմարավետ պայմաններ. թանգարանների տոմսերը հնարավոր կլինի գնել օնլայն, ստանալ QR կոդեր՝ մուտք գործելու համար: Գործընթացն արդեն մեկնարկել է, և տոմսերի էլեկտրոնային համակարգը մինչև 2024 թվականի ամառ պետք է ամբողջովին ներդրված լինի:
Կստեղծվի գորգի թանգարան
Նախարարի տեղակալ Ալֆրեդ Քոչարյանի գնահատմամբ՝ Հայաստանը Հարավային Կովկասի գորգագործության կենտրոնն է եղել, և այդ ուղղությամբ հանրահռչակման աշխատանքները պետք է շատացնել. առաջին քայլը կլինի գորգի թանգարան-ինստիտուտի ստեղծումը: Նախարարի տեղակալի խոսքով՝ սա ռազմավարական առաջնահերթություն է դարձել Լեռնային Ղարաբաղի դեմ Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմից հետո:
Պատասխանելով լրագրողների հարցերին՝ Ալֆրեդ Քոչարյանը տեղեկացրել է, որ առաջիկայում ստեղծվելիք գորգերի թանգարանը լինելու է պետական՝ պետական ցուցանմուշների հիման վրա, իսկ Շուշիից փրկված գորգերը մասնավոր հավաքածուից են:
«Մենք կարող ենք համագործակցել, կարող ենք ժամանակավոր ցուցադրություն կազմակերպել այդ հավաքածուի հիման վրա, բայց թանգարանը պետական է լինելու, և մասնավորն այնտեղ մասնաբաժին ունենալ չի կարող: Մենք բազմիցս համագործակցության առաջարկներ արել ենք, բայց արձագանք չենք ստացել»,- ասել է Ալֆրեդ Քոչարյանը:
Այնուհետև, նախարարի տեղակալն անդրադարձել է թանգարանների՝ մշակութային արժեքներով շարունակական համալրմանը, ցուցադրական և ֆոնդային տարածքների արդիականացմանը, ժամանակակից տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ներդրմանը և նյութատեխնիկական բազայի թարմացմանը, կրթական ծրագրերում վերականգնողի մասնագիտության ներդրման հնարավորությանը՝ մագիստրոսական կոչման տարբերակով, ոլորտի մասնագետների շարունակական վերապատրաստմանը, այդ թվում՝ թանգարանների, գրադարանների աշխատակիցների, վերականգնողների, ինչպես նաև թանգարանային առարկաների շտեմարանի՝ 800 հազար թանգարանային արժեքով համալրմանը, որն այս պահին 350 հազար է կազմում:
Խոսելով ոչ նյութական մշակութային ժառանգության մասին՝ Ալֆրեդ Քոչարյանը նշել է, որ ոլորտի պետական քաղաքականությունն ուղղված է ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանությանը, փոխանցմանն ու հանրայնացմանը, հանրության իրազեկվածությանը, ժառանգության պահպանման գործընթացներում ներգրավմանը, ժառանգության ճանաչելիության բարձրացմանը:
«Մտադիր ենք ապահովել ՀՀ ոչ նյութական մշակութային ժառանգության տարրերի գույքագրման գործընթացի շարունակականությունը: Ներկայում ՀՀ 3 պետական ցանկերում գրանցված են 72 հայկական ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքներ: Այդ թիվը նախատեսում ենք շեշտակի ավելացնել»,- ասել է նախարարի տեղակալը:
ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածների ոչ նյութական ժառանգության գույքագրում և պահպանություն
ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Ալֆրեդ Քոչարյանի խոսքով՝ կարևոր ուղղություն է նաև Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանվածների ոչ նյութական մշակութային ժառանգության գույքագրումը, պահպանության և փոխանցման ապահովումը:
«Մենք հայտ կնախապատրաստենք ու կներկայացնենք ՅՈՒՆԵՍԿՕ՝ հայտում ներառելով, օրինակ, Հադրութի բարբառը, ոչ մշակութային այլ ժառանգություններ՝ խոհանոց, ավանդույթներ, որպեսզի դրանք ճանաչվեն համաշխարհային մշակութային ժառանգության մաս», - պարզաբանել է նախարարի տեղակալը:
Ալֆրեդ Քոչարյանը նաև նշել է՝ ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանության գործընթացում նախատեսվում է ՀՀ համայնքների, ժառանգությունը կրող խմբերի, անհատների, հասարակական և մշակութային կազմակերպությունների ներգրավվածության ընդլայնում: Սա վերաբերում է նաև Հայաստանում ազգային փոքրամասնություններին:
Գրադարանների համար Էլեկտրոնային սպասարկման ծրագրերի մշակում
Անդրադառնալով գրադարանների ոլորտին՝ նախարարի տեղակալը նշել է՝ ոլորտի պետական քաղաքականության նպատակն է գրադարանային հավաքածուների պահպանությունը, ժամանակակից տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառմամբ մշակութային ժառանգության թվայնացումը, տեղեկատվական շտեմարանների և միացյալ ավտոմատացված համակարգերի շարունակական զարգացումը, համալրման անընդհատության ու գրադարանային հավաքածուների օգտագործման մատչելիության ապահովումը, գրադարանների շուրջ համայնքային մշակութային կյանքի կազմակերպման հայեցակարգերի մշակումը:
Ըստ այդմ՝ նախատեսվում է ԿԳՄՍՆ գրադարաններում էլեկտրոնային սպասարկման ծրագրերի մշակում, մեխանիզմների ներդնում, թվայնացված գրականության տվյալների շտեմարանի համալրում, գրավոր ժառանգության թվայնացում ու շտեմարաններում մուտքագրում. մինչև 2027 թ. նախատեսվում է թվայնացված 18 000 000 գրավոր ժառանգության միավոր:
Նախատեսվում է նաև համայնքներում նորարարական ստեղծագործական բազմաֆունկցիոնալ միջավայրի ձևավորում մշակույթի տների և գրադարանների հիմքի վրա, այդ թվում՝ մասնավորի հետ համագործակցությամբ, ձեռագրական, գրքային և արխիվային հավաքածուների հասանելիության լիարժեք ապահովման նպատակով արհեստական բանականության գործիքակազմի կիրառմամբ որոնողական համակարգերի կատարելագործում, համայնքային գրադարանների գրքային հավաքածուների գույքագրում և հաշվառում, գրադարաններում նյութատեխնիկական բազայի ապահովում, թվայնացնող սարքավորումների ձեռքբերում, տեխնիկական վերազինում:
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 05/14/2024 08:23 Ընտրական հանցագործությունները քննող մարմին չի ստեղծվել ընդդիմմության ղեկավարմամբ. Փաշինյանը խաբել է. Սուտ 206. «Ժողովուրդ»
- 05/14/2024 08:18 Վոյաժներին ոչինչ չի խանգարում․ «Հրապարակ»
- 05/14/2024 08:16 Սթրեսից էր դուրս գալիս․ «Հրապարակ»
- 05/14/2024 08:13 Իշխանական նավը երերում է․ «Հրապարակ»
- 05/14/2024 08:09 Փաշինյանը կատարել է Ալիեւի հերթական պահանջը․ «Հրապարակ»
- 05/14/2024 08:05 Ռոբերտ Քոչարյանի գործը քննող Աննա Դանիբեկյանի դեմ հարուցված կարգապահական վարույթը ԲԴԽ-ում է. «Ժողովուրդ»
- 05/14/2024 08:00 Օրենքը «օրենք չէ», եթե բացառություններ չունի ՔՊ պատգամավորների համար․ Թագուհի Ղազարյանի ոչ ստեղծագործական աշխատանքի հետքերով . «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 05/01/2024 20:31 Փաշինյանն ապամոնտաժում է Հայաստանը՝ հօգուտ Ադրբեջանի. Արմինե Ադիբեկյան
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
Մեկնաբանություն
- 05/14/2024 14:05 Ընդդիմադիր պատգամավորին թույլ չեն տվել մասնակցել Հայաստան այցելած ԵԱՀԿ նախագահի հետ հանդիպմանը
- 05/14/2024 12:00 Հայաստանի և Արցախի երիտասարդների կապը պետք է է´լ ավելի ամրապնդել ու զարգացնել. Գագիկ Ծառուկյան
- 05/13/2024 18:59 «Ծրագիր չունեն» թեզն այլևս զրկվել է բանական որևէ հիմնավորումից. իրանագետ
- 05/13/2024 12:35 Ինչ ունենք այս պահին. Վահե Հովհաննիսյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 05/14/2024 21:22 20-ամյա վարորդը և 65-ամյա ուղևորը մահացել են
- 05/14/2024 10:21 Երևանում 2-ամյա երեխան բարձրացել է ննջասենյակի պատուհանագոգին, հենվել ցանցին և ընկել դուրս. shamshyan.com
- 05/13/2024 23:58 Երևանում նոր կառուցվող էլիտար թաղամասի շենքի բակում հայտնաբերվել է տղամարդու մարմին․ Shamshyan.com
- 05/13/2024 19:14 Սարի թաղում աշխատանքներ կատարելիս տրակտորը շրջվել է. փլուզվել է ճանապարհի հենապատը
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 05/14/2024 22:00 Ռադիոակտիվ ճառագայթումը սմարթֆոններից կաճի
- 05/13/2024 22:58 Ուսուցչուհուն ձերբակալել են 11-ամյա դպրոցականի հետ համբուրվելու համար
- 05/12/2024 09:57 «Եվրատեսիլ 2025»-ը տեղի կունենա Շվեյցարիայում. Մրցանակը կոտրվեց բեմի վրա
- 05/11/2024 18:50 Նիդեռլանդների ներկայացուցիչը եզրափակիչ փուլից ժամեր առաջ հեռացվել է Եվրատեսիլ մրցույթից
Հետաքրքիր է իմանալ
- 05/10/2024 16:29 Արեգակի վրա ուժեղ բռնկում է եղել. առաջիկա օրերին մագնիսական փոթորիկներ են սպասվում
- 05/01/2024 18:31 Ինչպես կարող է քնելուց առաջ սոցցանցերում շրջելու սովորությունը կործանել հարաբերությունները
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը