ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Արցախի կորուստը լրջորեն ազդելու է նաև մեր տնտեսության վրա. Նաիրի Սարգսյան 09/27/2023 21:35 | Տնտեսություն
Բացի էմոցիոնալ դաշտից՝ Արցախի կորուստը լրջորեն ազդելու է նաև մեր տնտեսության վրա` սկսած գյուղատնտեսության, մասնավորապես, հացահատիկի և անասնաբուծության ներքին պահանջարկի բավարարումից, վերջացրած Հայաստանի ներդրումային գրավչության կորստով։ Այս մասին «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում ասաց է Աուդիտորների Պալատի նախագահ, տնտեսագետ Նաիրի Սարգսյանը։
Նրա փոխանցմամբ՝ Արցախը Հայաստանին ապահովում էր հացահատիկով և մսամթերքով, միաժամանակ, Հայաստանի բուն տարածքում՝ մերձարցախյան հատվածում գոյություն ունեին արոտավայրեր և խոտհարքներ, որոնք ապահովում էին անասնապահության զարգացումը և ներքին պահանջարկի բավարարումը։
«Այժմ մենք ոչ միայն Արցախից այդ ներկրումը չենք ունենալու, այլև չենք կարողանալու Հայաստանի Հանրապետության ներսում ադրբեջանցիների օկուպացրած, դրա հարակից տարածքներում խոտհարքներն ու արոտավայրերն օգտագործել։
Այսինքն, մեր գյուղատնտեսությանը լուրջ վնասներ է կրելու»։
Սարգսյանի դիտարկմամբ՝ հաջորդ խնդիրն այն է, որ Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակը լուրջ ազդեցություն է թողնելու պոտենցիալ ներդրողների վրա, Հայաստանը համարվելու է ոչ գրավիչ երկիր։ «Այս իրավիճակից ակնհայտ է դառնում, որ Հայաստանը չի կարողանում պայքարել իր սուվերենության համար և իր քաղաքացիների իրավունքների պաշտպանության համար, շարունակաբար թշնամի 2 պետությունների կողմից լսվում են հայտարարություններ՝ Սյունիքը ադրբեջանական տարածք դիտարկելու, ուժով միջանցք բացելու վերաբերյալ։
Այս իրավիճակը մի քանի տեսանկյունից է տնտեսությանը վնասում.
Առաջին. տուրիստական հոսքերը դեպի Հայաստան կսկսեն կրճատվել։ Արդեն կան բավական շատ չեղարկումներ ՀՀ այցերի հետ կապված։ Մենք տեսնում ենք նաև դեսպանատների հայտարարությունները, երբ նրանք կոչ են անում, իրենց քաղաքացիներին սահմանամերձ վայրեր չայցելել։
Ստացվում է, որ մենք հիմա ականատես կլինենք տուրիստական հոսքերի անկումներին, այն դեպքում, երբ վերջին 2 տարիներին հենց այդ զբոսաշրջիկներն են Հայաստանի տնտեսական աճի խթանը եղել»,- նշել է բանախոսը։
Ներդրումային գրավչության տեսանկյունից լուրջ հարված է նաև Իրանի տարածքով անցնող ճանապարհի՝ Հյուսիս-Հարավի առկախումը։
«Այդ ճանապարհը հիմա վտանգված է, ավելին այն այլևս չի էլ դիտարկվում, ուստի, Հայաստանը մնում է միայն Լարսով եկող ճանապարհի հույսին, որը նույնիսկ հոսքերին չի բավարարում, հատկապես խոր աշունից մինչև վաղ գարուն ժամանակահատվածում մենք ունենում ենք մատակարարումների խնդիրներ, ինչն ազդում է նաև գնաճի վրա»։
Տնտեսագետի դիտարկմամբ՝ արտաքին անվտանգային սպառնալիքների, նաև Հայաստանի ներսում առկա քաղաքական ճգնաժամի հետևանքով քաղաքացիների մոտ ձևավորվում է արտագաղթի տրամադրվածություն։ «Ընդ որում, արտագաղաթի են տրամադրված այնպիսի կատեգորիաներ, որոնք ստեղծող, արարող են, այսինքն՝ բիզնես ոլորտն են ներկայացնում, որոնք գաղափարներ են գեներացնում, իրագործում են դրանք՝ ապահովելով հարկային մուտքերը։
Մյուս կողմից էլ, եթե ինչպես կանխատեսվում է՝ մենք հաջորդ պատերազմն ունենաք Սյունիքի հատվածում, ապա, առհասարակ, կարելի է կանխատեսել, որ կունենանք պետական բյուջեի 30 տոկոսով կրճատում։
Ն. Սարգսյանի արձանագրմամբ՝ Սյունիքում են գտնվում խոշոր մետաղական հանքերը, ջրային պաշարների մեծ պոտենցիալը։ Այսինքն, կունենանք հարկային մուտքերի կրճատում, արդյունքում, սոցիալական ծախսերը սպասարկելու համար ոչ մի այլընտրանք չի մնալու, քան հարկերի բարձրացումը։
«Սա շատ մեղմ բնութագրումն է այն իրավիճակի, որն ունենալու ենք»,- նշել է Աուդիտորների պալատի նախագահը։
Վերջին օրերին արդեն նկատվում է դոլարի արժեվորում, այսօր արդեն. ԱՄՆ դոլարի (USD) փոխարժեքն աճել է 0.88 դրամով և կազմել 388.59 դրամ։
«Բնականաբար, ցանկացած միջադեպ ազդեցություն է ունենում տնտեսության զգայուն հատվածների վրա, իսկ փոխարժեքը ամենազգայուն հատվածներից մեկն է և տրամաբանական է, որ որոշակի տատանում լինի։ Բայց կարծում եմ, դեռևս տատանումն այնքան չնչին է, որ պետք չէ կապել այս իրավիճակի հետ։ Միաժամանակ, պետք է անկեղծ լինենք, թեև ՀՀ ԿԲ-ն հայտարարում է լողացող փոխարժեքի քաղաքականության մասին, պնդում է, որ որևէ կերպ չի ազդում փոխարժեքի վրա, բայց դրանք միայն միֆեր են, փոխարժեքն իրականում կառավարվում է ԿԲ-ի կողմից։ Հետևաբար, այստեղ դժվար է որևէ գիտական բացատրություն տալ։ Եթե տնտեսական բոլոր մյուս կատեգորիաները դնում ենք մի կողմ և ընդունում ենք, որ Կենտրոնական բանկն է կառավարում փոխարժեքը, ապա պատճառը կապված է նրանց թաքնված նպատակների հետ»,- նշել է բանախոսը։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 05/03/2024 08:19 Ճանապարհից երևում են նշաձողերը․ «Հրապարակ»
- 05/03/2024 08:13 70-ամյա փարպեցին ևս մասնակցում է բողոքի ակցիաներին․ «Հրապարակ»
- 05/03/2024 08:10 Արդարադատության նախարարը կարգապահական վարույթ է հարուցել՝ Ռոբերտ Քոչարյանի գործով դատավոր Աննա Դանիբեկյանի նկատմամբ . «Ժողովուրդ»
- 05/03/2024 08:07 Հայրենիքի հանձնմանն անձամբ հետեւել է ռազմական ոստիկանության պետ Աշոտ Զաքարյանը․«Հրապարակ»
- 05/03/2024 08:02 ՔՊ-ն գլխավոր դատախազի հաշվետվությունը վերածելու է ընդդիմության դատաստանի․«Հրապարակ»
- 05/03/2024 07:51 Կարեն Անդրեասյանի խնդրահարույց եւ աչառու պաշտոնավարումը` Freedom House -ի զեկույցում. «Ժողովուրդ»
- 05/03/2024 07:44 Կառավարությունը 210 մլն դոլար արժողությամբ պայմանագիր է կնքել. Սարյանի «ՀայՓոստ»-ի փոխարեն` «Համաշխարհային առեւտրի կենտրոն Երեւան». «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 05/01/2024 20:31 Փաշինյանն ապամոնտաժում է Հայաստանը՝ հօգուտ Ադրբեջանի. Արմինե Ադիբեկյան
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
Մեկնաբանություն
- 05/03/2024 11:30 «Սահմանազատումից» հետո Կիրանցի նոր կառուցվող դպրոցի շենքը ադրբեջանցիներից հեռու է լինելու 150-160 մ
- 04/28/2024 21:04 Ունենք երեք նոր քաղբանտարկյալներ Տավուշից. փաստաբան
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 05/03/2024 23:31 Բախվել են ավտոմեքենաներ․ կան տուժածներ և մեկ զոհ
- 05/03/2024 22:04 Ավտովթար՝ Արմավիրում․ բախվել են «Kia»-ն և «ՎԱԶ 2106»-ը․ կան տուժածներ․ Shamshyan.com
- 05/03/2024 20:52 ՃՏՊ՝ Ծաղկահովիտ-Ալագյազ ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
- 05/03/2024 16:09 ՃՏՊ Երևան-Իջևան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 05/03/2024 22:56 Հինգ մարդ ցանկացել են գերուժ ձեռք բերել և միասին թույն են խմել
- 05/01/2024 23:36 Գիտնականները նշել են սեքսի իդեալական քանակը՝ ընտանիքում լավագույն հարաբերությունների համար
- 04/30/2024 23:22 Նշվել է զուգընկերոջ դավաճանության մասին վկայող սովորությունը
- 04/26/2024 21:56 Կինը բողոքել է զուգընկերոջ՝ նախկին կնոջ հետ շփումից․ մասնագետի խորհուրդները
Հետաքրքիր է իմանալ
- 05/01/2024 18:31 Ինչպես կարող է քնելուց առաջ սոցցանցերում շրջելու սովորությունը կործանել հարաբերությունները
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն