ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Փաստացի Ադրբեջանն ընդունել է, որ Արցախն իր տարածքային ամբողջականության մաս չէ. Սա հաղթաթուղթ կարող ենք դարձնել, իրավական զենք․․․ 11/04/2022 22:26 | Վերլուծություններ
Մեծ քաղաքականության մեջ պոպուլիզմի այս ժամանակաշրջանի բնորոշ հատկանիշներից մեկը իրավական դիսցիպլիններից նահանջն ու իրավական փաստաթղթերով չառաջնորդվելու քաղաքականությունն է։ Բնականաբար, պոպուլիստների համար մատչելի է հայտարարությունների և հռետորաբանության մակարդակում մնալը, մանավանդ, որ հակառակ դեպքում նրանք ուղղակի տանուլ են տալու։
Գունավոր հեղափոխությունը հաջորդած Հայաստանում այս մոտիվը ի սկզբանե որդեգրված էր, քանի որ իշխանության եկածները հենց պոպուլիստներն էին։ Ընդ որում, հասարակության ամենաուղղորդվող շեշտերի կառավարմամբ ինքնահաստատվողները։ Այս սեգմենտի ռեակցիան շատ բնական է՝ «ես քեզ, դու ինձ» տրամաբանությամբ։ Եվ իշխանության եկած պոպուլիստներն էլ կիրառելով այս գործոնը տվյալ սեգմենտին օգտագործում են ցանկացած խնդրի առաջ կանգնելիս։
Հայաստան-Արցախ հարաբերություններում թուրքադրբեջանական տանդեմի քաղաքականությունն էլ ի սկզբանե եղել է իրավական փաստաթղթերից և համընդհանուր ճանաչում ստացած փաստերից և փաստարկներից խուսափումն ու խուսանավումը։
Այս համատեքստում վերը նշված թշնամական տանդեմի համար ուղղակի գտածո է ՀՀ ներկա իշխանությունն իր հիմնական լիդեր-«բանակցողով»։
Աշխարհաքաղաքական փոփոխությունների այս ժամանակում, երբ երկբևեռ աշխարհակարգի կոնկրետ ուժեր միաբևեռության լուրջ ձգտումներից չեն հրաժարվում՝ հնագույն քաղաքակրթությունների կործանումի առջև իսկ կանգ չառնելով մի՞թե չեն հասկանում, որ այսպես երկար շարունակվել չի կարող։ Իրենց անկշտությունից մի օր ամեն ինչ պայթելու է՝ տակնուվրա անելով երկրագունդը։
Աշխարհի հնագույն քարտեզներում Հայաստանն է համարվում հնագույն քաղաքակրթության բնօրրանը, մինչդեռ Ազարբայջան կոչվող պետությունն աշխարհի քարտեզի վրա հայտնվել է ընդամենը 1918-ին։ Ադրբեջանական առաջին պետական միավորումը՝ Ադրբեջանի դեմոկրատական հանրապետությունը, ստեղծվել է 1918 թվականի մայիսի 28-ին՝ Անդրկովկասյան սեյմի փլուզման հետևանքով։ 1920 թվականին խորհրդային կարմիր բանակն ազարբայջանը վերածել է Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի։ Եվ խորհրդային իշխանությունների օրոք՝ 1921 թվականի մարտի 16-ին, Կրեմլի իշխանության կողմից Խորհրդային Ադրբեջանին է բռնակցվում պատմական Հայաստանի մաս կազմող Նախիջևանը, իսկ հուլիսին՝ Արցախը։ Այսինքն, 1918-ին ստեղծված Ադրբեջանն Արցախը չէր կարող այդ պահին ճանաչել իր մաս, քանի որ անկախ Ադրբեջանը ձևավորվել է 1918 թ․ դեմոկրատական Ադրբեջանի սահմաններով, իսկ Արցախը Ադրբեջանի կազմ է մտցվել է 1921-ին։ Այսպես ասած՝ 1921-ին է բռնակցվել ազարբայջանին։
Գանք անցյալ դարավերջի՝ խորհրդային կարգերի փլուզման շրջանի գործընթացներին։
Ադրբեջանի ներկայիս հանրապետությունը ստեղծվել է 1991 թվականի դեկտեմբերի 30-ին ընդունված անկախության հռչակագրի համաձայն՝ Խորհրդային Միության կազմալուծման նախօրեին։ 1988 թվականին Արցախյան շարժմանը հաջորդած հայ-ադրբեջանական պատերազմի սանձազերծողը կրկին ազարբայջանն էր։ Արցախյան պատերազմի ավարտից հետո Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզն ու հարակից յոթ շրջանները միավորվում են դե ֆակտո անկախ Արցախի Հանրապետության կազմի մեջ։
Ինչ վերաբերվում է մեր օրերին, ի նպաստ ազարբայջանի փաշինյանի կողմից պատմական փաստերի խեղաթյուրմանը՝ Ալմա-Աթիի հռչակագրի վրա հղում անելով․ ապա՝ հարկ է շեշտել, որ Ալմա-Աթիի հռչակագրով Հայաստանը 1991թ. Ադրբեջանի հետ հարաբերություններ չի հաստատել, տարածքային ամբողջականությունը չի ճանաչել։ Իսկ ԱՊՀ-ի համաձայնագիրը Հայաստանը վավերացրել է 10 վերապահումով։
Ըստ ԳԽ նախկին պատգամավոր, «Արցախ» պատգամավորական խմբի անդամ, ԳԽ Արցախի հարցերով հանձնաժողովի քարտուղար Սուրեն Զոլյանի՝ «Ալմա Աթիի հռչակագիրը Ադրբեջանը չեղարկել է։ Այնտեղ եղել է Մութալիբովի ստորագրությունը, բայց Ադրբեջանն այն չեղարկել է իր ստորագրությմաբ։ 1993 թվականին Հեյդար Ալիեւը մեկ օրում ստորագրել է ոչ թե ԱՊՀ հռչակագիրը, այլ միայն կանոնադրությունը։ Այսինքն՝ Ադրբեջանը 1993 թվականին է միացել ՝ այլ սահմաններով եւ վավերացրել է միայն կանոնադրությունը, ինչը շատ կարեւոր է եւ նշանակում է, որ Ադրբեջանն այդ հռչակագրի անդամ չէ, հետեւապես Ադրբեջանին դա չի կարող վերաբերվել»։
Ասել է, թե՝ երբ Պրահայում Հայաստանն ու Ադրբեջանը հաստատում էին իրենց հանձնառությունը ՄԱԿ-ի կանոնադրությանը եւ 1991թ. Ալմա-Աթիի հռչակագրին, չեղած բանի էին հղում անում։
Եվ քառակողմ հանդիպմանը հաջորդած հայտարարության մեջ կատարված նշումը, թե՝ հիշյալ փաստաթղթերի հիմքով Հայաստանն ու Ադրբեջանը ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը, իրականության հետ աղերս չունի, քանզի «փաստաթղթերի հիմք» ասվածը գոյություն չունի։
Սուրեն Զոլյանը «Փաստինֆոյի» հետ զրույցում պարզ բացատրել է՝ «տվյալ փաստաթղթով Հայաստանը հարաբերություններ է հաստատել, օրինակ, Ռուսաստանի, Տաջիկստանի, Ուկրաինայի, բայց ոչ՝ Ադրբեջանի հետ»։
Հայաստանի կողմից վերապահումներով վավերացված այդ հռչակագրում կետ կա այն մասին, որ հռչակագիրը բաց է այլ պետությունների համար։ Ընդ որում, նաև այն այն պետությունների համար, որոնք մինչեւ ԽՍՀՄ փլուզումը անց են կացրել իրենց անկախության հանրաքվեն՝ ԽՍՀՄ գործող օրենքներով։ Սուրեն Զոլյանը շեշտում է՝ «Ղարաբաղի անունն այնտեղ ուղիղ չկա, բայց , փաստորեն նշված է, որ Ղարաբաղն իրավունք ունի նույն ձեւով ճանաչվել»։
Եվ ճանաչվել է․․․
Այս բոլոր փաստաթղթերը, որոնք վկայակոչում է Սուրեն Զոլյանը, իրապես հաղթաթուղթ են իրավական ճանապարհով ազարբայջանի դեմ դատ բացելու և հաղթանակի հասնելու համար։
Այս համատեքստում ուղղակի անհասկանալի է այն տենդագին ջանքը, որ փաշինյանը ներդնում է՝ «ապացուցելով» անապացուցելին։ Վերջինիս այն թեզը, թե իբր Ալմա-Աթայի հռչակագրով Հայաստանն ու Ադրբեջանը դեռ 1991-ին են ճանաչել միմյանց տարածքային ամբողջականությունը, որով առաջնորդվելով էլ Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը հասցվում է 29 հազար 800 քառակուսի մետր տարածքի, Սուրեն Զոլյանը որակում է «կեղծարարությամբ զբաղվել կամ անտեղյակություն»։
Այո, դեռ այն ժամանակ Հայաստանը ճանաչել է ԱՊՀ անդամ դառնալու՝ Արցախի իրավունքը, իսկ Ադրբեջանն այդ փաստաթղթին չի միացել, վերջինս 1993-ին է ստորագրել՝ այլ սահմաններով։
Ներկա իշխանության միտումնավորությունն ակնհայտ է, հակառակ դեպքում իրենց իրավական անգրագիտությունը կարող էին թաքցնել մասնագիտական հանրությանը ներգրավելով գործընթացներին, ի վերջո, եղած բոլոր իրավական փաստաթղթերն ու հիմնավորումները վեր հանելով, այլ ոչ թե՝ իրավական փաստաթղթերի և պատմական իրողությունների անտեսմամբ՝ պոպուլիստական հայտարարություններ անելով՝ ժամանակավոր և կեղծ ալիբիներ ստեղծելով ազարբայջանի համար
Փաստն այն է, որ չկա, գոյություն չունի որևէ փաստաթուղթ, որով Հայաստանը ճանաչում է Արցախը Ադրբեջանի կազմում, քանզի Արցախն էլ ինչպես Հայաստանը, օրինական կարգով դուրս է եկել փլուզվող խորհրդային միության կազմից։
Իսկ սա նշանակում է, որ Ալմա-Աթիի հռչակագիրը բացառապես ի շահ և ի նպաստ Արցախի հաղթաթուղթ է, իրավական զենք, որը ճիշտ բանակցողի դեպքում լուրջ արդյունքի կբերի մեզ։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/27/2024 08:19 «Դուշ» շոուից հետո 5 աշխատողից 4-ն ազատվել ․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:15 Երբ ընդդիմությունը կանցնի համատեղ ու ռադիկալ պայքարի․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:11 Կառավարության ստորաբաժանումը «հորդորում» է ՊԵԿ-ին ստուգում իրականացնելիս հաշվի առնել իր կարգավիճակը, այլ կերպ ասած՝ «տեղը բերել». «Ժողովուրդ»
- 04/27/2024 08:08 Դա կլիներ մեր վերջը․ Փաշինյանը՝ ադրբեջանցի«փախստականների» մասին․ «Հրապարակ»
- 04/27/2024 08:03 Տավուշի մարզպետը, հացի սեղանի շուրջ, փորձել լվանալ գյուղացիների գլուխները․«Հրապարակ»
- 04/27/2024 07:52 Արարատ Միրզոյանը նույնպես չի եկել ԱԺ՝ ՔՊ-ականների հետ հանդիպման. գործադիրի անդամները խուսափում են . «Ժողովուրդ»
- 04/27/2024 07:36 1080 ռեեստր՝ 3270 հայտարարատու անձանց պաշտոնների՝ 5009 փոփոխությունների վերաբերյալ․ հիմքում խնամի-ծանոթ-բարեկամ սկզբունքն է․ «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
Մեկնաբանություն
- 04/20/2024 20:35 Մի տարբերություն էլ կա Հայաստանի ու Վրաստանի միջև՝ Վրաստանում ինքնիշխանությունն աճուրդի հանած Սահակաշվիլին բանտում է, Փաշինյանը՝ դեռ ոչ. Թևանյան
- 04/20/2024 18:25 Ե՞րբ է Ադրբեջանը նախատեսում տիրանալ Տավուշի տարածքներին, և ի՞նչ պետք է իմանանք մենք՝ կանխելու համար. Հոխիկյան
- 04/20/2024 16:43 Տիգրան Համասյանին և համերգին կազմակերպիչներին առաջարկում եմ դադարեցնել համերգը. Իշխանյան
- 04/20/2024 14:40 Մինչև Միջանցք տալն անվանափոխվելու են Երևանի թաղամասերի անունները. Դանիելյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 04/27/2024 22:17 4 զոհ և 9 տուժած․ վթարի հետևանքով զոհերի թիվն աճել է
- 04/27/2024 19:11 3 զոհ, 6 վիրավոր․ Սյունիքում իրանական ավտոբուս է շրջվել
- 04/27/2024 12:45 Ողբերգական դեպք՝ Երևանում. շենքի բակում հայտնաբերվել է 66-ամյա տղամարդու մարմին
- 04/27/2024 12:03 ՌԴ քաղաքացին փորձել է նետվել Կիևյան կամրջից, ինքնասպանության փորձը կանխվել է
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/26/2024 21:56 Կինը բողոքել է զուգընկերոջ՝ նախկին կնոջ հետ շփումից․ մասնագետի խորհուրդները
- 04/26/2024 00:08 Ուսուցչուհին դասարանում սեռական հարաբերություն է ունեցել 14-ամյա պատանու հետ
- 04/23/2024 22:11 Ամուսիները փորձել են մի կնոջ դավանափոխ անել դեպի իսլամ՝ ինտիմ լուսանկարների միջոցով
- 04/23/2024 00:43 Նորածին դստերը անտառում թողած կնոջը դատապարտել են 40 տարի անց
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել