Տնտեսական ռիսկերը գնալով ավելի վտանգավոր բնույթ են ստանում. «Փաստ» - ՓԱՍՏԻՆՖՈ | Իրավական լուրեր, իրադարձություններ, վերլուծություններ, տեսանյութեր

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

05/21/2024 08:18 ՀԱԿ-ը սպասում է իր հարցերի պատասխանին․ «Հրապարակ» 05/21/2024 08:12 Իշխանականների սիրելի ռեստորաններն ու փաբերը մեծ վնասներ են կրել․«Հրապարակ» 05/21/2024 08:09 Թափառող կենդանիների հարցը չի լուծվել . Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է. Մաս 210. «Ժողովուրդ» 05/21/2024 08:07 30 մլն դրամ՝ մոդուլային-շարժական շենքեր ձեռք բերելու համար․«Հրապարակ» 05/21/2024 08:04 Կտրվի առավել ակտիվ գործողությունների մեկնարկ․ «Հրապարակ» 05/21/2024 07:53 Սամվել Վարդանյանի նկատմամբ բռնություն գործադրելու գործով ծառայողական քննությունն ավարտվել է, մինչդեռ նրա նկատմամբ երկու մեղադրանք է առաջադրված. գործը շուտով դատարան կմտնի. «Ժողովուրդ» 05/21/2024 07:50 Մարտի են նետվել իշխանական ֆեյքերը, որոնք մեծացնում են Սրբազան շարժման հետ կապված նյութերի դիտումները. «Փաստ» 05/21/2024 07:41 Կին դատավորների մեծ մասը ԲԴԽ գնալու ցանկություն չունի. «Ժողովուրդ» 05/21/2024 07:37 Նման «փաստարկներով» վաղը-մյուս օրն ի՞նչ են հանձնելու. «Փաստ» 05/21/2024 07:34 Վարչապետի տիկնոջ հիմնադրամի «նվիրատուների» 30 տոկոսը անանուն են. «Ժողովուրդ» 05/21/2024 07:29 Մեկնարկող ԱԺ քառօրյա նիստերի օրակարգում ՍԴ դատավորի ընտրությունն է. ընդդիմադիրները սահմանազատման վերաբերյալ հարցեր կուղղեն թեկնածու Դավիթ Խաչատուրյանին. «Ժողովուրդ» 05/21/2024 00:30 «Մերսեդեսի» 16-ամյա ուղևորը մահացել է 05/21/2024 00:02 Ռազմավարական հրամանատարաշտաբային զորավարժությանը ներգրավված ստորաբաժանումներում ամփոփվել են աշխատանքները.ՊՆ 05/20/2024 23:59 Ու ոչ մի բերետավոր չկարողացավ կանխել դա․ Մհեր Մկրտչյան 05/20/2024 23:48 Բժիշկը նախազգուշացրել է հանրաճանաչ մրգերի վնասակարության մասին 05/20/2024 23:32 Ակտիվացել է հակաիրանական պանթյուրքիստական քարոզչական ցանցն Իրանի ներսում․ իրանագետ 05/20/2024 23:23 Էլեկտրաէներգիայի վաղվա անջատման հասցեները 05/20/2024 23:15 Աղավնատուն-Դողս գյուղերի միջանկյալ հատվածում՝ ջրատարի մեջ, քաղաքացու դի է հայտնաբերվել 05/20/2024 23:13 «Գանձասարը» ստացավ Առաջին խմբի չեմպիոնական գավաթը 05/20/2024 22:59 Հանրապետության մի շարք հասցեներում կդադարեցվի գազամատակարարումը 05/20/2024 22:46 Նայե’ք թաղավարդցի երեխաների աչքերին․ Մետաքսե Հակոբյան 05/20/2024 22:33 Մայիսյան–Հացիկ ավտոճանապարհին բախվել են էլեկտրաքարշը և բեռնատարը 05/20/2024 22:27 Հայտնել են Եվրոպայի հանգստավայրում զբոսաշրջիկ կնոջ խմբակային բռնաբարության մանրամասները 05/20/2024 22:11 Մհեր Գրիգորյանն ընդունել է Կայունացման և զարգացման եվրասիական հիմնադրամի գործադիր տնօրենին 05/20/2024 22:03 Լրագրողական կազմակերպությունների հայտարարությունը՝ լրագրողների հանդեպ կիրառված բռնությունների ու ճնշումների առնչությամբ 05/20/2024 21:47 Մանասյանը Մոնա Լառուսի հետ հանդիպմանը հատուկ անդրադարձ է կատարվել Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված անձանց իրավունքների պաշտպանությանը 05/20/2024 21:32 Չինաստանն ԱՄՆ-ին կոչ է արել չմիջամտել Ռուսաստանի հետ իր համագործակցությանը 05/20/2024 21:12 Պապիկյանն այցելել է մարտական հերթապահություն իրականացնող գումարտակներից մեկի մշտական տեղակայման վայր 05/20/2024 21:00 ՌԴ կառավարությունը դադարեցնում է բենզինի արտահանման ժամանակավոր արգելքը 05/20/2024 20:47 Իրանում հայտարարել են նախագահական ընտրությունների օրը 05/20/2024 20:30 Չինաստանը զենք չի մատակարարել՝ Ուկրաինայում հակամարտության կողմերից որևէ մեկին․ Հեն Շուան 05/20/2024 20:13 Բերման ենթարկվելուց հետո մարդիկ շարունակում են պայքարել,բիրտ ուժի գործադրմամբ հնարավոր չէ քաղաքացուն հետ պահել . իրավապաշտպան 05/20/2024 20:01 «Կոլցո» օպերացիայով ոստիկանները Կիրանցը հանձնում են թշնամուն 05/20/2024 19:57 Անթույլատրելի է որևէ պարագայում ոստիկանության ծառայողների կողմից անհամաչափ ուժի գործադրումը. ՄԻՊ 05/20/2024 19:51 Ռայիսիի ուղղաթիռը ազդանշաններ չի տվել․ թուրք նախարար 05/20/2024 19:30 Իմպիչմենտը մեր օրակարգում բացառված է, հանգիստ եղեք. ՔՊ-ական պարգամավոր 05/20/2024 19:22 ՔՊ-ն քննարկել է Սահմանադրական դատարանի դատավորի ընտրության հարցը 05/20/2024 19:09 Մոլդովայում մեկնարկել են ՆԱՏՕ-ի Regex 2024 շտաբային զորավարժությունները․ մասնակցելու է նաև Հայաստանը 05/20/2024 19:04 Հայտարարություն․ Կիրանց բնակավայրում տեղի ունեցած իրադարձությունների վերաբերյալ 05/20/2024 19:02 Երևանի կապույտ մզկիթում կլինի հոգեհանգստի արարողություն 05/20/2024 18:57 Ամերիաբանկի առևտրի ֆինանսավորման մրցանակների ցանկը համալրվել է ՎԶԵԲ-ի և ՄՖԿ-ի չորս հեղինակավոր մրցանակով 05/20/2024 18:49 Մեկնարկել է Կիրանց -Աճարկուտ ճանապարհի շինարարությունը․ Արայիկ Հարությունյան 05/20/2024 18:40 Սուրեն Պապիկյանն այցելել է հանրապետության հարավարևելյան սահմանագոտի 05/20/2024 18:32 ՔՊ-ական պատգամավորը՝ գյուղացու հողում տեղադրված սահմանային սյան ու Բագրատ Սրբազանի հնարավոր առաջադրման մասին 05/20/2024 18:30 Թուրքիան հայտնում է, որ Ռաիսիի ուղղաթիռը ոչ մի ազդանշան չի տվել 05/20/2024 18:29 Վարկածներից մեկն էլ այն է, որ Իրանի նախագահի դեմ ուղղված գործողությունը ղեկավարվել է ոչ թե Իսրայելից, այլ՝ Ադրբեջանից. Իրանագետ 05/20/2024 18:22 Ռուսաստանը առաջիկա շաբաթներին կփորձի առաջ շարժվել Ուկրաինայի հետ սահմանին. Պենտագոնի ղեկավար 05/20/2024 18:18 Վաղը Բագրատ Սրբազանը հանդիպումներ կունենա հասարակական գործիչների, արցախցիների հետ 05/20/2024 18:16 Վթար պոչամբարում. Վարժանքներ՝ հետևանքները բացառելու նպատակով 05/20/2024 18:07 Այս դժվար պահին ամրություն և կայունություն եմ մաղթում մեր հարևան և եղբայր Իրանին. Ծառուկյանը ցավակցական ուղերձ է հղել

05/20/2024 10:51 Հրապարակվել են Իրանում ողբերգական վայրից զոհվածների աճյունների տարհանման կադրերը (տեսանյութ) 05/19/2024 23:10 Փրկարարները մոտենում են ուղղաթիռի կործանման ենթադրյալ վայրին 05/20/2024 12:10 Հայտնել են Ռաիսիի և նրա հետ զոհված իրանցի մյուս գործիչների հուղարկավորության օրը 05/20/2024 20:01 «Կոլցո» օպերացիայով ոստիկանները Կիրանցը հանձնում են թշնամուն 05/19/2024 17:18 Ալիևի հետ հանդիպումից հետո նախագահ Ռաիսիին տեղափոխող ուղղաթիռը կործանվել է Իրանում 05/19/2024 18:02 Իրանական գործակալությունը հայտնել է նախագահ Ռաիսիի առողջական վիճակի մասին՝ կոշտ վայրէջքից հետո 05/19/2024 16:21 Թալինի հիվանդանոցի ծննդատանը 29-ամյա կին է մահացել, իրավիճակը լարված է. shamshyan.com 05/19/2024 22:21 Իրանի հոգեւոր առաջնորդը հույս է հայտնել, որ երկրի նախագահ Էբրահիմ Ռաիսին և մյուս պաշտոնյաներ ողջ են մնացել 05/19/2024 19:33 Կոշտ վայրէջքի ժամանակ Ռաիսիի հետ ուղղաթիռում է եղել նաև Արևելյան Ադրբեջանի նահանգի նահանգապետը 05/20/2024 11:44 Ալիևի հետ հանդիպման ժամանակ Ռաիսիի հայտարարությունից մեկ ժամ անց նրան տեղափոխող ուղղաթիռը վթարային վայրէջք կատարեց․ ինչ է հայտարարել Իրանի նախագահը 05/19/2024 11:23 Ձորաղբյուրում զինված անձինք մտել են տան բակ, կրակել մեքենայի ապակիների վրա, փորձել գողություն անել. shamshyan.com 05/20/2024 15:59 Բագրատ Սրբազանին հաջողվեց մուտք գործել Կիրանց․ նա գյուղի եկեղեցու մոտ է 05/19/2024 20:45 Իրանի նախագահի և արտգործնախարարի կյանքը վտանգի տակ է. Reuters 05/20/2024 22:27 Հայտնել են Եվրոպայի հանգստավայրում զբոսաշրջիկ կնոջ խմբակային բռնաբարության մանրամասները 05/19/2024 19:46 Ռաիսիի ուղղաթիռի վթարի ենթարկվելու տեղեկությունը ստանալուց հետո երկրում տեղի է ունեցել անվտանգության խորհրդի արտակարգ նիստ 05/20/2024 08:52 Իրանի փոխնախագահը պաշտոնապես հաստատել է նախագահ Ռաիսիի մահը 05/20/2024 17:04 Գյուղն իմ ճանաչած գյուղը չէր, կյանքը փոխվել էր, դարձել՝ ուրվական գյուղ, մարդիկ մեռելի պես ապրում են․ Բագրատ Սրբազան 05/19/2024 21:37 Իրանի նախագահ Ռաիսին այսօր պետք է այցելեր Հայաստան. աղբյուր 05/20/2024 11:01 Բագրատ սրբազանին Ծովագյուղում հայկական գամփռ նվիրեցին 05/19/2024 21:59 Վաղը լույս չի լինի հետևյալ հասցեներում

Տնտեսական ռիսկերը գնալով ավելի վտանգավոր բնույթ են ստանում. «Փաստ» 11/18/2021 10:38 | Մամուլ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Համաճարակային իրավիճակը և անցած տարվա պատերազմն Արցախում ծանր տնտեսական հետևանքներ են ունեցել Հայաստանի տնտեսության վրա։ Եվ չնայած, ըստ պաշտոնական վիճակագրության, անցած տարվա խոր անկման ֆոնին տնտեսությունը փոքր-ինչ աճի միտումներ է ցույց տալիս, այնուամենայնիվ, այդ աճը շատ փխրուն է ու դյուրաբեկ։ Եվ ուշագրավն այն է, որ ներկա պայմաններում անգամ խոսք չկա նախաճգնաժամային փուլի տնտեսության վիճակի՝ 2019 թվականի մակարդակին հասնելու մասին։ Այս տարվա հունվար-սեպտեմբերին Հայաստանի տնտեսական ակտիվության ցուցանիշն աճել է ընդամենը 4,4 %-ով, այն դեպքում, երբ 2020 թվականին 7,6 % անկում ենք ունեցել։ Ստացվում է, որ դեռ մեկ տարի ևս պետք է, որպեսզի կարողանանք հասնել նախաճգնաժամային մակարդակին։

Այսինքն, մեկ տարվա անկումը հաղթահարելու համար մեզ երկու տարի է պետք։ Սակայն 2022 թվականին նշված նպատակակետին հասնելը նույնպես հարցականի տակ է դրվում։ Խնդիրն այն է, որ ինչքան 2021 թվականը մոտենում է ավարտին, այնքան մեր տնտեսական ցուցանիշները նվազում են։ Դրանով է պայմանավորված, որ այս տարվա վերջին ամիսներին նկատվող տնտեսական ակտիվության աճը ապրիլից սկսած բարձր աճի համեմատությամբ մի քանի անգամ դանդաղել է։ Օրինակ՝ արդեն 2021թ. սեպտեմբերին անցած տարվա նույն ամսվա համեմատ ցուցանիշն ավելացել է ընդամենը 2,4%-ով, ինչը տնտեսության վերականգնման տեսանկյունից շատ փոքր ցուցանիշ է։ Այսինքն՝ տնտեսական ակտիվության շարունակ նվազող տեմպը լուրջ անհանգստության առարկա է, քանի որ շարունակվելու դեպքում կարող ենք արդեն բացասական ցուցանիշներ ունենալ։

Ու այս ֆոնին ավելի ու ավելի անհավանական է թվում այն, որ կառավարությունը 2022 թվականի բյուջեի համար ընտրել է 7 տոկոս տնտեսական աճի նշաձողը։ Ու հետաքրքիրն այն է, որ ԱԺ-ում 2022 թվականի բյուջեի նախնական քննարկումների ժամանակ Փաշինյանն այս մասին հատուկ համոզվածությամբ էր հայտարարում։ Թե ինչո՞վ է բացատրվում իշխանությունների չափից դուրս լավատեսությունը, դժվար է ասել։ Չնայած իշխանությունների համար արդեն ավանդույթ է դարձել անհիմն հույսեր ներշնչել, իսկ հետո բազում պատճառներ վկայակոչել, թե ինչու իրենց նախատեսածը տեղի չունեցավ։ Իրենց համար կարևորը սկզբնական էյֆորիան է, իսկ հետո միշտ էլ կարելի է մեղավորներ գտնել։ Միևնույն ժամանակ, պետք է նկատել, որ ժամանակի ընթացքում Հայաստանի առաջ ծառացած տնտեսական ռիսկերն ավելի վտանգավոր բնույթ են ստանում, քան կարելի էր մի քանի ամիս առաջ պատկերացնել։

Հայաստանում համաճարակային իրավիճակը շարունակում է մնալ ծայրահեղ, ինչը լրացուցիչ բեռ է դնում առողջապահական համակարգի, հետևաբար՝ նաև տնտեսության վրա։ Սրան գումարվում է նաև շուկայում անասելի չափերի հասած գնաճային ճնշումը։ Նկատենք, որ 2021 թ. հոկտեմբերին 2020 թ. հոկտեմբերի համեմատ արձանագրվել է սննդամթերքի և ոչ ալկոհոլային խմիչքի 16 % գնաճ: Իսկ բանջարեղենի ապրանքախմբում նույն համեմատականությամբ գնաճը կազմել է 69,3%: Հիմա ինչպե՞ս է հնարավոր, որ գնաճի այսպիսի տեմպերը չազդեն բնակչության սոցիալական վիճակի վրա, երբ քաղաքացիների եկամուտները չեն աճել։ Այսպիսի իրադրությունը նաև սպառման ծավալի նվազման է հանգեցնելու։ Տնտեսության համար լուրջ սպառնալիքներ են ստեղծում նաև Ադրբեջանի կողմից ագրեսիվ գործելակերպն ու Հայաստանի սահմաններին ռազմական բախումները։

Նախ սահմաններում նկատվող լարվածությունն ազդում է տնտեսվարող սուբյեկտների գործունեության վրա։ Օրինակ՝ Գեղարքունիքի մարզում Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված սահմանային լարվածության արդյունքում Սոթքի ոսկու հանքավայրի աշխատանքը ժամանակավորապես կանգնեցվեց, իսկ աշխատակիցները տարհանվեցին։ Իսկ սա նշանակում է, որ հանքը շահագործող ընկերությունը վնասներ է կրում, իսկ այս հանգամանքը նկատվելու է նաև նրա կողմից վճարվող հարկերի մասնաբաժնում։ Ու այսպիսի անկայուն վիճակի ֆոնին, երբ Ադրբեջանը կարող է իրեն իրավունք վերապահել փակել Գորիս-Կապան ճանապարհը ու որտեղ ցանկանալ, մաքսակետեր տեղադրել, տարանցիկության առումով Հայաստանով անցնող ուղին դառնում է ռիսկային ու ոչ նպատակահարմար։

Օրինակ՝ Իրանից դեպի Վրաստան կամ հակառակ ուղղությամբ տարվող բեռները տեղ հասցնելու համար այդ խնդիրն իր վրա վերցրած սուբյեկտը ավելի շատ շահագրգռված կլինի շրջանցել Հայաստանը։ Բացի դրանից, մեծանում է երկրից կապիտալի արտահոսքի վտանգը, և բազմաթիվ ներդրողներ ուղղակի կկորցնեն Հայաստանում գործունեություն ծավալելու իրենց շահագրգռվածությունը։

Իսկ երկրի բնակչության շրջանում նկատվող համընդհանուր հուսահատության ալիքը խթանում է արտագաղթը։ Եվ սահմանամերձ շրջանների ու Արցախի բնակիչների՝ իրենց բնակավայրերից հեռանալու իրողությունը էլ ավելի խոր անվտանգային և տնտեսական սպառնալիքի է վերածվելու։ Ուստի շատ հավանական է, որ շարունակ վատացող սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը և համընդհանուր հուսալքության զգացումը սոցիալական բունտերի ու դժգոհության սուր դրսևորումների պատճառ դառնան»։

Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Փաստ» թերթի՝ 18.11.21թ համարում։

Աղբյուր` Փաստինֆո