Փաստ ինֆո

Ինչպես արդեն հայտնել ենք՝ «Փաստինֆո» լրատվականին գրությամբ դիմել էր «Հանս Քրիստիան Կոֆոեդ» բարեգործական հիմնադրամի՝ Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանը, խնդրելով Վարդաշենի անօթևանների կացարանում տիրող իրավիճակի վերաբերյալ 2020 թվականի օգոստոսի 21-ին հրապարակված՝ «Վարդաշենի անօթևանների կացարանում բունտ է հասունանում, մարտի 13-ից մարդիկ ներսում փակի տակ են, արդեն նաև սոված, շատերը ջերմում են. քրեական գործ է հարուցվել» տեղեկատվության առիթով սահմանված կարգով հերքում տպագրել։

«Փաստինֆո»-ն հարգում է իր ընթերցողին եւ իր բարի համբավը, հետեւապես գործելով բարեխիղճ լրատվամիջոցն ահազանգն ստանալուց անմիջապես հետո, նախքան նյութը հրապարակելը, կապ էր հաստատել «Հանս Քրիստիան Կոֆոեդ» բարեգործական հիմնադրամի՝ Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանի հետ, ցանկություն հայտնել՝ տեղում նկարահանող խմբի մասնակցությամբ արձանագրել ահազանգի իսկությունն ու փաստերի ճշմարտացիությունը։ Կացարանի տնօրենը մերժել է առաջարկը՝ նշելով, թե կացարանում դեռևս մարտի 16-ից հայտարարված է կարանտին։ Հաշվի առնելով ստեղծված իրավիճակը, լրատվականը փաստերը ճշտել է կացարանի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանի հետ հեռախոսազրույցի ընթացքում։ Զրույցը ձայնագրվել է, որի մասին զրուցակիցը նախապես տեղեկացված է եղել։

Հարգելով «Զանգվածային լրատվության մասին» ՀՀ օրենքի թվականի 8- րդ հոդվածով սահմանված պատասխանի իրավունքը՝ հրապարակել ենք տնօրենի գրությունը դիտարկվող հոդվածի առնչությամբ։

Ստորեւ անդրադառնում ենք գրության մեջ մատնանշված հանգամանքներին։

Այսպես՝ «Հանս Քրիստիան Կոֆոեդ» բարեգործական հիմնադրամի՝ Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանը նշում է, որ կացարանի բնակիչները կարանտինի հաստատման օրվանից, այն է 16.03.2020-ից պահվում են փակի տակ, վկայակոչելով 2020 թվականի մարտի 16-ին ՀՀ Կառավարության 298-Ն որոշման արտակարգ դրության հայտարարումը, որով առաջնորդվելով, ինքը՝ հիմնադրամի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանը 2020 մարտի 16-ի 12-2 հրամանով կացարանում հայտարարել է կարանտին, որով ամբողջապես դադարեցվել է կացարանի բնակիչների ելումուտը կացարանից։

Նշենք, որ դիտարկվող որոշմամբ սահմանված են ՀՀ-ում հայտարարված արտակարգ դրության ժամանակ կիրառվող միջոցառումները, իրավունքների ու ազատությունների ժամանակավոր սահմանափակումները, իսկ 3-րդ գլխում ամրագրված են սահմանափակումներն առանձին հաստատություններում։

«Տարեցներին սոցիալական ծառայություններ տրամադրող, երեխաների խնամք և պաշտպանություն իրականացնող հաստատություններում և հոգեբուժական կազմակերպություններում արգելվում է`

1) հանձնուքներ, ծանրոցներ և փաթեթներ ստանալը և ուղարկելը.

2) տեսակցություններ ունենալը (բացառությամբ տեսազանգից օգտվելու դեպքերի)»։

Նույն գլխի 15-րդ կետի համաձայն ՝ սահմանված սահմանափակումները չեն տարածվում օրենսդրությամբ սահմանված իրենց լիազորությունների և գործառույթների իրականացման կապակցությամբ իրավասու անձանց և մարմինների, ներառյալ, բայց չսահմանափակվելով` Մարդու իրավունքների պաշտպանի և նրա իրավասու ներկայացուցչի, Հայաստանի Հանրապետության ազգային ժողովի պատգամավորների, դիտորդական խմբերի, փաստաբանների կողմից համապատասխան վայրեր կատարվող այցելությունների նկատմամբ:

Նկատենք, որ պարետը իրավունք չի վերալիազորել այլ անձանց՝ իրենց ակտերով սահմանափակել ՀՀ Սահմանադրությամբ երաշխավորված մարդու իրավունքները, մինչդեռ տնօրենը, ինչպես նշել է մեր լրագրողի հետ զրույցում, ընդգծել է, որ հայտարարել է կարանտին՝ սահմանափակելով մարդկանց տեղաշարժը, այդ թվում ապրուստի միջոց վաստակելու հնարավորությունը, որից էլ ծագել է «Փաստինֆո» լրատվականին դիմած հաջորդ ահազանգը, ըստ որի ներկայանալ չցանկացող շահառուները բողոքում էին օրենքով նախատեսված կենսաթոշակների իրենց չհասնելու փաստի առնչությամբ։

Անդրադառնալով կացարանի շահառուների թոշակի ստացման դրվագին, տեղեկացնում ենք հետևյալը՝ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում կացարանի տնօրենը հստակ նշել էր՝ այն շահառուները, ովքեր գրանցված չեն կացարանի վայրում, որտեղից ելումուտը (մարտի 16-ից մինչև օգոստոսի 21`հոդվածը հրապարակելու պահը) արգելված է եղել, իսկ այլ համայնքերի սոցիալական աշխատակիցները չեն բերել շահառուների կենսաթոշակները, ըստ Շ. Խաչատրյանի, պատճառաբանելով, որ տվյալ գործառույթն իրենց անմիջական պարտականությունների մեջ չի մտնում, առաջացրել է կացարանի շահառուների ցասումը։ Մեջբերում ենք Շ. Խաչատրյանի հետ զրույցից տվյալ հատվածը.«Ձեր ասած այդ ահազանգերն ու բողոքները կապված են միայն թոշակների ստացման կարգի հետ, որովհետև բոլոր այն բնակիչները, ովքեր գրանցված չեն այս շենքում, թոշակ չեն կարողանում ստանալ, որովհետև շենքից դուրս գալ չեն կարող։ Մենք չենք կարող թողնել, որպեսզի նրանք գնան դրսից իրենց թոշակը ստանան ու գան ներսում բոլորին վարակեն։ Լրատվամիջոցի հարցին՝ արդյո՞ք չկա՞ օրենքով նախատեսված որևէ դրույթ, որով կացարանի տնօրինությունը կարող էր լուծում տալ ստեղծված իրավիճակին, որպեսզի թոշակով սնվող կացարանի բնակիչները թոշակի ստացման և սննդի խնդիր չունենային, Շավարշ Խաչատրյանը պատասխանել է.«Ենթադրենք, բնակիչներից մեկը գրանցված է, ասենք՝ Մալաթիայում և այնտեղից է ստանում իր թոշակը, ապա նա չի կարող այստեղից դուրս գալ, որովհետև Covid-ով վարակված հետ կգա ու այստեղ 90 հոգու միանգամից կվարակի, այնտեղից էլ «Հայփոստ»-ը թոշակը չի առաքում։ Այդպիսի գործառույթ չկա, որ այնտեղի թոշակ բաժանողը բերի մեկ ուրիշ ռայոնում իրենց թոշակը տա»։

Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանի հետ զրույցի տվյալ հատվածի ձայնագրությունը՝ ստորև։

Անդրադառնալով գրառման երկրորդ կետին, որով «Հանս Քրիստիան Կոֆոեդ» բարեգործական հիմնադրամի՝ Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանը պահանջում է հերքում տպագրել կացարանի շահառուների թերսնման մասին տեղեկատվությանը (որն առաջացել էր կացարանի որոշ շահառուների կենսաթոշակները պատշաճ կարգով չհանձնման հետևանքով), տեղեկացնում ենք հետևյալը՝ զրույցի ընթացքում ինքը՝ կացարանի տնօրեն Շ. Խաչատրյանը «Փաստինֆո»-ին հայտնել է, որ արդեն տևական ժամանակ կացարանը զրկված է շահառուներին երրորդ անգամ սնունդ տրամադրելու հնարավորությունից, ինչն էլ կարող է ներսում բողոքի ալիք բարձրացնելու առիթ հանդիսանա։ Որպեսզի կացարանի շահառուների թերսնման հետ կապված խնդիրը լուծում ստանա, Շ. Խաչատրյանը խնդրի վերաբերյալ հրավիրում էր Կառավարության և միջազգային կազմակերպությունների ուշադրությունն ու հայցում նրանց օգնությունը։ Մեջբերում ենք Շ. Խաչատրյանի հետ զրույցից տվյալ հատվածը. «Մենք այլևս հնարավորություն չունենք երրորդ անգամ կերակրել կացարանի շահառուներին։ Այդ հարցը կամ կառավարությունը պետք է լուծի, կամ միջազգային կազմակերպությունները»։

Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանի հետ զրույցի տվյալ հատվածի ձայնագրությունը՝ ստորև։

Անդրադառնալով գրառման երրորդ կետին, որով «Հանս Քրիստիան Կոֆոեդ» բարեգործական հիմնադրամի՝ Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանը պահանջում է հերքում տպագրել կացարանի շահառուների՝ ջերմելու վերաբերյալ հատվածին, տեղեկացնում ենք հետևյալը՝ երբ «Փաստինֆո» լրատվականը փորձեց պարզաբանում ստանալ, թե մարտի 16-ից սկսած, Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի շահառուներից քանի՞սն են վարակվել COVID-19-ով, արդեն զրույցին միացած կացարանի սոցիալական աշխատակիցը (ում հեռախոսն անսպասելի կերպով փոխանցել էր կացարանի տնօրեն Շ. Խաչատրյանը), լրատվականին տվեց հետևյալ պատասխանը՝ իրենք այդպիսի տվյալների չեն տիրապետում, կոնկրետ թիվ չեն ֆիքսել։

Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի սոցիալական աշխատող Հմայակ Ղազարյանի հետ զրույցի տվյալ հատվածի ձայնագրությունը՝ ստորև։

Անդրադառնալով գրառման չորրորդ կետին, որով «Հանս Քրիստիան Կոֆոեդ» բարեգործական հիմնադրամի՝ Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի տնօրեն Շավարշ Խաչատրյանը պահանջում է հերքում տպագրել այն մասին, որ հիմնադրամի տնօրենի և սոցիալական աշխատողի հաղորդած տեղեկությունների միջև նկատելի հակասություններ կան, տեղեկացնում ենք հետևյալը՝ «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում կացարանի տնօրենը պնդում էր, որ կարանտինի պայմաններում կառույցում մարտի 16-ից մինչև մեր զրույցի պահը ելումուտն ամբողջապես արգելված է եղել, կացարանից ոչ մեկ ելումուտ չի արել, ինչի արդյունքում դժգոհություններ են առաջացել թոշակի ստացման և թերսնման հետ կապված հարցերի առնչությամբ։ Մեկնաբանելով վերոհիշյալ դրվագը, արդեն սոցիալական աշխատակիցը փորձում է լրագրողին համոզել բոլորովին հակառակում, ըստ որի՝ վիճահարույց շահառուները ստացել ենք իրենց թոշակները, դուրս գալով կացարանից, հասնելով բանկոմատ և հետ են վերադարձել այնտեղ կացարան՝ հատուկ աշխատակցի ուղեկցությամբ։ Մեջբերում ենք Հ. Ղազարյանի հետ զրույցից տվյալ հատվածը. «Ովքեր մեր տարածքում են գրանցված, նրանք կարողացել են ստանալ իրենց թոշակները և խնդիր չի եղել։ Ովքեր այլ տեղերում են գրանցված և բանկոմատից են ստանում իրենց թոշակը, մենք նրանց տանում ենք՝ ամեն մեկն իր բանկոմատից թոշակը ստանում է և հետ ենք բերում կացարան»։

Վարդաշենի անօթևանների ժամանակավոր կացարանի սոցիալական աշխատող Հմայակ Ղազարյանի հետ զրույցի տվյալ հատվածի ձայնագրությունը՝ ստորև(լսել 2:07-ից)։

Որպես ամփոփում, նյութին ենք կցում Մարդու իրավունքների պաշտպանի պաշտոնական կայքում 2020 թվականի օգոստոսի 3-ին հրապարկված «Անօթևանների կացարանում Մարդու իրավունքների պաշտպանի արձանագրած խնդիրների կապակցությամբ հարուցվել է քրեական գործ» վերտառությամբ տեղեկատվությունը։

Աղբյուր` Փաստինֆո