Փաստ ինֆո

Գրեթե մեկուկես դար անց Ռանևսկայան առաջվա պես հիացնում է իր տաղանդով և սուր արտահայտություններով:

123 տարի առաջ՝ 1896-ի օգոստոսի վերջին, Տագանրոգում ծնվել է լեգենդար Ֆաինա Ռանևսկայան: Բացի վառ կինոկերպարներից, դերասանուհուն են պատկանում նաև անհամար արտահայտություններ, որոնց հումորն ու դիպուկությունը հիացնում է մինչ օրս:

(Այս աշխարհի բոլոր հաճույքները կամ վնասակար են, կամ անբարոյականություն, կամ հանգեցնում են ճարպակալման)

Դերասանուհու իսկական անունն է Ֆաննի Գիրշևնա Ֆելդման (Fanny Girshevna Feldman): Նա ծնվել է հարուստ հրեական ընտանիքում: Ֆաինայի մայրը՝ տնային տնտեսուհին, դաստիարակում էր հինգ երեխա: Ֆաինան ուներ քույր՝ Բելլան, և երեք եղբայր (նրանցից մեկը մահացել է մանկության շրջանում): Ֆաինայի հայրը ազդեցիկ գործարանատեր է եղել: Նրան էր պատկանում ներկերի գործարանը, նա ուներ նաև խանութ, մի քանի տուն և նույնիսկ շոգենավ:

(Լավ է լինել լավ մարդ, որը հայհոյում է, քան՝ սուսիկ-փուսիկ, դաստիարակված անասուն)

Մանկուց ի վեր, Ֆաինան ցուցաբերել է անսանձ բնավորություն. նա կատաղորեն վիճում էր եղբայրների հետ, որոնք ծաղրում էին նրան կակազելու համար, նա չէր կարողանում ընկերություն անել նաև քրոջ հետ:

Փոքրիկ Ֆաինային հաճախ հիշեցնում էին, որ ինքը տգեղ աղջիկ է: Դրա մասին մտքերը նրան ստիպեցին ամաչել իր արտաքին տեսքից ամբողջ կյանքի ընթացքում:

(Երկրորդ կես ունենում  են՝ ուղեղը, հետույքը և հաբերը: Իսկ ես ի սկզբանե ամբողջական եմ)

Ապագա դերասանուհու թատրոնով տարվելն սկսվել է այն բանից հետո, երբ 1913 թ-ին նա եղել է Անտոն Չեխովի «Բալենու այգի» ներկայացմանը Մոսկվայի արվեստի թատրոնում, որտեղ խաղում էին այդ տարիների աստղերը: Ռանեվսկայա կեղծանունը՝ վերցված այս պիեսից, հետագայում դարձել է նրա պաշտոնական ազգանունը:

(Կարևորը՝ կենդանի կյանքով ապրելն է, այլ ոչ թե հիշողության  քունջ ու պուճախներում քչփորելը)

1915-ին մեկնել է Մոսկվա: Ռանևսկայան ապրում էր Բոլշայա Նիկիցկայա փողոցի վրա փոքրիկ սենյակում: Հենց այդ տարիներին էլ նա հանդիպել է Մարինա Ցվետաևային, Օսիպ Մանդելշտամին, Վլադիմիր Մայակովսկուն, տեղի է ունեցել նրա առաջին հանդիպումը դերասան Վասիլի Կաչալովի հետ: Ըստ Ռանևսկայայի հուշերի՝ նա սիրահարված էր Կաչալովին և հիանում էր նրա խաղով:

(Կյանքը չափազանց կարճ է, որպեսզի այն վատնել դիետաների, ժլատ տղամարդկանց և վատ տրամադրության վրա)

Իր անձնական կյանքում դերասանուհին այդպես էլ չունեցավ կանացի երջանկություն: Նա երբեք չի ամուսնացել, երեխաներ չուներ: Տղամարդկանց հետ միշտ նախընտրում էր ընկերություն անել:

Կինոյում Ֆաինա Ռանևսկայայի առաջին խաղը տեղի է ունեցել 1934 թվականին: Սկսնակ ռեժիսոր Միխայիլ Ռոմը՝ տեսնելով նրան բեմում, հրավիրել է «Թմբլիկ կինը» ֆիլմում տիկին Լուազոյի դերի կատարմանը (Գի դե Մաուպասանի հանրահայտ համանուն նովելը):

(Հեքիաթը՝ երբ ամուսնանում ես դոդոշի հետ, իսկ նա պարզվում է արքայադուստր է: Իսկ իրողությունը՝ երբ հակառակն է)

Ռանեվսկայան կատարել է շուրջ 30 դեր, մասնակցել է մուլտֆիլմերի կրկնօրինակմանը:

«Անիծվի այս տաղանդը, որն ինձ դարձրեց միայնակ», - գրել է դերասանուհին: Ճակատագիրը բաժին է հասցրել նրան երկար կյանք՝ 87 տարի: Նա տեսել է բոլոր ընկերների մաը և վերջին տարիներին շատ է տառապել մենությունից:

(Մենությունը՝ երբ ունես հեռախոս, բայց ձայն է տալիս միայն զարթուցիչը)

1986 թվականի օգոստոսի 29-ին այն տան վրա, որտեղ ծնվել է Ֆաինա Ռանևսկայան (Տագանրոգ, Ֆրունզեի փող.,տ. 10), տեղադրվել է հուշատախտակ:

(Սիրամարգի ամենագեղեցիկ պոչի տակ թաքնված է ամենասովորական հավի հետույքը: Այնպես որ՝ քիչ ոգևորվեք, պարոնայք)

Իսկ նրա մահվանից կարճ ժամանակ առաջ դերասանուհին դառը սարկազմով գրել է. «Երբ ես մեռնեմ, թաղեք ինձ և գրեք հուշարձանի վրա. « Մահացավ գարշանքից »...

(Երբ ես սկսում եմ գրել մեմուարներ, «Ես ծնվել եմ նավթարդյունաբերողի աղքատ ընտանիքում» նախադասությունից հետո ինձ մոտ ոչինչ չի ստացվում)

Ֆաինա Ռանևսկայան մահացել է 1984 թվականի հուլիսի 19-ին՝ սրտի կաթվածից և թոքաբորբից հետո: Նրան թաղեցին Մոսկվայի Դոնսկոյ գերեզմանատանը: Նրա գերեզմանը միշտ ծածկված է թարմ ծաղիկներով. դրանք ամբողջ տարվա ընթացքում բերում են երկրորդ պլանի թագուհու երկրպագուները:

(Ապրել պետք է այնպես, որ քեզ հիշեն նաև սրիկաները)

Աղբյուր` Փաստինֆո