ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Գիտնականները պարզել են, թե ինչու է սթրեսն ավելի ուժեղ ճնշում կանանց 10/15/2016 12:48 | Անցուդարձ
Սթրեսին տղամարդկանց և կանանց արձագանքի տարբերությունները կարող են կապված լինեն նրա հետ, որ տղամարդկանց օրգանիզմում կա հատուկ սպիտակուց, որը որոշակի պայմաններում արգելափակում է տագնապալի վիճակների հետ կապված ուղեղի շղթաների աշխատանքը: Ըստ «ՌԻԱ Նովոստի»-ի, այս մասին խոսվում է Cell ամսագրում հրապարակված հոդվածում:
«Դա ծայրաստիճան անսովոր ֆենոմեն է, քանի որ այն բջիջները, որոնք պատասխան են տալիս այդ արձագանքի համար, միատեսակ տեսք ունեն ու նույն քանակությամբ են պարունակվում տղամարդկանց ու կանանց ուղեղներում: Ծայրահեղ հազվադեպ է լինում այնպես, որ նույն բջիջները նույն գրգռիչներին միանգամայն տարբեր կերպ են արձագանքում տարբեր սեռերի օրգանիզմներում»,- հայտարարել է Նյու Յորքի Ռոքֆելլերների համալսարանից Նաթանիել Հայնցը:
Գործընկերների հետ միասին Հայնցը եկել է այդ եզրակացության՝ հետազոտելով, թե մի քանի արու և էգ մկների ուղեղն ինչպես է արձագանքել տարբեր արտաքին խթանների և հորմոնների մոլեկուլների՝ նյարդային բջիջներում ներդնելով գեներ, որոնք թույլ են տալիս գիտնականներին «միացնել» և «անջատել» նեյրոնները կապույտ գույնի իմպուլսների օգնությամբ:
Վերջերս, ինչպես պատմում է Հայնցը, նրա խումբը էգ մկների ուղեղներում հայտնագործել է նեյրոնների անսովոր շղթա, որն արձագանքում է օքսիտոցինի մոլեկուլին, ընտանեկան երջանկության ու սիրո հորմոններին: Այդ բջիջների խթանումը հորմոնի մոլեկուլների կողմից, ինչպես ցույց են տվել հետագա փորձարկումները, մկներին ավելի շփվող են դարձնում արուների հետ փոխներգործության մեջ:
Նման նյարդային բջիջների շղթան, ըստ կենսաբանների, առկա են արուների ուղեղում, և գիտնականներին հետաքրքիր է եղել իմանալ, թե ինչ գործառույթներ են դրանք իրականացնում նրանց օրգանիզմում: Երբ հետազոտողները օքսիտոցին են մտցրել մկների քթերի մեջ, որևէ տեսանելի փոփոխություն նրանց վարքագծում տեղի չի ունեցել: Փորձելով հասկանալ, թե ինչ է տեղի ունենում, Հայնցի թիմը սկսել է մկներին ենթարկել տարբեր փորձությունների:
Միացնելով ու անջատելով այդ բջիջները, նրանք անսպասելի կերպով նկատել են, որ այդ իգական «շփման կենտրոնը» արուների ուղեղում միանգամայն այլ դեր է խաղում. դրա միացումը հանգեցնում էր նրան, որ կրծողները դադարում են տագնապ ու անհանգստություն զգալ սթրեսային վիճակում գտնվելուց հետո: Հետաքրքիր է, որ որևէ նման բան տեղի չի ունենում նույն այդ «էկզեկուցիաներին» ենթարկված էգերի հետ:
Դրա պատճառն, ինչպես պարզվել է բջիջների պարունակության անալիզից հետո, CRHBP հորմոնն էր, որը տվյալ բջիջները արտադրում են սթրեսային իրավիճակներում: Այդ նյութը, ըստ գիտնականների խոսքերի, արգելափակում են մեկ ուրիշ հորմոնի՝ կորտիկոլիբերինի, աշխատանքը: Այն պատասխան է տալիս սթրեսային արձագանքի սկսվելու համար և վայրիջույց կեռիկ է սթրեսի «իսկական» ազդանշան մոլեկուլներ՝ կորտիկոտրոպ հորմոն և կորտիզոլ, հավաքելու համար:
Օքսիտոցինային ռեցեպտորների կողմից CRHBP-ի արտադրությունը, ինչպես պատմում են գիտնականները, արգելակում են սթրեսի հորմոնների սինթեզի ողջ շղթայի աշխատանքը, ինչը բացատրում է, թե ինչու տղամարդիկ ու արուները շատ ավելի քիչ են ենթարկվում սթրեսին, քան էգերն ու կանայք և ավելի արագ են վերականգնվում դրանից հետո:
Ինչպես գտնում են Հայնցն ու իր գործընկերները, CRHBP-ը չի օգնում կանանց հաղթահարել սթրեսը այն պատճառով, որ նրանց օրգանիզմը ի սկզբանե արտադրում է շատ ավելի շատ կորտիկոլիբերին, քան տղամարդկանց մարմինը, ինչի հետևանքով տվյալ նյարդային բջիջները և նրանց կողմից արտադրվող CRHBP-ը չեն կարող իջեցնել այդ հորմոնի համակենտրոնացումը մինչև ընդունելի ցածր մակարդակի:
Կանանց ու տղամարդկանց վարքագծի տարբերություններից բացի,նեյրոնների տվյալ շղթայի աշխատանքի առանձնահատկությունները, գիտնականների կարծիքով, կարող են բացատրել, թե ինչու որոշ մարդիկ ավելի էմոցիոնալ են, քան մյուսները և ընդհակառակը:
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 05/18/2024 08:18 Մարզպետն ասել է՝ պատ կդնենք․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:12 Փաշինյանը անտրամադիր ու հյուծված տեսք է ունեցել․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:08 Ով է իրականացնում ցուցարարներին ցրելու, ծեծելու ինստրուկտաժը․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:05 Ինչ են առաջարկում քաղաքական ուժերը Սրբազանին․ «Հրապարակ»
- 05/18/2024 08:03 ՔՊ-ն գնում է ԵՄ` ռուսական զորքերով․ ստորաբաժանումները կշարունակեն մնալ ՀՀ-Իրան և ՀՀ-Թուրքիա սահմաններին. «Ժողովուրդ»
- 05/18/2024 07:53 Փորձում են «այլընտրանքներ» գտնել ու մոբիլիզացնել սատելիտներին. «Փաստ»
- 05/18/2024 07:48 Հայտնի է ԱԺ պատգամավոր Հայկ Սարգսյանի ընտանիքին պատկանող խանութի պայթյունի գործով կասկածյալի անունը. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 05/18/2024 16:39 Սահմանադրությունը փոփոխելու անհրաժեշտություն չկա. Գեւորգ Դանիելյանը՝ Բագրատ Սրբազանի թեկնածության առաջադրման մասին
- 05/01/2024 20:31 Փաշինյանն ապամոնտաժում է Հայաստանը՝ հօգուտ Ադրբեջանի. Արմինե Ադիբեկյան
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
Մեկնաբանություն
- 05/20/2024 18:07 Այս դժվար պահին ամրություն և կայունություն եմ մաղթում մեր հարևան և եղբայր Իրանին. Ծառուկյանը ցավակցական ուղերձ է հղել
- 05/20/2024 15:21 Ստեփանակերտի «Եվրոպա» հյուրանոցի վրա ադբեջանցիները վաղուց էին աչք դրել
- 05/20/2024 12:27 Հայկ Մարության. նոր իշխանությունը Հայաստանում պետք է ձեւավորի միայն ժողովուրդը՝ արտահերթ ընտրությունների արդյունքում
- 05/19/2024 19:22 Նպատակն է անկայունացնել Իրանն ու հետևաբար` ողջ Մերձավոր Արևելքը. Գեղամյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 05/20/2024 23:15 Աղավնատուն-Դողս գյուղերի միջանկյալ հատվածում՝ ջրատարի մեջ, քաղաքացու դի է հայտնաբերվել
- 05/20/2024 22:33 Մայիսյան–Հացիկ ավտոճանապարհին բախվել են էլեկտրաքարշը և բեռնատարը
- 05/19/2024 22:02 «Էրեբունի» ԲԿ տանող ճանապարհին բախվել են ավտոմեքենաներ․ կան տուժածներ
- 05/19/2024 18:35 «Mercedes»-ը վրաերթի է ենթարկել հետիոտնի. վերջինը տեղափոխվել է հիվանդանոց. shamshyan.com
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 05/17/2024 18:31 Արեգակի ակտիվության պատճառով Երկրի վրա կարող են ավելանալ ուժգին փոթորիկները՝ զգուշացնում են մասնագետները
- 05/10/2024 16:29 Արեգակի վրա ուժեղ բռնկում է եղել. առաջիկա օրերին մագնիսական փոթորիկներ են սպասվում
- 05/01/2024 18:31 Ինչպես կարող է քնելուց առաջ սոցցանցերում շրջելու սովորությունը կործանել հարաբերությունները
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ