Փաստ ինֆո

«Հրավերի առիթը, ճիշտն ասած, չգիտեմ որն էր։ Իրենց նախաձեռնությունն է եղել, ընդ որում, ինչպես հասկացա, ավելի մեծ թվով մշակույթի գործիչներ էին հրավիրվել, բայց շատերը չէին եկել՝ կարծեմ հիվանդ լինելու պատճառով», - ասում է կոմպոզիտոր, «Մեսրոպ Մաշտոց» շքանշանակիր Ռոբերտ Ամիրխանյանը, «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում խոսելով երեկ Նախագահական պալատում տեղի ունեցած հանդիպման մանրամասների մասին։

Լրագրողի հարցին՝ խնդիրների ի՞նչ շրջանակ է քննարկվել նախագահի պաշտոնակատար Ալեն Սիմոնյանի հետ նախօրեին տեղի ունեցած հանդիպման ընթացքում, Ռոբերտ Ամիրխանյանը պատասխանում է՝ բացառապես մշակույթին առնչվող հարցեր, հրավերն էլ՝ մարդկային բնույթ էր կրում. «Ճիշտն ասած, կարծում եմ, նման հանդիպումներ մեզ շատ պետք են։ Որպեսզի ամեն մեկս, մենակ մեր բնից ինչ- որ բաներ չճվանք, այլ միասին հասկանանք, թե ո՞ւր ենք գնում, այսպիսի հանդիպումները մեզ շատ պետք են։ Կյանքը ցույց տվեց, որ մենք բարեկամներ չունենք, դրսից որևէ երկիր չկա, որ մեր ցավով ապրի, մեր ցավը մեզ հետ կիսի։ Մնացյալն ամբողջովին թատրոն է, որ խաղում է մեծ աշխարհը։ Մեր հարևանը մեզ մեղադրում է ալբանական եկեղեցիները գողանալու մեջ, ասում է, որ մենք ո՛չ կուլտուրա ունենք, ո՛չ մշակույթ, ո՛չ մշակութային արժեքներ։ Բարոյախոսության առումով՝ սա աշխարհի ամենակարևոր խնդիրներից մեկը պետք է լիներ, սակայն աշխարհը լռակյաց է։ Հիմա մենք ո՞ւմ վրա մեր հույսը դնենք։ Պետք է միասնական լինենք, որպեսզի չկորցնենք մեր պետականությունը»,- ասում է Ռոբերտ Ամիրխանյանը։

Լրագրողի նկատառմանն՝ արդյո՞ք անվանի մտավորականի համար փրկության միակ հույսն այս պահին խայտառակ կապիտուլյացիա ստորագրած և թշնամու դեմ ծնկի իջած իշխանությունն է, Ամիրխանյանը պատասխանում է՝ անգամ ոխերիմ թշնամու հետ կարելի է երկխոսության մեջ մտնել, եթե այդ երկխոսությունն արդյունք կտա։

Այնուամենայնիվ, ինչի՞ շուրջ է մաեստորն երկխոսել նախօրեին Նախագահական պալատում նախագահի ժամանակավոր պաշտոնակատար Ալեն Սիմոնյանի հետ, արդյո՞ք մշակույթի անվանի գործիչն օգտագործե՞լ է առիթը, նախագահի պաշտոնակատարից հետաքրքրվելու՝ ի՞նչ վիճակում են Բաքվի բանտերում հայտնված հայ ռազմագերիները, կամ ի՞նչ ճակատագիր է սպասում մեր երկրին՝ դեռևս չավարտված պատերազմի պայմաններում և այլն, Ամիրխանյանը պատասխանում է՝ դուք շփոթում եք քաղաքական հարցերը, դրանք քաղաքական ֆրակցիաների հետ հանդիպումների ժամանակ են տալիս։ Երեկ բացառապես մշակութային հարցեր են քննարկվել. «Սա բարոյական արժեքների մասին խոսելու առիթ էր։ Մշակույթի գործիչներով նախագահի պաշտոնակատարի հետ քննարկել ենք միայն մշակույթի ոլորտին առնչվող հարցեր։ Քանի որ ես ունեմ աշխարհի տարբեր լեզուներով գրված բազմաթիվ ստեղծագործություններ, Ալեն Սիմոնյանին առաջարկեցի՝ մի բացօթյա համերգ կազմակերպենք, հրավիրելով դեսպանատան աշխատակիցներին, որովհետև այս տարի լրանում է նաև մեր երկրում դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30 -ամյակը։ Հետևաբար, սա լավ առիթ է, որ գան, լսեն լատիներենից մինչև ֆիններեն ու ճապոներեն լեզուներով գրված մեր ստեղծագործությունները և հասկանան, որ Հայաստանը կարող է լինել աշխարհի մշակութային կենտրոնը։ Ալեն Սիմոնյանի կողմից այս առաջարկը հավանության արժանացավ, համերգն, ամենայն հավանականությամբ, տեղի կունենա, այն կանցկացվի Ազգային Ժողովի բացօթյա այգում»,- ասում է Ռոբերտ Ամիրխանյանը։

Հարցին՝ արդյո՞ք կոմպոզիտորին չի անհանգստացնում երեկվանից համացանցում սկիզբ առած բողոքի ալիքը, որով հասարակության մի լայն զանգված քննադատության է արժանացրել մտավորականներին՝ մերժված իշխանության հրավերն ընդունելու և նրանց հետ հանդիպման գնալու առաջարկը, Ռոբերտ Ամիրխանյանը պատասխանում է՝ չգիտի, թե որն է այդպիսի նեգատիվիզմի պատճառը. «Մարդը հրավիրել է, մենք էլ գնացել ենք։ Մենք ոչինչ չունենք իշխանության հետ քննարկելու, դուք պետք է հասկանանք, որ մեզ հրավիրել են, մենք չենք եղել այդ հանդիպման նախաձեռնող կողմը։ Պատերազմից հետո, նույնիսկ, թշնամիներն են հանդիպում և զրուցում միմյանց հետ, ինչո՞ւ մենք պետք է չգնայինք նախագահի հետ հանդիպման։ Նորից եմ կրկնում՝ մեր զրույցները շատ կարևոր են միմյանց հետ՝ հասկանալու համար, թե ի՞նչ պետք է անենք, այս իրավիճակից դուրս գալու համար»։

Թեև Հայաստանում հավատարմագրված դիվանագիտական կորպուսի պատվին բացօթյա համերգ կազմակերպելն, այս իրավիճակում ամենաարդյունավետ միջոցը չէ՝ հասկանալու՝ ինչպե՞ս կարելի է դուրս գալ պետության, պետականության և սահմանների կորստի առաջ հայտնված վտանգների հորձանուտից կամ գոնե չեզոքացնելու դրանք, այնուամենայնիվ, կոմպոզիտորից հետաքրքրվեցինք՝ ո՞ւմ խնդրանքով վերջինս իր վիրտուոզ կատարումը նվիրեց Նախագահական պալատում հավաքվածներին, արդյո՞ք սեփական նախաձեռնությամբ էր, թե նախագահի պաշտոնակատարի խնդրանքով. «Եթե իմ նախաձեռնությամբ լիներ, ուրեմն ես ինձ հետ իմ դաշնամուրը պետք է տանեի…Նրանք սրահում դաշնամուր էին տեղադրել, որովհետև էլի կոմպոզիտորներ պետք է ներկա լինեին, հավանաբար երաժշտական զրույց էին նախատեսել։ Երբ պահը հասավ դրան, ես հասկացա, որ այդ գործը ես պետք է անեմ։ Խոսվում էր այն մասին, թե ի՞նչ խորհուրդ ունի իր մեջ լռությունը և, թե՝ ինչպե՞ս է պետք հասկանալ այդ լռությունը։ Ես էլ ասացի՝ հիմա ես ձեզ համար կնվագեմ՝ «Լռել խռովքն այս, և ինձ թվար, թե ես աղբյուր եմ մամուռն ի վար…» իմ «Անանձնություն» երգը և նվագեցի …Որևէ ձևով ցուցամոլություն չի եղել, պարզ, մարդկային, հաճելի հանդիպում էր»,- ամփոփելով զրույցն, ասում է կոմպոզիտոր Ռոբերտ Ամիրխանյանը։

Հիշեցնենք, որ նախօրեին Հայաստանի Հանրապետության նախագահի լիազորությունները կատարող Ալեն Սիմոնյանն ընդունել էր ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստներ Ռուբեն Մաթևոսյանին, Ռոբերտ Ամիրխանյանին, Նարա Շլեպչյանին, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, Հայաստանի ազգային հերոս Հովհաննես Չեքիջյանին, ՀՀ ժողովրդական արտիստ Ռաֆայել Քոթանջյանին, ՀՀ վաստակավոր արտիստ Էվելինա Շահիրյանին և ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ, Հայաստանի գրողների միության նախագահ Էդվարդ Միլիտոնյանին։

Հանդիսավոր ընդունելությանը քննարկվել էին մշակույթին, արվեստի տարբեր ճյուղերին առնչվող հարցեր։

Հանդիպման ավարտին Ռոբերտ Ամիրխանյանը ներկաների խնդրանքով կատարել է իր հանրահայտ ստեղծագործություններից։

Աղբյուր` Փաստինֆո