ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
«Անմոռանալի զգացողություն էր լսել, թե ինչպես են 15 եվրոպացի դուդուկահարներ նվագում մեր հայկական Քոչարին». Արտյոմ Մինասյան 08/28/2020 16:44 | Հարցազրույց
Հայաստանից ավելի քան 3000 կմ հեռու, Ֆրանսիայի սրտում ամեն օր հնչում է դուդուկի վիրտուոզ կատարող, իմպրովիզի վարպետ Արտյոմ Մինասյանի երաժշտությունը։ Արդեն երկար տարիներ Արտյոմը ապրում և ստեղծագործում է Փարիզում՝ եվրոպական արվեստների էպիկենտրոնում հանրահռչակելով հայկական դուդուկի թովիչ հնչյունները։
Իր վարպետն ու մեծագույն ուսուցիչը Նորիկ Մինասյանն է, սակայն դուդուկի հայ անվանի կատարողների անունները նույնպես Արտյոմ Մինասյանը նշել չի մոռանում, այդ թվում՝ Մարգար Մարգարյանին, Լևոն Մադոյանին, Վաչե Հովսեփյանին, Ջիվան Գասպարյանին, Գեորգի Մինասյանին և ալն։
«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում Արտյոմ Մինասյանը նկատում է. «Դուդուկը Հայաստանից եկող առաջին ձայնն է։ Այս երաժշտական գործիքով ես հիացած եմ եղել դեռ վաղ մանկուց։ Դուդուկին զուգահեռ նվագում եմ նաև մի քանի այլ փողային նվագարաններ՝՝ շվի, բլուլ, զուռնա, պկու, կլառնետ, որոնց նույնպես լավ եմ տիրապետում ։ Իմ ստեղծագործական կյանքում առաջնային տեղ գրավեց հենց դուդուկը։ Առհասարակ դուդուկն ինձ շատ հարազատ է»։
- Արտյոմ, ստեղծագործական ուղին Հայաստանի՞ց եք սկսել։
- Այո, ես ծնվել եմ Հայաստանում՝ Վեդիում։ Առաջին քայլերս Վեդիի երաժշտական դպրոցի դուդուկի բաժնից եմ սկսել՝ իմ մեծագույն վարպետ Նորիկ Մինասյանի դասարանում։ Ուսանողական կյանքս Երևանում է անցել՝ Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայում, աշխատել եմ Թաթուլ Ալթունյանի անվան երգի - պարի պետական անսամբլում, որպես առաջին դուդուկահար։ Շատ համերգների և մրցույթների եմ մասնակցել Հայաստանում և Հայաստանից դուրս, գլխավոր մրցանակների եմ արժանացել, բայց, ինչպես տեսնում ենք, կյանքը սիրում է անակնկալներ մատուցել և ահա այդպիսի անակնկալ որոշմամբ ես տեղափոխվեցի Փարիզ և մնացի այստեղ։
- Ի՞նչը առիթ հանդիսացավ մեկնելու Հայաստանից և ինչո՞ւ հատկապես Փարիզ։
- Դեռևս ուսանողական տարիներից համերգային շրջագայություններ եմ ունեցել ամենատարբեր երկրներում։ Ֆրանսիան հատկապես տպավորեց ինձ, որպես ստեղծագործողի ու ստացվեց այնպես, որ տեղափոխվեցի Փարիզ։ Այստեղ տեղափոխվելու առաջին օրվանից փորձում եմ տարբեր ժանրի երաժշտությունների միջոցով եվրոպացիներին ներկայացնել մեր հայկական դուդուկը։
- Ինչպե՞ս Փարիզը ընդունեց մեր դուդուկը։
- Ոչ միայն Փարիզը, այլ ֆրանսիական մեծ ու փոքր շատ քաղաքներ ու ավաններ, նույնիսկ արվարձանները տպավորիչ կերպով են ընդունել և ընդունում հայկական դուդուկը։ Խոսելով այս երաժշտական գործիքի մասին՝ ֆրանսիացիները հաճախ են օգտագործում «magique» բնորոշիչը։ Դուդուկի ձայնն այստեղ, ասես համատարած նույն զգացողությունն է առաջացնում, այն հեքիաթային է հնչում ֆրանսիացիների ականջներին և դա իսկապես այդպես է։ Դուդուկը խորը, ազդեցիկ, խիստ հայկական հնչյուններ ունի, որից իսկապես կախարդական մեղեդիներ են ծորում։ Սա չէր կարող չտպավորեր արվեստում շատ նրբազգաց ֆրանսիական երաժշտական քիմքը։ Շատերն այստեղ դուդուկի ձայնը նմանեցնում են մարդկային բնական ձայնին։ Շատ եվրոպացի երաժիշտներ և, ոչ միայն երաժիշտներ, մեծ սիրով և մեծ ցանկությամբ են փորձում սովորել տիրապետել դուդուկին։
- Արտյոմ, արդյո՞ք միայն հայի ձեռքում կարող է դուդուկն այդքան հուզիչ, խորհրդավոր ու կատարյալ լինել, թե՞ այլազգիները նույնպես կարող են նույնչափ ազդեցիկ կերպով փոխանցել դուդուկի նվագը։
- Ոչ բոլորը կարող են փոխանցել համապատասխան հույզերը։ Նախ` չգրված կանոն կա՝ դուդուկ նվագողը մշտապես պետք է իր մեջ կրի մարդ մնալու բարձր առաքինությունը։ Երաժիշտն այն մարդը չէ, ով պարզապես նվագում է, այլ նա է, ով ունի իր ներքին տեսողությունը։ Դուդուկ նվագելու և լավ նվագելու համար պետք է պոետ լինել, նկարչին հատուկ աչք ունենալ, մի խոսքով՝ միանշանակ, էսթետի տեսողություն է պետք։ Իհարկե, կան շատ օտարազգի դուդուկահարներ, ովքեր նույնպես տաղանդավոր և օժտված դուդուկահար կարող են համարվել, բայց հայ դուդուկահարի ոգին ուրիշ է։ Հայի նվագը համեմատելի չէ ոչ մեկի հետ։
- Ի՞նչ երաժշտություն կարելի է նվագել դուդուկով, կա՞ արդյոք երաժշտական հատուկ մի ժանր, որը խորհուրդ չի տրվում նվագել այս գործիքով։
- Դուդուկով ցանկացած երաժշտություն կարելի է նվագել, ինչն էլ ես հաճախ անում եմ ամենատարբեր երաժիշտների հետ համագործակցելիս։ Նվագել եմ և՛ դասական, և՛ ջազ, և՛ ֆլամենկո, և՛ բարոկկո, և՛ ալտերնատիվ ռոք և այլն։ Վարպետության գաղտնիքը նրանում է, որ կարողանաս դուդուկն ադապտացնել տվյալ ժանրի երաժշտության հետ՝ պահպանելով ճիշտ սահմանները։
- Իսկ որո՞նք են այդ սահմանները։
- Դուդուկը նախ պետք է հայկական նվագել, դրանից բացի, իհարկե, դուդուկով կարելի է նվագել տարբեր ժանրերի երաժշտություններ, ինչն էլ ես, ինչպես արդեն ասեցի՝ փորձում եմ անել։
- Կա՞ արդյոք որևէ անմոռանալի կամ ազդեցիկ դեպք՝ կապված այս գործիքի հետ։
- Այո։ Երկու տարի առաջ դուդուկի վարպետության դաս կազմակերպվեց, "Stage de doudouk" , որը ես էի վարում, որին մասնակցում էին 15 եվրոպացի դուդուկահարներ։ Երբեք չեմ մոռանա այդ պահը, երբ եվրոպացի դուդուկահարների կատարմամբ լսեցի մեր հայկական Քոչարին։ Անկասկած սա շատ տպավորիչ զգացողություններ առաջացնող պահ էր։ Գիտե՞ք, կան բաներ, որ բառերով բացատրելու չեն և պետք էլ չէ այդ զգացողությունները բառերի վերածել։ Այնպես որ, դա պետք էր զգալ...
- Կպատմե՞ք ձեր երաժշտական համագործակցությունների մասին։
- Եթե փորձեմ շատ համառոտ ձևակերպել, ապա պետք է ասեմ՝ համագործակցում եմ «PAPIERS D'ARMÉNIES», «DELEYAMAN», «QUANTET ALEXIS AVAKIAN», «CARALI TRIO», ինչպես նաև՝ ճանաչված ֆլամենկո պարուհի Լորի Բաղդասարյանի, հայտնի ջազային երգչուհի Մաշա Ղարիբյանի հետ։ Կորոնավիրուսի ստեղծած սահմանափակումներից մենք ստեղծագործական ձեռքբերումներով դուրս եկանք՝ երգահան Մարինե Գյուլումյանի հետ կյանքի կոչեցինք նոր հեղինակային ստեղծագործություններ և պատրաստվում ենք նոր խումբ ստեղծել։ Առհասարակ համագործակցություններիս շրջանակը շատ լայն է՝ ներառյալ համերգային ծրագրերը երաժշտական նախագծերը, ֆիլմերում աշխատանքս և այլն։ Առաջիկա պլաններս էլ շատ խիտ գրաֆիկով են։ Համագործակցում եմ նաև «My ouai production» նախագծի հետ, որի ղեկավարն է Ժան Միշել Կամֆը։
- Արտյոմ, որտեղի՞ց եք ձեռք բերում ձեր գործիքները։
- Միայն և միայն Հայաստանից։ Բոլորը պնդում են, որ դուդուկի մեջ, անկասկած, թախիծ կա՝ հայ ժողովրդի հոգու, հույզերի, ցավագին անցյալի արտահայտությունը։ Բնականաբար, իսկական դուդուկն էլ միայն հայի ձեռքով պատրաստվածն է՝ ծիրանի ազնիվ փայտից։
Կարող եմ նույնիսկ դուդուկի մի քանի գերազանց վարպետների անուններ տալ՝ Կարեն Մուքայելյան, Ֆելիքս Վարդումյան, Միշա Սադոև, Արման Ստեփանյան, Սևադա Իրիցյան և շատ այլ վարպետներ։
Հեղինակ՝ Նվարդ Մանվելյան
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 05/10/2024 08:18 Սպառնալիքները դեր չխաղացին․ «Հրապարակ»
- 05/10/2024 08:16 Բագրատ սրբազանի դեմ վարույթ են սկսել․ «Հրապարակ»
- 05/10/2024 08:11 Փաշինյանը սմս-ների միջոցով «հանգստացնում է» իր թիմին. հույս ունեն, որ մի քանի օրից ցույցերը կմարեն. «Ժողովուրդ»
- 05/10/2024 08:07 Հողերը բարեհաջող հանձնելու դիմաց՝ գեներալի կոչում են խոստացել․«Հրապարակ»
- 05/10/2024 08:04 Փաշինյանը պատրաստվում է նոր զիջումների` հօգուտ Ադրբեջանի․ «Հրապարակ»
- 05/10/2024 07:47 Սերժ Սարգսյանի թիկնազորի նախկին պետի գործով վերջնական մեղադրանք է առաջադրվել. «Ժողովուրդ»
- 05/10/2024 07:43 ՔՊ-ում երեկ չելենջ էր հայտարարված. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 05/01/2024 20:31 Փաշինյանն ապամոնտաժում է Հայաստանը՝ հօգուտ Ադրբեջանի. Արմինե Ադիբեկյան
- 04/22/2024 20:39 Ինչ իմանամ ինչի են ականազերծում, երևի ժողովուրդ շատ է հավաքվել՝ ականազերծում են, որ չգնան թփուտների մեջ թեթևանալու ու պայթեն... Կոռնիձորի Արո
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
Մեկնաբանություն
- 05/10/2024 14:12 Ադրբեջանական մամուլն ստանձնել է Փաշինյանի տեղեկատվական աջակցի ֆունկցիան. Հայրապետյան
- 05/10/2024 14:05 Ոստիկանները ձերբակալում են դասադուլին միացած՝ Սլավոնականի ուսանողին. Ռուբեն Մելիքյան
- 05/10/2024 12:40 Սահմանադրությամբ չի ընտրվում որևէ անձ գործադիր իշխանության ղեկավարի պաշտոնում, այլ ընտրվում է կուսակցություն. Վարդևանյան
- 05/10/2024 08:24 Հայաստանի իշխանությունը կրկին զորակցություն է ստանում թշնամուց․ Գեղամյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 05/10/2024 21:50 Սյունիքի մարզում բախվել են «Opel Zafira»-ն ու «KamAZ»-ը, կա 2 զոհ, 1 վիրավոր
- 05/10/2024 18:37 Երևանում հրդեհի հետևանքով մահացած կնոջ ինքնությունը պարզվել է. «սպանության» հատկանիշներով նախաձեռնվել է քրվարույթ
- 05/10/2024 14:44 Կապան-Նորաշենիկ ավտոճանապարհի ավտոմեքենան դուրս է եկել ճանապարհի երթևեկելի հատվածից և գլորվել ձորը
- 05/09/2024 20:07 Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան ու «BMW»-ն. բուժքույրը տեղափոխվել է հիվանդանոց
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 05/10/2024 22:22 Ամուսնացած տղամարդուց ծննդաբերած կինը տարօրինակ առաջարկ է ստացել նրա կնոջից
- 05/09/2024 23:56 Ուղղիչ դպրոցի աշխատակցին հեռացրել են աշխատանքից էրոտիկ նկարահանումների համար
- 05/09/2024 18:58 Գալուստյանը հրաժարվել է մեկ մթերքից և նիհարել 14 կիլոգրամով
- 05/06/2024 23:32 Ուսուցչուհին աշակերտներին հարբեցրել է ալկոհոլով եւ քնել նրանցից մեկի հետ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 05/10/2024 16:29 Արեգակի վրա ուժեղ բռնկում է եղել. առաջիկա օրերին մագնիսական փոթորիկներ են սպասվում
- 05/01/2024 18:31 Ինչպես կարող է քնելուց առաջ սոցցանցերում շրջելու սովորությունը կործանել հարաբերությունները
- 04/26/2024 18:54 Առաջին անգամ ստեղծել են մկան և առնետի հիբրիդային ուղեղ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը