Փաստ ինֆո

2012 թվականի դեկտեմբերի 23-ին ԼՂՀ պաշտպանության բանակ զորակոչված և զինհոսպիտալում մահացած նորակոչիկ Նորայր Սահակյանի գործը գտնվում է դատական վիճաբանությունների փուլում:

Այսօր Արաբկիր և Քանաեռ-Զեյթուն վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասույան դատարանում պաշտպանական ճառով հանդես եկան չորս ամբաստանյալից երկուսի՝ Կարեն Ջուլհակյանի պաշտպան Նորայր Նորիկյանը և Վարուժան Մանսյանի պաշտպան՝ Կարինե Խաչատրյանը, ովքեր միջնորդեցին իրենց պաշտպանյալներին արդարացնել:

 Նախ նշենք, որ գործով մեղադրող դատախազը  հիմնավորված է համարել բոլոր ամբաստանյալներին առաջադրված մեղադրանքները և միջնորդել Կարեն Ջուլհակյանին, Վարուժան Մանասյանին, Արկադի Չախոյանին դատապարտել 3,5 տարի ժամկետով ազատազրկման, իսկ Մհեր Դավիդյանցին՝ 4 տարի ժամկետով ազատազրկման:

Ամբաստանյալ Կարեն Ջուլհակյանի պաշտպան Նորայր Նորիկյանի դիտարկմամբ՝  դատախազի՝ քրեական գործով արված հետևություններն ու եզրակացությունները օբյեկտիվ չեն, չեն արտացոլում գործի իրական հանգամանքները, իսկ նախաքննությունն ի սկզբանե կատարվել է բազմաթիվ բացթողումներով, թերություններով և  մակերեսորեն:

Մասնավորապես, քննության առարկա չեն դարձել և անտեսվել են էական նշանակություն ունեցող փաստեր ու հանգամանքներ, իսկ առկա փաստերը գնահատվել են սուբյեկտիվ ընկալմամբ, կատարված փորձաքննությունները և դրանց եզրակացությունները հեռու են իրական հիմքից:

Ըստ պաշտպանի՝ գործով քննությունն իրականացվել է միակողմանի՝ բացառապես մեղավորության կանխավարկածով:

Ինչ վերաբերում է մեղադրողի հնչեցրած ճառին՝  ապա պաշտպանական կողմը գտնում է, որ ապացույցների գլխիվայր կամայական մեկնաբանմամբ, բացառապես սուբյեկտիվ ընկալումներով անհիմն եզրահանգումներ են կատարվել, ուստիև պաշտպական կողմը ակնկալում է, որ դատարանը, այդուհանդերձ, կգտնվի իր բարձրություն վրա և դատաքննությամբ ձեռքբերված ապացույցների համակողմանի և օբյեկտիվ վերլուծության հիման վրա կհրապարակի նշված հանգամանքներից բխող օբյեկտիվ դատական ակտ:

Ըստ պաշտպան Նորայր Նորիկյանի՝ քրեական գործի նախաքննության ու դատաքննության ընթացքում ձեռքբերված ու հետազոտված ապացույցների համադրության, համակարգային վերլուծության արդյունքում՝ Կարեն Ջուլհակյանի   նկատմամբ ՀՀ քրեական  օրենսգրքի 376-րդ  հոդվածի 2-րդ մասով իրականացվող քրեական հետապնդումը անհրաժեշտ է դադարեցնել ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետի և նույն հոդվածի 2-րդ կետի հիմքով և կայացնել արդարացման դատական ակտ:

Միևնույն ժամանակ արձանագրել նաև, որ իր պաշտպանյալին առաջադրված մեղադրանքը հիմնավորված չէ, այն կառուցված է քրեադատավարական նորմերի անտեսմամբ՝ նյութական իրավունքի նորմերի կամայական մեկնաբանության և գնահատման հիման վրա:

Պաշտպանը նաև անդրադարձավ այն հանգամանքին, որ գործով ինչպես նախաքննության, այնպես էլ դատաքննության ընթացքում նշվում է,  որ  Ջուլհակյանն է թույլատրել, որ Նորայրին զորակոչեն զինծառայության՝ այնինչ պաշտպանական կողմը ցանկանում է, որպեսզի  պաշտոնապես արձանագրվի, որ  Ջուլհակյանը, որպես հավաքակայանի հերթապահ բժիշկ, որևէ իրավասություն չի ունեցել որևէ զորակոչիկի, այդ թվում՝ Նորայր Սահակյանին, զորակոչելու կամ հավաքակայանից զորամաս տեղափոխելու վերաբերյալ որոշում ընդունելու, հետևաբար մեղադրող կողմի այդ մասին արված դատաղությունները հիմնազուրկ են:

Որպես հերթապահ բժիշկ՝ Ջուլհակյանի պարտականությունն է եղել ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն, ինչը և նա, ըստ փաստաբանի, կատարել է բարեխղճորեն։ Ջուլհակյանը դատարանում հայտնել է, իր կողմից Նորայրին տված դեղահաբից հետո նրա վիճակը, եթե վատանար կամ ջերմությունը չիջներ, ապա կմտածեր, որ խնդիր կա, բայց նրա վիճակը բարեբախտաբար լավացել է:

Բացի այդ՝ պաշտպանը ներկայացրեց Ջուլհակյանի այն դիտարկումը, որ, ըստ տեղեկությունների, նույն զորակոչի ժամանակ թվով 4 զորակոչիկ է մահացել հետպատվաստումային ռեակցիայի պատճառով, իսկ 2014թ. ձմեռային զորակոչի ընթացքում զորակոչիկների 80 տոկոսը հայտնվել է հոսպիտալներում, որից հետո ՀՀ ՊՆ և Առողջապահության նախարարների համատեղ հրաման է տրվել,  որ այսուհետ պատվաստումները նոր դեղամիջոցներով պետք է կատարվեն բացառապես պոլիկլինիկաներում:

Պաշտպանը պնդեց, որ այս քրեական գործի ճիշտ լուծման համար գոյություն չունի որևէ ապացույց, որը կհիմնավորի իր պաշտպանյալի մեղավորությունը մեղսագրված հանցագործության կատարման մեջ, իսկ առկա ապացույցները բավարար չեն պարզելու առաջադրված մեղադրանքի ամբողջ խորությունն ու լրիվությունը, ավելին` ոչ ամբողջական են ու կիսատ։

Ուստիև Նորայր Նորիկյանը միջնորդեց ճանաչել և հռչակել իր պաշտպանյալ՝ Կարեն Ջուլհակյանի անմեղությունը առաջադրված մեղադրանքում և  կայացնել արդարացման դատավճիռ:

Հաջորդիվ պաշտպանական ճառով հանդես եկավ ամբաստանյալ Վարուժան Մանսյանի պաշտպան՝ Կարինե Խաչատրյանը:

Ըստ նրա՝ քրեական գործով մեղադրական եզրակացությունում տեղ գտած ապացույցները մեղմ ասած խեղաթյուրված են. այն ապացույցները, որոնցով, իբր, հիմնավորվում է իր պաշտպանյալին առաջադրված մեղադրանքը, իրականում այլ բովանդակություն ունեն քան մեղադրական եզրակացությունում տեղ գտած հատվածները։ Ի զարմանս պաշտպանի՝ հարգելի մեղադրողը իր ճառում ոչ թե հղում է կատարել դատարանում հետազոտված բուն ապացույցներին, այլ ընդամենը մեջբերել է մեղադրական եզրակացությունը:

Համաձայն մեղադրական եզրակացության՝ 21.12. 2012թ.-ին ժամը 22-23-ի սահմաններում ՀՀ ՊՆ հավաքակայանից դեպի ՊԲ հավաքակետ տեղափոխման ժամանակ, Եղեգնաձոր քաղաք չհասած Նորայր Սահակյանը սրտխառնոց է ունեցել, որի հետևանքով ավտոբուսի վարորդը կանգնեցրել է ավտոբուսը և Ն . Սահակյանը փսխել է: Այդ պահին առջևից ընթացող ավտոբուսի մեջ գտնվող, ուղեկցող շարասյան ավագ, ՊԲ հավաքակետի բուժկետի պետ- բուժակ, ենթասպա Վարուժան Մանասյանը ուղեկցող խմբի անդամ շարքային Վահագն Պողոսյանից տեղեկացել է Ն. Սահակյանի վատ զգալու և փխսելու մասին:

Մինչդեռ գործով հետազոտված ապացույցները հակառակն են ապացուցում:

Մասնավորապես, ըստ պաշտպանի՝  դատարանում չհարցաքննված վկա Արման Գրիգորյանի  25.12.16թ.-ին տրված ցուցմունքի համաձայն՝ ինքը նորակոչիկի վատ զգալու մասին ասել է ոչ թե Վ. Պողոսյանին, այլ փոխգնդապետ Ս. Աբրահամյանին, ով հանդիսացել է շարասյան պետ, իսկ Ս. Աբրահամյանը դատարանում հայտնեց, որ ինքը Վ. Մանասյանին Ն. Սահակյանի վատ զգալու մասին ոչինչ չի հայտնել, քանի որ նման պարտականություն չունի: Ա. Գրիգորյանը չի հաստատել, որ զանգել է Վ. Պողոսյանին՝ տեղեկացնելու նորակոչիկի վատ զգալու մասին:

Սույն գործով չկա որևէ ապացույց, որ Վ. Մանասյանը տեղյակ է եղել Նորայր Սահակյանի վատ զգալու մասին, ավելին՝ հետագայում,  երբ ավտոբուսները պարբերաբար կանգնել են Ն. Սահակյանը գանգատներով չի դիմել, ՊԲ հավաքակետ հասնելուց հետո են միայն Ն. Սահակյանը և Դ. Ղարագյոզյանը գանգատներ հայտնել առողջական վիճակի վերաբերյալ և տեղափոխվել Իվանյանի զինհոսպիտալ:

Մանասյանը հետագայում է իմացել, որ Նորայր Սահակյանը փխսել է. Ճանապարհը դժար է եղել և փխսելը սովորական երևույթ է, սակայն որևէ անձ չի տեղեկացրել, որ զինծառայողներից որևէ մեկը ջերմում է կամ վատ է զգում: Ավելին՝  փոխգնդապետ Ս. Աբրահամյանը իր ցուցմունքով հայտնեց, որ ինքը որևէ պարտականություն չուներ շարասյան ավագին տեղեկացնելու և ինքը չի տեղեկացրել Ն. Սահակյանի վատ զգալու մասին: ՀՀ քր օր 376-րդ հոդվ. նախատեսված հանցագործությանը օբյեկտը զինվորական ծառայությամբ սահմանված կարգն է, օբյեկտիվ կողմը դրսևորվում է նրանում, որ պետը կամ այլ պաշտոնատար անձը չեն կատարում կամ ոչ պատշաճ են կատարում իրենց վրա դրված պարտականությունները: Նախ անհրաժեշտ է պարզել, թե արդյոք տվյալ պահին պաշտոնատար անձը կարող էր և իրավասու էր կատարել այդ պարտականությունները:

Հանցակազմի առաջացման համար անհրաժեշտ է, որ պաշտոնատար անձի կողմից պարտականությունների չկատարումը կամ ոչ պատշաճ կատարումը հանգեցնի որոշակի բացասական հետևանքների, իսկ 2-րդ մասով որպես ծանրացնող հանգամանք նշվում է ծանր հետևանքների առաջացումը:

Ընդ որում պարտադիր է արարքի և հետևանքի միջև պատճառական կապի առկայությունը: Հանցագործությանը սուբյեկտիվ կողմը բնութագրվում է անզգուշությամբ, նշված հանցագործության սուբյեկտ կարող են հանդիսանալ պետերը կամ զինված ուժերի պաշտոնատար անձինք: Եթե Վարուժան Մանասյանը հանդիսացել է պաշոնատար անձ, ապա  պետք է նշենք այն փաստաթղթերը հրամանները, հրահանգները, որոնք հիմք են տալիս նման եզրահանգման։   Նաև պետք է նշվի այդ պաշտոնատար անձի իրավունքները և պարտականությունները՝ այսպես ասած պաշտոնի նկարագրությունը,  կամ՝ ինչպես քաղծառայության դեպքում, պաշտոնի անձնագիր կամ դրան հավասարեցված այլ փաստաթուղթ, սույն գործով իսպառ բացակայում են փաստաթղթերը, որոնցով օրինակ կոնկրետ կարգավորվում է զորակոչիկների տեղափոխման կարգը, ինչ մասնագետներ են համալրում շարասյունը, որոնք են շարասյան ավագի մասնագիտացման հիքերը և պարտականությունները, ինչպիսին են ուղեկցող անձնակազմի յուրաքանչյուր անդամի պարտականությունները, այսինքն պետք է հիմնավորվի զինվորական կարգի խախտումը, որը տվյալ դեպքում չի հիմնավորվում:

Հետևաբար,  դատաբժշկական եզրակացությամբ որոշ անձանց կողմից կատարված կամ չկատարված գործողություններին անդրադառնալիս, առնվազն պետք է նշել այն նորմատիվ փաստաթղթերը, համաձայն որոնց՝ ուղեկցող անձնակազում պետք է լինի բուժակ և բուժակի կոնսուլտացիա պետք է ապահովվեր: Սույն գործով, ըստ փաստաբանի, ապացույցների իսպառ բացակայության պայմաններում փորձ է արվել անձի մեղքը հիմնավորել այսպես կոչված փորձագետի եզրակացություններով:

Սակայն անգամ դատաբժշկական փորձաքննությունների եզրակացությունները չեն կարող հաստատել իր պաշտպանյալի մեղքը, քանի որ ցանկացած դեպքում նա առնվազն պետք է տեղեկանար Ն. Սահակայնի ջերմելու և այլ առողջական խնդիրների մասին, սակայն ինչպես ճանապարհին նա չի տեղեկացվել,  իսկ ՊԲ հավաքակետում տեղեկանալով վատ զգալու մասին անմիջապես ձեռնարկել է միջոցներ անհապաղ հոսպիտալացնելու համար:

 Ուստիև Կարինե Խաչատրյանը միջնորդեց իր պաշտպանյալին   արդարացնել՝  արարքում հանցակազմի բացակայության հիմքով:

Հաջորդ դատական նիստում պաշտպանական ճառով հանդես կգան գործով մյուս ամբաստանյալների պաշտպանները:

Աղբյուր` Փաստինֆո