Փաստ ինֆո

Որոշ դեսպանատներ արդեն հրաժարվում են ելքի արտոնագիր տրամադրել 070 կոդով անձնագիր ունեցող արցախցիներին, թեեւ մինչ 2023 թվականը՝ այդ անձնագրերի նկատմամբ ՀՀ իշխանությունների վերապահումների մասին բարձրաձայնելը, նման խնդիր երբեւէ չի եղել։

Բռնի տեղահանված Յաննա Ավանեսյանը մասնագիտությամբ իրավաբան է ու «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում պատմեց, որ նախկինում շատ է ճամփորդել այդ անձնագրով ու երբեւէ խնդիրներ չէին եղել, սակայն հիմա իրավիճակը այլ է։

«Ինքս բազմիցս այդ անձնագրով եղել եմ արտերկրում, եվրոպական երկրներով ճամփորդել եմ, մասնակցել կրթական ծրագրերի, սովորել եմ ԱՄՆ-ում և ինձ որևէ վայրում չեն ասել, որ քո քաղաքացիությունը խնդիր է, միայն ՀՀ-ի կայացրած այդ որոշումից հետո խնդիր առաջացավ»,- ասաց Յաննան՝ ավելացնելով, որ հիմա այն աստիճան է խորացել խտրական վերաբերմունքը, որ անգամ Չեխիայի դեսպանատունն իր կայքում զգուշացում է տեղադրել, որ արցախցիների ճամփորդական փախստականի փաստաթղթով չեն կարող Չեխիա մեկնել, չեն կարող 070 կոդով անձնագրով դիմել վիզա ստանալու համար։

Հիշեցնենք, որ արցախահայության բռնի տեղահանությունից հետո ՀՀ իշխանությունները հայտարարեցին, թե արցախցիներին տրված կապույտ անձնագրերը ՀՀ քաղաքացիություն չեն տալիս, այլ դրանք միայն ճամփորդական են, որ դրանցով կարողանան ճամփորդել, թեեւ մինչ 2020 թվականը Հայաստանում բնակվող արցախցիները՝ իրենց տրված կապույտ անձնագրերով, մասնակցել են նաեւ ընտրությունների։

Մեր զրուցակիցը նշեց, որ, անհրաժեշտությունից ելնելով, պարտադրված վերցրել է նոր անձնագիր, բայց սա էլ երաշխիք չէ, որ կարող են դիմել ու մասնակցել բնակարանային ապահովման ծրագրին։

«Մեր ընտանիքում երեք հոգի ենք՝ ես ու ծնողներս, ծրագրում պայման է դրած, որ դիմող ընտանիքի անդամները պետք է լինեն ՀՀ քաղաքացի, ես վերցրել եմ ՀՀ անձնագիր, թեև վիավորական էր, երբ հայտարարեցին, որ 070 կոդով անձնագիրը քաղաքացիություն չն տալիս։ Ինչևէ, ես վերցրել եմ ՀՀ անձնագիր, ծնողներս վերցնում են, ընթացքի մեջ, բայց միայն դա բավարար չէ, որ մեր հայտը բավարարվի»,- նշեց Յ.Ավանեսյանը՝ ընդգծելով, որ կարեւոր պայման է նաեւ վարկունակությունը։

«Ես ու ծնողներս աշխատում ենք, ես վարկունակ եմ, կարող ենք գնալ այդ ռիսկին և վերցնել աջակցությունը, որը կլինի 9 միլիոն, բայց ծրագրի մեջ կա գոնե ինձ համար տարօրինակ արգելք, այն է՝ շահառու լինելու դեպքում իրավունք չունես երկրից 180 օր բացակայել։ Այդ արգելքը կոկրետ ինձ կարող է խանգարել, ես ասպիրանտ եմ, մասնակցում եմ բազմաթիվ կրթական ծրագրերի եւ ռիսկի դիմել չեմ կարող, եթե ես դառնամ այդ ծրագրի շահառու, ապա 10 տարի կզրկվեմ երկրից 180 օր բացակայելու իրավունքից, ինչի՞ համար է այդ պայմանը դրված, ես չգիտեմ»,- ասաց մեր զրուցակիցը։

Մյուս խնդիրը սեփականաշնորհման արգելքն է. Պետական ծրագրով բնակարան ձեռք բերելու դեպքում արցախցիները 10 տարի չեն կարող այն սեփականաշնորհել։

«Ինչո՞ւ են ինձ զրկում տեղաշարժման, որոշ ժամանակ բացակայելու ու վերադառնալով տունը պահպանելու իրավունքից, թեև չգիտես էլ , եթե բացակայես խլելո՞ւ են տունը, թե տրված գումարն են հետ պահանջելու»,- տարակուսած նշեց Յաննան՝ նշելով արգելքի եւս մեկ օրինակ։

Ծրագրում նախատեսված է գոտիավորում եւ բնակարանը փնտրելիս, պետք է հասկանաս, թե քո հավանած բնակարանը ո՞ր գոտում կհամարեն, կբավարարի՞ ծրագրին, թե՞ ոչ։

Աղբյուր` Փաստինֆո