Փաստ ինֆո

Ոստիկանության Չարենցավանի բաժանմունքում մեղքը չընդունող քաղաքացուն խոշտանգելու և ինքնասպանության հասցնելու գործով 10 տարի անց նոր քննություն կիրականացվի, այս անգամ՝ Հակակոռուպցիոն դատարանում։

Խոսքը 2010թ․ ապրիլի 10-ին գողության մեջ կասկածվող Վահան Խալաֆյանի նկատմամբ ոստիկանական բաժանմունքում բռնություն գործադրելու մասին է, որով ՄԻԵԴ-ը 2022թ․ վճիռ էր կայացրել։ Մասնավորապես, ըստ քրեական գործի՝ Ոստիկանության Չարենցավանի բաժնի հետախուզության բաժանմունքի պետ Աշոտ Հարությունյանը, 2010թ․ ապրիլի 10-ին՝ ժամը 10-ի սահմաններում, ոստիկանության բաժնի աշխատակիցներին հանձնարարել է ՀՀ ոստիկանության Չարենցավանի բաժին բերման ենթարկել գողություն կատարելու մեջ կասկածվող Վահան Խալաֆյանին, որից հետո, չպարզելով բերման ենթարկվածի առաղջական վիճակը` այն, որ Վահան Խալաֆյանը տառապում է սուր փսիխոզով, զառանցանքային համախտանիշով և ունի ինքնավնասումներ կատարելու հակում, իր աշխատասենյակում Խալաֆյանի նկատմամբ բռնություն կիրառելու սպառնալիքով ստիպել է ընդունել գողություն կատարելու մեջ նրա մասնակցությունը:

Վահան Խալաֆյանը չի ընդունել հանցանք կատարելու հանգամանքը, որի պատճառով Աշոտ Հարությունյանը վերջինիս նկատմամբ բռնություն է գործադրել՝ ձեռքերով և ոտքերով հարվածներ հասցրել Վահան Խալաֆյանի մարմնի տարբեր մասերին: Այնուհետև, նույն օրը` ժամը 17-ի սահմաններում Աշոտ Հարությունյանը ՀՀ ոստիկանության բաժնի՝ պրոֆիլակտիկայի բաժանմունքի պետի աշխատասենյակում, նույն նպատակով, քրեական հետախուզության բաժանմունքի մի խումբ աշխատակիցների ներկայությամբ շարունակել է Վահան Խալաֆյանի նկատմամբ բռնություն գործադրել՝ կրկին ծեծի ենթարկել, իսկ գողության կատարմանը մասնակից լինելու փաստը չընդունելու դեպքում սպառնացել է ազատազրկման վայրում նրա վերաբերյալ անպատվաբեր լուրեր տարածել: Վերը նշված բռնությունների ժամանակ Աշոտ Հարությունյանը Վահան Խալաֆյանին պատճառել է առողջությանը թեթև վնասի հատկանիշներ չպարունակող մարմնական վնասվածքներ, այն է` քերծվածքներ քթի հիմքի շրջանում, աջ սրունքի միջին երրորդի առաջային մակերեսին, աջ ծնկափոսային շրջանում, աջ սրունք-թաթային հոդի շրջանի ներսային մակերեսին, ձախ սրունքի վերին երրորդի առաջադրսային մակերեսին, ձախ սրունքի միջին երրորդի առաջային մակերեսին` շուրջը արյունազեղմամբ, արյունազեղումներ` գլխի մաշկի տակ գագաթային շրջանում, վերին շրթունքի լորձաթաղանթի տակ` բերանի ձախ անկյան շրջանում, ձախից ստորկզակային շրջանում։ Նշված գործողությունների հետևանքով Վահան Խալաֆյանը, գտնվելով հոգեկան խիստ լարված վիճակում, նույն աշխատասենյակի պահարանից վերցրել է խոհանոցային դանակը և որովայնի շրջանում իրեն վնասվածքներ հասցնելով` ինքնասպան եղել: Այսպիսով, Աշոտ Հարությունյանը մեղադրվում է բռնության զուգորդմամբ անցել է իր պաշտոնեական լիազորությունների շրջանակը, որն անզգուշությամբ առաջացրել է ծանր հետևանքներ: Գործով անցնող մյուս երեք մեղադրյալները՝ նույն բաժնի օպերլիազորներ Մորես Հայրապետյանը, Գարիկ Դավթյանը, Գագիկ Ղազարյանն են, որոնք մեղադրվում են Աշոտ Հարությունյանի գործողությունները չկանխելու համար։

Կոտայքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանը՝ դատավոր Մեսրոպ Մակյանի նախագահությամբ, 2010թ․ նոյեմբերի 29-ին վճիռ է կայացրել, համաձայն որի՝ Աշոտ Հարությունյան դատապարտվել է ազատազրկման՝ 8 տարի ժամկետով՝պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմիններում ու կազմակերպություններում պատասխանատու պաշտոններ զբաղեցնելու իրավունքից զրկելով 2 /երկու/ տարի ժամկետով, Մորես Հայրապետյանը դատապարտվել է ազատազրկման՝ 2 տարի ժամկետով, իսկ Գարիկ Դավթյանը և Գագիկ Ղազարյանը՝ արդարացվել։ Վերաքննիչ դատարանը վճիռը մասամբ բեկանել է, մերժել է դատախազների, տուժողի իրավահաջորդի ներկայացուցչի և Աշոտ Հարությունյանի փաստաբան Սեդա Սաֆարյանի, ամբաստանյալ Մորես Հայրապետյանի բողոքները, միևնույն ժամանակ, որոշել է Հայրապետյանի նկատմամբ համաներում կիրառել։

Խալաֆյանի իրավահաջորդները դիմել են ՄԻԵԴ՝ ընդդեմ ՀՀ կառավարության՝ վիճարկելով մի շարք հանգամանքներ, այդ թվում՝ կասկածի տակ են առել ինքնասպանության վարկածը՝ նշելով, որ կան մի շարք ապացույցներ, որոնք վկայում են, որ Խալաֆյանը մահացել է ոստիկանների կողմից նրա նկատմամբ բռնության հետևանքով ստացված ուղեղի լուրջ վնասվածքից, իսկ հանցագործությունը թաքցնելու համար ոստիկանները նմանակել են ինքնասպանությունը։ Դիմումատուները նշել են, որ քննությունն ի սկզբանե իրականացվել է՝ հիմնավորելու ինքնասպանության վարկածը, ինչպես նաև՝ մատնանշել են այն հանգամանքը, որ ոստիկաններից որևէ մեկը չի պատժվել «խոշտանգման» հատկանիշներով։

ՄԻԵԴ-ն արձանագրել է, որ ինքնասպանության վարկածը իշխանության մարմինների կողմից հապճեպ կերպով եւ առանց որեւէ հիմնավորման ընդունվել է քննության հենց առաջին օրը ։ Ընդ որում, իրադարձությունների այս նկարագրությունն ամբողջությամբ հիմնված է եղել ոստիկանության ծառայողների՝ Մ.Հ.-ի եւ Գ.Դ.-ի ցուցմունքների վրա, որոնք մասնակից են եղել միջադեպին եւ չէին կարող անաչառ վկաներ համարվել: Հատկանշական է, որ ինքնասպանությունը որպես մահվան պատճառ քննելու որոշումը կայացվել է այն փուլում, երբ քննությունը վարվում էր ԿՄԳՔՎՔԲ-ի կողմից, այսինքն՝ ոստիկանության այն մարմնի կողմից, որը քննում էր Վահան Խալաֆյանի կողմից ենթադրաբար կատարված հանցագործությունը , եւ ունեցել է աստիճանակարգային եւ ինստիտուցիոնալ կապ Ոստիկանության Չարենցավանի բաժնի ծառայողների հետ՝ դրանով իսկ չունենալով անհրաժեշտ անկախությունը և ընթացքի փոփոխություն չի եղել նույնիսկ այն բանից հետո, երբ քննությունը ստանձնել է անկախ մարմինը, այսինքն՝ ՀՔԾ-ն։ Ընդ որում, ԵԴ-ն արձանագրել է, որ ոստիկանների կողմից կեղծ ցուցմունքներ են տրվել, սակայն մարմինների կողմից ոչ մի կարեւորություն չի տրվել կեղծ եւ մոլորեցնող ցուցմունքների փաստին։ ՄԻԵԴ-ը եզրակացրել է, որ իշխանության մարմինները չեն կարողացել իրականացնել Վահան Խալաֆյանի մահվան եւ նրա նկատմամբ վատ վերաբերմունքի հանգամանքների արդյունավետ քննությունը։

ՄԻԵԴ վճռի հիման վրա Վճռաբեկ դատարանը որոշել է բեկանել ավելի քան 10 տարի առաջ կայացված վճիռը և գործն ուղարկել նոր քննության՝ Հակակոռուպցիոն դատարան։

Գործն այժմ գտնվում է Հակակոռուպցիոն դատարանի դատավոր Վարդգես Ստեփանյանի վարույթում։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո