ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Խոջալուի դեպքերի մասին վկայում են ադրբեջանական աղբյուրները 10/23/2024 21:08 | Վերլուծություններ

Երեք տասնամյակից ավելի է անցել Խոջալուի դեպքերից, իսկ պաշտոնական Բաքուն քանի գնում՝ ավելի ու ավելի է սուտ ու կեղծիք տիրաժավորում, ավելի սաստկական է դարձնում հակահայ հիստերիան, շարունակելով կեղծել իրականությունը։
Խոջալուի դեպքերն, ըստ էության, ազարբայջան սարքովի պետության իրականացրած մի նոր “սումգայիթ” էր, այս դեպքում՝ սեփական քաղաքացիների հանդեպ․․․
Խոջալուի խաղաղ բնակիչների հետ տեղի ունեցածը դեռ տասնամյակներ առաջ ազարբայջանական աղբյուրները համարել են «զուտ քաղաքական ինտրիգների և Ադրբեջանում իշխանության համար պայքարի արդյունք »։
Այդ իրադարձությունների իրական պատճառներն արձանագրված են հենց ազարբայջանցիների ցուցմունքներում, ընդ որում, թե՛ իրադարձությունների մասնակիցների, թե՛ ականատեսների, թե՛ նրանց, ովքեր գիտեին Բաքուն՝ ներսուդրսից․․․
Ըստ ադրբեջանցի լրագրող Մ.Սաֆարօղլուի «Խոջալուի դեպքերը, որոնք հանգեցրին խաղաղ բնակիչների մահվան, զուտ քաղաքական ինտրիգների և Ադրբեջանում իշխանության համար պայքարի արդյունք էին։ Այն իր դիրքով կարևոր ռազմավարական նշանակություն ուներ։ Եւ Խոջալուի կորուստը Մութալիբովի համար քաղաքական ֆիասկո էր» («Նեզավիսիմայա գազետա», 1993 թ. փետրվար):
Իսկ իրավապաշտպան Արիֆ Յունուսովի համոզմամբ՝ «Խոջալուն Շուշիի և Աղդամի հետ միասին, գլխավոր հենակետերից մեկն էր, որտեղից ձմռանը՝ երեք ամիս շարունակ անխնա գնդակոծվում էր ԼՂՀ մայրաքաղաք Ստեփանակերտը՝ հրետանու, հրթիռների և մարտական հրթիռային կայանքների միջոցով։ Խոջալուի կրակակետերը ճնշելը և օդանավակայանի ապաշրջափակումը ԼՂՀ բնակիչների համար միակ միջոցն էր ֆիզիկապես գոյատևելու։ Այլապես Ադրբեջանի կողմից լիակատար ոչնչացման էր դատապարտված բնակչությանը: Ըստ նրա՝ Ստեփանակերտի ամենօրյա ռմբակոծությունը Խոջալուից, որը գտնվում է դրան մոտ, խլել է հարյուրավոր խաղաղ բնակիչների կյանքեր՝ երեխաներ, ծերեր և կանայք: ԼՂՀ զինված ստորաբաժանումների՝ Խոջալուի կրակակետերը ճնշելու ռազմական գործողությունը Ադրբեջանի համար անակնկալ չէր. Ադրբեջանական կողմը գրոհից գրեթե երկու ամիս առաջ հեռուստատեսությամբ առաջին անգամ տեղեկացվել է, որ ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժերը հարձակում են նախապատրաստում Խոջալուի վրա՝ կրակակետերը ճնշելու և օդանավակայանն ապաշրջափակելու նպատակով։ Այս մասին «Իզվեստիա»-ում գրել է Ադրբեջանում լայն ճանաչում ունեցող իրավապաշտպան Արիֆ Յունուսովը։
Ադրբեջանցի պաշտոնյաները, այդ թվում՝ հանրապետության նախագահ Այազ Մութալիբովը, չեն թաքցրել իրենց տեղեկացվածությունը։ Նա ընդգծել է, որ
«...հարձակումը Խոջալուի վրա հանկարծակի չի եղել (Օգոնյոկ ամսագիր, թիվ 14-15, 1992 թ.) Այս նախազգուշացումների արդյունքում Խոջալուի խաղաղ բնակչության մեծ մասը տեղափոխվել է անվտանգ վայր» ։
Իրականությունն այն է, որ ԼՂՀ գրոհայիններն ամեն ինչ արել են գյուղում խաղաղ բնակիչների մահը կանխելու համար։ Այդ նպատակով նրանք միջանցք են թողել մարտական գոտուց խաղաղ բնակիչների անվտանգ ելքի համար։ Ադրբեջանական կողմը օպերատիվ կերպով տեղեկացվել է միջանցքի առկայության մասին, որը հնարավորություն կտա կրակի տակից հանել Խոջալուի բնակիչներին։
Այդ մասին վկայում է նաև Խոջալուի՝ այն ժամանակվա քաղաքապետը՝ Էլման Մամեդովը, ով ասել էր՝ «Մենք գիտեինք, որ այս միջանցքը նախատեսված է խաղաղ բնակիչների դուրս գալու համար»։ ՝ /Ռուսական միտք» 03/03/1992, մեջբերված «Բաքվի բանվոր» թերթից/ ասել էր՝
Խոջալուի գործողության ավարտին Արցախի փրկարար ծառայության ստորաբաժանումները գյուղում և շրջակայքում հայտնաբերել էին ադրբեջանցիների 11 դի։ Խոջալուի սակավաթիվ զոհված խաղաղ բնակիչների թիվը, չնայած բնակավայրը գրավելու համար ձեռնարկված ռազմական գործողությունների զգալի ինտենսիվությանը, վկայում էր գյուղի բնակչության առավելագույն անվտանգությունն ապահովելու համար հայկական կողմի ձեռնարկած միջոցների մասին։ Այնուամենայնիվ, կասկածից վեր է, որ Խոջալուում խաղաղ բնակչության զոհերի թիվն իսկապես զգալի է եղել:
Հարց՝ որտե՞ղ են սպանվել Խոջալուի բնակիչները և նրանցից քանի՞սն են մահացել։
Գյուղի հարյուրավոր բնակիչների մահվան վայրի մասին ադրբեջանական կողմը համառորեն տարիներ շարունակ լռում է։ Ճշմարտությունն այն է, որ նրանք բոլորը սառնասրտորեն սպանվել են Խոջալուից 11 կմ հեռավորության վրա, Աղդամից երկու-երեք կիլոմետր հեռավորության վրա, որն այն ժամանակ ադրբեջանական զինուժի շրջանային բազան էր։ Միայն այս փաստը կարող է շատ բան պարզաբանել Խոջալուի ժողովրդի զանգվածային բնաջնջման ծանր պատմության մեջ։
Բացարձակ անիրատեսական է մտածելը, թե՝ հայերը Խոջալուի բնակիչներին ազատել են պաշարված գյուղից , որ վտանգի ենթարկվելով՝ սպանեին նրանց Աղդամի մատույցներում, այն ժամանակ՝ ադրբեջանցիների կողմից վերահսկվող տարածքում։
Ա.Մութալիբովը «Նեզավիսիմայա գազետա»-ին տված հարցազրույցում հայտարարել էր՝
«Հումանիտար միջանցք, որով մարդիկ կարող էին հեռանալ, հայերը թողել էին»:
«Նեզավիսիմայա գազետա» 04/02/1992
Ի դեպ, քաղաքացիներին գնդակահարելու այս հանցավոր արարքը նա կապում էր ընդդիմության՝ իրեն իշխանությունից հեռացնելու փորձերի հետ։
Իսկ «New Time» ամսագրին տված իր հարցազրույցում. Մութալիբովը հաստատել էր իր՝ հայտարարությունը ինը տարի առաջ՝ 1992-ին։
«Ակնհայտ էր, որ Խոջալուի բնակիչների մահապատիժը կազմակերպվել էր ինչ-որ մեկի կողմից՝ Ադրբեջանում իշխանությունը փոխելու նպատակով» «Նովոե Վրեմյա» թերթ, 6 մարտի, 2001 թ.:
Հայտնի են նաև նման հայտարարություններ և գնահատականներ Խոջալուի դեպքերի վերաբերյալ, որոնք հնչել են Ադրբեջանի որոշ բարձրաստիճան պաշտոնյաների և լրագրողների կողմից։
Ռ. Հաջիևը, Ադրբեջանի ժողովրդական ճակատի (Ադրբեջանի ժողովրդական ճակատ) Աղդամի մասնաճյուղի խորհրդի անդամը /Մոսկվա, Իզվեստիա, ապրիլ, 1992 թ/ ասել էր՝
- Մենք կարողացանք օգնել Խոջալուի բնակիչներին, կային և՛ ուժեղ կողմեր, և՛ հնարավորություններ։ Բայց հանրապետության ղեկավարները ցանկանում էին ցույց տալ ժողովրդին, որ իրենք ուժ չունեն, և կրկին օգնության կանչեցին ԱՊՀ բանակին՝ նրա օգնությամբ ճնշելով ընդդիմությանը»։
Կա նաև մի եզրակացություն, որը փոքր-ինչ տարբերվում է ադրբեջանցի լրագրող Արիֆ Յունուսովի նախորդ հայտարարություններից.
«Քաղաքը և նրա բնակիչները միտումնավոր զոհաբերվել են քաղաքական նպատակի համար՝ թույլ չտալ Ադրբեջանի ժողովրդական ճակատի իշխանության գալը» (Զերկալո թերթ, հուլիս 1992 թ.) Եվ այս դեպքում էլ հստակ ասվում է, որ ողբերգության մեղավորներն իրենք են ադրբեջանցիները։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր

Տեսադարան

Մամուլ
- 02/13/2025 08:23 Օրենքով գող Թբիլիսսկին մեկուկես տարի է ԱԱԾ-ի մենախցում է․«Հրապարակ»
- 02/13/2025 08:17 Նախագահը հրամանագիր է ստորագրել՝ Արցախի ԱԺ լիազորությունները ձգելու մասին․«Հրապարակ»
- 02/13/2025 08:09 Ալեն Սիմոնյանը Աժ նիստերն իր գրաֆիկին է հարմարեցնում․ «Հրապարակ»
- 02/13/2025 08:04 Փակ հանդիպումից հետո իշխանությունը գործի է անցել․ «Հրապարակ»
- 02/13/2025 07:59 ԱԺ նախագահի՝ արդուկի գծով խորհրդականի գործառույթները հույժ գաղտնի են. փաստաթուղթ. «Ժողովուրդ»
- 02/13/2025 07:54 Տնօրենը 140 օրից ավելի ապօրինաբար կալանավորված է, իսկ հարյուրավոր աշխատակիցներ հայտնվել են ծանր իրավիճակում. «Փաստ»
- 02/13/2025 07:49 «Փաշինյանի այսօրվա հանրային ակտիվությունը «սպամ» է հիշեցնում». «Փաստ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 09/27/2024 20:29 Միջպետական սահմանների՝ աշխարհագրական առումով ճշգրտման հարցերը գործադիր իշխանության իրավասության տիրույթում են. հրապարակվել է ՍԴ որոշումը
- 09/02/2024 15:38 Հրատապ. Հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
Հարցազրույց
- 02/08/2025 20:10 Մարդկությունը մեղքերի գագաթնակետին է. հիմա գնալու է ամեն ինչի ավերումը, և Աստված արագացնում է այդ ընթացքը. Արմեն Զաքարյան
- 01/26/2025 13:15 Նոր տարվա 3 օրը հերիք էր, որ շատերը մարզասրահ վերադառնան 5-7 կգ ավելացած քաշով. մարզչի խորհուրդները
- 01/19/2025 17:07 Վաշինգտոնում ստորագրված փաստաթղթով ոչ միայն աղավաղվել են միջազգային կազմակերպությունների արձանագրած որակումները, այլև փորձ է արվել կանխորոշելու միազգային դատական ատյանների վճիռները. Գեւորգ Դանիելյան
- 01/04/2025 20:09 Ինֆորմացիա բացեմ՝ դեռ 90-ականներից հանցավոր պլան է մշակվել, որ Հայաստանում չպետք է լինի 1 միլիոնից ավել հայ. դրա հետևում միայն թուրքերը չեն. էքստրասենս
Մեկնաբանություն
- 02/13/2025 19:59 7-8 հոգի դպրոցի տնօրեններ սիրով որոշել են գնումներ կատարել եղբորս պատկանող գրենական պիտույքների խանութից...և՞, դա հանցագործությու՞ն է. քպական պատգամավոր
- 02/13/2025 19:25 Լուսանկարում պատկերված տղաների մեծ մասը նահատակվել է 2023 թ. սեպտեմբերի 19-ին՝ հակառակորդին պատճառելով մեծ կորուստներ. Գեներալն արձագանքել է Ալեն Սիմոնյանին
- 02/13/2025 17:25 Ամերիկյան վարչակազմին կհաջողվի արդյոք մոտեցնել Ռուսաստանի և Եվրոպական լոկոմոտիվ երկրների ստրատեգիական դիրքորոշումները՝ առայժմ բարդ է ասել. Զաքարյան
- 02/13/2025 14:04 Ինչով էր Ալիկ Սիրունյանը զիջում Գագիկ Ջհանգիրյանին. ՔՊ-ն ուզածի նման օգտագործում ու դեն է նետում
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 02/13/2025 18:35 Բախվել է յոթ ավտոմեքենա․ փրկարարները հոսանքազրկել են ավտոմեքենան
- 02/13/2025 16:02 Փրկարարները մարել են խորդանոցում բռնկված հրդեհը
- 02/13/2025 15:35 Գյումրիում փրկարարները բացել են տան դուռը, որտեղ հայտնաբերել են տղամարդու մարմին և անգիտակից վիճակում գտնվող կնոջ, ում կյանքը բժիշկներին չի հաջողվել փրկել
- 02/13/2025 12:12 Վթար Մարտունի-Գավառ ավտոճանապարհին. կան տուժածներ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 02/04/2025 18:58 Ինչու են սիրահարները միմյանց նման. հետազոտողները նշել են մի քանի պատճառ
- 02/04/2025 17:22 Արեգակի վրա 2 օրում 40 բռնկում է տեղի ունեցել
- 01/30/2025 18:32 Գիտնականները Թուրքիայի և Իրանի միջև տեկտոնական սալերի խորը ճեղքվածք են հայտնաբերել
- 01/26/2025 16:42 Ինչու են մարդիկ սոցցանցերում շարունակում հետևել նախկիններին. հոգեբանը մի քանի պատճառ է նշում