ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Եթե Արցախից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցները ստանան ՀՀ քաղաքացիություն, ապա այն չի ազդելու նրանց կարգավիճակի վրա․ դա անհրաժեշտ է արձանագրել անձնագիր ստանալիս՝ համապատասխան ներդիրով․ Ալավերդյան 02/29/2024 14:00 | ԼՐԱՀՈՍ

Արցախցի մեր հայրենակիցները պետք է վստահ լինեն, որ անկախ այն հանգամանքից՝ կընդունեն ՀՀ քաղաքացիություն, թե՝ ոչ, կստանան ժամանակավոր պաշտպանության կարգավիճակ, թե՝ ոչ, նրանք փաստացի մնում են բռնի տեղահանված։ Այդ վստահությունն ունենալու համար նրանք պետք է իրենց ձեռքում ունենան փաստաթուղթ՝ ՀՀ կառավարության կողմից ընդունված, հաստատված, կնքված։ Արձագանքելով Արցախից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների մտահոգություններին՝ կապված ՀՀ քաղաքացիություն ընդունել-չընդունելու հետ, ասում է Հայաստանի մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը։
«Մարդիկ ունեն հիմնավոր կասկածներ, որ ՀՀ քաղաքացիություն ստանալու դեպքում կարող է զրկվեն բռնի տեղահանվածի՝ պայմանականորեն ասած կարգավիճակից՝ դրանից բխող հետևանքներով։ Այսինքն, մարդիկ նաև մտավախություն ունեն, որ ՀՀ քաղաքացիություն ընդունելու դեպքում նաև կնվազի Ադրբեջանի իրավական և քաղաքական պատասխանատվությունը Արցախում իրականացրած ցեղասպանական գործողության հարցում։ Նախ՝ շեշտեմ, որ 1951թ․ ընդունված «Փախստականի կարգավիճակի մասին» կոնվենցիայի համաձայն՝ որևէ մեկը, անկախ այն բանից կստանա քաղաքացիություն, թե ոչ, չի կարող զրկվել վերադարձի ու իր՝ այնտեղ թողած սեփականության հանդեպ ունեցած իրավունքներից։ Այդուհանդերձ, բռնի տեղահանաված մեր հայրենակիցների մտավախություններն անհիմն չեն։ 2023թ․ հոկտեմբերի 26-ի «ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց ժամանակավոր պաշտպանության տակ վերցնելու, ժամանակավոր պաշտպանություն ստացած փախստականի անձը հաստատող փաստաթղթի նկարագիրը և դրա տրամադրման կարգը հաստատելու մասին» ՀՀ կառավարության 1864-Ն որոշման մեջ ՆԳՆ-ին կարգադրվում է կազմել փախստականների շտեմարան, մինչդեռ անհրաժեշտ է կազմել բռնի տեղահանվածների շտեմարան, որը կներառի նաև փախստականներին։ Նկատենք, որ Ադրբեջանի իրականացրած ցեղասպանական գործողության հետևանքով բռնի տեղահանված ոչ բոլոր մեր հայրենակիցներն են փախստականի կարգավիճակ ստացել կամ ստանալու։ Քանի որ ՀՀ կառավարությունը որոշել է Արցախի մեր հայրենակիցներին զրկել քաղաքացիությունից, ինչը հակաօրինական է, քանի որ քաղաքացիությունից զրկելն արվում է օրենքում նշված հիմքերով, իսկ տվյալ դեպքում արվել է անհիմն և ՀՀ կառավարության որոշումով, հետո հայտարարվել է, որ կարող են դիմել ու նորից ստանալ ՀՀ քաղաքացիություն, մարդիկ շփոթմունքի մեջ են ընկել և լուրջ մտավախություններ ունեն, որ այդ հորդորին ընդառաջ գնալու և ՀՀ քաղաքացիություն ստանալու դեպքում բռնի տեղահանվածի վիճակից ու պահանջատիրությունից են զրկվելու»,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում մանրամասնում է փորձագետը։
Որպեսզի այդ անորոշության ու անվստահության մթնոլորտը ցրվի, Ալավերդյանն առաջարկում է բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցներին ՀՀ քաղաքացիության մասին փաստող նոր անձնագիր տալու, Արցախի հաշվառումից հանելու դեպքում պարտադիր անձնագրի հետ մեկտեղ տալ նաև ներդիր, որտեղ արձանագրված կլինի, որ վերջիններս իրենց հաշվառման հասցեներից հանվում են Ադրբեջանի ցեղասպան գործողությունների հետևանքով բռնի տեղահանվելու պատճառով։ Երկրորդ տարբերակը, ըստ նրա, դա պաշտոնապես արձանագրելն է։
«1990-ականներին Բաքվից ու Սումգայիթից մոտ 360 հազար փախստական ենք ընդունել Հայաստանում և այդպես ենք կարողացել հնարավորինս կանոնակարգել հարաբերությունները նրանց ու պետական մարմինների միջև, վստահության մթնոլորտ ստեղծել։ Եթե մարդիկ անձնագրի հետ ստանան նման ներդիր, հանգիստ կլինեն։ Բայց այդ ներդիրը պետք է ՀՀ կառավարության որոշման հիմքով տրվի, այսինքն՝ բարձր մակարդակով պետք է ֆիքսվի, որ նրանք բռնի տեղահանված են, և թե՛ պետական ինստիտուտների տվյալների բազայում դրա առկայությունը, թե՛ բռնի տեղահանվածների ձեռքում նույնական փաստաթուղթը շատ կարևոր է։ Այն ձևով, ինչպես ՀՀ քաղաքացուն են հաշվառումից հանում ու մեկ այլ հասցեում գրանցում, չի կարելի բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների դեպքում անել։ Ավելին, նրանց հետ աշխատող պաշտոնյաները մշտապես պետք է հաշվի առնեն, որ գործ ունեն ցեղասպանություն վերապրած հայրենակիցների հետ։ Եվ այն դեպքերում, երբ որևէ պաշտոնյա բռնի տեղահանվածին ասի, թե ՀՀ քաղաքացիություն ստանալու դեպքում զրկվելու է աջակցություններից, մեր այդ հայրենակիցները կարող են հանել այդ ներդիրը և ապացուցել, որ նա սխալվում է»,-ասում է Ալավերդյանն ու ավելացնում՝ հանրամատչելի ձևով թե՛ բռնի տեղահանվածները, թե՛ նրանց հետ առնչվող պետական մարմինների աշխատակիցները հիմնականում տեղեկացված չեն կարգավորումների վերաբերյալ․
«2023թ․ հոկտեմբերի 26-ին ՀՀ կառավարությունը արագ ընդունեց որոշում, բայց անցել է հինգ ամիս, դեռևս չունենք որևէ ուղեցույց, չկա մեկ փաստաթուղթ, որտեղ բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցների իրավունքներն ու հնարավորությունները հստակ ու հասկանալի ձևով ներկայացված կլինեն։ Հունվարի 5-ին ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունում մենք նման առաջարկ ենք ներկայացրել և սպասնում ենք արձագանքի»։
Ալավերդյանը ցավով է նկատում, որ ՀՀ կառավարությունն իր քայլերը մշակելիս անտեսում է, որ Արցախից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցները ցեղասպանություն են վերապրել, և մինչ օրս չկա որևէ իրավական ակտ, որում ամրագրված կլինի, որ Արցախում Ադրբեջանի իրականացրածը ցեղասպանություն է, քանի որ պարունակում է մարդկության դեպ հանցագործության բոլոր հատկանիշները։
Տեսանյութեր

Տեսադարան

Մամուլ
- 02/13/2025 07:54 Տնօրենը 140 օրից ավելի ապօրինաբար կալանավորված է, իսկ հարյուրավոր աշխատակիցներ հայտնվել են ծանր իրավիճակում. «Փաստ»
- 02/13/2025 07:49 «Փաշինյանի այսօրվա հանրային ակտիվությունը «սպամ» է հիշեցնում». «Փաստ»
- 02/13/2025 07:47 Պատգամավորի առեղծվածային մահվան դեպքից 1 ամիս անց. փորձաքննության սպասելիս. «Ժողովուրդ»
- 02/13/2025 07:41 Ինչպե՞ս հասնել իրական ընդդիմադիրների իրական ներուժի համախմբման. «Փաստ»
- 02/13/2025 07:39 783 հազարից 5 հազարն են հայտարարագիր լրացրել. խայտառակ թվեր. «Ժողովուրդ»
- 02/12/2025 08:11 Գյումրիում իշխանությունները իրար դեմ կհանեն «կրիմինալին», որ հաղթեն. «Ժողովուրդ»
- 02/12/2025 08:09 Սամվել Բաբայանն ու Արամ Սարգսյանը պատերազմի մեջ են․«Հրապարակ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 09/27/2024 20:29 Միջպետական սահմանների՝ աշխարհագրական առումով ճշգրտման հարցերը գործադիր իշխանության իրավասության տիրույթում են. հրապարակվել է ՍԴ որոշումը
- 09/02/2024 15:38 Հրատապ. Հրապարակվել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովների համատեղ գործունեության մասին կանոնակարգը
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
Հարցազրույց
- 02/08/2025 20:10 Մարդկությունը մեղքերի գագաթնակետին է. հիմա գնալու է ամեն ինչի ավերումը, և Աստված արագացնում է այդ ընթացքը. Արմեն Զաքարյան
- 01/26/2025 13:15 Նոր տարվա 3 օրը հերիք էր, որ շատերը մարզասրահ վերադառնան 5-7 կգ ավելացած քաշով. մարզչի խորհուրդները
- 01/19/2025 17:07 Վաշինգտոնում ստորագրված փաստաթղթով ոչ միայն աղավաղվել են միջազգային կազմակերպությունների արձանագրած որակումները, այլև փորձ է արվել կանխորոշելու միազգային դատական ատյանների վճիռները. Գեւորգ Դանիելյան
- 01/04/2025 20:09 Ինֆորմացիա բացեմ՝ դեռ 90-ականներից հանցավոր պլան է մշակվել, որ Հայաստանում չպետք է լինի 1 միլիոնից ավել հայ. դրա հետևում միայն թուրքերը չեն. էքստրասենս
Մեկնաբանություն
- 02/12/2025 17:31 Կա հստակ երևացող «կարմիր գիծ», որը յոթ տարի շարունակ քաղաքական ընդդիմությունը հետևողականորեն չի խախտում. Հայկ Դեմոյան
- 02/12/2025 17:23 1988թ. փետրվարի 12-ը Արցախի պատմության համար եղավ շրջադարձային. Պետրոսյան
- 02/12/2025 13:55 Իրական Հայաստան էիր ուզում, դե ստացիր Իրական Հայաստանը. քաղաքագետ
- 02/12/2025 12:13 Հայաստանում ինտերնետ շահումով խաղերի ոլորտում կատարված խաղադրույքների ընդհանուր գումարը աճել է աննախադեպ 2037% ով՝ կազմելով շուրջ 67 միլիարդ ԱՄՆ դոլար.ԱԱԾ պահեստազորի սպաներ
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 02/12/2025 21:21 Փրկարարները կանխել են քաղաքացու ինքնասպանության փորձը Դավթաշենի կամրջից
- 02/12/2025 20:03 Զինված ավազակային հարձակում՝ Երևանում․ հնչել են կրակոցներ․ տուժածից հափշտակել են 50 հազար ԱՄՆ դոլար
- 02/12/2025 19:30 Հովիտ գյուղի սկզբնամասում այրվել է միկրոավտոբուս․ տուժածներ չկան
- 02/12/2025 10:53 Գյումրիում 41-ամյա ՌԴ քաղաքացին խմած վիճակում կոտրել է «Ինեկոբանկ»-ի ապակին, մտել ներս. նրան դաստակի վնասվածքներով հոսպիտալացրել են. shamshyan.com
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 02/04/2025 18:58 Ինչու են սիրահարները միմյանց նման. հետազոտողները նշել են մի քանի պատճառ
- 02/04/2025 17:22 Արեգակի վրա 2 օրում 40 բռնկում է տեղի ունեցել
- 01/30/2025 18:32 Գիտնականները Թուրքիայի և Իրանի միջև տեկտոնական սալերի խորը ճեղքվածք են հայտնաբերել
- 01/26/2025 16:42 Ինչու են մարդիկ սոցցանցերում շարունակում հետևել նախկիններին. հոգեբանը մի քանի պատճառ է նշում