Փաստ ինֆո

Մարտակերտի շրջանի չորս գյուղերի՝ Կիչանի, Չլդրանի, Նոր Ղազանչիի ու Պողոսագոմերի բնակիչներին ավելի քան 2,5 տարի է՝ հողի լեզուն հասկանալ օգնում է Քաշաթաղից տեղահանված ու Կիչանում վերաբնակված Փայլակ Միքայելյանը։

Հատկապես շրջափակումից հետո գյուղատնտեսների կարիքը կտուկ աճել է Արցախում։ Հողից ստացվող բարիքները ճիշտ մշակելու, առատ բերք ստանալու հնարավորությունը բաց թողնել ոչ մեկը չի ցանկանում։ Պարոն Միքայելյանը, ով ժամանակին Արցախի գյուղատնտեսության նախարարի առաջարկով տեղափոխվել էր Կիչան ու ստանձնել վերոնշյալ գյուղերի գյուղատնտեսի աշխատանքը, խոստովանում է՝ չորս գյուղ սպասարկելը դժվար է, բայց անհնար չէ։

«Մինչև շրջափակումը հեշտ էր, բայց հիմա քանի որ վառելիքը շատ քիչ է, ժամերով տրանսպորտի եմ սպասում, որ գնամ գյուղեր։ Պատահում է՝ մի քանի ժամ սպասում եմ, չի գալիս, վերադառնում եմ տուն»,-«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասում է Փայլակ Միքայելյանը։

Շրջելով բնկիչների տնամերձ հողատարածքներով, հեկտարներ ձգվող դաշտերով՝ գյուղատնտեսը լիահույս է, որ այս տարի կարտոֆիլի ու հացահատիկի բերքն առատ կլինի։

«Տարին անձրևային է․ դա կարտոֆիլի համար լավ է։ Այն գյուղերում, համենայնդեպս, որոնք ես եմ սպասարկում, բերքն առատ կլինի, մյուս կողմից անձրևները, խոնավությունը նպաստել են, ոև սնկային հիվանդությունները տարածվեն։ Հացահատիկի բազմաթիվ դաշտեր են վաարկվել սնկային հիվանդություններով, կրծողները շատ-շատ են․ դրանց դեմ իհարկե պայքարել ենք՝ սրսկել ենք, պարարտացրել ենք, բայց ազդելէ ահագին բերքի վրա։ Այուհանդերձ, հացահատիկի բերքն էլ վատ չի լինի»,-ասում է Փայլակ Միքայելյանը։

Արցախի ռելիեֆն ու բանկլիմայական պայմանները այգեգործոթւյան համար շատ ավելի նապստավոր են, բայց մարդիկ դաշտավարությունը չեն կարող անտեսել։ Գյուղատնտեսը նկատում է՝ խաղող, նուռ աճեցնելը շատ ավելի եկամտաբեր է, բայց և շեշտում է՝ շրջափակումն արցախցիներին այլընտրանք չի թողել․ գյուղատնտեսակն առումով որքան հնարավոր է՝ ինքնավաբավ պետք է դառնալ․ դա բոլորն են գիտակցում, ու հենց այդ գիտակցումն է, որ մարդկանց դրդում է ոչ մի սմ հող անմշակ չթողնել, մասնագետի հետ էլ խորհրդակցել, թե ինչ ու ինչպես անել, որ հողը շատ բերք տա։

Երեկ Նոր Ղազանչիում կարտոֆիլի դաշտ էինք սրսկում ու պարարտացնում։ Մոտ հինգ հա մակերեսով դաշտ էր։ Կրծողները բավականին վնասել են բերքը, բայց ինչքան հնարավոր է, կանխարգելիչ միջոցառումներ անում ենք։ Ջերմոցներում էլ ենք այդ ամենն անում։ Երեկ, օրինակ, մեկը խնդրեց, որ գնամ հողը նախապատրաստեմ, որպեսզի վարունգ, լոլիկի սածիլները դնի արդեն։ Մարդիկ մասնագիտական խորհրդատվության կարիք ունեն, ես դա տեսնում եմ ու նաև փորձում են ամեն ինչ ցանել, որ չնեղվեն։ Անգամ ձմերուկի դաշտ ունենք։ Եթե առաջ Մարտունիում, Ակնայում էին ձմերուկ ցանկում, հիմա Մարտակերտում էլ ձմերուկի դաշտեր կհանդիպեք»,-ասում է գյուղատնտեսն ու ոգևորւթյամբ հավելում՝ բազմաթիվ մարդիկ արդեն սեփական բանջարանոցի կարտոֆիլը ոչ միայն օգտագործում, այլև վաճառքի են հանել։

Փայլակ Միքայելյանն աշխատանքից չի դժգոհում․ երկու բան է անհանգստացնում՝ Արցախի ապագան ու տան պայմանները։ Ահագին ժամանակ է՝ 6 հոգանոց ընտանիքով ապրում է պետության տրամադրած մի տան մեջ, որն, իր խոսքով, շատ անմխիթար վիճակում է։

Կենցաղային խնդիրները մի կողմից, մշուշոտ ապագան՝ մյուս, շրջափակված լինելու զգացողությունն է՛լ ավելի են ծանրացնում։

Աղբյուր` Փաստինֆո