Փաստ ինֆո

Պատերազմից հետո ադրբեջանցիների կողմից շրջափակման մեջ հայտնված և սպանված զինծառայող Հայկ Հարությունյանի հայրը պնդում է՝ իրենց որդիներին փրկելը խաղուպար էր, բայց ոչինչ չեն արել, ասես այդ երեխեքը որևէ մեկին պետք չէին։

«Փաստինֆո»-ի թղթակցի հաղորդմամբ՝ Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանում՝ դատավոր Ջոն Հայրապետյանի նախագահությամբ, այսօր կայացել է մարտադաշտն ինքնակամ լքելու մեջ մեղադրվող հրամանատար Իշխան Վահանյանի գործով դատական նիստը։ Գործը գտնվում է վկաների հացաքննության փուլում, սակայն, նկատի ունենալով, որ դատակոչված վկաների մի մասն Արցախում են և արդեն շուրջ երեք ամիս է, ինչ ադրբեջանական շրջափակման մեջ են, դատարանը որոշել է փոխել ապացույցների հետազոտման կարգը եւ լսել տուժողների իրավահաջորդներին։

Այսօրվա նիստին հարցաքննվեց տուժողի իրավահաջորդ Հրանտ Հարությունյանը, որի որդին՝ Հայկ Հարությունյանը, Խուռհատ սարից նահանջելուց հետո հայտնվել է շրջափակման մեջ, օրեր շարունակ սպասեզ, որ իրենց կփրկեն, բայց ադրբեջանցիներն են նրանց գտել ու սպանել։

Զինծառայողի հայրը դատարանում պատմեց, որ որդին բանակ էր զորակոչվել 2020թ հուլիսի 22-ին, սկզբում ծառայել է Մարտունի 2-ում, հետո՝ Ջաբրայիլ են տեղափոխել, ծառայությունը նորմալ է եղել։ Պատերազմի սկսվելուց հետո մինչև հոկտեմբերի 6-ը տեղեկություն չեն ունեցել որդուց, դիմել են բոլոր պատկան մարմիններին, ոչ ոք չի օգնել, «մարդիկ չուզեցին օգնել, ասացին՝ կապ չկա և վերջ», ծանոթ մարդ են գտել, ում միջոցով իմացել են, որ Հադրութում են, բայց չեն հավատացել, որովհետև գիտեին, որ որդին Ջաբրայիլում է։

«Հոկտեմբերի 6-ին գիշերը երեխեն զանգել է, ասեց՝ նորմալ է, բերել են ստեղ, ապահով է, մինչև հոկտեմբերի 8-ը խոսել ենք երեխու հետ, դրանից հետո կապը էլի կորել է։ Կրկին դիմել ենք պատկան մարմիններին, ոչնչով չեն օգնել, մի բառ գիտեին՝ կապ չկա... բա ծնողները ոնց էի՞ն գտնում։ Այդ ամենը նախապես ծրագրված էր»,- նշեց զինծառայողի հայրը՝ պատմելով, որ ծանոթի միջոցով ձեռք են բերել Գարի Վարդերեսյանի հեռախոսահամարը, նա էլ փոխանցել է սերժանտ Հարութ Ղարախանյանի հեռախոսահամարը. «Զանգել ենք Հարութին, շշուկով էր խոսում, հարցրինք՝ Հարությունյան Հայկը ձեզ հետ է, երեխեքին հարցրեր ու ասեց՝ հա մեզ հետ է, ասեցի՝ տուր խոսենք, անջատեց, հետո՝ հոկտեմբերի 16-ին իմացել ենք, որ երեխեքը շրջափակման մեջ են։ Դրանից հետո նորից զանգել եմ Գարիկին, ասել ինչ է պետք, ինչով կարանք օգնենք, որ երեխեքին փրկենք, ասեց՝ հոպար, ամեն ինչ նորմալ է, մենք զբաղվում ենք, ամսի 19-ին զանգել եմ, ասեցին՝ ճանապարհը ցույց են տվել, որ դուրս գան, ընկել են հրետակոծության տակ»։

Ծնողի խոսքով՝ տեսնելով, որ այլևս հնարավոր չէ, բոլոր ծնողներով հավաքվել են ՊՆ շենքի մոտ, քանի որ, երբ միայնակ էին գնում, իրենց չէին պատասպանում, հանդիպում է եղել Անդրանիկ Քոչարյանի հետ, հետո ծնողները ԳՇ քարտուղարությանն են ներկայացրել իրենց որդիների վերաբերյալ տվյալները, խոստացել էին՝ զբաղվել, իրենք էլ հավատացել են. «Մի շաբաթ էդպես տարել-բերել են ծնողներին։ Հանձնաժողով պետք ա ստեղծվեր, բայց մարդիկ ոչ մի բան չարեցին։ Մինչև օրս էլ դատախազին խնդրել եմ, ասում եմ՝ եթե տեղեկությունն ուզում եք իմանալ, մտեք Ուլնեցու համակարգիչը, ամբողջ տվյալները տվել ենք, էդտեղից կարող եք իմանալ, թե ով էր դավաճանը։ Մեր երեխեքին փրկելը խաղուպար էր։ Քննիչը խաբում է դատարանին, եզրակացության մեջ նշել են, որ 6 երեխուն ՊՆ-ն է փրկել, բայց էդ վեց երեխեքին մենք ենք փրկել ղարաբաղում, ՊՆ-ն ոչինչ չի արել»։

Նրա փոխանցմամբ՝ զինծառայողների գտնվելու վայրը փորձել են նկարագրել, սակայն սպաներից տեղյակ չեն եղել տարածքին. «Ինչքան կոլխոզի նախագահ կար, գեներալ են տվել, դրա համար էլ մեր երեխեքն էս օրն են եղել, տարածք չեն իմացել»։ Ծնողը պատմեց, որ սերժանտ Հարութ Ղարախանյանը, որը ևս զոհվել է, նոյեմբերի 23-24-ին զանգել էր ծնողին, ապա՝ «Ղարաբաղ Տելեկոմ»-ի օպերատորին, հայտնել, թե որտեղ են գտնվում զինծառայողների խմբերը, ասել է՝ 20 զինծառայող են, սակայն ոչինչ չեն արել այդ զինծառայողներին գտնելու համար, ասես այդ զինվորները ոչ ոքին էլ պետք չեն եղել։ Ավելին, զինծառայողներին փնտրելու համար տվյալներ են փոխանցվել համապատասխան անձանց, ասել են՝ Ձորակ գյուղի անտառում են, սակայն ռուսական խաղաղապահ զորախմբի հրամանատար Ռուստամ Մուրադովին այդ մասին հայտնելու և նրա միջնորդությամբ փնտրելու փոխարեն, նրանք իրենց խմբով են գնացել և փնտրել կողքի գյուղերում, ադրբեջանցիներն էլ իմացել են, որ անտառում կենդանի մնացած զինծառայողներ կան, գնացել ու սպանել են նրանց։ Բացի այդ, ծնողը պատմեց նաև, որ ՊՆ ներկայացուցիչ գնդապետ Ոսկանյանը, որը լիազորված էր զբաղվելու զինծառայողների հայտնաբերման հարցով, պարզվում է, որ Արցախում չի փոխանցել այն քարտեզները, որոնցով պետք է ԱԻՊԾ ծառայողները ռուս խաղաղապահների հետ փնտրեին զինծառայողներին։

Որդու մարմինը Հրանտ Հարությունյանը ստացել է 2020թ դեկտեմբերի 20-ին, պատմում է՝ Արցախից բերվել է պոլիէթիլային տոպրակի մեջ։ Որդին պատերազմի ժամանակ վիրավորում չի ստացել, սակայն կրծքավանդակին վիրավորում է եղել, ծնողը թիկունքը չի տեսել, բայց բեկորային վնասվածք եղել է նաև որդու մեջքին։ Հայրը կարծում է, որ երբ ադրբեջանցիները հայտնաբերել են թաքնված զինծառայողների խմբին, նրանց սպանելիս նաև նռնակ են նետել, քանի որ մյուս զինծառայողներից մեկի գլուխը չկար, մյուսինը՝ քիթը և այլն։ Իսկ թե ինչու են շրջափակման մեջ գտնվող զինծառայողները խմբերի բաժանվել, ծնողը պատմեց, որ մի մասը որոշել են տեղափոխվել դեպի Ստեփանակերտ, մի մասը՝ դեպի ՀՀ, իսկ երրորդ խումբը չի ցանկացել տեղափոխվել, քանի որ, ինչպես պատմել էր Ղարախանյանը, զինծառայողների մի մասը վախեցել են, որոշել են մնալ նույն վայրում՝ կարծելով, որ իրենց կփրկեն։ Միևնույն ժամանակ, Հարութ Ղարախանյանն ասել է, որ անկախ նրանից, թե որ խումբը դուրս կգա շրջափակումից, մյուսների գտնվելու վայրը կհայտնի։

Հիշեցնենք, որ Իշխան Վահանյանին մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 356-րդ հոդվածի (հրամանը չկատարելը) 3-րդ մասով և 380-րդ հոդվածի (մարտադաշտն ինքնակամ լքելը կամ զենքով գործելուց հրաժարվելը) 1-ին մասով: Նրա նկատմամբ որպես խափանման միջոց էր ընտրվել կալանավորումը։

Ըստ ՔԿ-ի՝ Վահանյանը, Ադրբեջանի Հանրապետության կողմից Արցախի Հանրապետության դեմ սանձազերծված ագրեսիվ պատերազմի և 2020թ. սեպտեմբերի 27-ին հայտարարված ռազմական դրության ժամանակ զբաղեցնելով ԱՀ պաշտպանության բանակի զորամասերից մեկի ուսումնական գումարտակի հրամանատարի պաշտոնը, հանդիսանալով իր ենթակա անձնակազմի պետը, մարտական գործողությունների ընթացքում չի կատարել իր անմիջական պետի հրամանը, ինչպես նաև ինքնակամ լքել է մարտադաշտը, որի արդյունքում զորամասի ուսումնական գումարտակի անձնակազմից զոհվել, տարբեր աստիճանի մարմնական վնասվածքներ են ստացել և գերեվարվել պարտադիր ժամկետային զինծառայողներ՝ այդ կերպ առաջացնելով ծանր հետևանքներ: Նշենք, որ այս գործով անցնող միակ մեղադրյալը Իշխան Վահանյանն է։ Քրեական գործն ի սկզբանե մակագրվել էր Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Լ․ Սեփխանյանին, սակայն հետագայում գործի ընդդատությունը փոխվել է՝ պայմանավորված միջադեպով։ Գործն այժմ Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Ջոն Հայրապետյանի վարույթում է։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո