Իրան-Ադրբեջան ծանր հարաբերությունների գորշ կետերը.«Փաստ» - ՓԱՍՏԻՆՖՈ | Իրավական լուրեր, իրադարձություններ, վերլուծություններ, տեսանյութեր

ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ

Բոլորը

01/31/2023 15:19 ՀՀ բնակչության 97.5 %-ը համոզված է, որ Արցախի ժողովուրդը չի կարող ունենալ Ադրբեջանի ազգային փոքրամասնության կարգավիճակ 01/31/2023 15:03 Պատժամիջոցները ԵՄ-ի ընդամենը մեկ գործիք են և այս դեպքում դրանք չեն դիտարկվում․ Ժոզեպ Բորելը՝ Ադրբեջանի գործողությունները զսպելու մասին 01/31/2023 14:43 Հուսանք գործը դրան չի հասնի. Զոհրաբյանն ասել է՝ որ դեպքում «Մալաթիա»-ում կդիմեն ուժային կառույցների օժանդակությանը 01/31/2023 14:41 Պարզաբանում. Վ. Բրյուսովի անվան պետական համալսարանի ռեկտորի լիազորությունները կկատարի պրոռեկտորը 01/31/2023 14:22 Ռոբերտ Քոչարյանի և Արմեն Գևորգյանի գործով նիստը հետաձգվեց. Փաստաթղթերի հետազոտմանը թարգմանչի ներկայությունը պարտադիր է 01/31/2023 14:04 Անահիտ Ավանեսյանը ԱՀԿ գլխավոր տնօրեն Թեդրոս Ադհանոմ Հեբրեյեսուսին ներկայացրել է Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի փակման հետևանքով Արցախում ստեղծված ներկայիս իրավիճակը 01/31/2023 13:34 Ռոբերտ Քոչարյանի ու Արմեն Գեւորգյանի գործով դատը շարունակվում է՝ երկարատեւ ընդմիջումից հետո. Ուղիղ 01/31/2023 13:20 Մնացական Մարտիրոսյանին ամեն գնով ճոխ պաշտոն նվիրելը գործարքի է նման, այլ բացատրություն չունեմ. Նինա Կարապետյանց 01/31/2023 13:16 Գազալցակայանում պայթյունի հետևանքով երեք մարդ է տուժել. տուժածներից մեկի վիճակը միջին ծանրության է 01/31/2023 12:45 ՀՀ ԿԲ-ն վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը թողել է անփոփոխ 01/31/2023 12:42 ՀՀ 7 մարզում ձյուն է, որոշ տարածաշրջաններում նաեւ՝ մառախուղ 01/31/2023 12:38 Օհանյանի և Չարչյանի վերաբերյալ միջնորդագրերն ԱԺ-ն կքննարկի առաջիկա նիստում, մյուս պատգամավորների հարցով միջնորդագրեր դեռ չեն ներկայացվել 01/31/2023 12:30 Բացահայտվել են ՃՈ տեսուչների կողմից երթևեկության կանոնների կոպիտ խախտումներ թույլ տված բազմաթիվ վարորդներից կաշառք ստանալու դեպքեր. ՃՈ երեք տեսուչ ձերբակալված է 01/31/2023 12:15 Դավիթ Գալստյանը՝ «Պատրոն Դավոն» ձերբակալվել է. նրան կալանավորելու միջնորդություն է ներկայացվել դատարան 01/31/2023 11:48 Լիլիթ Մակունցը կոնգրեսական Դուարտեին է ներկայացրել Հարավային Կովկասում և Հայաստանի շուրջ անվտանգային իրավիճակը 01/31/2023 11:44 Կարմիր Խաչի միջոցով Արցախից ևս երեք հիվանդ է տեղափոխվել Հայաստան 01/31/2023 11:43 Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն իր քաղաքացիներին հորդորել է չայցելել Իրան 01/31/2023 11:38 Արամ Գասպարյանը կշարունակի մնալ կալանավորված 01/31/2023 11:35 Նիկոլի կողմից հրապարակ նետված`հիմնականում կեղծ սենսիացիաներով դեգրադացված բանակը վերածվում է չարիքի իշխանությունը պահելու մանրադրամի. Զաքարյան 01/31/2023 11:31 Հայաստանը և Արցախը գտնվում են ֆիզիկական ուղիղ սպառնալիքի տակ և մենք միայն մեկ ճանապարհ ունենք՝ պայքարե՛լ․ Հակոբյան 01/31/2023 11:29 Արտաշատի ոստիկանները հայտնաբերել են կեղծ ալկոհոլային խմիչքների արտադրություն 01/31/2023 11:19 Հայաստանն ունի շատ կարճ ժամանակ՝ որոշումներ կայացնելու համար. Վահե Հովհաննիսյան 01/31/2023 11:12 Տեխասի հայկական եկեղեցին՝ 2022թ. ԱՄՆ լավագույն շինություն 01/31/2023 11:04 Ցեղասպան Թուրքիայի եւ նրա գործընկեր Ադրբեջանի հայաջինջ քաղաքականությունը առկա է նաեւ այսօ՛ր. Արեւմտյան Ամերիկայի ազգային երեք կուսակցությունների հայտարարություն 01/31/2023 10:57 Ցնցող էր տեսնել հայերի նկատմամբ ցեղասպանություն քարոզող պաստառներ․ մենք բոլորս պետք է խստորեն դատապարտենք այս մոլեռանդությունը․ Ադամ Շիֆ 01/31/2023 10:41 Ինչ է սպասվում Բրյուսովի անվան համալսարանին. իշխանության նոր նպատակը. «Ժողովուրդ» 01/31/2023 10:39 Տարոն Մարգարյանն ու նախկին թաղապետը խնամիներ կդառնան. «Հրապարակ» 01/31/2023 10:27 Օտարերկրյա հատուկ ծառայությունների հետ համագործակցող սպան ձերբակալվել է 01/31/2023 10:23 Պայթյուն՝ Վանաձոր-Ստեփանավան ավտոճանապարհին գտնվող գազալցակայանում․ 3 հոգի տուժել է 01/31/2023 10:18 Արցախն իր գոյության ամենադժվար ժամանակներն է ապրում, որի պայմաններում առաջին պլան պետք է գա պայքարը, համառությունը, համերաշխությունը․ Տիգրան Աբրահամյան 01/31/2023 10:16 Կացարանի հրդեհի գործով նոր կալանավորում է սպասվում. «Ժողովուրդ» 01/31/2023 10:14 Հայաստանում սպասվում է կապիտալի տոտալ վերաբաշխում. ովքե՞ր են առաջնային հարվածի տակ. «Փաստ» 01/31/2023 10:12 Պայմանագիր «ՍԻԼ ինշուրանսի» հետ. «Հրապարակ» 01/31/2023 10:11 Իրանի հայ համայնքն ու հայկական եկեղեցին չեն ընդունել Աննա Հակոբյանին. բացառիկ մանրամասներ նրա այցից. «Ժողովուրդ» 01/31/2023 10:08 Ռուբեն Վարդանյանի այցը համայնքներ հակասական տրամադրություններ է առաջացրել արցախցիների շրջանում. «Հրապարակ» 01/31/2023 10:06 Փորձել են «կոնտակտի դուրս գալ», բայց մերժվել են. «Փաստ» 01/31/2023 10:04 ՔՊ դռնփակ նիստում որոշում կայացվեց. Վահան Նարիբեկյանը կհեռանա. «Ժողովուրդ» 01/31/2023 10:03 Նախկին պատգամավորի որդին դատի է տվել Երեւանի շամպայն-գինիների գործարանի կառավարմամբ զբաղվող հորեղբորը. «Ժողովուրդ» 01/31/2023 09:59 Եթե այս շոուն հաջող ընթանա, հաջորդ զոհը լինելու է Գեղամ Մանուկյանը. «Հրապարակ» 01/31/2023 09:57 Ակտիվ աշխատանքներ է տանում Շարլ Ազնավուրի որդին. «Փաստ» 01/31/2023 09:24 Վաշտի կացարանի հրդեհի գործով ձերբակալվել է N զորամասի հակահրդեհային պաշտպանության և փրկարար աշխատանքների ծառայության պետը 01/30/2023 23:53 Տասնյակ կանանց բռնաբարած հանցագործին հաջողվել է բռնել 40 տարի անց 01/30/2023 23:37 Արցախի ԱԳ նախարարը հանդիպել է ՀՀ հասարակական-քաղաքական հատվածի ներկայացուցիչների հետ 01/30/2023 23:15 Էլեկտրաէներգիայի վաղվա անջատման հասցեները և ժամանակացույցը 01/30/2023 22:55 ԱՄՆ-ի ազգային գվարդիան պատրաստվում է Ռուսաստանի եւ ՉԺՀ-ի հետ հնարավոր հակամարտությունների․ ԶԼՄ-ներ 01/30/2023 22:39 Իրանի և արհեստածին Ադրբեջանի միջև հարաբերություններում տեղի է ունեցել շրջադարձային և չափազանց կարևոր իրադարձություն․ Ոսկանյան 01/30/2023 22:22 Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ ՀՀ տարածքում կան փակ ավտոճանապարհներ։ 01/30/2023 22:06 Իսրայելն ու ԱՄՆ-ն կավելացնեն Իրանին հակազդելու ջանքերը 01/30/2023 21:53 43-ամյա վարորդը մահացել է 01/30/2023 21:31 Պակիստանում մզկիթի պայթյունի հետեւանքով զոհվածների թիվը հասել է 59-ի

01/31/2023 10:11 Իրանի հայ համայնքն ու հայկական եկեղեցին չեն ընդունել Աննա Հակոբյանին. բացառիկ մանրամասներ նրա այցից. «Ժողովուրդ» 01/29/2023 22:46 Սուրմալուի պայթյունի ու կացարանի հրդեհի միջեւ նմանություն կա. հատուկ զենք է կիրառվել (տեսանյութ) 01/30/2023 20:30 Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 8-10 աստիճանով․ Առաջիկա 5 օրվա եղանակի կանխատեսում 01/30/2023 19:37 Էսքան մարդու սոված թողել պետք չէ. ո ՞ ր դեպքում չի փակվի «Մալաթիա» առևտրի կենտրոնը 01/31/2023 09:57 Ակտիվ աշխատանքներ է տանում Շարլ Ազնավուրի որդին. «Փաստ» 01/29/2023 15:42 Իրան-Իսրայել պայքարի թեժացման փուլ է գնում․ ի՞նչ կապ ունի Ադրբեջանը 01/29/2023 21:39 Երուսաղեմում հայերի և Հայոց պատրիարքարանի վրա հարձակումներ են եղել 01/29/2023 21:00 Ամուսնացած սիրեկանի կողմից մերժված կինը մարդասպան է վարձել նրան սպանելու համար 01/30/2023 13:08 Զորամասի հրդեհից տուժած և վերակենդանացման բաժանմունքում գտնվող կապիտանը նույնպես տեղափոխվել է հիվանդասենյակ 01/30/2023 21:53 43-ամյա վարորդը մահացել է 01/31/2023 11:29 Արտաշատի ոստիկանները հայտնաբերել են կեղծ ալկոհոլային խմիչքների արտադրություն 01/30/2023 18:07 Լաչինի իրավիճակը բանակցված է նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ, եթե սկսենք վերաբանակցել դրա շուրջ, որտե՞ղ է երաշխիքը, որ նոր վերաբանակցվածը չի խախտվի երկու օր հետո․ Ռուբեն Ռուբինյան․ Ազատություն 01/30/2023 00:34 Հրազենային վիրավորում է ստացել զորամասի զինծառայողը 01/29/2023 18:54 Կրկին երկրաշարժ Իրանի Խոյ քաղաքի մոտ. այն զգացվել է Հայաստանի տարբեր բնակավայրերում 01/30/2023 12:26 Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքը փակելու վերաբերյալ «Հայաստան» խմբակցությունը լսումներ է հրավիրել ԱԺ-ում 01/30/2023 16:52 Ո ՞ ւմ դեմ է պատրաստվում պատերազմել Ադրբեջանը՝ Հայաստանի ՞, Իրանի ՞, թե ՞Ռուսաստանի 01/29/2023 20:01 Մոսկվայում տղամարդը սպանել է նախկին կնոջն ու որդուն, իսկ հետո ինքնասպան եղել 01/30/2023 19:42 Չի կարելի օդից բերել, պագոնները նվիրել, «Քյարամյան շոու» անել, դա նորմալ չէ, ադեկվատ չէ. Կարապետյանցը լիահույս է, որ Քրիստինե Գրիգորյանը կմերժի Արտաքին հետախուզության պետ նշանակվելու առաջարկը 01/30/2023 22:39 Իրանի և արհեստածին Ադրբեջանի միջև հարաբերություններում տեղի է ունեցել շրջադարձային և չափազանց կարևոր իրադարձություն․ Ոսկանյան 01/29/2023 17:25 Իրանն Իսրայելին մեղադրել է իրավիճակի ապակայունացման նպատակով մեդիա-հարձակման մեջ

Իրան-Ադրբեջան ծանր հարաբերությունների գորշ կետերը.«Փաստ» 12/01/2022 10:49 | Մամուլ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Արցախյան պատերազմից հետո տարածաշրջանում փոխվել է ուժերի փոխհարաբերությունը հօգուտ թուրք-ադրբեջանական տանդեմի։ Եվ հիմա Թուրքիան ու Ադրբեջանը փորձում են առիթն օգտագործել ամբողջ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանն իրենցով անելու համար։ Այս հարցում շահերի լուրջ բախում է տեղի ունենում նաև Իրանի հետ, քանի որ Հարավային Կովկասը թուրքական ազդեցության տակ գցելուց հետո հերթը հասնելու է Իրանի քայքայմանը. ի վերջո, թյուրքախոս բնակչություն ունեցող Իրանական Ատրպատականի անջատումը ևս մտնում է թուրքական պլանների մեջ։

Իսկ այդ նպատակներին հասնելու համար Թուրքիային ու Ադրբեջանին պետք է կտրել Իրանի հյուսիսով անցնող ցամաքային կապը։ Դրա համար էլ Անկարան և Բաքուն անընդմեջ հայտարարություններ են անում, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին։ Վերջինիս իրականացման դեպքում պանթուրքական ծրագրերը զարգանալու հնարավորություն են ստանում, իսկ Իրանը կորցնում է Ադրբեջանի բուն տարածքի և Նախիջևանի ու Թուրքիայի միջև հաղորդակցության նկատմամբ վերահսկողությունը։ Չէ՞ որ ներկա պահին այս հաղորդակցությունը տեղի է ունենում հենց Իրանի տարածքով։ Եվ պատահական չէ, որ դեռ այս տարվա ամռանը Իրանի հոգևոր առաջնորդ այաթոլլահ Ալի Խամենեին Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի հետ Թեհրանում կայացած հանդիպման ժամանակ դեմ է արտահայտվել հայ-իրանական սահմանի արգելափակմանը՝ նշելով, որ այդ սահմանը հաղորդակցության ուղի է, որն արդեն հազար տարեկան է:

Հասկանալի է, որ Բաքուն առանց Անկարայի չի կարող ինքնուրույն քայլեր ձեռնարկել, դրա համար էլ Իրանի հոգևոր առաջնորդը կոնկրետ Թուրքիայի նախագահին զգուշացրեց։ Իսկ Իրանի նախագահը և արտգործնախարարը բազմիցս հայտարարել են, որ չեն հանդուրժի սահմանների փոփոխություն տարածաշրջանում։ Այսինքն, Իրանի համար Հայաստանի հետ սահմանի առկայության խնդիրը կենսական նշանակություն ունի։ Եվ այս հարցում Թեհրանը ազդանշաններ է ուղարկում, որ նույնիսկ չի զլանա ռազմական միջամտություն ունենալ, եթե Ադրբեջանը փորձի ուժով միջանցք բացել։ Դրանով է պայմանավորված, որ դեռևս անցյալ տարվա աշնանը Իրանը խոշոր զորավարժություններ իրականացրեց Ադրբեջանի հետ սահմանին, ինչին հետևեցին Նախիջևանում թուրք-ադրբեջանական «Անխախտ եղբայրություն» կոչվող համատեղ զորավարժությունները։ Մեկ այլ խոշոր զորավարժություն Ադրբեջանի հետ սահմանին Իրանը սկսեց այս տարվա հոկտեմբերին, որը հետևեց սեպտեմբերի 12-13-ին Հայաստանի հետ սահմանի երկայնքով ադրբեջանական զինված ուժերի ագրեսիային։

Այս անգամ Իրանը Արաքս գետի շրջակայքում ավելի հագեցած և մասշտաբային զորավարժություն իրականացրեց։ Դրանց մասնակցում էին Հեղափոխության պահապանների կորպուսի ցամաքային ուժերը, ներգրավված էին նաև ռազմական ուղղաթիռներ, անօդաչու թռչող սարքեր ու հարվածային զինատեսակներ։ Վարժանքների ընթացքում առաջին անգամ փորձարկվեց տեխնիկայի տեղափոխումը Արաքսի վրա տեղավորված պոնտոնային (շարժական) կամուրջներով։ Իրանը սրանով ցույց տվեց, որ պատրաստ է հարկ եղած դեպքում կոնկրետ ռազմական միջամտություն ունենալ։ Իրանական զորավարժություններին հետևեցին Ադրբեջանի հատուկ ջոկատայինների զորավարժությունները երկրի հարավում։ Իսկ Ալիևը հայտարարեց, թե դրանով իրենք ցույց տվեցին, թե ոչ մեկից չեն վախենում և հարկ եղած պահին կարող են արձագանքել։ Փաստացի, երկու կողմի զորավարժություններն էլ ավարտվեցին, սակայն Ադրբեջանի և Իրանի հարաբերություններում լարվածությունը շարունակում է խորանալ։ Նախ՝ Իրանը կոնկետ քայլերի անցավ, և Կապանում բացեց գլխավոր հյուպատոսություն՝ ցույց տալով, որ Սյունիքն իրենց համար կարմիր գիծ է:

Ի պատասխան Իրանի կոշտ դիրքորոշման, Ադրբեջանն էլ որոշել է դեսպանություն բացել Իսրայելում և խորացնել Իսրայելի հետ հարաբերությունները։ Բացի այդ, Ադրբեջանը փորձում է ներգրավվածություն ունենալ Իրանում իրավիճակի ապակայունացմանը՝ ձգտելով թեժացնել Իրանում ընթացող բողոքի ակցիաները և բարձրացնել «Իրանական Ադրբեջանի» հարցը՝ ակնարկելով, թե իրենք կպաշտպանեն Իրանում բնակվող ադրբեջանցիներին։ Այն հանգամանքը, որ ԱՄՆ-ը և հատկապես Իսրայելն ընդդեմ Իրանի պատրաստ են աջակցել Ադրբեջանին, Բաքվին շատ է ոգևորում։ Միևնույն ժամանակ, Բաքուն իրեն ավելի վստահ է զգում, երբ ռուս-ուկրաինական հակամարտության ֆոնին էներգակիրների գներն աճել են, և դրանց վաճառքից մեծ շահույթներ է ստանում։ Ուստի պատահական չէ, որ Ադրբեջանի խորհրդարանի պատգամավոր Գուդրաթ Հասանգուլիևն առաջարկում է փոխել երկրի անունը՝ այն դարձնելով Հյուսիսային Ադրբեջան: Հասկանալի է, որ մինիսուլթանական ռեժիմ ունեցող Ադրբեջանում ոչ մի պատգամավոր չի կարող ինքնագլուխ հայտարարություններ անել։ Անտեղյակ մարդկանց համար կարող է նույնիսկ այս թեման ծիծաղելի թվալ, բայց այն իր մեջ հատուկ ուղերձ է պարունակում, որ եթե Հյուսիսային Ադրբեջան է ստեղծվում, ապա նշանակում է, որ այն ձգտելու է միավորվել Հարավային Ադրբեջանի հետ, որն Իրանի կազմում է։

Այդպես, օրինակ՝ ադրբեջանցիները հայտարարել են «Արևել յան Զանգեզուր» արհեստական կազմավորման ստեղծման մասին, որպեսզի հավակնություններ ունենան Սյունիքի նկատմամբ՝ այն անվանելով Արևմտյան զանգեզուր։ Իրանական պաշտոնյաները դատապարտում են Ադրբեջանի այսպիսի պահվածքը, իսկ իրանական խորհրդարանի որոշ պատգամավորների կողմից ավելի կոշտ հայտարարություններ են հնչում, որ եթե Գյուլիստանի պայմանագիրը չլիներ, Ադրբեջանը կլիներ Իրանի մաս։ Անգամ ակնարկներ են հնչում այն մասին, որ Նախիջևանը պետք է վերադարձնել Իրանի կազմ, իսկ այդ հայտարարությունների ֆոնին Ալիևը Նախիջևանում կադրային ջարդ է սկսել։ Թե մինչև ինչ կետի կարող է հասնել Իրանի և Ադրբեջանի հարաբերություններում սրվող լարվածությունը, դեռևս դժվար է կանխատեսել, սակայն բացառված չէ այն տարբերակը, որ Ադրբեջանը թանկ վճարի դրա համար, քանի որ օգտագործելով Ադրբեջանի բնակչության մեծամասնության՝ մահմեդականության շիա ուղղությանը հետևելու հանգամանքը, Իրանը հնարավորություն ունի իսլամական հեղափոխությունն արտահանել այդ երկիր»:

Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Փաստ» օրաթերթ՝ 01․12.22թ համարում։

Աղբյուր` Փաստինֆո