Փաստ ինֆո

«Եթե ընդդիմությունն իր նպատակը սահմանել էր իշխանափոխության հասնելը, ապա դա, ինչպես տեսանք, տեղի չունեցավ, սակայն, եկեք փաստենք, որ մենք ականատես եղանք հասարակության բավականին լայն զանգվածի, որը փողոց դուրս գալով՝ ցույց տվեց, որ դեմ է իշխող վարչախմբին, իսկ սա, նույնպես, կարևոր հանգամանք է»,- «Փաստինֆո» լրատվականի հետ զրույցում ասում է քաղաքագետ Լևոն Մնացականյանը։

Վերջինս նկատում է՝ ի՞նչ վերաբերում է ընդդիմության առաջնորդներից Իշխան Սաղաթելյանի՝ այսօր արած այն հայտարարությունը, թե ընդդիմությունն իր գործողություններով, այս ողջ ընթացում կանխել է Հայրենիքի ճակատագրին սպառնացող մի շարք էական վտանգներ, ապա սա, ինչ խոսք, դրական է, սակայն, միգուցե, կարիք չկար, ի սկզբանե, պայքարի նշաձող սահմանել Փաշինյանի հեռացումը. «Իհարկե, հասկանալի է, որ դա շարժում գեներացնելու միջոց էր։ Եթե, նույնիսկ, մոտ երկու ամիս տևած այս ողջ պրոցեսը նպաստեց Հայաստանի Հանրապետության շուրջ ստեղծված ինչ – որ խնդիրներ չեզոքացնելուն, այնուամենայնիվ, այն ընթացքը, որով պայքարը զարգացավ ու հասավ այս կետին, իհարկե և անկասկած վնասեց քաղաքական ընդդիմությանը, որովհետև շատերի մոտ, արդեն, իներտ վերաբերմունք է ձևավորվում այս ամենից, իսկ դա խիստ վտանգավոր տենդենց է»։

Այնուամենայնիվ, Լևոն Մնացականյանը հարկ է համարում նշել՝ ինքը մասնակից է եղել Դիմադրության շարժման ակցիաներին և չի ափսոսում, որ դուրս է եկել փողոց և այդ կերպ արտահայտել է իր բողոքի ձայնը։

Անդրադառնալով երեկ Ազգային Ժողովում Փաշինյանի հայտնի ելույթին, որով վերջինս, գրեթե, հաստատեց տխուր իրողությունն այն մասին, թե Արցախին այլ ելք չի մնացել, քան լինել Ադրբեջանի կազմում, Լևոն Մնացականյանը նկատում է՝ ինքը այս հայտարարությունը չէր կապի Ֆրանսիայի հրապարակից վրանները հանելու ընդդիմության որոշման հետ, այն պարզ պատճառով, որ Փաշինյանն իշխանության գալու առաջին իսկ օրվանից չի թաքցրել՝ Արցախին հենց այս ապագան է սպասվում, մասնավորապես, խոսելով ինչ – որ լուծումների մասին, որոնք պետք է ընդունելի լինեին ինչպես Հայաստանի և Ադրբեջանի այնպես նաև՝ Ադրբեջանի ժողովրդի կողմից, և, ահա, մենք ականատես ենք լինում այդ խոսքերի իրականացմանը։

Այնուամենայնիվ, ըստ քաղաքագետի, Արցախն Ադրբեջանի կազմում տեսնելու ոմանց երազանքը դեռևս մոտ ապագայի իրատեսական պլանների մաս կազմել չի կարող, որովհետև ինչպես այժմ, այնպես նաև՝ առաջիկա երեք տարիներին այնտեղ խաղաղապահ առաքելություն են իրականացնելու ռուսական բանակի ստորաբաժանումները, իսկ սա, ինքնին, խոսում է այն մասին, որ Արցախն, այդ ողջ ընթացում, չի կարող լինել Ադրբեջանի կազմում։ Թե ինչ կլինի դրանից հետո, խնդիրն այստեղ է։

Լևոն Մնացականյանը կարծում է, որ հայկական կողմի սխալներից մեկն էլ այն է, որ Արցախի հիմնահարցի լուծումը մշտապես դիտարկում է Հայաստան – Ադրբեջան հարաբերությունների կոնտեքստում, այնինչ, այստեղ շատ ավելի ընդգրկուն և գլոբալ աշխարհաքաղաքական շահերի բախումներ են տեղի ունենում։ Ալիևն, ըստ երևույթի, չի կարողանում կողմնորոշվել՝ դաշնակցի Ռուսաստանի Դաշնությա՞ն, թե՞ Արևմուտքի հետ և սա, ըստ վերջինիս համոզման, մեծապես ազդում է այն իրավիճակի վրա, որ ստեղծվել է Հայաստանի և Արցախի շուրջ։

Վերադառնալով ներքաղաքական հարցերին, Լևոն Մնացականյանը նկատում է՝ այսօր երկրի ներսում տեղի ունեցող ցանկացած մեծամասշտաբ պրոցես իր մեջ պարունակում է արտաքին ազդակների լուրջ ազդեցությունը և մեծ կապ ունի գլոբալ վերադասավորումների հետ. «Դիմադրության շարժման պարագայում որոշումները, նույնպես, այս ենթատեքստում են կայացվել։ Խնդիրը միայն ժամանակի մեջ է, որովհետև չեմ կարծում, թե այդ շարժման քաղաքական լիդերներն այնքան անհեռատես էին, որ կգնային այս աստիճան ոչ ճիշտ հաշվարկած սցենարի, ինչն այլ բան չէ, քան քաղաքական ինքնասպանությունը, որովհետև շարժման վերջնական ձախողումն, իսկապես, քաղաքական սուիցիդ կարող է դառնալ այն ղեկավարող բոլոր ուժերի համար։ Կարծում եմ, սա, իսկապես, մարտավարական դադար է, որն այս պահին անհրաժեշտ է՝ վերադասավորումներ կատարելու, սխալները շտկելու և առաջ շարժվելու համար»,- ամփոփելով զրույցն ասում է քաղաքագետ Լևոն Մնացականյանը։

Աղբյուր` Փաստինֆո