Փաստ ինֆո

Չեմ հավատում և չեմ սպասում, որ այս իշխանությունների օրոք որևէ գունավոր բերետավոր պատասխանատվության կենթարկվի։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց Արցախյան երրորդ՝ 44-օրյա պատերազմում զոհված զինծառայող Հայկազ Մկրտչյանի հայրը՝ Զավեն Մկրտչյանը, որի նկատմամբ ոստիկանության ծառայողները բռնություն են գործադրել։

Հիշեցնենք, որ հունիսի 3-ին ԱԺ ընդդիմադիր խմբակցությունների կողմից հրավիրվել էր արտահերթ նիստ՝ հայ-ադրբեջանական եւ հայ-թուրքական հարաբերությունների վերաբերյալ հայտարարություն ընդունելու օրակարգով, ինչը, սակայն, տապալվել է՝ իշխող ուժի չներկայանալու պատճառով։ Չորս ժամ ժամանակ էր տրվել՝ քվորում ապահովելու համար եւ քաղաքացիները քայլերթով շարժվել են նախ դեպի Կառավարություն, ապա ՝ կառավարական ամառանոցներ՝ պահանջելու, որ ՔՊ-ն մասնակցի արտահերթ նիստին։ Կառավարական ամառանոցների մոտ խաղաղ ակցիայի մասնակիցներին արդեն «դիմավորել» են ոստիկանական մեծաթիվ ուժեր, ավելին, ոստիկանության ծառայողները շրջափակման մեջ էին վերցրել քաղաքացիներին՝ փակելով փողոցները և փաստացի թույլ չտալով, որ վերջիններս շարունակեն քայլերթը ու հեռանան տարածքից։ Ոստիկանության ծառայողների կողմից անհամաչափ ուժի կիրառմանը զուգահեռ կիրառվել են նաև հատուկ միջոցներ՝ լուսաձայնային նռնակներ, ընդ որում՝ առանց նախապես զգուշացնելու։

Նույն օրը ոստիկանության ծառայողները բռնություն են գործադրել նաև պատերազմում հերոսացած Հայկազ Մկրտչյանի հոր՝ Զավեն Մկրտչյանի նկատմամբ, հարվածներ հասցրել, պատռել հագուստը, որի վրա պատկերված էր նահատակված որդու լուսանկարը։

Զավեն Մկրտչյանը «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում հայտնեց, որ նույն օրը բուժզննություն է անցել, լուրջ վնասվածքներ չեն հայտնաբերվել, առաջարկել են գիշերն անցկացնել հիվանդանոցում, ինքը՝ հրաժարվել է, թեև որոշակի ցավեր ունի, բայց ընդհանուր առողջական վիճակը բավարար է։

Իսկ թե արդյո՞ք քննություն իրականացվում է՝ ոստիկանության ծառայողների գործողությունների առնչությամբ՝ Մկրտչյանը հայտնեց, որ, իրեն իրավապահ մարմիններից չեն դիմել, բայց երբ դստեր հետ գնացել էր դեպքի վայր՝ որդու նկարով շապիկը վերցնելու, ականատես են եղել քննչական գործողության։

«Երբ խնդրեցինք շապիկը, ասացի՝ դա իմ շապիկն է, պատմեցի ինչ է կատարվել ինձ հետ, իրենք վերցրեցին իմ տվյալները, ասացին՝ մենք ձեզ հետ կկապվենք, բայց շապիկը չտվեցին, ասացին՝ քննչական գործողություններ պետք է իրականացվեն, վերջում կվերադարձնեն»,- պատմեց Զավեն Մկրտչյանը՝ հավելելով, որ որևէ մեկն իր հետ կապ չի հաստատել, արձագանք չի եղել։

Հունիսի 3-ին ոստիկանության ծառայողների գործողությունները, Մկրտչյանի գնահատմամբ, ուղերձ էր հասարակությանը, որ առհասարակ իշխանության համար որևէ կարմիր գիծ չկա, ոչ մի սահման, սրբություն չկա. «Հանուն տվյալ անձի՝ Ն. Փ.-ի, իրենք պատրաստ են ամեն ինչի՝ և հերոսածին ծնողներին այսպես ջարդել, և՛ անչափահասներին, որ մյուսները հասկանան, որ այսպես հեշտ իշխանության զիջում չի լինի։ Այսինքն՝ իրենք փորձեցին ցույց տալ դրանով, որ իրենց պայքարը հանուն աթոռի՝ լինելու է անզիջում, իրենց համար չկա որևէ արգելք»։

Մկրտչյանը գտնում է, որ այդկերպ փորձել են կոտրել նաև հանուն հայրենիքի պայքարի ոգին, որ մարդկանց գաղափարի այդ արժեքն այլևս չլինի, կոտրեն բանակը, հետո անցնեն՝ մյուս հիմնասյուների քանդմանը։ Մեր զրուցակիցը ոստիկանների գործողությունները գնահատեց որպես վայրագ ուժի կիրառում, մարտեր՝ առանց կանոնների, ընդ որում՝ մի ուղղությամբ, առնվազն 30-ը՝ մեկի դեմ, որտեղ ընդհանրապես չկա պաշտպանվելու որևէ հնարավորություն, շանս։

«Վաղը բանակ գնացող պատանին ի՞նչ պետք է մտածի։ Հանկարծ գնա հայրենիքը պաշտպանի և հանկարծ իր նկատմամբ նման դեպք կատարվի, վաղն իր ծնողի, հարազատների հետ այդպե՞ս են վարվելու, ինքն ի՞նչ է մտածելու, մտածելու է՝ արժե՞ հայրենիքի համար անձնազոհություն կատարել։ Իրենք կոտրում են ամենաարժեքավորը ազգի մեջ՝ հանուն հայրենիքի պայքարի ոգին, ինչն ամենավտանգավորն է՝ ամեն ինչից զատ»,- նշեց նա։

Զավեն Մկրտչյանը պատմեց, թե ինչպես են ոստիկանության ծառայողները՝ սև բերետավորներն իր նկատմամբ բռնություն գործադրել, ձեռքից քաշել, գցել «ոհմակի» մեջ։ Մկրտչյանը նկատեց՝ կանգնած սաղավարտով ոստիկանները տարբերվում էին մյուսներից՝ թե դեմքի արտահայտությամբ, թե իրենց համազգեստով, անգամ նկատել է, որ իրենք նայում էին աչքերին ու հասկանում՝ ում հետ գործ ունեին, անգամ լսել է, թե ինչպես է սաղավարտով ոստիկաններից մեկն արձագանքել խոսքին, նշել.«Եղավ, հոպար ջան», սակայն այդ ընթացքում հայտնվել է ինչ-որ սև բերետավոր՝ իրենից ֆիզիկական չափերով ավելի մեծ, ակնթարթային ձևով ձեռքից բռնած հրել դեպի «ոհմակ»-ը, որտեղ սկսել են միանգամից հարվածներ հասցնել իրեն։

«Մտածում էի՝ բավականին լուրջ, բարդ իրավիճակի մեջ եմ հայտնվել, արդյոք այդտեղի դուրս կգամ, թե չէ։ Խոսալ չէի կարողանում այդ ընթացքում, բայց երբ փորձեցի ինչ-որ բան ասել, դրանից ավելի էին իրենք բորբոքվում, ծեծում։ Ասում էի՝ տղես հազար թուրք է սպանել, ասում է՝ մենք էլ ենք սպանել, փորձում էին արդարացնել իրենց գործողությունները։ Հարցնում էի՝ լավ, բայց ես ինչ եմ արել, որ այդպես եք ինձ հետ վարվում, ասացին՝ սուս մնա, թե չէ հեսա ձեռքերդ կջարդենք։ Հարվածները մի քիչ դադարեցին, նրանցից մեկը՝ մեկ այլ սև բերետավորի հետ, ձեռքերս ծոծրակիցս ներքև սեղմելով տանում էին՝ չգիտեմ ուր, բայց այնքան արագ էին տանում, այնքան անհնար էր քայլելը, որ ստիպված ինձ գետնին էի գցում, որ կարողանայի շունչ քաշել, հնարավոր չէր քայլելը »,- պատմում է Մկրտչյանը։

Նա առհասարակ կասկածներ ունի, որ այդ ոստիկաններն իրականում ոստիկանական ծառայողներ են, մեր համակարգից են, կարծում է՝ ներկրված ուժեր են, չի բացառվում՝ հարևան երկրներից՝ Թուրքիայից, Ադրբեջանից, որպեսզի իրենց հաճո ղեկավարությանը վտանգ չսպառնա, այսինքն, եթե իրենք տեսնում են, որ Հայաստանում իրենց հաճո ղեկավարությանը վտանգ է սպառնում, գործադրում են այդ ուժերը՝ պաշտպանելու համար, բայց, եթե այդպես էլ չէ, ապա ըստ Մկրտչյանի, դա նշանակում է, որ ՀՀ-ում գործում է մի միավորում, որը պաշտպանում զուտ կոնկրետ մարդու անձնական անվտանգությունը, որն ընդհանրապես կապ չունի պետության շահի հետ։

Մկրտչյանը չի հավատում, որ այս իշխանությունների օրոք կարող է ոստիկանության որևէ «բերետավոր» ծառայող պատասխանատվության ենթարկվի։

«Բացի որդուս նկարից՝ մարմնիս վրա կար նաև Արցախի նշանը, որը կարող էր ևս հանդիսանալ գրգռիչ, բորբոքման համար։ Հնարավոր բան չէ, որ վերևից հրահանգավորված գործողության համար կատարողը ենթարկվի պատասխանատվության։ Եթե նման բան լինի, կստացվի, որ մյուս կատարողները կմտածեն՝ անել նման բան, թե ոչ, չեն անի։ Քանի այս իշխանությունն է այս երկրում, իրենք են ուժային կառույցների ղեկավարությունը, չեմ սպասում, որ ինչ-որ բան կլինի»,- նշեց Մկրտչյանը՝ հավելելով, որ մեղավորները կենթարկվեն պատասխանատվության՝ հաջորդ իշխանությունների ժամանակ։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո