Փաստ ինֆո

Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման սկիզբը դրվել է դեռևս Լևոն Տեր-Պետրոսյանի իշխանության ժամանակ, ՀՀ երկրորդ և երրորդ նախագահների մոտեցումներով այն ընդհատվեց, հիմա էլ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունն այդ գործընթացն ավարտին է հասցնում:«Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում նման դիտարկում արեց ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը:

Հիշեցնենք՝ Թուրքիայի ԱԳ նախարար Չավուշօղլուն երեկ հայտարարեց, որ Թուրքիան և Հայաստանը հարաբերությունների կարգավորման համար հատուկ ներկայացուցիչներ են նշանակելու: Ընդ որում՝ այս հայտարարությունը հնչեցվեց ժողովրդավարության գագաթաժողովից հետո։

Հայկ Նահապետյանի դիտարկմամբ՝ առանց հայկական կողմից առաջ քաշվող նախապայմանների՝ Թուրքիայի հետ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելը նշանակում է, որ Թուրքիան է իր նախապայմանները առաջ քաշելու.

« Սկզբում Հայաստանից կպահանջի հրաժարվել ցեղասպանության հարցից, ամենայն հավանականությամբ, դա կփաթեթավորի շատ ավելի մեղմ գնահատականներով, մասնավորապես՝ ցեղասպանությունն ուսումնասիրող հանձնաժողովի ստեղծմամբ, որպեսզի մասնագետներն այդ հարցը քննեն, բայց սկզբունքորեն Թուրքիան պարտադրելու է Հայաստանին՝ հրաժարվել ցեղասպանության հարցից: Երկրորդ՝ պահանջելու է Հայաստանից ճանաչել իր տարածքային ամբողջականությունը, որից հետո թուրքական կապիտալը կարող է ուղղակի նվաճել Հայաստանը, այնպես, ինչպես օրինակ՝ Վրաստանում»,-ասաց Նահապետյանը:

Ինչ վերաբերում է Թուրքիայի կողմից վերջերս առաջ քաշված նախապայմանին՝ Սյունիքով միջանցքի մասին, ապա զրուցակիցը կարծում է՝ այս գործընթացը կատարելու գործառույթն իրականացնելու է Ադրբեջանը.

«Ադրբեջանի լծակները Հայաստանի վրա ավելի շատ են, քան՝ Թուրքիայի: Առարկայապես, Ադրբեջանն է իրականացնելու թուրքական աշխարհները Սյունիքով կապող միջանցքի պրոյեկտը: Սա ոչ այնքան թուրքական պրոյեկտ է, որքան, կարծում եմ, Մեծ Բրիտանիայի պրոյեկտն է, քանի որ թուրքական աշխարհների միավորումը թիրախավորում է Ռուսաստանին»,-ասաց Նահապետյանը:

Նրա համոզմամբ՝ Հայաստանի իշխանություններն իրենց համաձայնությունը տվել են թուրքական այս բոլոր նախապայմաններին.

« Հայաստանի իշխանությունները վաղուց են համաձայնվել, ուղղակի դրա վերաբերյալ հասարակական կարծիքի ձևավորման գործընթաց է գնում, որպեսզի ընդվզումը կտրուկ չլինի»,-ասաց Նահապետյանը:

Նահապետյանի խոսքով՝ Թուրքիան խաղաղ ճանապարհով փորձելու է «նվաճել» Հայաստանը

«Երկրները նվաճելու երկու տարբերակ կան՝ խաղաղ և պատերազմով, հիմա սա խաղաղ ճանապարհն է, բայց նպատակը նույնն է, նվաճել Հայաստանը, նաև այս տարածաշրջանը հայաթափել»,-ասաց Նահապետյանը

Հարցին՝ ինչո՞ւ են Հայաստանի իշխանությունները պատերազմից հետո շտապում Թուրքիայի հետ հարաբերություններ հաստատել, Ադրբեջանի հետ «խաղաղության դարաշրջան» բացել, սահմանագծում և սահմանազատում իրականացնել, փորձագետը պնդեց՝ Հայաստանի իշխանությունները տարածաշրջանային գործընթացների վրա զրոյական ազդեցություն ունեն, նրանք կատարում են այն, ինչ պարտադրվում է Ադրբեջանի, Թուրքիայի և նրանց դաշնակիցների կողմից.

«Հայաստանի այսօրվա իշխանությունների որոշումները բացարձակապես չեն ազդում այն որոշումների վրա, որոնք կայացվում են Թուրքիայում, Մեծ Բրիտանիայում ԱՄՆ-ում և Ադրբեջանում, Հայաստանը գործոն չէ,որոշումները կայացվում են այս երկրներում, իսկ Հայաստանը որպես պարտված երկիր, պարտավոր է կատարել բոլոր հրահանգները և հանձնարարությունները: Այն ուժերը, որոնք 44- օրյա պատերազմում հաղթել են, և որոնք օժանդակել են Թուրքիային և Ադրբեջանին, իրենք Հայաստանին պարտադրող ուժեր են, այստեղ միակ կոմպենսացնող գործոնը Ռուասաստանն է, բայց մենք տեսնում են, որ Նիկոլ Փաշինյանը արդեն 5 օր է՝ գործնականում փոխել է իր դաշնակիցներին»,-ասաց Նահապետյանը:

Հայկ Նահապետյանի դիտարկմամբ՝ Թուրքիայի՝ Հայաստանի հետ հարաբերություններ հաստատելու «նախաձեռնության» վրա մեծ ազդեցություն ունի ԱՄՆ-ն, որը Թուրքիայի միջոցով փորձում է մեծացնել իր ազդեցությունը Հարավային Կովկասում

«Սա պլանավորված գործընթաց է ԱՄՆ-ի կողմից, այս անգամ իրենց պլանավորումը մեր տարածաշրջանում իրականացնում են Թուրքիայի միջոցով: ԱՄՆ-ն Թուրքիայի միջոցով կոնկրետ քայլեր է անում մեր տարածաշրջանում իր ազդեցությունը մեծացնելու ուղղությամբ, և Թուքիան Հայաստանի հետ Թուրքիայի հարաբերությունների հաստատումն էլ այդ միջոցներից մեկն է»,-ասաց Նահապետյանը:

Աղբյուր` Փաստինֆո