ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Գործող իշխանությունների մեծ քարը՝ կրթական համակարգի վրա. «Փաստ» 11/30/2021 10:14 | Մամուլ
«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Իր պաշտոնավարման ողջ ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանն ամեն առիթով շեշտել է կրթության կարևորությունը, բայց այդ հայտարարություններն այդպես էլ ելույթներից ու ճառերից այն կողմ չեն անցել։ Ավելին՝ այս իշխանության օրոք միշտ անտեսվել ու անտեսվում են կրթական ցենզը, գիտելիքների պաշարը և պրոֆեսիոնալիզմը։ Ու ընդհանրապես, իշխանության քարոզչության մեխը եղել է ոչ թե կրթության ու գիտության զարգացման խրախուսումը, այլ հասարակությունը տարբեր բևեռների բաժանելը, հայհոյախոսությունը, ատելությունը և ֆեյսբուքյան մանիպուլ յացիաները՝ երկար-բարակ լայվերի ու անբովանդակ գրառումների տեսքով։
Նախ՝ արձանագրենք, որ պետության համար ամենաառանցքային պաշտոններում Փաշինյանի կողմից ի սկզբանե նշանակվեցին մարդիկ, որոնց գիտելիքների պաշարը ու մասնագիտական որակները մեծապես հարցականի տակ են։ Սա՝ շատ մեղմ ասած: Այդ մարդկանց ամենակարևոր «արժանիքը» Գյումրիից քայլելով Երևան հասնելն ու ճանապարհներ փակելն էր։ Գաղտնիք չէ, որ Փաշինյանին արհեստավարժ, մտածող պաշտոնյաներ պետք չեն, այլ այնպիսիք, որոնք ընդամենը կամակատարի գործառույթ կիրականացնեն։ Հիմա երիտասարդները տեսնում են, որ կրթությունը չի արժևորվում, բարձր պաշտոնների են նշանակվում, նույնիսկ վարչապետ են դառնում մարդիկ, ովքեր չունեն համապատասխան մասնագիտական-կրթական որակներ, արդյունքում իրենք ևս կորցնում են սովորելու նկատմամբ մոտիվացիան։
Մեկ այլ լուրջ հարց է այն, որ Փաշինյանն ընդհանրապես թյուր կարծիք ունի կրթության և գիտության նկատմամբ։ Ըստ այդմ, նա առավելապես կարևորում է տեխնիկական մասնագիտությունները, որոնց միջոցով, ըստ նրա, պետք է հնարավոր դառնա Հայաստանում հաղթահարել աղքատությունը, իսկ հումանիտար մասնագիտություններն անտեսում է՝ դրանց մասնագետներին համարելով «թամադաներ»։ Այս ամենի արդյունքում է, որ հայագիտական առարկաները, որոնք էական նշանակություն ունեն հայության արժեհամակարգի պահպանության, պետականաշինության և պետական մտածելակերպի ձևավորման գործում, ուղղակիորեն հայտնվեցին իշխանությունների թիրախում, դրանց կարևորությունը կրթական համակարգում նվազեց։ Կարճ ասած՝ իբր կրթական համակարգում վիճակը բարվոք էր, քպականներն այն ավելի խայտառակ իրադրության մեջ գցեցին։
Բայց այս հանգամանքը չէր խանգարում, որ Փաշինյանը կազմի Հայաստանի վերափոխման մինչև 2050 թվականի ձևական ռազմավարությունը և դրանում ռազմավարական նպատակ հռչակի կրթությունն ազգային ապրելակերպ դարձնելը։ Սակայն կրթությունը ռազմավարական նպատակ հռչակելը գործող իշխանությունների դեպքում ավելի շատ սարկազմի ժանրից է թվում։ Թերևս նրանց համար պատվի հարց է, որ իշխանական պաշտոնյաները՝ անկախ կրթությունից ու պաշտոններում գրանցած արդյունքներից, աստղաբաշխական պարգևավճարներ ստանան, իսկ կրթության ոլորտի մասնագետները՝ ուսուցիչները և դասախոսները, բավարարվեն չնչին աշխատավարձով։ Պատերազմից հետո էլ իշխանությունները փորձում են ֆոն ստեղծել, թե իրենց մեծապես հուզում է կրթության հարցը։ Ու հիմա հանրության աչքերին թոզ փչելու համար նախաձեռնություններով են հանդես գալիս, որոնց արդյունավետությունն ուղղակի չափազանց կասկածելի է։ Օրինակ՝ այդպես շրջանառության մեջ դրվեց ու առաջ մղվեց ուսուցիչների ատեստավորման թեման։
Այսինքն՝ ուսուցիչը կարող է կամավոր ատեստավորվել, լրացնել առարկայական թեստը ու դրա արդյունքում նրա աշխատավարձը կարող է բարձրանալ։ Բայց թեստ լրացնելը կրթության որակի ապահովման հետ շատ քիչ է կապված, քանի որ այն ավելի շատ տեխնիկական գործընթաց է ենթադրում, այնինչ ուսուցիչը պետք է կարողանա աշխատել աշակերտների հետ, նրանց շրջանում հետաքրքրություն առաջացնել առարկայի նկատմամբ ու համապատասխան գիտելիքներ փոխանցել։ Այս ամենին զուգահեռ՝ ԿԳՍՄ նախարար Դումանյանը հայտարարում է, որ ինչպես բուհական համակարգում կա դասախոս, ասիստենտ, դոցենտ, պրոֆեսոր կոչումներ, նմանատիպ անուններով էլ դպրոցներում ուսուցիչներին են նախատեսում տարակարգել, և կախված դրանից՝ կձևավորվի համապատասխան հաստիքային աշխատավարձ: Եթե իշխանություններին թվում է, թե ուսուցիչներին տարակարգերի բաժանելով՝ որակի հարց են լուծում, ապա չարաչար սխալվում են, քանի որ այն ավելի շատ նմանվելու է սեգրեգացիայի ու ավելացնելու է հանրակրթական ոլորտում լարվածությունն ու կոնֆլիկտային իրավիճակները։
Շատ պարզ է, որ բոլոր աշակերտներն էլ ցանկանալու են սովորել բարձր որակավորում, ավելի ճիշտ՝ բարձր «տարակարգ» ունեցող մասնագետի մոտ, դա էլ իր հերթին ենթադրելու է կոռուպցիոն ռիսկեր ու սուբյեկտիվություն տարակարգման համակարգում։ Մյուս կողմից էլ՝ իշխանությունները, ամեն կերպ ջանալով կրթական ոլորտի համակարգային բարեփոխման տպավորություն ստեղծել, առաջ են քաշում ««Հանրակրթության մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը, որով առաջարկվում է դպրոցներում կառավարման նոր մոդելի ներդրում` տարանջատելով դպրոցի տնօրենի բովանդակային և վարչատնտեսական գործառույթները: Փաստացի ստացվում է այնպես, որ դպրոցի տնօրենը պետք է միայն կրթության որակով զբաղվի, իսկ վարչատնտեսական հարցերի լուծումը փոխանցվելու է վարչական մասի ղեկավարին կամ վարչական տնօրենին, որը գործելու է անկախ։
Առաջին հայացքից կարող է թվալ, թե դրական նախաձեռնություն է, սակայն եթե ավելի խոր դիտարկենք, ապա կտեսնենք, այս փոփոխության անհրաժեշտությունն այնքան էլ հիմնավորված չէ։ Նախ՝ դպրոցում տնօրենը, որպես կանոն, ունենում է ուսումնական գծով և տնտեսական գծով փոխտնօրեններ, որոնք պատասխանատու են իրենց համար նախատեսված իրավասությունների իրականացման հարցում։ Եվ եթե, օրինակ՝ տնտեսական գծով փոխտնօրենը զբաղվում է վարչատնտեսական հարցերով՝ մանավանդ այն համապատասխանեցնելով կրթական գործընթացի պահանջների հետ, ապա այդ դեպքում ինչո՞վ է պայմանավորված նոր վարչական տնօրենի ստեղծման անհրաժեշտությունը։
Ի՞նչ է, նախարարությունների կրճատման արդյունքում մի նախարարը կարող է համակարգել միանգամից մի քանի ոլորտ, իսկ մի դպրոցի տնօրենը չի՞ կարող։ Ու սա էլ բավարար չէ, մի վարչական տնօրենը սպասարկելու է մի քանի դպրոցների։ Արդյոք սրա արդյունքում առանձին դպրոցներ ուղղակի չե՞ն հայտվի ուշադրությունից դուրս։ Բացառված չէ նաև, որ այս բարեփոխումների իմիտացիայի միջոցով ԿԳՍՄ նախարարությունը ընդամենը փորձում է լիովին վերահսկել դպրոցների վարչական մասը»։
Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Փաստ» թերթի՝ 30.11.21թ համարում։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/19/2024 08:26 Ինչպես են այս տարի նշելու Քաղաքացու օրը․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:18 Ինչո՞ւ ուղղաթիռով․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:15 Հայաստանում դպրոցներ են փակվում. Փաշինյանը խաբել է մաս 202. «Ժողովուրդ»
- 04/19/2024 08:13 ՊԵԿ նախկին փոխնախագահը հրավիրվել է դատախազություն․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:10 Մասնակցե՞լ, թե՞ չմասնակցել «պառադին»․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:02 Ի՞նչ է փոխվել․ ինչո՞ւ Փաշինյանը հետողորմյա արեց․«Հրապարակ»
- 04/19/2024 07:55 Հիվանդանոցներում պետպատվերով բուժումները կասեցվել են. քաոս. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
Մեկնաբանություն
- 04/19/2024 13:36 Խոշտանգման հետևանքները՝ Շենգավիթի քննչական բաժնում․ փաստաբանն ահազանգում է
- 04/18/2024 16:43 Ֆրանկ Փելոնն ԱՄՆ-ին կոչ է արել ռազմական օգնություն ցուցաբերել Հայաստանին
- 04/18/2024 15:26 Ալիևը ասել է քայլերի հաջորդականությունը՝ սկզբում կպահանջեն ոչ անկլավային տարածքները, հետո անկլավայինը, հետո ճանապարհներ կուզեն դեպի անկլավներ. սա ՀՀ օկուպացիայի ու խեղդելու ծրագիր է.Հայրապետյան
- 04/18/2024 11:52 Վաղը Սամվել Վարդանյանին հրավիրում են հարցաքննության․խոշտանգման գործով սայլը տեղից շարժվում է․ փաստաբան
Արխիվ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/18/2024 23:54 Սուրճի ևս մեկ օգտակար հատկություն է հայտնաբերվել
- 04/18/2024 23:38 Կինը բժշկի այցի շնորհիվ բացահայտել է ամուսնու դավաճանությունը
- 04/18/2024 17:08 Քանյե Ուեսթը կասկածվում է տղամարդու վրա հարձակվելու մեջ
- 04/17/2024 23:53 Թվարկել են 40 տարեկանից հետո մաշկի խնամքի հետ կապված տարածված սխալները
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ