Փաստ ինֆո

ՀՀ վարչապետն իրավասու չէ առանց ներպետական օրենսդրությամբ նախատեսված իրավական-քաղաքական որոշակի գործընթացների ստորագրելու որևէ միջազգային պայմանագիր, իսկ այն ինչ կստորագրի իրավական հետևանքներ առաջացնել չի կարող: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է փաստաբան Վահան Հովհաննիսյանը:

«ՀՀ վարչապետն իրավասու չէ առանց ներպետական օրենսդրությամբ նախատեսված իրավական-քաղաքական որոշակի գործընթացների ստորագրելու որևէ միջազգային պայմանագիր, իսկ այն ինչ կստորագրի իրավական հետևանքներ առաջացնել չի կարող: Հետևաբար, նոյեմբերի 9-ին ստորագրվելիք փաստաթուղթը չեղարկելու իրավական անառարկելի հնարավորթյուններ կան: Հիմնավորումը ստորև.

ՀՀ Սահմանադրության 116-րդ հոդվածի համաձայն.

1. Ազգային ժողովը վավերացնում, կասեցնում կամ չեղյալ է հայտարարում այն միջազգային պայմանագրերը՝

1) որոնք վերաբերում են մարդու և քաղաքացու հիմնական իրավունքներին և ազատություններին, ինչպես նաև պարտականություններին.

2) որոնք ունեն քաղաքական կամ ռազմական բնույթ.

ՀՀ Սահմանադրության 168-րդ հոդվածի համաձայն՝ Սահմանադրական դատարանը Սահմանադրական դատարանի մասին օրենքով սահմանված կարգով՝

3) մինչև միջազգային պայմանագրի վավերացումը որոշում է դրանում ամրագրված պարտավորությունների համապատասխանությունը Սահմանադրությանը.

ՀՀ Սահմանադրության 205-րդ հոդվածի համաձայն.

1. Վերպետական միջազգային կազմակերպություններին Հայաստանի Հանրապետության անդամակցության, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության տարածքի փոփոխությանը վերաբերող հարցերը լուծվում են հանրաքվեների միջոցով:

2. Սույն հոդվածի 1-ին մասով սահմանված դեպքում հանրաքվե անցկացնելու վերաբերյալ որոշումը Կառավարության առաջարկությամբ ընդունում է Ազգային ժողովը` պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների մեծամասնությամբ:

Միջազգային պայմանագրերի վերաբերյալ ՀՀ օրենքի 2-րդ հոդվածի համաձայն

1. Սույն օրենքում օգտագործվում են հետևյալ հիմնական հասկացությունները.

1) միջազգային պայմանագիր` Հայաստանի Հանրապետության և պայմանավորվող մյուս կողմի (կողմերի) միջև մեկ փաստաթղթի կամ փոխկապակցված և միմյանցից անբաժանելի մեկից ավելի փաստաթղթերի տեսքով գրավոր ձևակերպված և միջազգային հանրային իրավունքով կարգավորվող համաձայնություն՝ անկախ դրա անվանումից.

(…)

18) ռազմական բնույթի միջազգային պայմանագիր՝ ռազմական համագործակցության, խաղաղության (հաշտության), հավաքական անվտանգության, զինաթափման, սպառազինությունների նկատմամբ հսկողության հարցեր կարգավորող, ռազմաքաղաքական դաշինքներին անդամակցություն, ռազմական մատակարարումներ, օտարերկրյա պետություններում Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի և Հայաստանի Հանրապետության տարածքում օտարերկրյա զինված ուժերի տեղակայում նախատեսող միջազգային պայմանագիր.

Հոդված 3. Միջազգային պայմանագրերի վերաբերյալ օրենսդրությունը

1. Միջազգային պայմանագրի կնքման, վավերացման, հաստատման, ուժի մեջ մտնելու, կատարման, փոփոխման, չեղյալ հայտարարման և գործողության երկարաձգման և կասեցման հետ կապված հարաբերությունները կարգավորվում են Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությամբ, միջազգային իրավունքի հանրաճանաչ նորմերով և սկզբունքներով, 1969 թվականի` Միջազգային պայմանագրերի իրավունքի մասին Վիեննայի կոնվենցիայով, Հայաստանի Հանրապետության միջազգային այլ պայմանագրերով, սույն օրենքով և այլ օրենքներով։

Հոդված 4. Միջազգային պայմանագրի կնքման առաջարկությունը

1. Միջազգային պայմանագրի կնքման (դրան միանալու) առաջարկությունը վարչապետին է ներկայացնում իրավասու մարմինը՝ հիմնավորելով դրա կնքման (դրան միանալու) նպատակահարմարությունը և կցելով Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարության եզրակացությունը միջազգային պայմանագրի կնքման (դրան միանալու) արտաքին քաղաքական նպատակահարմարության մասին կամ կարգավորման ենթակա հարաբերությունները իրավաբանական պարտադիր ուժ չունեցող միջազգային բնույթի այլ փաստաթղթով կնքելու նպատակահարմարության մասին:

Հոդված 10. Միջազգային պայմանագրի վավերացումը և հաստատումը

1. Սույն օրենքի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետության ստորագրած կամ միանալու ենթակա միջազգային պայմանագիրը Հայաստանի Հանրապետության համար պարտադիր իրավաբանական ուժ է ստանում անհրաժեշտ ներպետական ընթացակարգերն ավարտելուց հետո Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի կողմից վավերացվելու կամ Հանրապետության նախագահի կողմից հաստատվելու միջոցով։

2. Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովը Կառավարության առաջարկությամբ վավերացնում է այն միջազգային պայմանագրերը՝ 1) որոնք վերաբերում են մարդու և քաղաքացու հիմնական իրավունքներին և ազատություններին, ինչպես նաև պարտականություններին.

2) որոնք ունեն քաղաքական կամ ռազմական բնույթ.

3) որոնք նախատեսում են Հայաստանի Հանրապետության անդամակցություն միջազգային կազմակերպությանը.

4) որոնք Հայաստանի Հանրապետության համար նախատեսում են ֆինանսական կամ գույքային պարտավորություններ.

5) որոնց կիրառումը նախատեսում է օրենքի փոփոխություն կամ նոր օրենքի ընդունում, կամ որոնք պարունակում են օրենքին հակասող նորմեր.

6) որոնք ուղղակիորեն նախատեսում են վավերացում.

7) որոնք պարունակում են օրենքի կարգավորմանը ենթակա հարցեր:

3. Հանրապետության նախագահը Կառավարության առաջարկությամբ հաստատում է այն միջազգային պայմանագրերը, որոնք, Սահմանադրության և սույն հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն, ենթակա չեն Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովի վավերացմանը»,- գրել է փաստաբան Վահան Հովհաննիսյանը:

Աղբյուր` Փաստինֆո