ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Հադրութից տեղահանված կնոջ ամուսնուն խոշտանգել են և կախել տանը, որդուն սպանել մարտի դաշտում. Forbes-ի անդրադարձը պատերազմի տարելիցին 09/29/2021 19:44 | ԼՐԱՀՈՍ
Forbes հեղինակավոր ամսագիրն անդրադարձել է Արցախյան 44 օրյա պատերազմի տարելիցին «Էթնիկ հայերի դեմ պատերազմական հանցագործությունների սանձազերծումից մեկ տարի անց Ադրբեջանի կողմից սպառնալիքները և խախտումները շարունակվում են» հոդվածով։ Հեղինակ Ջեքի Աբրահամյանը առանձնացրել է պատերազմը հաղթահարած կանանց մասին, նաև հետտրավմատիկ սթրեսի և տեղահանության մասին խնդիրները։
Հայաստանի բնակչության 45%-ը տղամարդիկ են, որոնցից ավելի քան 10.000-ն այս պատերազմում հաշմանդամություն ստացած վետերաններ են, իսկ հարյուրավորները տառապում են Ադրբեջանի կողմից օգտագործվող սպիտակ ֆոսֆորի պատճառած ծանր այրվածքներից: Այսպիսի պայմաններում, տեղահանված և ապրուստի խնդիր ունեցող անձանց մասին հոգածության բեռը հիմնականում ընկնում է կանանց վրա:
Կանայք կազմում են ՏՏ աշխատուժի 30%-ը Հայաստանում, մինչդեռ աշխարհում ՏՏ ոլորտում զբաղված կանանց միջին մասնաբաժինը 20%-ից պակաս է: Տեղահանված կանանց համար բարձր վարձատրվող աշխատանքի հնարավորություններ ստեղծելու համար Գյումրու տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կենտրոն (GITC) կրթական հիմնադրամը վետերանների ընտանիքների 100 կին անդամների առաջարկում է անվճար վեբ զարգացման դասընթացներ: Նախաձեռնությունն աջակցում են ԱՄՆ-ում բնակվող հայ դոնորները, այդ թվում՝ Հայ օգնության ֆոնդը:
«GITC-ի նախաձեռնությունը կանանց տրամադրում է մատչելի հմտություններ և հնարավորություն է ընձեռում կառուցել ամուր, բարձր վարձատրվող ՏՏ կարիերա` ճկուն հեռավար աշխատանքի հնարավորությամբ, որը կարելի կլինի համատեղել կանանց ընտանեկան և տնային պարտականությունների հետ»,-բացատրում է Գյումրիի Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կենտրոնի գործադիր տնօրեն Ամալյա Եղոյանը, ով մասին GITC ծրագրի շահառուների համար աշխատանքի տեղավորման հնարավորությունների բանակցություններ է վարում մասնավոր սեկտորի հետ:
Միջազգային քրիստոնեական կոնցեռնի (ICC) արցախյան նախագծի ղեկավար Քլեր Էվանսը ասում է, որ Արցախից տեղահանված գրեթե 60,000 հայերի մեծ մասն այժմ ապրում է Հայաստանում:
«Քանի որ Հայաստանի կառավարության ժամանակավոր կացարանների տրամադրման ծրագրի ժամկետը լրանում է տարեվերջին, մենք ակնկալում ենք, որ 2022 թվականի սկզբին բնակարանային լուրջ ճգնաժամ կարող է լինել՝ ենթադրելով, որ կառավարությունը չի կարողանա ավարտել նոր տների շինարարությունը»։ Էվանսը բացատրում է, որ գյուղերից տեղահանված կանայք այգիների սերմացուի և անասունների կարիք ունեն՝ որպես մեկնարկային աջակցություն, եկամուտ ստեղծելու և կյանքի որակը բարելավելու համար:
Նրանք հիգիենիկ պարագաների, այդ թվում՝ անձեռոցիկների ու լվացքի մեքենաների կարիք ունեն, քանի որ լվացք անելու հնարավորություն չկա: Էվանսը վկայակոչում է Հադրութից տեղահանված կնոջ դեպքը, որի ամուսնուն «խոշտանգել են և կախել իրենց տանը, իսկ որդուն սպանել են» մարտի դաշտում. նա այժմ բնակվում է Երևանում՝ ժամանակավոր կացարանում։
«Նրա համար տուն վերադառնալն այլևս անհնար տարբերակ է, քանի որ Հադրութն այժմ ամբողջությամբ գրավված է ադրբեջանցիների կողմից», – ասում է Էվանսը: «Նա այնպիսի տրավմայի է ենթարկվել, որ դժվարանում է նույնիսկ հաղորդակցվել, չունի եկամտի որևէ աղբյուր: Նա վարկ է վերցրել՝ տուն գնելու համար, սակայն չի կարող վճարել ողջ գումարը: Մենք կարծում ենք, որ սա նրա համար լավագույն երկարաժամկետ տարբերակն է »:
ICC-ն շարունակում է ծառայություններ մատուցել հարյուրավոր տեղահանվածների, նրանց թվում՝ 11-ամյա պատանու և նրա ընտանիքին, ովքեր ցանկություն ունեն Արցախ վերադառնալ։ Ընտանիքի հարսը ստիպված էր հրաժեշտ տալ իր զոհված հորը՝ իր հարսանիքի նախօրեին:
Շարունակելով հետևել հայ գերիների նկատմամբ Ադրբեջանի շարունակական հանցագործություններին, ICC -ի՝ հումանիտար հեռանկար հայտարարությունը կոչ է անում խորությամբ հետաքննել Արցախի իրավիճակը՝ միջազգային մարդասիրական և կրոնական ազատությունների հանրությանը քաջալերելով «իրազեկման, աջակցության և շահերի պաշտպանության» քայլեր ձեռնարկել: Այն նաև կոչ է անում մարդասիրական դիտարկումներ անցկացնել Արցախում մնացած բնակիչների կարիքների համար: Ադրբեջանի և Թուրքիայի կողմից տեղահանված անձանց անձը հաստատող փաստաթղթերի և «անձնական սեփականության բռնազավթումը և ենթադրյալ ոչնչացումը» էլ ավելի է մեկուսացնում վերապրածներին հնարավոր «մարդասիրական լուծումների» հնարավորությունից:
«Անհայտ կորածների ընտանիքի անդամներն ամենօրյա մղձավանջի մեջ են ապրում, շատերի երեխաներն, ըստ էության, առևանգված են (անչափահաս զինվորները): Որպես մայր, ես խորը կարեկցանք և վիշտ եմ զգում գերիների ընտանիքների համար, հատկապես՝ մայրերի և երիտասարդ կանանց համար », – ասել է էթիկայի փաստաբան և CFTJ հիմնադիրներից Թամարա Ոսկանյանը: Նրա խոսքով՝ պատերազմի հետևանքով Հայաստանում բազմապատկվել են կանանց խնդիրներն, ովքեր մինչ այդ էլ՝ նորաստեղծ տնտեսության և քաղաքական անկայուն պայմաններում ստիպված էին բազմաթիվ դժվարություններ հաղթահարել։
Մինչդեռ բարձրագույն կրթություն ստացած կանայք երկրի կառավարման մեջ փոքրաթիվ ներկայացվածություն ունեն, ինչը ակնհայտ դարձավ վերջին ընտրություններում, որտեղ կառավարության նշանակված 15 նախարարներից միայն մեկն է կին: «CFTJ- ի նպատակներից է նաև ընդլայնել կանանց դերը Հայաստանի իրավական համակարգում՝ դրանով իսկ բարձրացնելով նրանց կարգավիճակը հասարակության մեջ: Փորձելով ամոքել այս պատերազմի թողած վերքերը՝ կանայք իրենց ուսերի վրա են պահում Հայաստանն այս դժվարին ժամանակներում և պատրաստում այն ավելի պայծառ ապագայի համար»:
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/19/2024 08:26 Ինչպես են այս տարի նշելու Քաղաքացու օրը․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:18 Ինչո՞ւ ուղղաթիռով․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:15 Հայաստանում դպրոցներ են փակվում. Փաշինյանը խաբել է մաս 202. «Ժողովուրդ»
- 04/19/2024 08:13 ՊԵԿ նախկին փոխնախագահը հրավիրվել է դատախազություն․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:10 Մասնակցե՞լ, թե՞ չմասնակցել «պառադին»․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:02 Ի՞նչ է փոխվել․ ինչո՞ւ Փաշինյանը հետողորմյա արեց․«Հրապարակ»
- 04/19/2024 07:55 Հիվանդանոցներում պետպատվերով բուժումները կասեցվել են. քաոս. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
Մեկնաբանություն
- 04/19/2024 13:36 Խոշտանգման հետևանքները՝ Շենգավիթի քննչական բաժնում․ փաստաբանն ահազանգում է
- 04/18/2024 16:43 Ֆրանկ Փելոնն ԱՄՆ-ին կոչ է արել ռազմական օգնություն ցուցաբերել Հայաստանին
- 04/18/2024 15:26 Ալիևը ասել է քայլերի հաջորդականությունը՝ սկզբում կպահանջեն ոչ անկլավային տարածքները, հետո անկլավայինը, հետո ճանապարհներ կուզեն դեպի անկլավներ. սա ՀՀ օկուպացիայի ու խեղդելու ծրագիր է.Հայրապետյան
- 04/18/2024 11:52 Վաղը Սամվել Վարդանյանին հրավիրում են հարցաքննության․խոշտանգման գործով սայլը տեղից շարժվում է․ փաստաբան
Արխիվ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/19/2024 22:52 Ծնողները դստեր ննջասենյակում հայտնաբերել են մանկապիղծի թաքնված տեսախցիկը
- 04/18/2024 23:54 Սուրճի ևս մեկ օգտակար հատկություն է հայտնաբերվել
- 04/18/2024 23:38 Կինը բժշկի այցի շնորհիվ բացահայտել է ամուսնու դավաճանությունը
- 04/18/2024 17:08 Քանյե Ուեսթը կասկածվում է տղամարդու վրա հարձակվելու մեջ
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ