ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
... Իսկ երկրի ու տնտեսության «հերն էլ անիծած». «Փաստ» 09/11/2021 09:32 | Մամուլ
«Փաստ» օրաթերթը գրում է․ «Կորոնավիրուսի համավարակի ու պատերազմի արդյունքում Հայաստանը տնտեսապես ծայրահեղ ծանր վիճակում է հայտնվել, որի լրջությունը դեռևս քչերն են գիտակցում։ Պատահական չէ, որ այս տարվա հունվարփետրվար ամիսներին արդեն խոսակցություններ կային, որ պետությունն ի վիճակի չի լինելու աշխատավարձերն ու թոշակները վճարելու։ Դրա մասին բարձրաձայնում էին բազմաթիվ տնտեսագետներ: Սակայն իշխանությունները մի կերպ հաջողացրին 750 մլն դոլարի եվրոպարտատոմսեր թողարկել ու պարտքի հաշվին վճարել աշխատավարձերն ու թոշակները։ Անգամ իշխանական պատգամավորներն էին խոստովանում, որ պարտքը հենց դրա համար էլ վերցրել են, իսկ Փաշինյանը փորձում էր այնպիսի դրական լույսի ներքո ներկայացնել, թե կառավարությանը հաջողվել է շատ ցածր տոկոսներով վարկ վերցնել։
Թվում էր, թե ամիսների ընթացքում երկրի սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը գոնե ինչոր չափով կարող է կայունանալ, բայց դրա նշանները չկան։ Ինչքան ժամանակն անցնում է, այնքան նոր խնդիրներ են ջրի երես դուրս գալիս։ Եվ հընթացս ընդունված որոշումները վկայում են այն մասին, որ երկրի պետական բյուջեն ֆինանսական հոսքերի հետ կապված խնդիրների առաջ է կանգնած։ Օրինակ՝ վերջերս կառավարությունը որոշում ընդունեց եկամտահարկի ծրագրի վերանայման մասին։ Եվ այս որոշումն իշխանությունները պարզաբանում են նրանով, թե իբր եկամտահարկի վերադարձի ծրագրի առկայության դեպքում մարդիկ փորձում են միայն Երևանում հիպոթեքով բնակարաններ ձեռք բերել, ուստի դրա արդյունքում մարզերում բնակարանային շուկան չի զարգանում, քաղաքացիները շահագրգռված չեն լինում մարզերում բնակարաններ ձեռք բերել։ Բայց իշխանությունների բերած հիմնավորումն ինչ-որ տեղ նաև ծիծաղելի է։
Եթե նրանք իսկապես ցանկանում են, որ մարդիկ շահագրգռված լինեն մարզերում բնակարաններ ձեռք բերել, կարող էին եկամտահարկի ծրագիրը վերանայելու փոխարեն մարզերում բնակարաններ ձեռք բերելու ավելի արտոնյալ պայմաններ ստեղծել։ Իրականում խնդիրը թաքնված է այնտեղ, որ պետբյուջեում բավարար գումարներ չկան, և լրացուցիչ մուտքեր ապահովելու հարց է առաջացել։ Իսկ պետությունն այնպիսի օրի է հասել, որ արդեն աչք է դրել «հպարտ քաղաքացիների» ամեն մի լումայի վրա։ Ու այս իրադարձությունների ֆոնին արդյոք պատահակա՞ն է, որ առողջապահության նախարարությունը օգոստոսի 1-ից հրաժարվում է պետպատվերով սպասարկել վիրավոր զինծառայողներին և հատուկ խմբերում ընդգրկվածների սրտի վիրահատություններն ու դժվարամատչելի ախտորոշիչ հետազոտությունները:
Առողջապահության նախարարության այս որոշման արդյունքում ստացվում է, որ առանց այդ էլ ծայրահեղ վիճակում գտնվող հիվանդներն ավելի խոցելի են դառնում։ Թերևս այսպիսի իրավիճակ է ստեղծվել առողջապահական համակարգի ֆինանսների ոչ ճիշտ կառավարման արդյունքում կամ ընդհանրապես նույնիսկ բյուջեով նախատեսված ֆինանսների բացակայության պայմաններում։ Բացի դրանից պետբյուջեի միջոցները կամ իրոք շատ սուղ են, և իշխանավորները չեն ցանկանում դրանց մի մասն ուղղել պետպատվերի համար, կամ էլ պետական գումարները պարզապես փոշիացվում են։ Մամուլում անգամ տեղեկություններ են շրջանառվում, որ պետությունը խոշոր բուժհիմնարկներին 4 միլիարդի չափով պարտքեր է կուտակել։
Եղած խնդիրները իբր քիչ էին, հանկարծ նաև «Հայփոստն» է հայտարարություն տարածում, որով տեղեկացնում է, որ ժամանակավորապես չի վճարում կանխիկ եղանակով կենսաթոշակի և մինչև 2 տարեկան երեխայի խնամքի նպաստի վճարումները, քանի որ չի ստացել բավարար չափով դրամական միջոցներ: Ճիշտ է, մի քանի ժամ հետո, երբ համացանցում այս թեմայի հետ կապված աղմուկ բարձրացավ, Հայփոստը տեղեկացրեց, որ սեպտեմբերի 10-ից սկսած կանխիկ եղանակով կկատարի կենսաթոշակի և մինչև 2 տարեկան երեխայի խնամքի նպաստի վճարումները, սակայն փաստն ինքնին տարօրինակ է։ Նախ, եթե նույնիսկ պետությունը չի կարողացել ապահովել 100 տոկոսանոց վճարում (պաշտոնական պարզաբանմամբ, 97 տոկոսը վճարվել է), սա արդեն նշանակում է, որ թոշակների ու նպաստների վճարման հարցում սպասվող խնդիրները, ցավոք, սկսվել են, և ոչ մի երաշխիք չկա, որ, օրինակ՝ հաջորդ ամիս այս նույն պատմությունը չի կրկնվի ավելի մեծ տոկոսներով։
Մյուս կողմից՝ անհասկանալի է, թե ինչո՞ւ Հայփոստը որոշեց նման հայտարարություն անել, եթե իսկապես խնդիրը մի քանի ժամվա մասին էր: Կարելի է ենթադրել, որ իրականում հարցը անակնկալ «լուծվեց» բարձրացած աղմուկից հետո: Իսկ ընդհանրապես, պետության կողմից իր ֆինանսական պարտավորությունները կատարելու հարցում առաջ եկած այս խնդիրները, կարծես, Հայաստանում ֆինանսական խոր ճգնաժամի հերթական նշաններն են, չնայած Փաշինյանը կառավարության նիստերում փորձում է աննախադեպ աճերի ու պետբյուջե ֆինանսական հոսքերի մասին հեքիաթներ պատմել։ Իշխանությունները չեն կարող ամեն անգամ դրսից վարկեր բերել բյուջեում առկա ճեղքերը փակելու նպատակով, քանի որ Հայաստանի պետական պարտքը հասել է ահռելի չափերի՝ հատելով արդեն 9 մլրդ դոլարի սահմանագիծը։ Եվ, բնականաբար, նոր վարկեր ստանալու հետ կապված վարկատուները հաշվարկում են, թե ինչքանով է պետությունն ընդունակ համապատասխան ժամկետի մեջ կատարել իր վարկային պարտավորությունները։
Միայն պետական պարտքի կառավարումն ու վարկերի տոկոսների մարումն արդեն իսկ ահռելի ֆինանսական բեռ են դարձել երկրի համար։ Իսկ այս պայմաններում առնվազն պետք է սուղ միջոցներն առավել արդյունավետ օգտագործել, սակայն այս հանգամանքը, կարծես, իշխանություններին այնքան էլ հետաքրքիր չէ։ Կարևորը, որ իրենք ստանան առատ պարգևավճարներ, միլիոններ ծախսեն արտերկրում «տժժալու» վրա, հսկայական փողեր ծախսեն «գունագեղ տոնակատարությունների» համար: Իսկ երկրի ու տնտեսության «հերն էլ անիծած»: Ի դեպ, թոշակների ու նպաստների հետ կապված խնդիր, կարծես, չենք հիշում՝ «Լևոնի ժամանակներից» այսկողմ: Ուշագրավ ժամանակներ ենք ապրում, ծանրագույն, իսկ ամեն ինչ, ցավոք, դեռ առջևում է...»
Հոդվածն ամբողջությամբ կարող եք կարդալ «Փաստ» թերթի՝ 11․09.21թ համարում։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
04/12/2024 15:02 Մտանք ակումբ, Մովսիսյանն ու Ամիրխանյանը ծեծված ջարդված էին,միլպետը ադրբեջանցիների վայրագության մասինՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 04/19/2024 08:26 Ինչպես են այս տարի նշելու Քաղաքացու օրը․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:18 Ինչո՞ւ ուղղաթիռով․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:15 Հայաստանում դպրոցներ են փակվում. Փաշինյանը խաբել է մաս 202. «Ժողովուրդ»
- 04/19/2024 08:13 ՊԵԿ նախկին փոխնախագահը հրավիրվել է դատախազություն․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:10 Մասնակցե՞լ, թե՞ չմասնակցել «պառադին»․ «Հրապարակ»
- 04/19/2024 08:02 Ի՞նչ է փոխվել․ ինչո՞ւ Փաշինյանը հետողորմյա արեց․«Հրապարակ»
- 04/19/2024 07:55 Հիվանդանոցներում պետպատվերով բուժումները կասեցվել են. քաոս. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 04/01/2024 20:09 Թուրքիայի ՏԻՄ ընտրություններն այդ երկրի ներքաղաքական կյանքի կարևոր ջրբաժանն է, Էրդողանի ժառանգներն են կրելու պայքարի դժվարությունները. Մելքոնյան
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
Մեկնաբանություն
- 04/19/2024 13:36 Խոշտանգման հետևանքները՝ Շենգավիթի քննչական բաժնում․ փաստաբանն ահազանգում է
- 04/18/2024 16:43 Ֆրանկ Փելոնն ԱՄՆ-ին կոչ է արել ռազմական օգնություն ցուցաբերել Հայաստանին
- 04/18/2024 15:26 Ալիևը ասել է քայլերի հաջորդականությունը՝ սկզբում կպահանջեն ոչ անկլավային տարածքները, հետո անկլավայինը, հետո ճանապարհներ կուզեն դեպի անկլավներ. սա ՀՀ օկուպացիայի ու խեղդելու ծրագիր է.Հայրապետյան
- 04/18/2024 11:52 Վաղը Սամվել Վարդանյանին հրավիրում են հարցաքննության․խոշտանգման գործով սայլը տեղից շարժվում է․ փաստաբան
Արխիվ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 04/19/2024 23:53 Հայտնել են երջանիկ կյանքի համար սեքսի իդեալական հաճախականությունը
- 04/19/2024 22:52 Ծնողները դստեր ննջասենյակում հայտնաբերել են մանկապիղծի թաքնված տեսախցիկը
- 04/18/2024 23:54 Սուրճի ևս մեկ օգտակար հատկություն է հայտնաբերվել
- 04/18/2024 23:38 Կինը բժշկի այցի շնորհիվ բացահայտել է ամուսնու դավաճանությունը
Հետաքրքիր է իմանալ
- 04/16/2024 18:04 Տիեզերական աղբն ընկել է Երկրի վրա ու ծակել տան տանիքը
- 04/15/2024 18:24 Հայտնաբերվել են մոլորակի ամենաառաջին մարդկանց մնացորդները, որոնք 1,86 միլիոն տարվա վաղեմություն ունեն
- 04/04/2024 19:00 Ծերացման դեմ պայքարում հետազոտողները նոր բացահայտում են արել
- 04/03/2024 16:05 Կինը երկվորյակներ է լույս աշխարհ բերել 22 օրվա տարբերությամբ