ԲՈԼՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԸ
Հայաստան, երկիր արոտավայր. Վահե Հովհաննիսյան 08/09/2021 12:03 | Վերլուծություններ
Սա «Հրազդան» մարզադաշտի այսօրվա վիճակն է։ Ձորափով անցնելիս պատահաբար հայտնաբերեցի այս հուսահատ տեսարանը. Լքված, դատարկ, անհեռանկար։ Խոտածածկի փոխարեն թփեր ու ամբողջական ծառեր են աճում։ Թվում է, թե տեր ունի, բայց անտեր է։ Այս մասին գրել է Այլընտրանքային նախագծեր խմբի անդամ Վահե Հովհաննիսյանը.
«Շքեղ, հսկայական մարզադաշտի փառահեռ պատմությունն ու այսօրվա խղճուկ վիճակը շատ նման են այսօրվա Հայաստանին։
Ինչո՞ւ այսպես եղավ, ինչո՞ւ փլուզվեց, ինչո՞ւ չգնահատեցինք ունեցածը, ինչո՞ւ չպահեցինք ամենաթանկ բաները, ինչու՞ ենք այդքան անտարբեր կորստի հանդեպ։
Ինչո՞ւ Հրազդանը կամայական որոշմամբ պետք էր տրվեր մեկին։ Ինչո՞ւ 10-15 տարի պետք է որպես պետություն ու որպես հասարակություն անտարբեր նայեինք, թե ինչպես է ոչնչացվում մարզադաշտը։
«Հրազդանը» մի քանի սերունդների աննկարագրելի էմոցիաների, մի քանի սերունդների, մեր պատմության թանգարանն է, մեր փառահեղ հաղթանակների, ցավալի պարտությունների, հայկականության սիմվոլը։ Մենք դա գնահատեցի՞նք։ Մենք ընդվզեցի՞նք, երբ մեր աչքի առաջ այն փլուզվում էր։ Եթե մենք չկարողացանք պահել «Հրազդան» մարզադաշտը, մենք ինչպե՞ս պետք է կարողանայինք պահել Շուշին։ Սրանք ուղիղ իրար հետ կապված հարցեր են։
Տեսարանը ձորով դեպի մարզադաշտ՝ շքեղ է։ Աշխարհում քիչ քաղաքներ իրենց կենտրոնում ունեն նման տեսարան։ Ով ունի՝ դողում է դրա վրա, դարձնում հպարտության առարկա։ Ի՞նչ ենք արել մենք ձորի հետ՝ խորովածանոցներ, քյաբաբնոցներ, աղբ, 25 տարի թուրքական երաժշտության ոռնոց։
Մենք չենք հարգում ո´չ մեր հիշողությունը, ո´չ մեր սերունդներին, ո´չ մեր ծնողների պատմությունը, ո´չ մեր քաղաքը, ոչ՝ մեզ։ Եթե հարգեինք՝ թույլ չէինք տա «Հրազդանի» վերածումը արոտավայրի։
Եթե հարգեինք, Հայաստանն այս վիճակում չէր լինի ու ինչ-որ պահի հնարավոր կլիներ կասեցնել փլուզումը։ Մենք գիշատիչի պես անտարբեր ենք մենք մեր քաղաքի, մեր երկրի, Շուշիի, մեր տղերքի, մեր արժանապատվության հանդեպ։
Այս օրերին աշխատում եմ «Ինչու փլուզվեց իմ երկիրը» գրքի վրա։ «Հրազդանի» տեսարանից հետո իմ մոտ տպավորություն է ստեղծվում, որ բոլորս գիտենք հարցի պատասխանը, ուղղակի չենք ասում։
Ի դեպ, եթե հիշողությունս չի դավաճանում, «Հրազդանում» վերջին կարևոր խաղը Հայաստան-Թուրքիան էր՝ նախագահներ Ս. Սարգսյանի և Գյուլի մասնակցությամբ։
Կար ժամանակ, երբ Թուրքիայի ղեկավարը Երևանում ֆուտբոլ էր նայում։ Եվ կա ժամանակ, երբ Թուրքիայի ղեկավարը մեզ վրա բայրաքթարներ է ուղարկում։
«Հրազդան» մարզադաշտի այս վիճակը ստիպում է հարցերին նայել այլ տեսանկյունններից. 30 տարի չարչրկված, 30 տարի մաշեցրած տեսանկյունները անիմաստ են։ Անիմաստ է խնդիր դնել՝ ամեն օր իշխանությանն ասել, որ դու վատն ես կամ շատ վատը։
Անիմաստ է մեղադրել այն իշխանությանը, որը չես կարողանում փոխել՝ այսքանից հետո։
Անիմաստ է պայքարել մի քանի անկլավի համար, երբ քո հասարակությունն ինքն այսօր իր էությամբ մի մեծ անկլավ է, որը չունի ուղիղ կապ ո´չ 21-րդ դարի, ոչ էլ իր անցյալի հետ։
Չի մտնում ուղեղդ, թե Շուշի, Հադրութ, Դադիվանք կորցնելուց, մի ամբողջ սերունդ կործանելուց հետո ո՞նց է հնարավոր, որ քո երկրում քեֆն ու սալյուտը մի օր չընդհատվի։ Սա ավելի վտանգավոր խնդիր է, քան՝ ստորագրվելիք ցանկացած որակի փաստաթուղթ ու պայմանագիր։
Հարցադրումները և տեսանկյունները պետք է փոխվեն։
Մենք չհասկացանք, թե ինչպիսի պետություն պետք է կառուցենք, երբ Շուշին ու Հադրութը մերն էին, հիմա պետք է հասկանանք, թե ինչպիսի պետություն ենք կառուցելու, երբ Շուշին ու Հադրութն այլևս մերը չեն։
Ո՞րն է այս երկրի ապագան, ո՞րն է ռեսուրսը՝ ավելի լավ երկիր կառուցելու։ Ի՞նչը պետք է փոխենք մեր մեջ, ի՞նչը պետք է մերժենք մեր մեջ, որ ունակ լինենք լուրջ պետության։
Եթե այս հարցերի պատասխանը մենք չգտնենք, ապա ամբողջ Հայաստանին է սպասում «Հրազդան» մարզադաշտի ճակատագիրը»։
Հարակից հրապարակումներ`
Տեսանյութեր
02/29/2024 15:35 Ադրբեջանցի զինված դիվերսանտը ներխուժել է ՀՀ տարածք ու ձերբակալվելՏեսադարան
05/17/2022 10:49 Ոստիկանությունը բերման է ենթարկել «Դիմադրության» շարժման աղջիկ ցուցարարներին, ովքեր փակել են Երևանի փողոցներըՄամուլ
- 03/28/2024 08:25 ՔՊ-ականներն այլևս առաջվանը չեն․ «Հրապարակ»
- 03/28/2024 08:22 Փաշինյանը զարմացել է, որ ժողովուրդն այսքան տարի իրենց հանդուրժում է․«Հրապարակ»
- 03/28/2024 08:17 Ցելոֆանե տոպրակները չհանվեցին, այլ թանկացան. Նիկոլ Փաշինյանը խաբել է. մաս 190. «Ժողովուրդ»
- 03/28/2024 08:14 Իշխանությունների՝ ամեն ինչ օպտիմալացնելու սևեռումը հասել է Դիլիջան․«Հրապարակ»
- 03/28/2024 08:11 Որքան է Հ1-ը վճարել Հրաչուհի Ութմազյանին ու Համլետ Առաքելյանին՝ «Օսկար» մրցանակաբաշխությունը մեկնաբանելու համար․ «Հրապարակ»
- 03/28/2024 08:06 Գեներալները չկան, Փաշինյանը որոշել է հանձնել Տավուշի բնակավայրերը․«Հրապարակ»
- 03/28/2024 07:41 Քաոս Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովում․ աշխատակիցները հերթով ազատվում են, իսկ իշխանությունը չի գտնում իր «սրտի» ԿԿՀ նախագահին. «Ժողովուրդ»
ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐ
- 03/31/2019 21:34 ԱԺ են ուղարկվել Պաշտպանի 2018 թվականի տարեկան հաղորդումը և զեկույցը
- 03/21/2019 15:23 Դավիթ Սանասարյանն իր գործունեությամբ չի նպաստել զբաղեցրած պաշտոնի նկատմամբ վստահության եւ հարգանքի ձեւավորմանը. Եզրակացություն
- 12/16/2018 12:49 Մարտի 1-ի 10 զոհերից յուրաքանչյուրն ինչ վնասվածքներից եւ ինչ հանգամանքներում է մահացել՝ ՀՔԾ-ի տարիներ առաջ հրապարակած զեկույցը
- 07/18/2018 12:48 Հրապարակվել է «Մարտի 1-ին» վերաբերող իրավական դիրքորոշում
Հարցազրույց
- 03/09/2024 11:02 ԱՄՆ հետ ունենք ռազմավարական երկխոսություն, որի շրջանակներում ուսումնասիրում ենք նոր ուղղություններ. Միրզոյան
- 03/04/2024 15:56 Ալիևը և իր վարչակազմը ընդմիշտ կմնան վախի մեջ, հայ զինվորականը չի համակերպվելու ունեցած կորուստների հետ․ Դավիթ Տոնոյան
- 02/17/2024 19:12 ԲԴԽ-ի մեսիջը հստակ էր. ցուցումները չկատարող դատավորները կքարկոծվեն հրապարակայնորեն. Նախշքարյան (տեսանյութ)
- 02/13/2024 21:42 Ադրբեջանը խուսափելու է իրական բանակցային գործընթացից. որոշակի հանձնառություններ է ստանձնել՝ Իրանի դեմ կատարելու, որոնք իրականացնելու ցանկություն այս պահին չունի. Ձյունիկ Աղաջանյան
Մեկնաբանություն
- 03/26/2024 13:03 Ադրբեջանի հերթական պահանջը. Արթուր Խաչատրյան
- 03/25/2024 18:12 ԱԺԲ-ն ներկայացրել է, թե ինչ պահանջներ են ներկայացվել Նոր Նորքի ոստիկանության բաժնի մոտ
- 03/25/2024 16:19 Մեկնարկում է «Արցախի երիտասարդության որոշիչ ձայնը» ծրագիրը. Մետաքսե Հակոբյան
- 03/25/2024 13:15 Ինձ «5-րդ շարասյունի պաշտպան» որակող մարդիկ կա՛մ զտարյուն նիկոլականներ են, կա՛մ այդ ազդեցության տակ գտնվողներ. Մելիքյան
Արխիվ
Արտակարգ պատահարներ
- 03/28/2024 12:23 Երևանում «Toyota»-ի վարորդը, լինելով ամենաբարձր աստիճանի խմած, դարձել է շղթայական ավտոմեքենաների ջարդի հեղինակ. 12-ամյա երեխան ու նրա մայրը տեղափոխվել են հիվանդանոց
- 03/27/2024 21:59 Արգածոտնի մարզի գյուղերից մեկում․ 13-ամյա թոռը պապի մարմինը հայտնաբերել է պատշգամբի ճաղավանդակից կախված
- 03/27/2024 17:14 Քուչակ գյուղի մոտակայքում բախվել են ավտոմեքենաներ. կան տուժածներ և մեկ զոհ
- 03/27/2024 13:23 Ծաղկահովիտ-Ալագյազ ավտոճանապարհին «VAZ» մակնիշի ավտոմեքենան արգելափակվել է ձյան շերտում. կան տուժածներ
ԸՍՏ ՕՐԵՆՔԻ
- 03/08/2024 15:00 Զազրելի դեպք Հայաստանում. սեռական բռնության է ենթարկվել 2 տարեկան երեխա. մասնագետը մանրամասնում է՝ ինչպես պաշտպանել երեխաներին (տեսանյութ)
- 01/13/2024 20:29 Տեր Թոդիկի մեթոդները վաղուց չեն գործում. դաստիարակության ու բռնության նուրբ սահմանը (տեսանյութ)
- 01/13/2022 17:55 Ինչքա՞ն է կազմում երեխայի ծննդյան կապակցությամբ տրվող նպաստը
- 05/02/2021 17:57 Կարեւոր է իմանալ. Կարմիր գծերի համար տուգանելիս` տեղում արձանագրության կազմումն այլևս պարտադիր չէ
Անցուդարձ
- 03/27/2024 23:52 Նույն քաղաքի երեք ուսուցչուհիների ձերբակալել են աշակերտների հետ սեռական հարաբերություններ ունենալու համար
- 03/27/2024 16:30 «Տիտանիկ»-ի հերոսուհու կյանքը փրկած դուռը աճուրդում վաճառվել է 718 հազար դոլարով
- 03/26/2024 23:42 Ուսուցչուհին երկու ամիս շարունակ դպրոցում սեռական հարաբերություն է ունեցել 15-ամյա դեռահասի հետ
- 03/26/2024 00:02 Ուսուցչուհին մեքենայի հետևի նստարանին բռնաբարել է 12-ամյա աշակերտին
Հետաքրքիր է իմանալ
- 03/25/2024 18:55 Գիշերը Լուսնի խավարում է եղել. ինչ ազդեցություն ունի այն մարդու վրա
- 03/25/2024 16:49 Խաբարովսկի երկնքում անհայտ օբյեկտ են նկատել. (տեսանյութ)
- 03/25/2024 13:21 Արեգակնային բռնկումից հետո Երկիրը ծածկվել է հզոր մագնիսական փոթորիկով. սրանից ավելի ուժեղը գրանցվել է շուրջ 20 տարի առաջ
- 03/22/2024 17:29 Իլոն Մասկը ազդարարել է նոր ուղեղային իմպլանտի մասին, որը կույրերին թույլ կտա տեսնել