Փաստ ինֆո

ԱՀ ԱԺ նախկին պատգամավոր, ազատամարտիկ Վահան Բադասյանի առողջական վիճակն առնվազն համատեղելի չէ կալանքի հետ։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց Վահան Բադասյանի պաշտպան Արայիկ Պապիկյանը։

Ինչպես ավելի վաղ տեղեկացրել ենք՝ Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանը՝ դատավոր Մանվել Շահվերդյանի նախագահությամբ, հունվարի 29-ին բավարարել է Վահան Բադասյանի նկատմամբ կալանավորումը որպես խափանման միջոց ընտրելու մասին ԱԱԾ քննիչի միջնորդությունը, որի դեմ պաշտպանը վերաքննիչ բողոք է ներկայացրել։

Ա.Պապիկյանի փոխանցմամբ՝ Վահան Բադասյանը հանդիպման ժամանակ գանգատներ չի ներկայացրել ոչ առողջական վիճակի, ոչ պահման պայմանների վերաբերյալ, թեև գաղտնիք չէ, որ լուրջ վիրահատությունից հետո նաև հետվիրահատական բժշկական հսկողության տակ էր գտնվում։

Նշենք, որ 2020 թվականի արցախյան պատերազմում Վահան Բադասյանը գլխի շրջանում ծանր վիրավորում է ստացել, ենթարկվել բարդ վիրահատության ու գտնվում էր հետվիրահատական բժշկական վերահսկողության ներքո։ Կալանավորվելուց հետո նա ՔԿՀ-ում պրոֆիլակտիկ ստանդարտ հետազոտություններ անցնում է, այդուհանդերձ, փաստաբանի դիտարկմամբ՝ դա չի կարող փոխարինել անհրաժեշտ բժշկական հետազոտություններին կամ զննություններին, որը պետք է նա կրեր՝ ազատության մեջ գտնվելու պայմաններում։

«Ափսոսում եմ, որ նա դեռևս շարունակում է մնալ կալանքի տակ և այդ փաստին ուշադրություն չեն դարձնում վարույթն իրականացնող մարմինը, դատարանի մասին էլ չասեմ»,- նշեց Պապիկյանը՝ հավելելով, որ հույս ունի, որ առողջական վիճակի հանգամանքը հաշվի առնելով վարույթն իրականացնող մարմինն ավելի ողջամիտ կվարվի և կփոխի խափանման միջոցը՝ մինչև Վերաքննիչ դատարանի կողմից բողոքի քննությունը, նման ընթացակարգ կա։

Փաստաբանը կարևորում է երկու բաղադրիչն էլ՝ և առողջական վիճակը, և գործի բուն էությունը, մինչդեռ՝ Վահան Բադասյանը չի շեշտադրում և չի կարևորում իր առողջական վիճակը, չի ցանկանում, որ դա առաջնային լինի, բայց և մարդկայնորեն, և մասնագիտական պարտականությունների առումով փաստաբանի համար հնարավոր չէ անտեսել այդ հանգամանքը։ Փաստաբանը պատմում է, որ հունվարի 28-ին, երբ Բադասյանը բերման էր ենթարկվել և ուներ զարկերակային բարձր ճնշում, նույնիսկ չէր էլ ցանկանում ուշադրություն դարձնել և փաստաբանը դժվարությամբ է ստացել նրա համաձայնությունը՝ բժշկին դիմելու համար։

Հարցին ի պատասխան, թե արդյոք նրա առողջական վիճակը քննարկվել է կալանավորման միջնորդության քննության ժամանակ՝ փաստաբանը տեղեկացրեց, որ նախաքննական մարմնի միջնորդության մեջ չի եղել որևէ պնդում, նշում, գրառում։ Պաշտպանական կողմը դատական նիստում ներկայացրել է առողջական վիճակի վերաբերյալ բավականաչափ տեղեկատվություն, էպիկրիզը, սակայն դատարանը դատական ակտում այդ հանգամանքին անդրադարձել է ստանդարտ ձևակերպումներով, որի համաձայն՝ ՔԿՀ-ներում գտնվող անձանց համար պետությունն ապահովում է առողջության պահպանման անհրաժեշտ պայմաններ, մինչդեռ փաստաբանի խոսքով, ակնհայտ է, որ դա այդպես չէ, չի համապատասխանում իրականությանը։

«Թղթերով հայտարարված է, որ պետությունն ապահովում է կամ պարտավոր է ապահովել, իրավական ակտերով՝ կա, բայց մենք գիտենք, որ դա այդպես չէ։ Այս դեպքն էլ դրա մասին է։ Դատարանն անդրադարձել է, նշել է՝ «պետությունը միջոցներ ձեռնարկում է» և վերջ»,- նշեց Պապիկյանը՝ հավելելով, որ դատարանի այսպիսի ձևակերպումները նորություն չունեն, որոնք որոշ դեպքերում ունեցել են անդառնալի հետևանքներ։

Պաշտպանը նկատեց՝ քանի դեռ ստանդարտ, շաբլոնային ձևակերպումներով են անձանց կալանավորում նաև այդ հանգամանքի դեպքում, չենք կարող խոսել արդարադատության բովանդակության մասին. «գրեթե միշտ ունեցել ենք ձևական ընթացակարգային մոտեցումներ, որը նաև սույն դեպքով եղավ»։

Պապիկյանը գտնում է, որ նույն մոտեցումը եղել է նաև Բադասյանի դեպքում։ Ավելին՝ փաստաբանի համոզմամբ ոչ կոռեկտ է եղել խափանման միջոցի հիմք ընտրելիս մատնանշել նաեւ թաքնվելու հանգամանքը՝ հաշվի առնելով, թե բնակվում է ժամանակավոր բնակության վայրում։ Ինչպես արդեն հայտնի է՝ Վ.Բադասյանը հադրութցի է, իսկ Հադրութը հանձնվել է Ադրբեջանին։

«Մի կողմից զարմանալու չէ, մյուս կողմից էլ՝ զայրանալու է»,- ասաց նա՝ հավելելով, որ որպես կալանավորման հիմք երկու հանգամանք էր նշված՝ մեկը նյութեր ոչնչացնելու, մյուսը՝ թաքնվելու ռիսկը՝ հաշվի առնելով, որ Բադասյանը չունի մշտական բնակության վայր։

Փաստաբանի դիտարկմամբ՝ երկու հիմքերի դեպքում էլ ողջամտության մասին խոսք լինել չի կարող։ Անդրադառնալով նյութեր թաքցնելու հանգամանքին՝ փաստաբանն արձանագրեց, որ դեպքը, որը տեղի է ունեցել տեսաձայնագրված է և դրա վերացման, ոչնչացման խնդիր չկա, բացի դա, դեպքը ողջամտորեն չի ենթադրում, որ կա ինչ-որ փաստաթղթեր, վկաներ, որոնց վրա պետք է ազդեցություն գործադրի անձը։

Ինչ վերաբերում է թաքնվելու ռիսկին, Պապիկյանը նշեց, որ պետք է հաշվի առնել, թե ում մասին է խոսքը, նախ՝ Բադասյանը հայտարարությունից հետո հանրային վայրում է եղել, անգամ հայտարարությունից հետո փորձ չի արել թաքնվելու, չի դիմադրել բերման ենթարկելիս։ Բացի դա՝ Բադասյանի հանրային անձ լինելը դիտարկել թաքնվելու տեսանկյունից, ըստ փաստաբանի, ողջամիտ չէ։

Պապիկյանը տեղեկացրեց, որ դատական նիստին նաև հայտնել են, թե ինչու Բադասյանը չունի բնակության մշտական վայր։ Այն է՝ Հադրութի շրջանի Խանձաձոր գյուղն այս պահին օկուպացված է, Բադասյանը կորցրել է տունը, ունեցվածքը, անձնական փաստաթղթերը, անգամ հաշմանդամության կարգի վերաբերյալ փաստաթուղթը հիմա են վերականգնում՝ ներկայացնելու համար։

«Քանի որ չկա իր մոտ այդ փաստաթղթերը, տունն էլ է կորցրել, բնականաբար մշտական բնակության վայր չէր էլ կարող ունենալ»,- նշեց նա։

Հիշեցնենք, որ հունվարի 28-ին ԱԱԾ-ն բերման է ենթարկել, ապա՝ ձերբակալել Վահան Բադասյանին՝ Եռաբլուր զինվորական պանթեոնում իր կողմից արված հայտարարությունների համար։ Վերջինս հայտարարել է, որ Նիկոլ Փաշինյանը կործանել է բանակը և նրան պետք է հեռացնեն ոչ միայն որպես պարտության խորհրդանիշ, այլև թշնամի․

«Հեռացնելու տարբեր ճանապարհներ կան ընդհուպ ֆիզիկապես հեռացնելը։ Դա ենթադրում է, որ թշնամուն պետք է վերացնենք, թեկուզ զենքի ուժով։ Այո, ես գիտակցաբար սպառնալիքի կոչեր եմ անում, թող ԱԱԾ-ն ձերբակալի ինձ։ Ցանկացած մեկը պետք է ցանկանա թշնամուն ոչնչացնել։ Դա անհատները պետք է անեն։ Ես ինքս պատրաստ եմ դրան»,-ասել է Վահան Բադասյանը։

Բադասյանի հայտարարությունների հիման վրա հարուցվել է քրեական գործ, որի շրջանակներում նրան մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ քրեական օրենսգրքի 301-րդ հոդվածի հատկանիշներով՝ իշխանությունը զավթելուն, տարածքային ամբողջականությունը խախտելուն կամ սահմանադրական կարգը բռնի տապալելուն ուղղված հրապարակային կոչերի համար։ Բադասյանն առաջադրված մեղադրանքը չի ընդունել։

Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան

Աղբյուր` Փաստինֆո