Փաստ ինֆո

Դեկտեմբերի  8-ի՝մինչև ժամը 12:00-ն այն վերջնաժամկետն է, որով ընդդիմությունը հնարավորություն է տվել կապիտուլյացիայի խայտառակ համաձայնագիր ստորագրած և ՀՀ-ում վարչապետի աթոռը զբաղեցնող անձին՝ սեփական նախաձեռնությամբ վայր դնել լիազորությունները և հեռանալ պաշտոնից: Միաժամանակ, վերոհիշյալ պահանջը չբավարարելու պարագայում, ընդդիմությունը հրապարակել է նաև իր գործողությունների ճանապարհային քարտեզը՝ կլինեն խաղաղ անհնազանդության ամենատարբեր  դրսևորումներ: Ակնհայտ է, սակայն, որ Նիկոլ Փաշինյանը չի պատրաստվում գնալ ընդդիմության առաջարկած ուղիով:  Ավելին, նա շարունակում է ստեղծված իրավիճակում նոր մեղավորներ փնտրել, իսկ վերջինիս քաղաքական կնքահայր ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր Պետրոսյանը երեկ, ըստ էության, կրկին անգամ իր հովանու տակ առնելով հողատու վարչապետին, հրապարակային ելույթում ակնարկեց, իր կարծիքով, երկրում ստեղծված հնարավոր քաղաքացիական պատերազմի վտանգի մասին:

Ի՞նչ իրողությունների և քաղաքական զարգացումների ականատեսը կլինենք մենք վաղը,  կամ ի՞նչ է սպասում Հայաստանի Հանրապետությանը՝ արդեն մի քանի ժամ անց:

Թեմայի վերաբերյալ  «Փաստինֆո»-ն զրուցել է քաղաքագետ  Հրանտ Մելիք Շահնազարյանի հետ։

- Պարոն Շահնազարյան, ի՞նչ է սպասվում մեր երկրում վաղը: Քաղաքական ընդդիմությունը հրապարակել է իր վերջնական պահանջը, իսկ վարչապետը, կարծես, չի  էլ պատրաստվում ընդունել իրեն նետված մարտահրավերը:  Միաժամանակ, ստեղծված իրավիճակի գույներն էլ ավելի խտացրեց առաջին նախագահն՝ իր վերջին ելույթով:

- Սկսեմ վերջից՝ Տեր Պետրոսյանի ելույթից՝ ես ավելի քան համոզված եմ, որ դա հերթական աջակցության ձեռքն էր՝ մեկնած Նիկոլ Փաշինյանին: Առաջին նախագահն, ըստ էության, կոնտեքստից կտրելով Վազգեն Մանուկյանի խոսքերը, խոսում է քաղաքացիական պատերազմի հնարավորության մասին՝ բերելով այս խնդիրը օրակարգ, հետո, հենվելով դրա վրա, կոչ է անում ընդդիմադիր ուժերին, որպեսզի նրանք  քաղաքում հանրային  ակտիվություն չցուցաբերեն: Ի՞նչ է սա, եթե ոչ օգնություն Նիկոլ Փաշինյանին: Ընդ որում, այդ օգնությունը նա փորձում է քողարկել, այսպես ասած, կոչով, ուղղված վարչապետին՝ Սահմանադրական ճանապարհով թողնել իշխանության ղեկը, սակայն փաստ է և ակնհայտ, որ Նիկոլ Փաշինյանը հրաժարական ներկայացնելու ցանկության չունի, նա պարզապես այդպիսի խնդիր իր առջև չի դրել:

- Չե՞ք կարծում, որ Տեր Պետրոսյանի՝ երեկվա և նախօրեին նրա մամուլի խոսնակ Մուսինյանի արած հայտարարությունների մեջ խորքային հակասություններ կան: Ընդամենը մի քանի օր առաջ խոսնակն ասաց, որ Տեր -Պետրոսյանը չի պատրաստվում մեկնաբանել հոգեպես անհավասարակշիռ անձի հայտարարությունները, իսկ արդեն երեկ, առաջին նախագահն, ըստ էության, օգնության ձեռք է մեկնում նույն անհավասարակշիռ անձին: Ինչպե՞ս  կարելի է սա մեկնաբանել:

- Պարզապես, տվյալ պարագայում պետք է ոչ թե լսել խոսքերը, այլ վերլուծել արարքները, նայել, թե ով և ինչով է զբաղված: Այս տեսակետից, կարծում եմ՝ Լևոն Տեր Պետրոսյանի գործն ավելի քան միանշանակ է: Նա հստակ կերպով աջակցում է դավաճան Նիկոլ Փաշինյանին: Ինչ վերաբերում է խոսնակի գնահատականներին  կամ անգամ անձնական բնույթի վիրավորանքներ պարունակող հայտարարություններին, ապա սա առաջին նախագահի կողմից այն գիտակցումն է, որ ինքը բացահայտ կերպով չի կարող աջակցել դավաճան Փաշինյանին, որովհետև, դրա արդյունքում, հերթական անգամ կարժանանա հասարակական լայն զանգվածների անխնա քննադատությանը: Հետևաբար, նա իր աջակցությունը ցուցաբերում է քողարկված մեթոդներով:

- Ձեր կարծիքով, ինչպե՞ս է Լևոն Տեր Պետրոսյանն ընդունել Վազգեն Մանուկյանի՝ որպես ընդդիմության միասնական թեկնածուի առաջադրման փաստին:

- Իհարկե, նրա հանրային մոտեցումն այդ առաջադրմանն այնքան էլ բարիդրացիական չէր, մանավանդ, որ Տեր Պետրոսյանը փաստացի ձևախեղեց Վազգեն Մանուկյանի խոսքերը, ասելով, որ նա սպառնում է բզկտել Փաշինյանին կամ զոռով դուրս շպրտել նրան իշխանության ղեկից և այլն: Փոխարենը, մենք բոլորս ենք լսել, որ վարչապետի ընդդիմության թեկնածուն խոսում էր ոչ թե բզկտելու, այլ ճիշտ հակառակը՝ Սահմանադրական և իրավական  ճանապարհով Փաշինյանի՝ իշխանությունից  հեռացման մասին, միաժամանակ զգուշացնելով, որ, եթե այդ ճանապարհը չաշխատի, կարող է Փաշինյանի հրաժարականը պահանջող մարդիկ գնան երկրորդ ճանապարհով: Վերլուծելով  այս իրավիճակում առաջին նախագահի վարքը, կարելի է ենթադրել, որ նրա վերաբերմունքը՝ Վազգեն Մանուկյանի նկատմամբ, այնքան էլ դրական չէ:

- Պարոն Շահնազարյան, ո՞ր դեպքում հողեր հանձնած անձն այսօրինակ ամուր կերպով կկառչեր իր պաշտոնից, գրեթե հասկանալով, որ քաղաքական հենարան  գրեթե չունի, կապիտուլյացիայի խայտառակ համաձայնագրի թաքուն ստորագրումից հետո իրեն դեմ է նաև ժողովրդի ճնշող մեծամասնությունը:

- Ինձ  իսկապես դժվար է հասկանալ և բացատրել դավաճան հողատուի նման մոտեցումը: Կարծում եմ, նա հասկանում է, որ պատասխանատվությունն անխուսափելի է լինելու և, ամեն հնարավոր միջոցներով,  փորձում է հեռացնել իրենից  լուրջ պատասխանատվության ենթարկվելու պահը: Ամեն դեպքում, ինքը պետք է իմանա, որ սա իր համար ժամանակավոր պայքար է, որովհետև ակնհայտ է, որ նա  այսպիսի պայմաններում իշխանությունը պահելու որևէ լուրջ ռեսուրս չունի: Սա հասկացել են անգամ իր թիմի անդամներից շատերը, ովքեր վայր դնելով լիազորություններն, ըստ էության, հեռանում են դավաճան հողատուի թիմից: Հետևաբար, Փաշինյանի՝ իշխանությունից հեռանալու հարցն անխուսափելի է, այն ընդամենը ժամանակի խնդիր է:

- Ի՞նչ եք կարծում՝ պատասխանատվությունից խուսափելու համար,  նա կփորձի՞  փախչել երկրից:

- Շատ լավ հասկանալով, թե ինչպիսի լուրջ պատասխանատվություն է սպասում իրեն  առաջիկայում, հետևաբար, դրանից  խուսափելու համար, նա ամեն գնով կփորձի իրականություն դարձնել  հնարավոր և անհնար ամեն  միջոց, այդ թվում նաև՝ փախուստ երկրից: Սակայն, ես չգիտեմ՝ կգտնվի՞ արդյո՞ք  մի երկիր, որ պատրաստ կլինի քաղաքական ապաստան տրամադրել Փաշինյանի նման մեկին:

- Եվ վերջում, վերադառնալով առաջին հարցին՝ ի՞նչ է սպասվում վաղը Հայաստանում: Ակնհայտ է, որ վարչապետի աթոռը զբաղեցնող անձը չի պատրաստվում խաղաղ՝ Սահմանադրական և իրավական ճանապարհով թողնել  իրեն վերապահված լիազորությունները, իսկ ընդդիմությունն էլ, կարծես,  նահանջի ճանապարհ չի քննարկում:

- Կարծում եմ, որ ընդդիմության ներկայացուցիչների կողմից գործողությունների պլանը շատ հստակ հայտարարվել է՝  հենց Փաշինյանի կեցավայրի առաջ տեղի ունեցող հավաքի ավարտին: Ենթադրում եմ՝ Փաշինյանի կողմից հրաժարական չներկայացնելու պարագայում, ինչպես հայտարարվել էր՝ վաղը քաղաքացիական խաղաղ անհնազանդության մասսայական գործողություններ կլինեն, որպեսզի հանրային ճնշման միջոցով հասնեն Փաշինյանի հրաժարականի պահանջին:

- Արդյո՞ք վաղը հողատուի հրահանգով ոստիկանական բիրտ ուժ կկիրառվի իր  հրաժարականը պահանջող ժողովրդի վրա:

- Չգիտեմ, թե  ի պատասխան խաղաղ անհնազանդության ակցիաների,  ի՞նչ կփորձի անել դավաճան հողատուն, սակայն մի բանում վստահ եմ՝ ոստիկանական զորքը նույնպես ժողովրդից բաղկացած կառույց է, և ես  չեմ կարծում, որ այդ կառույցում կան թուրքին կամ Ալիևին ծառայող ոստիկաններ: Մի բան հաստակ է, բոլորի մոտ պահանջը հստակ է՝ դավաճանը պետք է հեռանա,  և, եթե հանկարծ վաղը  Փաշինյանը փորձի հրահանգել զենք կիրառել ժողովրդի նկատմամբ, վստահ եմ, որ ոչ ադեկվատ և դավաճան Փաշինյանի նման պահանջը ոչ ոք կյանքի չի կոչի:

Հեղինակ՝  Նվարդ Մանվելյան

Աղբյուր` Փաստինֆո