Փաստ ինֆո

Ադրբեջանին պատասխանատվության ենթարկելու հարցը ոչ միայն ՄԻԵԴ-ում պետք է բարձրացնել, այլ՝ այն կարելի է հասցնել ընդհուպ մինչև ՄԱԿ-ի միջազգային քրեական դատարան,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց իրավաբան Ռոբերտ Հայրապետյանը:

Ինչպես ավելի վաղ հայտնել էինք, ՀՀ Քննչական կոմիտեն հրապարակել էր Հադրութ քաղաքի 85-ամյա Եվգենիա Բաբայանի վկայությունների տեսագրությունը, որտեղ կինը պատմում է, որ առևանգվել է ադրբեջանցի 10 զինվորականի կողմից, ստիպողաբար իրեն տեղափոխել են Բաքու, այնուհետև տարվել է ոստիկանական բաժանմունքներ, որտեղ էլ ենթարկվել է անմարդկային վերաբերմունքի, ինչպես նաև ականատես է եղել Ադրբեջանում հայ ռազմագերիների նկատմամբ խոշտանգումների տարբեր դեպքերի:
Իրավաբան Ռոբերտ Հայրապետյանը մեզ հետ զրույցում նշեց, որ Ադրբեջանական գերեվարությունից հետ վերադարձած հայ տատիկի պատմած վկայությունում հատկապես 2 դեպքի վրա առանձնակի շեշտադրում է պետք անել.

«Առաջին՝ գերեվարության մեջ գտնվող տատիկը խոստովանում է, որ իրեն նվաստացրել են և վերաբերվել են իր խոսքով «շան պես», ինչը ակնհայտ խախտում է Ժնևյան երեք կոնվենցիաներով նախատեսված գերիների նկատմամբ մարդասիրական վերաբերմունքի բոլոր կանոնները, ինչպես նաև անցնում է գերիների նկատմամբ թույլատրելի գործողությունների բոլոր սահմանագծերը:Երկրորդ, տատիկի պատմության մեջ կար մի դրվագ, որը նույնպես ուշադրության է արժանի, նա պատմում է, որ ականատես է եղել՝ ինչպես են հայ երիտասարդին մեշոկով դուրս հանում, սա առնվազն թույլ է տալիս ենթադրել, որ ադրբեջանական կողմը կատարել է պատերազմական հանցագործություն, այսինքն՝ գերեվարված անձից կորզել է ինֆորմացիա՝ նրան խոշտանգելով:Ուզում եմ նաև նշել, ՄԻԵԴ-ը բազմաթիվ անգամ նշել է, որ խոշտանգում կարելի է դիտարկել բացառապես անմարդկային վերաբերմունքը, որը նպատակ է հետապնդում կորզել ինֆորմացիա»,-ասաց Ռոբերտ Հայրապետյանը:

Նրա դիտարկմամբ՝ ակնհայտ է, որ այդ երիտասարդը ենթարկվել է խոշտանգման, որից հետո Ադրբեջանի ոստիկանության բաժանմունքում նրա նկատմամբ իրականացվել են գործողություններ, որոնք կյանքի իրավունքի վնաս են հասցրել, այսինքն՝ սպանել են, հետո մեշոկով դուրս են բերել:

«Ես կարծում եմ, որ պատկան մարմինները, պետք է այդ դեպքի վրա կատարեն հստակ շեշտադրում և ձեռնարկեն հստակ միջոցներ՝ պարզելու, թե տատիկի պատմած այդ երիտասարդը ով է եղել, արդյո՞ք գերեվարության մեջ հայտնվել է կենդանի վիճակում, եթե այո, ուրեմն Ադրբեջանին պատասխանատվության ենթարկելու հարցը ոչ միայն ՄԻԵԴ-ում պետք է բարձրացնել, այլ այն կարելի է հասցնել ընդհուպ մինչև ՄԱԿ-ի միջազգային քրեական դատարան»,-ասաց փորձագետը:

Իրավաբանը նշեց, որ տատիկի խոշտանգման հետ կապված Եվրոպական դատարան դիմելու դեպքում, պետք է արձանագրվեն ադրբեջանական կառավարության խախտումները, որից հետո կարող է լինել խոշոր չափով դրամական փոխհատուցում տատիկին՝իր նկատմամբ անմարդկային վերաբերմունքի համար.

« Խոշտանգված զինծառայողի դեպքով նույնպես պետք է դիմել Եվրոպական դատարան և Ադրբեջանին ենթարկել պատասխանատվության կյանքի իրավունքի խախտման համար,գերիների նկատմամբ կոնվենցիայով նախատեսված իրավունքների չպահպանման համար:Եթե պարզ դառնա, որ գերեվարված երիտասարդը կենդանի ժամանակ է գերության մեջ հայտնվել և հետո սպանվել, այս դեպքում արդեն գործ ունենք պատերազմական հանցագործության հետ, պատերազմական դաշտում հակառակորդի զինծառայողին սպանելը, ինքը պատերազմական հանցագործություն չի դիտարկվում, բայց գերեվարության մեջ գտնվող անձի նկատմամբ անմարդկային վերաբերմունք ցուցաբերել և միտումնավոր նրան հասցնել մահվան, սա արդեն պատերազմական լուրջ հանցագործություն է, և նման գործողությունների շարունակական կրկնությունը կարող է հիմք հանդիսանալ Եվրոպայի խորհրդում Ադրբեջանի դեմ պատժամիջոցների և սանկցիաների կիրառմանը»,-ասաց փորձագետը:

Իրավաբանը նաև ընդգծեց, որ վերջերս ՄԻԵԴ-ի Մեծ պալատը արձանագրել էր, որ հայերի նկատմամբ ատելությունն ունի էթնիկ հիմք, որը Ադրբեջանն է սերմանում, ուստի, ըստ էության, հայերի և ադրբեջանցիների մեկ տարածքում գտնվելը և համակեցություն վարելը անհնար է,և սա նույնպես պետք է հիմք հանդիսանա, որպեսզի պարզ դարձնենք միջազգային հանրությանը, որ գերության մեջ գտնվող մեր քաղաքացիների օր առաջ Հայաստան վերադարձը կենսական նշանակություն ունի նրանց կյանքի իրավունքի պահպանման համար:

Աղբյուր` Փաստինֆո