Փաստ ինֆո

«Ադրբեջանն իր պահվածքով, փաստորեն, բացահայտ անհարգալից վերաբերմունք է ցուցաբերում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբին՝ որպես ինստիտուտի ու կառույցի։ Իհարկե, հիմա ամեն ինչ արվում է, որպեսզի տարածաշրջանում վերահսկվի խաղաղությունը և դադարեցվեն պատերազմական գործողությունները։ Այնուամենայնիվ, այսպիսի պահվածքն այս ամենից հետո չի կարող անպատասխան մնալ։ Այս պահին, իհարկե, բնական է, որ շեշտը պետք է դրվի խաղության և կայունության վերականգնման վրա,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում այս մասին ասում է Արցախի Հանրապետության նախագահի խորհրդական Դավիթ Բաբայանը՝ մեկնաբանելով հումանիտար հրադադարի պայմանավորվածությունը խախտող Ադրբեջանի վարքագիծը ու ավելացնում. «ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրորդ երկրի՝ Ֆրասիայի հրադադարի կոչն արհամարհելուց հետո, Ադրբեջանի ուղղությամբ պետք է ավելի կոշտ պատասխանի սպասել։

«Կարող է այդ կոշտ միջամտությունը նույնիսկ տեսանելի չլինի, որովհետև նման իրավիճակներում կոշտ պատասխանն ամեն ձևով էլ կարող է դրսևորվել, ասենք նրանով, որ Ադրբեջանը համաձայնի գալ բանակցային սեղանի շուրջ»,- ասում է Դավիթ Բաբայանը։

Խոսելով ադրբեջանական կողմի՝ պատերազմական իրավիճակում դրսևորվող վարքագծի մասին, Արցախի նախագահի խորհրդականը նկատում է՝ պատերազմական գործողությունները պետք է արագ դադարեցվեն մի պարզ պատճառով, որովհետև տարածաշրջանում մարդասիրական աղետ է.«Միայն Ադրբեջանն ավելի քան 10.000 զոհ ունի, հազարավոր դիակներ դուրս չեն բերվում առաջնագծից։ Տեղ - տեղ նույնիսկ սանիտարական սարսափելի իրավիճակ է ստեղծվել։ Լավ, ի՞նչ անենք, ասեք... Հետևաբար, այս պահի դրությամբ ամեն ինչ պետք է արվի, որպեսզի պատերազմական գործողություններն ավարտվեն։ Այլ տարբերակ պարզապես չկա։ Հակառակ դեպքում, եթե պատերազմը շարունակվում է, առաջին հերթին շատ մեծ զոհեր ենք գրանցում, երկրորդ հերթին՝ կամա թե ակամա, այս պատերազմին տարածաշրջանային այլ խոշոր երկրներ կարող են ներգրավվել, ինչի արդյունքում՝ գլոբալ պատերազմի վտանգն անխուսափելի կդառնա»։

Անդրադառնալով այսօր նախագահ Ալիևի կողմից արված այն հայտարարությանը, որով վերջինս դեմ է արտահայտվում Արցախում հանրաքվե անցկացնելու հեռանկարին, Դավիթ Բաբայանը նկատում է՝սրանով Ալիևը ևս մեկ ավելորդ անգամ հաստատում է, որ ինքը ագրեսոր է, միաժամանակ հաստատելով նաև այն, որ ինքը, փաստորեն, հույս ունի, որ կարող է ցեղասպանություն իրականացնել Արցախում, ուրիշ ոչինչ։

Ի՞նչ պետք սպասի հայկական կողմն այս օրերին ՀՀ նախագահ Արմեն Սարգսյանի պաշտոնական այցերից, որի ընթացքում բազմավեկտոր հանդիպումների ընթացքում քննարկվում է արցախա- ադրբեջանական շփման գծի ողջ երկայնքով ադրբեջանական կողմի հրահրած ռազմական ագրեսիայի առաջացրած հետևանքները, մասնավորապես այս ենթատեքստում կարևորելով վերջինիս Բրյուսելյան այցը, որտեղ նախագահը հանդիպում է ունեցել ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի հետ. «ՆԱՏՕ-ից մենք առաջին հերթին պատեք է որոշ չափազանց կարևոր հարցերի պատասխաններ ստանանք,- ասում է Դավիթ Բաբայանը և մանրամասնում,- օրինակ, Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի անդամ երկիր է և ակնհայտ կերպով մտել է պատերազմական գործողությունների մեջ։ ՆԱՏՕ-ն այդ մասին իմացե՞լ է, թե՞ ոչ։ Եթե իմացել է՝ հավանություն տվե՞լ է նման հարձակմանը, թե՞ չի տվել։ Եթե տվել է իր համաձայնությունը, ի՞նչ հիմնավորմամբ է տվել այն։ Ընդ որում, Եթե ՆԱՏՕ-ն տվել է իր համաձայնությունը, սա այլ խնդիր է, իսկ եթե չի տվել, նշանակում է, որ Թուրքիան արհամարհում է ՆԱՏՕ-ին։ Եթե Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի կարծիքը հաշվի չի առնում, կամ պարզապես թաքուն ձևով է պատերազմ սկսում, այս դեպքում ի՞նչ է ստացվում, որ ՆԱՏՕ-ն այնքան թույլ կառույց է, որ Թուրքիան իրեն կարող է նման վա՞րք թույլ տալ և սա անպատասխա՞ն է մնալու Թուրքիայի համար։ Մենք պետք է հասկանանք՝ կարո՞ղ է ՆԱՏՕ-ն սանձազերծել իր անդամ երկրներից մեկին, ով տարածաշրջանում բացահայտ ահաբեկչությամբ է զբաղվում՝ չափազանց վատ հարված հասցնելով այդ կազմակերպության վարկանիշի»,- նկատում է պարոն Բաբայանը։

Խոսելով մոտ մեկ ամիս ձգվող աննախադեպ պատերազմական գործողությունների վերաբերյալ միջազգային հանրության որդեգրած վերաբերմունքի մասին, Արցախի նախագահի խորհրդականը նշում է.«Արդեն ժամանակն է, պահը չափացանց բարդ է, առանց հապաղելու մենք պետք է հարցին այլևս հասուն մոտենանք՝ ի՞նչ միջազգային հանրություն, ինչի մասին է խոսքը ... Թուրքիային կարող են համարժեք պատասխան տալ միայն 2-3 երկիր։ Մեր արտաքին քաղաքականությունը պետք է դադարեցի այն գործելաոճը, թե նայեք՝ մենք սրանց հետ էլ լավ ենք, նրանց հետ էլ լավ ենք...Հերիք է, սա չի աշխատում։ Արդեն ակնհայտ է՝ միջազգային հանրությունն ի վիճակի չէ միասնական կարծիք հայտնելու, դա անհնարին բան է։ Մենք պետք է աշխատենք այն երկրների հետ, որոնք ի վիճակի են և որոնց հետ մենք բնական դաշնակցային կապեր և ընդհանուր շահեր ունենք։ Մենք պետք է դասակարգենք երկրները՝ կա եղբայրական երկիր, որն ամենաբարձր կատեգորիան է, կան դաշնակիցներ, հարևաններ և կան երկրներ, որոնց հետ պարզապես պետք է շփում ապահովել, ըստ այդմ էլ՝ մեր ակնկալիքները պետք է համապատասխանեն այս դասակարգմանը։ Ի վերջո մենք պետք է հասկանանք, որ, երբ այս ամենն իրար ենք խառնում, շատ վատ վիճակի մեջ ենք հայտնվում։ Ինչ վերաբերում է Արցախի միջազգային ճանաչման հարցին՝ կան երկրներ, որոնք երբեք չեն ճանաչելու Արցախի անկախությունը։ Այդ երկրները մեծամասնություն են կազմում, մենք պետք է իրատես լինենք և մեր հարաբերությունները բարեկամ երկրների հետ ճիշտ կառուցենք»։

Հարցին՝ ի՞նչը կարող է դադարեցնել արդեն մոտ մեկ ամիս ձգվող պատերազմական գործողությունները, Դավիթ Բաբայանը մեկ հստակ պատասխան ունի՝ այս պահին պատերազմը կանգնեցնելու միայն մեկ ճանապարհ կա՝ եղբայրական Ռուսաստանի հետ պետք է համապատասխան քայլեր ձեռնարկել, այլ ուղի չկա, մոռանանք մնացյալ ամեն ինչ, ամեն տեսակի պատրանք, նշում է Արցախի նախագահի խորհրդականը։

Հեղինակ՝ Նվարդ Մանվելյան

Աղբյուր` Փաստինֆո