Փաստ ինֆո

Կա ունիվերսալ իրավազորության սկզբունքը, որը արտատարածքային իրավազորության հիմքերից մեկն է, եթե որևէ պետությունն սպառնալիք է հանդիսանում միջազգային անվտանգությանը, ապա մյուս պետությունները ստանում են գործելու ազատություն,- «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց մարդու իրավունքների հարցով փորձագետ, Եվրոպայի խորհրդի փորձագետ Արա Ղազարյանը:

Արդեն տեղեկացրել ենք, որ Արցախի նկատմամբ սեպտեմբերի 27-ից ադրբեջանաթուրքական տանդեմի սկսած ռազմական ագրեսիային ակտիվորեն ներգրավված են միջազգային ահաբեկիչներ՝ «Սուլթան Մուրադ», «Ալ-Համզա» եւ այլ խմբավորումներից, վարձկաններ՝ Սիրիայից ու Լիբիայից, որոնց Ադրբեջանի տարածք է տեղափոխում Թուրքիան։

Տարածաշրջան ահաբեկիչների տեղափոխման մասին տեղեկությունները հաստատել են թե ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրները՝ հիմնվելով իրենց հետախուզության տվյալների վրա, թե միջազգային մամուլը՝ հրապարակելով ընդհուպ վարձկանների հետ հարցազրույցները։ Արցախի հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայտարարել է, որ Արցախը փաստացի միայնակ պայքար է մղում միջազգային ահաբեկչության դեմ։

Փորձագետը, պատասխանելով «Փաստինֆո»-ի հարցին, թե Հայաստանը արդյո՞ք իրավասու է դիմել այլ երկրների՝ ահաբեկչական խմբավորումների դեմ պայքարում աջակցություն ստանալու նպատակով, ասաց.

«Տեսականորեն, այո, կարող է դիմել, քանի որ սա սպառնալիք է նաև միջազգային անվտանգությանը, որպես ՄԱԿ-ի անդամ պետություն՝ Հայաստանը կարող է այս հարցը ներկայացնել նաև Անվտանգության խորհուրդ, և ցանկացած այլ պետություն կարող է արտատարածքային իրավազորություն կիրառել ահաբեկիչների նկատմամբ, ինչպես արեց ԱՄՆ-ն եվրոպական 22 երկրների հետ միասին Իրաքում, քանի որ այնտեղ ահաբեկչական խմբավորումներ էին պատրաստում, կենսաբանական զենքեր էին պատրաստում, քիմիական զենքեր էին կիրառում քրդերի նկատմամբ: Իրավաբանորեն, սա հիմք է արտատարածքային իրավազորություն կիրառելու՝ ելնելով համընդհանուր իրավազորության սկզբունքից։ Բացի տեսական հիմքի առկայությունից ,պետությունները պետք է կարողանան պայմանավորվել, որն արդեն քաղաքական գործընթաց է և դա արդեն որոշվում է՝ ըստ նպատակահարմարության»։

Բանախոսը նկատեց՝ իզուր չէ, որ ռուսական տարբեր շրջանակներ, ասում են, որ Ռուսաստանը կարող է հարվածներ հասցնել Սիրիայում ահաբեկչական խմբավորումների ճամբարին, վարչապետը նաև խոսեց արտատարածքային իրավազորության մասին, որ Ռուսաստանը կարող է Ղարաբաղում իրականացնել հակաահաբեկչական գործողություն»:

Վերջինիս գնահատմամբ՝ Եվրոպական դատարանում իրավական գործընթացը սկսվել է, որը հաջողությամբ իրականացվում է, դրա փաթեթներից մեկն այն է, որ և՛ Ադրբեջանը, և՛ Թուրքիան ահաբեկչական խմբավորումներ են ներգրավել քաղաքացիական բնակիչների դեմ պայքարում կամ ռազմական գործողություններում, որը և՛ այլ երկրների օրենքների խախտում է, և՛ միջազգային քրեական իրավունքի խախտում է.

«Մեծ հաշվով, սա պատերազմական հանցագործություն է»,-ասաց փորձագետը:

Աղբյուր` Փաստինֆո